Προπαραμονές 25ης Μαρτίου 2024 και η Αθήνα είχε αδειάσει κατά το έθος, με τη φυγή προς τις λεύτερες επαναστατημένες πατρίδες του 1821, τη Ρούμελη και τον Μοριά, την Ύδρα και τα Ψαρά. Όσοι απέμειναν, τουρίστες και μοναχικοί περιδιάβαιναν το κέντρο της Αθήνας φωτογραφίζοντας τα αξιοθέατα.
Η μοναχική Ελευθερία κοντοστάθηκε στα Προπύλαια μπροστά στους δαφνοστεφανωμένους ανδριάντες του Ρήγα Φεραίου και του Πατριάρχη Γρηγορίου του Ε΄ που βρίσκονταν σε κοντινή απόσταση μεταξύ τους και διαλεκτική σχέση, αλλά πάντοτε στην καρδιά των εξελίξεων.
Το Πανεπιστήμιο Αθηνών τιμώντας τους Εθνομάρτυρες είχε καταθέσει δάφνινο στεφάνι στην έναρξη των εκδηλώσεων του εορτασμού, στις 22 Μαρτίου 2024.
Ωστόσο,οι δυο εθνομάρτυρες δεν έμειναν αγάλματα, ακίνητοι και ασυγκίνητοι στο κάδρο του νεοκλασικισμού, αλλά έδειχναν να παρακολουθούν καθημερινά τα δρώμενα της πατρίδας και να διαμαρτύρονται με τον τρόπο τους για τα γεγονότα των ημερών.
Καθώς φαίνεται ήταν αδιάψευστοι μάρτυρες της αλήθειας αφού ‘’το έθνος πρέπει να μάθει να θεωρεί εθνικόν ό,τι είναι Αληθές’’, όπως στοχάζεται ο Διονύσιος Σολωμός.
Για τον λόγο αυτόν στους ανδριάντες τους αποτυπώνεται η στιγμή που συναντάται η ετήσια εθιμοτυπική τιμή του ηρωικού παρελθόντος με τα δρώμενα του παρόντος.
Η τιμητική θέση στα προπύλαια του Πανεπιστημίου αφενός τους είχε αναδείξει στο προσκήνιο των γεγονότων, αφετέρου είχε παιδαγωγικό-διδακτικό χαρακτήρα, θα μπορούσε να ισχυριστεί κάποιος, καθώς την ‘’ασέβεια’’ – ‘’βεβήλωση’’ προς τα μνημεία ελαχιστοποιούσε η αποκάλυψη της αλήθειας.
Εξάλλου, η διαλεκτική Ιερού και Βέβηλου φανερώνεται σε όλη την εξέλιξη του ανθρώπινου όντος από την προϊστορία έως την σύγχρονη εποχή.
Η Ελευθερία προβληματισμένη στάθηκε μπροστά στον απαγχονισμένο Πατριάρχη. Ήταν αιματοβαμμένος. Η σύγχρονη αισθητική παρέμβαση δύναται να αποτελεί σκηνή-πράξη θεατρικού έργου που εκφράζει την οδύνη του Γρηγορίου Ε΄ για όσα τραγικά συμβαίνουν σήμερα, όπως το έγκλημα των Τεμπών, το έγκλημα της κακοποίησης της δωδεκάχρονης και για πολλά άλλα εγκλήματα της λαβωμένης πατρίδας και των θυμάτων που περιμένουν τη δικαίωση…
Στο αιματοβαμμένο ράσο συμπυκνώνονται η αγωνία και οι αγώνες του έθνους, οι διαδηλώσεις και η αντίσταση, οι εξεγέρσεις και η επανάσταση ενάντια στους δυνάστες όλων των εποχών.
Σκεπτική άφησε τον αιματοβαμμένο Πατριάρχη και βάδισε προς τον Ρήγα Φεραίο για να βρεθεί έκπληκτη μπροστά σε σκληρή στάμπα με αποκαλυπτικό κείμενο. ‘’Το κράτος είναι μαφία’’, ‘’δύναμη και αλληλεγγύη για την 12χρονη από τον Κολωνό...’’.
Ωστόσο,ο έντονος αφορισμός του συνθήματος έθετε το δάκτυλο του Ρήγα ‘’επί τον τύπον των ήλων’’ καθόσον το αίτημα της Ελευθερίας και της Δικαιοσύνης είναι επίκαιρο και διαχρονικό.
Η οργή του λαού στην ενδεχόμενη συγκάλυψη των εγκλημάτων στα Τέμπη και εν Κολονώ εκφράστηκε ‘’εν βρασμώ ψυχής’’ καθώς αποτυπώθηκε το ‘’κοινό περί δικαίου αίσθημα’’ εμφανώς στο βάθρο του Ρήγα.
Η Ελευθερία σήκωσε το κεφάλι ψηλά και κοίταξε τον Βελεστινλή περιμένοντας το νεύμα του για τα γραφόμενα και την εξέλιξη των γεγονότων. Εκείνος, ατάραχος με το δάχτυλο έδειχνε το δρόμο του ανυποχώρητου αγώνα για ελευθερία και δικαιοσύνη.
Δαφνοστεφανωμένοι καθώς ήταν ο Ρήγας και ο Πατριάρχης, παρέμεναν στο ‘’κλεινόν άστυ’’ και περίμεναν το ξημέρωμα του εορτασμού .