Δέκα απαντήσεις στα βασικά ερωτήματα για τον προϋπολογισμό

Ποιοι είναι οι μεγάλοι χαμένοι και οι μεγάλοι κερδισμένοι από τα μέτρα.
Open Image Modal
.
MarianVejcik via Getty Images

Νόμος του κράτους είναι από το βράδυ της Τετάρτης ο πρώτος προϋπολογισμός που καταθέτει μετά τις εκλογές ως κυβέρνηση η Ν.Δ Ο προϋπολογισμός ο οποίος ψηφίστηκε από τη Βουλή βασίζεται στα έσοδα που θα φέρει η ανάπτυξη της οικονομίας, αλλά και η πάταξη της φοροδιαφυγής. Η κυβέρνησης εκτιμά ότι η Ελληνική Οικονομία θα καταφέρει το 2020 να «τρέξει» με εντυπωσιακό ρυθμό ανάπτυξης.

Αναφορικά με το 2020 η εκτίμηση είναι ότι το πρωτογενές πλεόνασμα θα φτάσει το 3,56% του ΑΕΠ, υπερκαλύπτοντας έτσι το στόχο κατά 164 εκατ ευρώ, ενώ ο ρυθμός ανάπτυξης του ΑΕΠ θα φτάσει το 2,8% από 2% που είναι η πρόβλεψη για το 2019.

Με αφορμή την ψήφιση του προϋπολογισμού η HuffPost Greece επιχειρεί να δώσει απαντήσεις σε 10 από τα βασικά ερωτήματα που δημιουργούνται από το περιεχόμενο και τις προβλέψεις του προϋπολογισμού.

1.Είναι μόνο μέτρα ελάφρυνσης τα νέα μέτρα που φέρνει ο προϋπολογισμός;

Μετά από 10 προϋπολογισμούς σκληρής λιτότητας, εκ των οποίων οι επτά απλά αποτυπώνουν τις απαιτήσεις των μνημονίων, ο φετινός είναι ο δεύτερος μεταμνημονιακός προϋπολογισμός ο οποίος δεν φέρνει νέα μέτρα λιτότητας. Ο νέος προϋπολογισμός φέρνει μια σειρά από φορολογικές ελαφρύνσεις σε φυσικά πρόσωπα και επιχειρήσεις, ύψους 1 δισ ευρώ.

2. Βοηθούν την ανάπτυξη οι προβλέψεις του προϋπολογισμού;

Ο προϋπολογισμός βασίζει πολλά προκειμένου να επιτύχει στην επίτευξη ισχυρών ρυθμών ανάπτυξης. Το 2,8% που είναι η πρόβλεψη του προϋπολογισμού αφορά έναν από τους ισχυρότερους ρυθμούς ανάπτυξης σε ολόκληρη την Ευρώπη και μάλιστα σε μια χρονιά που οι αναλυτές εκφράζουν την ανησυχία τους για την πορεία των Οικονομιών της Ευρωζώνης.

Ο ρυθμός ανάπτυξης για ακόμα μια χρονιά βέβαια οφείλεται  κυρίως στην αύξηση της κατανάλωσης και λιγότερο στις επενδύσεις. Ωστόσο, η κυβέρνηση εκτιμά ότι το πακέτο φορολογικών μειώσεων οι οποίες αφορούν τις επιχειρήσεις θα βοηθήσουν στην ανάπτυξη των επιχειρήσεων και θα προσελκύσουν νέες επενδύσεις.

 

3.Ποιο είναι το ύψος των εσόδων και ποιο αυτό των δαπανών το οποίο προβλέπει ο προϋπολογισμός;

Τα καθαρά έσοδα του Κρατικού Προϋπολογισμού αναμένεται να ανέλθουν σε 54,71 δισ. ευρώ το 2020 και θα είναι αυξημένα κατά 448 εκατ. ευρώ , έναντι του 2019.

Οι συνολικές δαπάνες του Κρατικού Προϋπολογισμού εκτιμάται ότι θα διαμορφωθούν σε 57,163 δισ. ευρώ το 2020, αυξημένες κατά 772 εκατ. ευρώ σε σχέση με την αντίστοιχη εκτίμηση για το 2019.

4.Ποιοι είναι οι μεγάλοι κερδισμένοι του προϋπολογισμού;

Οι μεγάλοι κερδισμένοι του φετινού προϋπολογισμού είναι φυσικά πρόσωπα και επιχειρήσεις που θα δουν από την 1η Ιανουαρίου να μειώνονται τα φορολογικά τους βάρυ εξαιτίας της μείωσης της κλίμακας φορολογίας εισοδήματος, αλλά και του συντελεστή φορολόγησης των επιχειρήσεων.

5.Ποιοι είναι οι μεγάλοι χαμένοι του προϋπολογισμού;

Για ακόμα μια χρονιά ο μεγάλος χαμένος του προϋπολογισμού είναι το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων, με αποτέλεσμα ένα μεγάλο μέρος της αγοράς να μην έχει πρόσβαση σε κρίσιμα κεφάλαια.  Συγκεκριμένα ο προϋπολογισμός του 2020 προβλέπει και φέτος το ύψος του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων να είναι στα 6,750 δισ. ευρώ. Ωστόσο, το μεγάλο στοίχημα είναι τα κονδύλια να απορροφηθούν σχεδόν ισόποσα σε όλη τη διάρκεια του χρόνου και όχι τον τελευταίο μήνα όπως συνηθίζεται. 

