Δώδεκα δημιουργοί απ’ όλες τις γενιές, μας δίνουν τη δική τους ξεχωριστή εκδοχή στο βίωμα της Ανάστασης. Τα περισσότερα από τα έργα που δημοσιεύουμε, φιλοτεχνήθηκαν ειδικά για το αφιέρωμα.
Ανδρονίκη Χειλά, X' oros, 110 x 65εκ., λάδι σε μουσαμά
Στο έργο της Ανδρονίκης Χειλά μια αινιγματική γυναικεία μορφή πυροδοτεί τη φαντασία και ξύνει ταυτόχρονα τις πληγές της μνήμης. Η Χειλά δεν βλέπει τον κόσμο ως σαφήνεια, αλλά ως υποθέσεις και ερμηνείες που συντελούν στη δημιουργία ενός έντονου συναισθήματος που κάνει τον ψυχισμό του θεατή να πάλλεται. Η ζωγράφος γεννήθηκε στον Πειραιά και μαθήτευσε κοντά στο Χρόνη Μπότσογλου, στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών της Αθήνας. Τα τελευταία χρόνια ζει και εργάζεται στο Βερολίνο, συνδημιουργός του Metal Workshop Tacheles.
Κωνσταντίνος Παπαμιχαλόπουλος, Αυτοπροσωπογραφία ως "Ο Γιάπωνας" (2013), ξηρή χάραξη, μελάνι & αυγοτέμπερα σε χαρτί, 29 x 21 εκ.
Ο άνθρωπος, στο έργο του Κωνσταντίνου Παπαμιχαλόπουλου, δεν είναι απλώς βιολογικό, αλλά ιστορικό ον, μια κατασκευή διαρκώς εν εξελίξει. Από την άγνοια και το σκότος προς το φως τον ανασύρουν τεχνολογίες πάσης φύσεως: από τη γραφή και την οργάνωση της γραμμικής τάξης των κειμένων έως τον εμβολιασμό, τις επιστήμες, τις τέχνες και τις τεχνικές συσκευές ως βελτιώσεις και προεκτάσεις της ατελούς ανθρώπινης φυσιολογίας. Αυτό είναι άλλωστε και το ζήτημα που θέτει στη δική του «Ανάσταση»: τη διαρκή επιθυμία να ανακατασκευάσουμε εαυτούς και να δημιουργήσουμε νέα όντα κατ'εικόνα και καθ'ομοίωση∙ να καταστήσουμε δηλαδή τους εαυτούς μας δημιουργούς και να αναστηθούμε ως θεοί. Γεννήθηκε στην Αθήνα το 1975 και σπούδασε ζωγραφική στην Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών της Αθήνας, με καθηγήτρια τη Ρένα Παπασπύρου.
Τζουλιάνο Καγκλής, Χωρίς τίτλο, λάδι σε μουσαμά, 90x70 εκ. 2003
«Παλιότερα εργαζόμουν διαφορετικά, ήθελα να τελειώσω ένα έργο για να αποδείξω στον εαυτό μου πόσο καλός είμαι», ομολογεί ο Τζουλιάνο Καγκλής. «Τώρα, η έμφαση δεν είναι πια σε εμένα, είναι στο έργο. Τα αφήνω να ωριμάζουν με τον χρόνο, τα κοιτάζω ξανά και ξανά και δεν τα βλέπω πια σαν πίνακες, αλλά σαν ένα πεδίο πάνω στο οποίο μπορώ να δοκιμάσω και να φτάσω στα όρια τους τα υλικά και τη χρήση τους, το θέμα και τις προεκτάσεις του, αλλά και εμένα τον ίδιο. Το έργα που προτιμώ είναι αυτά που μου αποκαλύπτουν πράγματα, που δεν γνώριζα πως υπήρχαν μέσα μου». Γεννήθηκε στην Αθήνα το 1974 κι έκανε ζωγραφική στην ΑΣΚΤ, με τον Πατρασκίδη και το Γαβαθά.
Εμμανουήλ Μπιτσάκης, Εμποτισμός του Αντικειμένου στην ίδια του τη μορφή, σχέδιο με στυλό, 12, 5 x9 εκ.
Ο Εμμανουήλ Μπιτσάκης συνθέτει αιχμηρές εικόνες που αντανακλούν και σχολιάζουν την παράνοια της πραγματικότητας: «είναι σα να μιλώ ταυτόχρονα την Ελληνική και την Ελληνική νοηματική, χωρίς να οφείλουν τα χέρια να συμφωνούν με την εκφορά του λόγου» εξηγεί ο ίδιος, περιγράφοντας την τεχνική του. Μέσα από μια ιδιότυπη σκηνοθεσία αντιπαραθέτει το παλιομοδίτικο, το αλλόκοτο ή επίκαιρο. Τα έργα του είναι μικροσκοπικά και περίτεχνα. Γεννήθηκε στην Αθήνα το 1974, με σπουδές στην Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών της Αθήνας.
Κωνσταντίνος Κερεστετζής, Σπουδή στην Ανάσταση του Δομήνικου Θεοτοκόπουλου, κάρβουνο σε χαρτί, 100x60 εκ.
