Το...διεθνικό κουαρτέτο Dans Les Arbres που θα εμφανιστεί την Πέμπτη 15 Μαρτίου στην Στέγη Ιδρύματος Ωνάση είναι από τις πλέον ενδιαφέρουσες περιπτώσεις της ευρωπαϊκής jazz αυτή την στιγμή. Αποτελείται από έναν Γάλλο, τον κλαρινετίστα Xavier Charles και τρεις Νορβηγούς μουσικούς, τον κιθαρίστα Ivar Grydeland, τον πιανίστα Christian Wallumrød και τον ντράμερ Ingar Zach. Άπαντες βέβαια είναι όχι μόνο βιρτουόζοι αλλά και καταξιωμένοι, τόσο προσωπικά όσο και διαμέσου πολλών εκλεκτών συνεργασιών τους, στις χώρες τους μα και στην ευρύτερη ευρωπαϊκή jazz σκηνή. Αυτό που κάνουν όμως ως Dans Les Arbres με τους τρεις μέχρι στιγμής δίσκους τους αλλά και επί σκηνής είναι όντως ξεχωριστό, ένα πολύ ιδιαίτερο και ατμοσφαιρικό ύφος για το οποίο το όνομα τους (Μέσα στα δέντρα) δίνει μια πολύ μικρή ιδέα. Ο κιθαρίστας Ivar Grydeland μου μίλησ για το πως το επιτυγχάνουν αλλά και για το τι να αναμένει το αθηναϊκό κοινό από την συναυλία τους εδώ.
Πώς γνωριστήκατε αφού η Γαλλία και η Νορβηγία δεν είναι καν ακριβώς γειτονικές χώρες;
Ολοι μας αγοράζουμε CD άλλων μουσικών και επίσης συναντιόμασταν σε φεστιβάλ. Νομίζω ότι η πρώτη φορά που συνάντησα τον Xavier ήταν σε ένα αληθινά πολύ ενδιαφέρον φεστιβάλ, το Densités που πραγματοποιείται σε ένα μικρό γαλλικό χωριό κοντά στο Βερντέν.
Πιο σημαντικό όμως ίσως θεωρώ ότι στο γκρουπ εκπροσωπούνται δύο εντελώς διαφορετικές σχολές της ευρωπαϊκής jazz, η γαλλική που είναι και η περισσότερο επηρεασμένη στην Ευρώπη από την αμερικανική και η νορβηγική η οποία ανήκει στην ευρύτερη σκανδιναβική και είναι πιο ενδοσκοπική και ατμοσφαιρική. Πώς κατορθώσατε να συνδυάσετε δύο τόσο διαφορετικές παραδόσεις τόσο δημιουργικά;
Διαφωνώ με την βάση της ερώτησης! Δεν μας ενδιαφέρουν ιδιώματα, σχολές, παραδόσεις και χώρες. Το μόνο που προσπαθούμε είναι να κάνουμε μουσική που ακούγεται ενδιαφέρουσα σε εμάς τους ίδιους. Χαίρομαι που βρίσκεις την μουσική μας δημιουργική, ίσως ένας από τους λόγους για αυτό να είναι το ότι αδιαφορούμε για τέτοιους διαχωρισμούς.
Πιστεύετε ότι ανήκετε περισσότερο σε μιαν από αυτές τς δύο παραδόσεις, είτε την γαλλική είτε την σκανδιναβική ή οι Dans Les Arbres είναι κάτι μοναδικό, τόσο ως concept όσο και στην εφαρμογή του, ανεξάρτητα από την προέλευση των μελών, ακόμα και από τα γαλλικό όνομα σας;
Δεν είμαστε μοναδικοί. Βέβαια κάθε άνθρωπος είναι μοναδικός και η μουσική μας δεν είναι ακριβώς ίδια με οποιαδήποτε άλλη. Αυτό όμως που θέλω να πω είναι ότι υπάρχουν και πάρα πολλοί άλλοι μουσικοί και σχήματα με τους οποίους μοιραζόμαστε πολλές κοινές ιδέες για τον μουσικό αυτοσχεδιασμό.
