Από την ομάδα του Αrchisearch
Σε μία χώρα που μόλις στα τελευταία χρόνια αγκαλιάζει δειλά τη σύγχρονη ιστορικότητά της και μαζί με αυτή, τη μικρή βιομηχανική της κληρονομιά, η έλευση του Dexamenes Seaside Hotel στην Κουρούτα, σημαίνει πολλά. Όχι μόνο γιατί ο τουρισμός μας – που όλα πια γι’ αυτόν γίνονται- αποκτά στην συλλογή του άλλο ένα πολυτελές κατάλυμα, σε μία γαλήνια, ελάχιστα αξιοποιημένη γωνιά της Ελλάδας, αλλά και γιατί το Dexamenes Seaside Hotel διασώζει και επικαιροποιεί ένα κομμάτι παράδοσης.
Το ξενοδοχείο στεγάζεται σε ένα εγκαταλελειμμένο εργοστάσιο κρασιών, η ιστορία του οποίου σε μεθά από τις μνήμες μία άλλης εποχής. Συγκεκριμένα, από την επονομαζόμενη «Εποχή της Σταφίδας» που ξεκίνησε το 1830 και έλαβε μυθικές διαστάσεις στα τέλη του 19 αιώνα. Εκείνα τα χρόνια, η καλλιέργεια της κορινθιακής σταφίδας απέκτησε εντυπωσιακές διαστάσεις και ήταν το κυριότερο προϊόν εξαγωγής του ελληνικού βασιλείου. Τα περίτεχνα διακοσμημένα πλοία σάλπαραν από το λιμάνι της Πάτρας, που ολοένα και περισσότερο πλούτιζε, για να μεταφέρουν το πολύτιμο μαύρο φορτίο τους στην Αγγλία και στη Γαλλία.
Μια εποχή που τα είχε όλα. Οι πλουσιότεροι σήκωναν πολυτελείς νεοκλασικές κατοικίες όπως οι ευρωπαίοι αστοί. Τα ναυάγια συγκλόνιζαν την τοπική κοινωνία δίνοντας περισσότερη αίγλη στους ριψοκίνδυνους ναυτικούς. Οι ράγες του σιδηροδρόμου χάραζαν τη γη της Πελοποννήσου, κοντά σε πλαγιές κατάφυτες από γαλλικούς αμπελώνες.
Μία νέα τροχιά εκβιομηχάνισης με άρωμα αλκοόλ
Όμως, τις μέρες της ακμής, διαδέχτηκαν τα χρόνια της διαβόητης σταφιδικής κρίσης, όταν η γαλλική αγορά έκλεισε και το πλεόνασμα της αδιάθετης παραγωγής «επιβάρυνε» την Ελλάδα με φτώχια, τοκογλυφία και μετανάστευση. Οι δύσκολοι καιροί, απαιτούν προσαρμοστικότητα.
Έτσι εμφανίστηκαν μικρέ βιομηχανίες για την μετατροπή της σταφίδας σε κάτι άλλο, εισάγοντας τον τόπο σε μία νέα τροχιά εκβιομηχάνισης με άρωμα αλκοόλ, στα ποικίλα οινοποιεία και ποτοποιεία που τη συνόδευσαν. Αυτή είναι η περίπτωση των Δεξαμενών που χτίστηκαν στη χρυσή άμμο της Ηλείας, κυριολεκτικά πάνω στο κύμα, έτσι ώστε τα πλοία να μπορούν να φορτωθούν με κρασί αμέσως.
Η φιλόδοξη προσπάθεια κράτησε για λίγες δεκαετίες μέχρι που «ξεψύχησε» οριστικά τα 1920, αφήνοντας για περίπου 100 χρόνια εγκαταλελειμμένο το συγκρότημα. Από τη λήθη ανέλαβε να το ανασύρει ο επιχειρηματίας Νίκος Καραφλός, ο οποίος ανέθεσε την αναγέννησή του στην αρχιτεκτονική ομάδα των Δημήτρη και Κωσταντίνου Καραμπατάκη του K-Studio.
