Το Ανοιχτό Πανεπιστημιακό Πρόγραμμα «Διαδρομές στην Ιστορία, την Αρχαιολογία και την Ιστορία της Τέχνης» φιλοδοξεί να φέρει σε επαφή το Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών με το ευρύ κοινό.
Οι φετινές «Διαδρομές» εξετάζουν τις πανδημίες και επιδημίες στην παγκόσμια ιστορία, παρέχοντας μια συνολική και κριτική επισκόπηση των δύο αυτών φαινομένων, με βάση τις διαθέσιμες ιστορικές πηγές, από την αρχαιότητα έως τις αρχές του 20ού αιώνα.
Ο πρώτος κύκλος διαλέξεων αναφέρεται στις πανδημίες και επιδημίες στην αρχαιότητα και στο Βυζάντιο. Ο δεύτερος κύκλος επικεντρώνεται στα συναφή φαινόμενα του ύστερου μεσαίωνα στην Ευρώπη, συμπεριλαμβανομένης της αποτύπωσης των εμπειριών του Μαύρου Θανάτου στην Τέχνη και στο προσωπικό βίωμα. Ο τρίτος θα εστιαστεί στην παγκοσμιοποίηση των σχετικών καταγραφών, από την Οθωμανική Αυτοκρατορία και την επιδημία του 1854 στην Αθήνα έως τις παγκόσμιες προκλήσεις της ευλογιάς, του τύφου και της ισπανικής γρίπης.
Τα μαθήματα του Προγράμματος θα προσφερθούν αφιλοκερδώς από οκτώ διδάσκουσες και έξι διδάσκοντες του Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας.
Τα έσοδα θα διευκολύνουν τη λειτουργία της εκπαιδευτικής/ερευνητικής διαδικασίας του Πανεπιστημίου, ειδικότερα του Τμήματος, που έχει διαταραχθεί από τις οικονομικές συνθήκες των τελευταίων ετών.
Κύκλος Α΄
Επιδημίες στην Αρχαιότητα και το Βυζάντιο
Τρίτη 3/5 Ιατρικές προσεγγίσεις των επιδημιών από την αρχαιότητα έως τη νεότερη εποχή
(εισαγωγική στρογγυλή τράπεζα: Καθηγήτρια Σελήνη Ψωμά, Καθηγήτρια Νικολέττα Γιαντσή, Αναπλ. Καθηγήτρια Κατερίνα Κωνσταντινίδου, Αναπλ. Καθηγήτρια Κατερίνα Γαρδίκα, Αναπλ. Καθηγητής Βαγγέλης Καραμανωλάκης. Συντονιστής: Καθηγητής Ευάνθης Χατζηβασιλείου). Ώρες: 18.00-21.00 Τετάρτη
4/5 Ο λοιμός της Αθήνας (5ος αι. π.Χ.) και το αρχαιολογικό του αποτύπωμα
(Καθηγητής Δημήτρης Πλάντζος). Ώρες: 18.00-20.00
Παρασκευή 6/5 Επιδημίες στη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία
(Αναπλ. Καθηγητής Νίκος Γιαννακόπουλος). Ώρες: 18.00-20.00
Τετάρτη 11/5 Το Βυζάντιο στη σκιά της πανώλης από την εποχή του Ιουστινιανού έως τον όγδοο αιώνα
(Αναπλ. Καθηγήτρια Ειρήνη Χρήστου, Καθηγήτρια Κατερίνα Νικολάου). Ώρες: 18.00-20.00
Κύκλος Β΄
Στο μεταίχμιο κόσμων και εποχών
Δευτέρα 16/5 Ο Μαύρος Θάνατος, η οικονομία και η κοινωνία της Ευρώπης
(Καθηγήτρια Νικολέττα Γιαντσή). Ώρες: 18.00-21.00
Τετάρτη 18/5 Καλλιτεχνικές αποτυπώσεις των μεγάλων επιδημιών: από τον Μαύρο Θάνατο στο Μπαρόκ
(Επικ. Καθηγήτρια Ιάνθη Ασημακοπούλου). Ώρες: 18.00-20.00
Δευτέρα 23/5 Η Βενετία και ο αόρατος εχθρός – Οι επιδημίες της πανώλης στον ελληνοβενετικό χώρο (14ος-18ος αι.)
(Αναπλ. Καθηγήτρια Κατερίνα Κωνσταντινίδου). Ώρες: 18.00-20.00
Τετάρτη 25/5 Σχολιάζοντας το «Journal of a Plague Year» του Daniel Defoe: προσλήψεις της επιδημίας στην πρώιμη νεότερη Ευρώπη
(Καθηγητής Κώστας Γαγανάκης). Ώρες: 18.00-20.00
Κύκλος Γ΄
Η παγκόσμια εμπειρία και οι εκβολές της στον ελληνικό κόσμο
Δευτέρα 30/5 Επιδημίες και θάνατος στην Οθωμανική Αυτοκρατορία
(Καθηγήτρια Μαρία Ευθυμίου). Ώρες: 18.00-20.00
Τετάρτη 1/6 Η ευλογιά και η αντιμετώπισή της, 1500-1980: το ζήτημα του εμβολιασμού (Αναπλ. Καθηγήτρια Κατερίνα Γαρδίκα). Ώρες: 18.00-20.00
Δευτέρα 6/6 Η χολέρα του 1854 και το υγειονομικό δίκτυο στην πρωτεύουσα
(Αναπλ. Καθηγητής Βαγγέλης Καραμανωλάκης). Ώρες: 18.00-20.00
Τετάρτη 8/6 Ο τύφος και η διεθνής υγειονομική συνεργασία μετά τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο – Η Ισπανική γρίπη
(Αναπλ. Καθηγήτρια Κατερίνα Γαρδίκα, επικ. Καθηγητής Μανόλης Κούμας). Ώρες 18:00 – 21:00.
Επιστημονική-Οργανωτική Επιτροπή: Καθηγήτρια Μαρώ Ευθυμίου, Επίκ. Καθηγητής Μανόλης Κούμας, Καθηγήτρια Κατερίνα Νικολάου, Καθηγητής Δημήτρης Παυλόπουλος, Καθηγητής Ευάνθης Χατζηβασιλείου.
Info
Χρόνος: Από Τρίτη, 3 Μαΐου έως και Τετάρτη, 8 Ιουνίου 2022 Ώρες 18.00-20.00/21.00 (διαλέξεις και συζήτηση)
Χώρος: Ιστορικό Αρχείο του Πανεπιστημίου Αθηνών, Σκουφά 45
Δίδακτρα: 60 € ο ένας Κύκλος / 110 € οι δύο Κύκλοι / 150 € οι τρεις Κύκλοι
Οι ενδιαφερόμενοι- ες που επιθυμούν να παρακολουθήσουν το Πρόγραμμα υποβάλλουν την αίτησή τους ηλεκτρονικά με καταληκτική ημερομηνία την 21η Απριλίου 2022 (λόγω αυξημένου ενδιαφέροντος, έχει δοθεί παράταση στην καταληκτική ημερομηνία εκδήλωσης ενδιαφέροντος).
Για τον τρόπο πληρωμής θα υπάρξει νεότερη ανακοίνωση.