Tο έργο του Κωνσταντίνου Κερεστετζή έγινε το 1995 στο Μουσείο του Πράδο και ανήκει στη σειρά μελετών που πραγματοποίησε ο δημιουργός στη ζωγραφική του Ελ Γκρέκο. Παρουσιάστηκε στο Βυζαντινό Μουσείο της Αθήνας το 2009, σε ατομική έκθεση με τίτλο Σπουδή στο Πράδο (επιμ. Ελένη Μάργαρη). Εκεί, ο ζωγράφος τιμήθηκε για το έργο του από την Ισπανική Πρεσβεία. Γεννήθηκε στην Ανδριανή Δράμας το 1969 και σπούδασε ζωγραφική στην ΑΣΚΤ, με Καθηγητή τον Χρόνη Μπότσογλου.
Γιώργος Ρόρρης
«Μου έδωσες την ευκαιρία ν’ απαθανατίσω αυτές τις φρέζες» μου λέει ο Γιώργος Ρόρρης, δείχνοντάς μου με θαυμασμό, τα άνθη που έχουν ξεπεταχθεί στο μικρό μπαλκόνι του. Είναι από τις λιγοστές φορές που ο ζωγράφος, ρίχνει το βλέμμα του έξω από τον χώρο του εργαστηρίου του, ταυτίζοντας την άνοιξη με την ανάσταση. Στη θεματολογία του Ρόρρη η ανθρώπινη μορφή και οι εσωτερικοί χώροι έχουν τον πρώτο λόγο, ενώ οι τοπιογραφικές απεικονίσεις είναι σπανιότερες. Ο δημιουργός γεννήθηκε στον Κοσμά Κυνουρίας το 1963. Σπούδασε στην Α.Σ.Κ.Τ. της Αθήνας, κοντά στους Παναγιώτη Τέτση και Γιάννη Βαλαβανίδη.
Κώστας Παπανικολάου, Το Φιλί του Ιούδα, λάδι σε ξύλο, συλλογή Πάρη Τσεβά
«Γιατί το φιλί του Ιούδα;» ρωτάω με απορία τον Κώστα Παπανικολάου. Γιατί ήταν αυτό που οδήγησε τον Χριστό στην Σταύρωση και, τελικά, στην Ανάσταση. Η Ανάσταση χωρίς την προδοσία δεν υφίσταται, επισημαίνει ο ζωγράφος∙ «είχε αφορμή την προδοσία του Ιούδα, ενός προσώπου που διάλεξε ο Χριστός για μαθητή. Γιατί, λοιπόν, επέλεξε το συγκεκριμένο πρόσωπο; Διότι αυτός είναι ο άνθρωπος, είτε λέγεται Ιούδας, είτε Πέτρος, Θωμάς, είναι ένα και το αυτό». Ταυτόχρονα, όμως, ο Παπανικολάου σκέφτηκε τους στίχους του Καβάφη: «Και περισσότερη τιμή τους πρέπει, όταν προβλέπουν (και πολλοί προβλέπουν) πως ο Εφιάλτης θα φανεί στο τέλος κ’ οι Μήδοι επιτέλους θα διαβούνε». Κι εξηγεί: «ο Χριστός ήθελε την προδοσία. Τα τριάντα αργύρια που πήρε από τους Φαρισαίους, ο Ισκαριώτης τα επέστρεψε και μ’ αυτά τα χρήματα αγοράστηκε ο αγρός του κεραμέως. Εκεί, θαβόντουσαν οι ξένοι και πάροικοι, όπως μας αποκαλεί ο ίδιος ο Χριστός. Για όλους αυτούς του αποδιωγμένους τα τριάντα αργύρια έγιναν «καταφύγιο» για να θαφτούνε και να μην πεταχτούν στα σκυλιά! Γι’ αυτό επέλεξα αυτήν την ιστορία». Γεννήθηκε στο Ριζοβούνι Πρέβεζας το 1959. Σπούδασε ζωγραφική στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών της Αθήνας με καθηγητές τους Μόραλη και Μυταρά.
Τάσος Μαντζαβίνος, Το χέρι που καρφώθηκε άδικα
Τα ασώματα, μετέωρα χέρια είναι αναγνωρίσιμο δείγμα της τέχνης του Τάσου Μαντζαβίνου. Τα κύρια χαρακτηριστικά της ζωγραφικής του, που εμφανίζονται από τις πρώιμες φάσεις της πορείας του, είναι η αντινατουραλιστική εξπρεσιονιστική οξύτητα στο σχεδιασμό των μορφών και η υπαρξιακή αναζήτηση μέσω μιας ιδιαίτερης θεματολογίας, αλλά και μέσω της ίδιας της ζωγραφικής πράξης. Στο μεγαλύτερο μέρος του έργου του, πρωταγωνιστούν τα αφηγηματικά στοιχεία, που παραπέμπουν συνήθως σε προσωπικές ή συλλογικές μνήμες, σε βιώματα και όνειρα με σαφώς αυτοβιογραφικό περιεχόμενο ή σε λαϊκούς μύθους και παραδόσεις με έντονη συμβολική φόρτιση. Γεννήθηκε το 1958 στην Αθήνα και σπούδασε στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών της Αθήνας.
