Την στιγμή που οι ελλείψεις σε σιτάρι και η συνακόλουθη άνοδος των τιμών διεθνώς αναγκάζει τους καταναλωτές σε περιορισμό της χρήσης του και στροφή σε άλλα, φθηνότερα και διαθέσιμα μέχρι τώρα βασικά είδη διατροφής, οι εκτιμήσεις για μειωμένη παραγωγή ενός αυτών προκαλεί νέα ανησυχία και εντείνει την επισιτιστική ανασφάλεια ή την μαινόμενη σε κάποιες χώρες, επισιτιστική κρίση.
Πρόκειται για το ρύζι, που αποτελεί επίσης εκ των βασικότερων ειδών διατροφής στην Ασία και την Αφρική και καταγράφει ήδη μάλιστα μια μικρή ανοδική τάση στην τιμή.
Οι δυσμενείς καιρικές συνθήκες σε χώρες που αποτελούν κορυφαίους προμηθευτές ρυζιού στην Ασία, συμπεριλαμβανομένου του μεγαλύτερου εξαγωγέα της Ινδίας, απειλούν να μειώσουν την παραγωγή και να ενισχύσουν τις πληθωριστικές τάσεις στις τιμές των τροφίμων σε νέα ύψη.
Σημειώνεται πως οι τιμές τους ρυζιού δεν ακολούθησαν την πορεία άλλων ειδών διατροφής όπως που αυξήθηκαν υπέρμετρα καθώς καταγραφόταν υψηλή απόδοσης των καλλιεργειών και υψηλά αποθέματα τα τελευταία δύο χρόνια.
Καθώς όμως οι βασικές χώρες εξαγωγείς της Ασίας, που αντιπροσωπεύουν περίπου το 90% της παγκόσμιας παραγωγής ρυζιού καταγράφουν σοβαρά προβλήματα στον τομέα αυτό είναι πιθανό να αλλάξουν την τροχιά των τιμών, όπως εκτιμούν έμποροι και αναλυτές.
Το μεγαλύτερο πρόβλημα εντοπίζεται στην Ινδία, την μεγαλύτερη εξαγωγό χώρα ρυζιού στον κόσμο.
Μειωμένος όγκος βροχής, μείωση παραγωγής
Σε κορυφαίες πολιτείες της Ινδίας, στην ζώνη παραγωγής ρυζιού όπως Μπιχάρ, Τζαρκάντ, Δυτικής Βεγγάλης και Ούταρ Πραντές η ποσότητα της βροχής που έπεσε κατά την περίοδο των Μουσώνων ήταν ανεπαρκής. Υπολογίζεται πως σε κάποιες περιοχές ήταν μειωμένη ακόμη και κατά 45% σύμφωνα με στοιχεία από την κρατική μετεωρολογική υπηρεσία.
Έτσι αυτή την στιγμή καταγράφεται μείωση κατά 13% στη φύτευση ρυζιού φέτος όπως αναφέρει το Al Jazeera και αυτή μπορεί επίσης να οδηγήσει σε πτώση της παραγωγής κατά 10 εκατομμύρια τόνους ή περίπου 8% συγκριτικά με πέρυσι πέρυσι, όπως λέει στο Reuters ο Κρίσνα Ράο, Πρόεδρος της Ένωσης Εξαγωγέων Ρυζιού όλης της Ινδίας.
Το καλοκαιρινό ρύζι της Ινδίας αντιπροσωπεύει περισσότερο από το 85% της ετήσιας παραγωγής της, η οποία εκτοξεύτηκε στο ρεκόρ των 129,66 εκατομμυρίων τόνων το καλλιεργητικό έτος έως τον Ιούνιο του 2022.
Η πτώση της θεωρείται βέβαιη και ένα μεγάλο ερώτημα είναι πως θα αντιδράσει η κυβέρνηση της Ινδίας, η οποία είναι πολύ ευαίσθητη στο θέμα των τιμών. Μια μικρή άνοδος της τιμής του ρυζιού θα μπορούσε να την οδηγήσει σε απόφαση για περιορισμό των εξαγωγών, όπως είχε κάνει και με το σιτάρι μετά την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία.