Θα είσαστε ένα τυπικό jazz κουαρτέτο...αν υπήρχε κοντραμπάσο αντί για κιθάρα! Τι σας έκανε να συμπεριλάβετε τρία μελωδικά όργανα και αντί για rhythm section να έχετε μόνο ντραμς; Υπάρχει κάτι το ιδιαίτερο για εσάς στον συνδυασμό αυτών των τεσσάρων συγκεκριμένων οργάνων;
Σωστά το θέτεις, θα μπορούσα να σου πω επίσης ότι αν ο Xavier έπαιζε φυσαρμόνικα αντί για κλαρινέτο θα ήμασταν μια καθόλου τυπική blues μπάντα! (δυνατά γέλια). Μιλώντας σοβαρά όμως δεν νομίζω ότι ούτε καν σκεφτήκαμε ποτέ ότι η σύνθεση του συγκροτήματος θα μπορούσε να είναι διαφορετική. Παίζουμε μαζί γιατί μοιραζόμαστε πολλές κοινές θέσεις και απόψεις για το πως να κάνεις μουσική. Φυσικά και τα όργανα με τα οποία παίζεις έχουν πολύ μεγάλη σχέση και είναι πολύ σημαντικά για το τελικό αποτέλεσμα, πολύ περισσότερη σημασία όμως έχει το πως τα παίζεις παρά το ποια ή και πόσα ακόμα είναι.
Πόσο σημαντικός είναι ο αυτοσχεδιασμός στην μουσική σας; Και ποιο είναι η αναλογία των αυτοσχεδιαστικών μερών σε σχέση με τα καταγεγραμμένα, τόσο όταν ηχογραφείτε όσο και όταν παίζετε ζωντανά;
Στις συναυλίες μας τα πάντα είναι αυτοσχεδιασμός, δεν υπάρχει τίποτα καταγεγραμμένο από πριν. Βέβαια παίζουμε πια μαζί για περίπου δώδεκα χρόνια, έχουμε πραγματοποιήσει περισσότερες από εκατό ζωντανές εμφανίσεις οπότε ήδη έχουμε μεγάλο μέρος κοινού μουσικού εδάφους. Όταν μπαίνουμε στο στούντιο επίσης ξεκινούμε αυτοσχεδιάζοντας για πολλές ώρες και μετά ακούμε όλα όσα παίξουμε και επιλέγουμε τα μέρη που πιστεύουμε ότι θα αποτελέσουν έναν καλό δίσκο. «Πειράζουμε» φυσικά τις ηχογραφήσεις, αφαιρούμε τμήματα εδώ και εκεί προσπαθώντας να καταλήξουμε σε κάτι που αφενός να μας αρέσει και αφετέρου να μην το έχουμε ξανακούσει. Ακόμα όμως και αυτή η τεχνική κατά βάση διαδικασία εμπεριέχει το στοιχείο του αυτοσχεδιασμού.
Οσον αφορά στα μόνον αυτοσχεδιαστικά λοιπόν αυτά μέρη επηρεάζεστε από τις συνθήκες, τον τόπο, το κλίμα ή και τον καιρό της συγκεκριμένης ημέρας, ακόμα και από τον χώρο στον οποίο παίζετε; Αν ισχύει αυτό ποια είναι η αίσθηση σας για την Ελλάδα πριν έρθετε εδώ και πόσο πιστεύετε ότι θα επηρεάσει την εμφάνιση σας;
Φυσικά και μας επηρεάζει ο χώρος στον οποίο εμφανιζόμαστε, τα όργανα με τα οποία παίζουμε όταν δεν μπορούν να είναι τα δικά μας όπως συμβαίνει με το πιάνο και τα ντραμς, ο ήχος πάνω στη σκηνή αλλά και στην αίθουσα. Νομίζω ότι η μουσική μας λειτουργεί καλύτερα όταν ο χώρος ανταποκρίνεται σε αυτήν και αυτό δεν συμβαίνει πάντα, όχι πάντως με τον ίδιο ενδιαφέροντα τρόπο. Η συναυλία στην Στέγη Ιδρύματος Ωνάση φαίνεται να υπόσχεται ότι θα είναι πολύ ενδιαφέρουσα. Δεν μπορώ να πω πώς θα μας επηρεάσουν άλλοι παράγοντες και κάτι που κάνει την εμπειρία κάθε συναυλίας τόσο ενδιαφέρουσα για εμάς είναι ακριβώς ότι ποτέ δεν ξέρουμε πώς ακριβώς θα είναι.
Τελευταίο αλλά όχι έσχατο, υπάρχουν τέσσερις ή πέντε λέξεις, από το λεξιλόγιο τη μουσικής ή όποιο άλλο, που να συνοψίζουν και να περιγράφουν ταυτόχρονα το τι είναι οι Dans Les Arbres;
Χμμμ, μπορώ να σκεφτώ αρκετές διαφορετικές επιλογές. Πέντε λέξεις θα μπορούσαν να είναι οι «μην σκέφτεστε καθόλου την jazz». Ή αυτές οι τέσσερις, «κάνετε όπως σας αρέσει». Αν και μάλλον θα καταλήξω στο «ακούστε και εσείς μαζί μας»!
Οποιο από όλα και αν ισχύει, ειδικά μάλιστα αν κρατήσουμε το τελευταίο, όσο πλησιάζουμε στην εμφάνιση των Dans Les Arbres τόσο πιο ενδιαφέρουσα μου φαίνεται...