Η επιλογή του γραφείου δεν είναι καθόλου τυχαία, καθώς υπογράφει ορισμένους από τους καλύτερους σύγχρονους χώρους, όπως το Scorpios, το Branco, το Zonars και πρόσφατα το ξενοδοχείο Perianth στο κέντρο της Αθήνας.
Στην περίπτωση των Δεξαμενών λοιπόν, το γραφείο σεβάστηκε την ακατέργαστη γοητεία των δομών που προϋπάρχουν και προχώρησε σε όλες τις απαραίτητες επεμβάσεις για να μετατρέψει την αυστηρή λειτουργικότητά τους σε ένα χώρο ηρεμίας, άνεσης και χαλάρωσης, όπως ταιριάζει σε ένα ιδιαίτερο all suites ξενοδοχείο. Έτσι, παρέμειναν ως είχαν οι τοίχοι των τσιμεντένιων δεξαμενών και χρησιμοποιήθηκαν υλικά όπως αυτά της αυθεντικής εποχής του οινοποιείου, δηλαδή το μωσαϊκό και τα ανάγλυφα τζάμια.
Στην περιοχή κυριαρχούν τα δύο μπλοκ σκυροδέματος, τα οποία χωρίζονται κατά μήκος σε δύο σειρές από δέκα δεξαμενές αποθήκευσης, περίπου 5 μ. με 6 μ. Ήταν ιδανικού μεγέθους για να μετατραπούν σε δωμάτια ξενοδοχείων και έτσι έγινε ένα γραμμικό σχέδιο μιας σειράς πανομοιότυπων δωματίων, με τα ανοίγματα τους προς την παρακείμενη παραλία. Έτσι, οι Δεξαμενές μετατράπηκαν σε 8 WineTank Suites.
«Αυτός ο μετασχηματισμός ήταν η κύρια πρόκληση του έργου. Αφού δοκιμάστηκαν διάφορες ιδέες σχετικά με τον σχεδιασμό, το όραμα άρχισε να γίνεται ξεκάθαρο. Χρειαζόμασταν να παίξουμε με τη γυμνή αισθητική του χώρου, να δουλέψουμε μαζί του και να αποφύγουμε την εισαγωγή οποιωνδήποτε στοιχείων ή υλικών ξένων σε αυτό. Αυτή η συνειδητοποίηση βοήθησε να ορίσουμε την παλέτα μας από σκυρόδεμα, χάλυβα και γυαλί, με την προσθήκη ξυλείας σαν νεύμα στη ναυτική σύνδεση του τόπου με τη θάλασσα. Αλλά ήταν επίσης σαφές ότι, η νέα κατασκευή πρέπει να βαδίζει ελαφρώς προς το σύγχρονο πνεύμα, αφήνοντας τα υπάρχοντα κτίρια σχετικά ανέπαφα, ώστε να διατηρήσουν την ισχυρή παρουσία τους. Το κλειδί για το σχεδιασμό του ξενοδοχείου ήταν η αντίθεση και η εξισορρόπηση του παλιού και του νέου, χρησιμοποιώντας μια βιομηχανική παλέτα με κομψό και μοντέρνο τρόπο», λένε οι αρχιτέκτονες.
Το σημείο εισόδου στο ξενοδοχείο είναι πίσω από τις δεξαμενές, με ένα κομψό περίπτερο που μοιάζει με περίφραξη, λίγο πριν την παραλία. Με τα γυάλινα χωρίσματα να ανοίγουν πλήρως, μια πλάκα σκυροδέματος αποτελεί την περιοχή υποδοχής όπου, αν φτάσει κάποιος το βράδυ, η λάμψη του θολωτού κόντρα πλακέ είναι ένα θερμό καλωσόρισμα και αν φτάσει κατά τη διάρκεια της ημέρας, η δροσιά του και η σκιά που δημιουργεί προσφέρει ανακούφιση από τη θερμότητα του ήλιου. Το βάρος της ιστορίας του χώρου από τα γύρω κτίρια του σκυροδέματος, ανυψώνεται από την ενέργεια αυτού του καινούριου, φωτισμένου χώρου με άπλετη θέα στη θάλασσα.