Δεν είναι μόνο η Ινδία
Όπως επισημαίνει το Al Jazeera, ήδη το άλμα στις τιμές του ρυζιού της Ινδίας αντανακλά την ανησυχία για την παραγωγή.
Οι τιμές ορισμένων ποικιλιών αυξήθηκαν περισσότερο από 10% τις τελευταίες δύο εβδομάδες σε μεγάλες αναπτυσσόμενες πολιτείες της Ινδίας όπως η Δυτική Βεγγάλη, η Οντίσα και το Τσατισγκάρ και της αυξημένης ζήτησης από το Μπαγκλαντές, δήλωσε ο Μουκές Τζαίν, διευθυντής της Sponge Enterprises Pvt. Οι τιμές εξαγωγής ενδέχεται να ανέλθουν στα 400 δολάρια ο τόνος μέχρι τον Σεπτέμβριο από 365 δολάρια που τώρα.
Το πρόβλημα όμως δεν εντοπίζεται μόνο στην Ινδία αλλά και σε τρεις ακόμη εκ των συνολικά πέντε κορυφαίων χωρών παραγωγής ρυζιού.
Η Κίνα ο μεγαλύτερος καταναλωτής και εισαγωγέας ρυζιού στον κόσμο, έχει υποστεί επίσης απώλειες απόδοσης λόγω εξαιρετικά υψηλών θερμοκρασιών στις περιοχές καλλιέργειας και αναμένεται να αυξήσει τις εισαγωγές σε ρεκόρ 6 εκατομμυρίων τόνων το 2022/23, σύμφωνα με τις Τμήμα Γεωργίας των Η.Π.Α.
Η χώρα εισήγαγε 5,9 εκατομμύρια τόνους πριν από ένα χρόνο.
Ο τρίτος μεγαλύτερος καταναλωτής στον κόσμο, το Μπαγκλαντές, αναμένεται να εισάγει περισσότερο ρύζι μετά τις ζημιές από τις πλημμύρες στις κύριες περιοχές παραγωγής του, όπως δηλώνουν οι έμποροι.
Στο Βιετνάμ, οι βροχές κατά τη συγκομιδή έχουν βλάψει την ποιότητα των σιτηρών εξαιτίας των σφοδρών βροχοπτώσεων κατά τη διάρκεια συγκομιδής.
Τιμές, εισαγωγές και ανησυχία
«Οι τιμές του ρυζιού ήταν κοντά στο χαμηλότερο επίπεδο και τώρα στην βλέπομε μια σταδιακή άνοδο», δήλωσε ένας έμπορος με έδρα τη Σιγκαπούρη, ένας από τους μεγαλύτερους εμπόρους ρυζιού στον κόσμο.
«Η ζήτηση αυξάνεται με αγοραστές όπως οι Φιλιππίνες και άλλοι στην Αφρική».
Ο ΟΗΕ ήδη ανησυχεί για αυτές τις εξελίξεις: «Το ρύζι παρέμεινε προσιτό ακόμη και όταν συνολικά οι τιμές των τροφίμων έφτασαν σε επίπεδα ρεκόρ φέτος», δήλωσε η οικονομολόγος του Οργανισμού Τροφίμων και Γεωργίας του ΟΗΕ, Σίρλεϊ Μουσταφά.
«Τώρα γινόμαστε μάρτυρες οπισθοδρομήσεων που σχετίζονται με τις καιρικές συνθήκες σε ορισμένες βασικές χώρες παραγωγής ρυζιού, συμπεριλαμβανομένης της Ινδίας, της Κίνας και του Μπαγκλαντές, που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε μειωμένη παραγωγή εάν οι συνθήκες δεν βελτιωθούν τις επόμενες εβδομάδες».