6.Ποια είναι τα θετικά μέτρα τα οποία περιλαμβάνει ο προϋπολογισμός;

· Χορήγηση επιδόματος ύψους 2.000 ευρώ για κάθε παιδί που θα γεννηθεί από την 1η Ιανουαρίου του 2020.

· Μείωση από το 24% στο 13% του συντελεστή ΦΠΑ των ειδών βρεφικής ηλικίας και των κρανών ασφαλείας.

· Μείωση του εισαγωγικού συντελεστή φορολογίας εισοδήματος στο 9% και αύξηση του αφορολόγητου ορίου για κάθε παιδί.

· Μείωση των ασφαλιστικών εισφορών εργαζομένων πλήρους απασχόλησης κατά περίπου μια μονάδα βάσης.

· Μείωση του φόρου εισοδήματος Νομικών Προσώπων από 28% στο 24% από τη χρήση του 2019.

· Μείωση της φορολογίας των κερδών που θα διανεμηθούν το 2020 από 10% σε 5%.

Οικοδομική Δραστηριότητα

·Αναστολή του ΦΠΑ στις νέες οικοδομές για τρία (3) έτη και του φόρου υπεραξίας ακινήτων.

· Επιστροφή μέρους των δαπανών για ανακαινίσεις, ενεργειακή, αισθητική και λειτουργική αναβάθμιση κτιρίων που εξοφλούνται με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής, η οποία δεν θα επιφέρει επιπλέον δημοσιονομική επιβάρυνση στον Προϋπολογισμό του 2020.

7.Ποια είναι τα αρνητικά μέτρα του προϋπολογισμού;

Όπως και ο περυσινός έτσι και ο φετινός προϋπολογισμός δεν προβλέπει νέα μέτρα λιτότητα. Παραμένουν ωστόσο σε ισχύ μια σειρά μέτρων τα οποία έχουν επιβάλει περικοπές στο πλαίσιο των τριών μνημονίων.

8.Υπάρχει κίνδυνος να εκτροχιαστεί ο προϋπολογισμός;

Η εκτέλεση του προϋπολογισμού τα τελευταία χρόνια δείχνει ότι όχι μόνο δεν εκτροχιάζεται, αλλά φέρνει καλύτερα από τα αναμενόμενα δημοσιονομικά αποτελέσματα, ειδικά στο μέτωπο του πρωτογενούς πλεονάσματος. Ωστόσο, η Ελληνική Οικονομία αν και πλέον έχει να επιδείξει πολλά θετικά στοιχεία, πρέπει να συνεχίσει να αποδεικνύει ότι μπορεί να τα καταφέρει έξω από το πλαίσιο αυστηρής δημοσιονομικής προστασίας το οποίο επέβαλαν τα μνημόνια. Ταυτόχρονα, θα πρέπει να αποδειχθεί ότι δεν θα υπάρξουν καθυστερήσεις στην υλοποίησης των μεταρρυθμίσεων.

Από τους μεγαλύτερους προβληματισμούς ωστόσο για την εκτέλεση του προϋπολογισμού, είναι η πορεία της διεθνούς οικονομίας και η επικράτηση ομαλών συνθηκών στο διεθνές γεωπολιτικό και οικονομικό περιβάλλον.

9. Υπάρχουν περιθώρια περαιτέρω ελαφρύνσεων;

Η κυβέρνηση έχει ξεκαθαρίσει ότι όποιος επιπλέον δημοσιονομικός χώρος προκύψει από την εκτέλεση του προϋπολογισμού αυτός θα κατευθυνθεί στη μείωση των φόρων. Ήδη έχει εξαγγελθεί η μειώσεις του συντελεστή φορολογία των επιχειρήσεων στο 20% για τη χρήση του 2020, ενώ η κυβέρνηση σχεδιάζει να κάνει μια ακόμα μεστοσταθμική μείωση 8% στον ΕΝΦΙΑ, αλλά και μείωση της εισφοράς αλληλεγγύης, όπως είπε στη Βουλή ο πρωθυπουργός.

10.Έχει αξία στην άσκηση δημοσιονομικής πολιτικής ο προϋπολογισμός;

Τα χρόνια που προηγήθηκαν των μνημονίων το περιεχόμενο του προϋπολογισμού είχε μικρή σημασία, καθώς οι προβλέψεις για τα έσοδα και ειδικά για τις δαπάνες άλλαζαν με «παρέμβαση υπουργού». 

Ακολούθησε ο «σφιχτός κορσές» των μνημονιακών προγραμμάτων, με την αυστηρή εφαρμογή των μέτρων δημοσιονομικής συμμόρφωσης τα οποία αποφάσιζαν από κοινού κυβέρνηση και δανειστές. Και σε εκείνα βέβαια τα χρόνια υπήρχαν αποκλίσεις από τους στόχους ή ακόμα και επιβολή περισσότερο σκληρών δημοσιονομικών μέτρων κατά τη διάρκεια της χρονιάς.

Η πορεία εφαρμογής των προϋπολογισμών τα χρόνια μετά τα μνημόνια μένει να αποδειχθεί εάν θα θυμίσει παλιά προμνημονιακά χρόνια ή η διοίκηση θα σεβαστεί τις προβλέψεις της.