Χρήστος Μποκόρος
Τι έστιν Αλήθεια;
Εις Άδου κάθοδος η Ανάσταση. Ένα κεράκι μοναχό σε μαύρο σκότος κι έρ'μο.
«Το ζητούμενο είναι η ανάσταση, να σηκώσουμε δηλαδή το δικό μας ανάστημα κατά τη διάρκεια του βίου μας, να καταλάβουμε τον εαυτό μας και τους άλλους, να ανακτήσουμε το υψηλό», έχει δηλώσει σε συνέντευξή του ο Χρήστος Μποκόρος. Στη ζωγραφική του απεικονίζει με ακριβή ρεαλιστικά τρόπο μορφές, χώρους και αντικείμενα, μερικά από τα οποία επαναλαμβάνονται ως αρχετυπικά σύμβολα. Η φλόγα λειτουργεί κατ’ αυτόν τον τρόπο, με σκοπό να αχθεί από τον υλικό και ορατό κόσμο στον κόσμο του επέκεινα και του ιερού. Γεννήθηκε το 1956 στο Αγρίνιο, σπούδασε αρχικά στη Νομική Σχολή της Θράκης και αργότερα ζωγραφική στην ΑΣΚΤ, στην Αθήνα. Ζει και εργάζεται στην Αθήνα.
Μάρκος Καμπάνης, Τα κόκκινα της Ανάστασης
Μια ζωγραφικά εννοιολογική προσέγγιση χαρακτηρίζει το έργο ο ζωγράφος κι εξηγεί: «Από μια τυχαία εικόνα της Ανάστασης έχουν επιλεγεί τα σημεία εκείνα που είναι ζωγραφισμένα με κόκκινο χρώμα, κρατώντας έτσι μόνο το συμβολισμό του κόκκινου, ως κατεξοχήν χρώματος συνδεδεμένου με την Ανάσταση. Ο Μάρκος Καμπάνης γεννήθηκε στην Αθήνα το 1955. Σπούδασε ζωγραφική στο Wimbledon και στο St Martin's School of Art, στο Λονδίνο.
Γιώργος Κόρδης
Ο Γιώργος Κόρδης δεν ακολουθεί την τυπική βυζαντινή απεικόνιση της Ανάστασης: την κάθοδο του Χριστού στον Aδη, όπου o Χριστός σπάει τις πύλες του κάτω κόσμου και ελευθερώνει τον Αδάμ και την Εύα. Εδώ κυριαρχεί ο άγγελος που δέχεται τις μυροφόρες του Τάφου, με ανοιχτή την ταφόπλακα. Συνεχίζοντας μια μακρά πορεία στη διδαχτική της εικονογραφίας, ο Γιώργος Κόρδης ζωγραφίζει μνημειακούς ναούς σε όλο τον κόσμο. Γεννήθηκε το 1956 στη Μακρυρράχη Φθιώτιδας και μεγάλωσε στην Αθήνα. Έκανε σπουδές ζωγραφικής και αγιογραφίας με τον π. Συμεών Συμεού, μεταπτυχιακά στη Θεολογία και αισθητική της Βυζαντινής τέχνης στη Θεολογική Σχολή του Τιμίου Σταυρού στη Βοστώνη και Καλές Τέχνες στο School of the Museum of Fine Arts of Boston.
Χρόνης Μπότσογλου
«Όταν είσαι νέος, είσαι αθάνατος» θυμίζω στο Χρόνη Μπότσογλου μια ρήση δική του από μια παλιά κουβέντα μας, πάλι στο εργαστήρι του. Με χαιρετά παρέα με τη Λούκα, τη γάτα που τον συντροφεύει τις ώρες δουλειάς, ζητώντας μου λίγες ημέρες ως να ετοιμάσει το έργο για το αφιέρωμα. Όταν ξαναπήγα να το φωτογραφίσω, με φέρνει μπροστά στο καβαλέτο του: «νεαρός στα χρόνια -δεν είχαμε ακόμη παντρευτεί με την Ελένη-, έκανα αυτήν την αυτοπροσωπογραφία. Δε μ’ άρεσε καθόλου το έργο, θύμωσα μαζί του και του τράβηξα μια κλωτσιά πού σκισε τον καμβά. Τον πίνακα – στ’αλήθεια δεν ξέρω γιατί – τον κράτησα όλα αυτά τα χρόνια. Έτσι, επάνω στα ξέφτια του καμβά, τράβηξα αυτήν την κόκκινη γραμμή, σαν αίμα».
Το σπουδαστικό έργο του Χρόνη Μπότσογλου ήταν μέχρι σήμερα αδημοσίευτο, «αναστημένο» πλέον χάρη στο αφιέρωμα της HuffPost. Κάτω δεξιά διακρίνεται με δυσκολία η υπογραφή του ζωγράφου: Χρόνης, 1963. Πλάι του σώζεται ακόμη από την πατίνα του χρόνου, η αφιέρωση στη μετέπειτα γυναίκα του: ΕΛΕΝΗ ΣΑΓΑΠΩ