Οι περιπτώσεις όπου ανώτεροι κρατικοί λειτουργοί παραβιάζουν τα μέτρα περιορισμού της εξάπλωσης του covid-19 (και δεν είναι λίγες παγκοσμίως) μας δείχνουν (μεταξύ άλλων) ότι αυτοί που τα παραβιάζουν θεωρούν πως το ρίσκο από την υπεύθυνη και προσεκτική παραβίαση των μέτρων στη συγκεκριμένη περίσταση είναι πολύ μικρό, σε σχέση με τη δραστηριότητα που επιθυμούν να εκτελέσουν.
Και έχουν δίκιο. Προφανώς δεν αμφισβητούν με τις πράξεις του την επικινδυνότητα του covid19, αυτό που αμφισβητούν είναι η αναγκαιότητα των μέτρων που υπερβαίνουν κατά πολύ το αναγκαίο.
Επίσης αμφισβητούν εμμέσως το δικαίωμα του κράτους να προβαίνει σε τόσο μεγάλο βαθμό ρύθμισης της προσωπικής ζωής, αλλά και να στερεί βασικές προσωπικές ελευθερίες, για να προφυλάξει την κοινωνία από τον covid19.
Προφανώς θεωρούν ότι τη δεδομένη χρονική στιγμή που παραβιάζουν κάποια απαγόρευση, αυτοί γνωρίζουν καλύτερα. Και όντως γνωρίζουν. Αν πίστευαν ότι ο κίνδυνος από την παραβίαση στη συγκεκριμένη περίσταση είναι σημαντικός, δεν θα παραβίαζαν την όποια απαγόρευση.
Αυτό όμως που εύκολα και ατιμώρητα αναγνωρίζουν ως δικαίωμα στον εαυτό τους, δεν το αναγνωρίζουν στους υπόλοιπους πολίτες των χωρών τους.
Μια παρέα φίλων ή συγγενών που έχουν κάνει όλοι rapid test δεν μπορούν να μαζευτούν κάπου και να φάνε ή να πιούν ή να τραγουδήσουν όλοι μαζί.
Ένας αγρότης που θα πάει στο χωράφι του στην ερημιά, δεν μπορεί να εκτελέσει τις εργασίες του χωρίς μάσκα.
Ένας αθλητής δεν μπορεί να τρέξει στην έρημη παραλία τα μεσάνυχτα.
Τρεις συνάδελφοι που εργάζονται μαζί στο γραφείο με μάσκες, δεν μπορούν να μπουν στο ίδιο ΙΧ, με τις μάσκες τους, για να μετακινηθούν από και προς την εργασία τους.
Το πρόβλημα με τα μέτρα περιορισμού της διάδοσης του covid19, πέραν της καταστρατήγησης βασικών ατομικών ελευθεριών των πολιτών, είναι ότι αντιμετωπίζουν τους πολίτες ως κατά τεκμήριο ανεύθυνους. Ωσάν οι πολίτες να μην νοιάζονται για την υγεία τους και την υγεία των συγγενών, φίλων και συναδέλφων τους. Ωσάν μέχρι τώρα, αν κάποιος αρρώσταινε με εποχική γρίπη, όλοι οι άλλοι έτρεχαν να τον αγκαλιάσουν.
Θυμάμαι πριν αρκετά χρόνια, ένας υπουργός αρμόδιος για θέματα κοινωνικής ασφάλισης αποκαλύφθηκε από ρεπορτάζ μεγάλης εφημερίδας ότι απασχολούσε ανασφάλιστο εργαζόμενο. Αμέσως ο υπουργός παραιτήθηκε. Τότε ακόμη οι εφημερίδες έκαναν ρεπορτάζ και κριτική στις κυβερνήσεις. Τότε ακόμη υπήρχαν και παραιτήσεις.
Με την παρούσα ανάρτηση δεν παρακινώ κανέναν να παραβιάσει τα μέτρα, κάθε άλλο. Τα μέτρα πρέπει να τα τηρούμε γιατί είμαστε υπεύθυνοι πολίτες και τηρούμε τους νόμους και όλες τις κανονιστικές διατάξεις του κράτους, ακόμη και όταν ξεφεύγουν της κοινής λογικής.
Ωστόσο, παρακινώ την κυβέρνηση να επιστρέψει σε μια λιγότερη αυταρχική διαχείριση της κρίσης του covid19.
Ο κόσμος είναι κατά τεκμήριο υπεύθυνος και νοιάζεται για την υγεία του περισσότερο από ότι νοιάζεται το κράτος για αυτή.
Υπάρχει περιθώριο για την κυβέρνηση να εμπιστευτεί τους πολίτες, επιλέγοντας λελογισμένα μέτρα, χωρίς να προσβάλει τους πολίτες, με σταδιακή επιστροφή στην κανονικότητα. Και οι πολίτες θα της το αναγνωρίσουν.
Γιάννης Ρεφανίδης
Καθηγητής Πανεπιστημίου Μακεδονίας