Οι επιστήμονες που θέλουν να αντιμετωπίσουν τη συνεχιζόμενη κρίση παχυσαρκίας έκαναν μια σημαντική ανακάλυψη: Ο διακοπτόμενος περιορισμός των θερμίδων (διαλειμματική νηστεία) οδηγεί σε σημαντικές αλλαγές τόσο στο έντερο όσο και στον εγκέφαλο, που μπορεί να «ανοίξουν» νέες επιλογές για τη διατήρηση ενός υγιούς βάρους.
Ερευνητές από την Κίνα μελέτησαν 25 εθελοντές που ταξινομήθηκαν ως παχύσαρκοι σε μια περίοδο 62 ημερών, κατά τη διάρκεια της οποίας συμμετείχαν σε ένα πρόγραμμα διαλείποντος περιορισμού ενέργειας (IER) - ένα καθεστώς που περιλαμβάνει προσεκτικό έλεγχο της πρόσληψης θερμίδων και σχετική νηστεία ορισμένες ημέρες.
Όχι μόνο οι συμμετέχοντες στη μελέτη έχασαν βάρος – 7,6 κιλά ή 7,8 τοις εκατό του σωματικού τους βάρους κατά μέσο όρο, αλλά – υπήρξαν επίσης ενδείξεις μετατοπίσεων στη δραστηριότητα των περιοχών του εγκεφάλου που σχετίζονται με την παχυσαρκία και στη σύνθεση του εντέρου από βακτήρια.
«Σ′ αυτή τη μελέτη δείχνουμε ότι μια δίαιτα IER αλλάζει τον άξονα ανθρώπινου εγκεφάλου-εντέρου-μικροβίου», λέει ο ερευνητής υγείας, καθηγητής Κουϊάνγκ Ζενγκ από το Δεύτερο Ιατρικό Κέντρο και το Εθνικό Κέντρο Κλινικής Έρευνας για Γηριατρικές Νόσους της Κίνας, όταν τα αποτελέσματα δημοσιεύθηκαν τον Δεκέμβριο του 2023.
«Οι παρατηρούμενες αλλαγές στο μικροβίωμα του εντέρου και στη δραστηριότητα σε περιοχές του εγκεφάλου που σχετίζονται με τον εθισμό κατά τη διάρκεια και μετά την απώλεια βάρους είναι εξαιρετικά δυναμικές και συνδέονται με την πάροδο του χρόνου».
Δεν είναι ξεκάθαρο τι προκαλεί αυτές τις αλλαγές ή αν το έντερο επηρεάζει τον εγκέφαλο ή το αντίστροφο. Ωστόσο, γνωρίζουμε ότι το έντερο και ο εγκέφαλος συνδέονται στενά, επομένως η θεραπεία ορισμένων περιοχών του εγκεφάλου θα μπορούσε να είναι ένας τρόπος για τον έλεγχο της πρόσληψης τροφής.
Οι αλλαγές στην εγκεφαλική δραστηριότητα, που εντοπίστηκαν μέσω σαρώσεων λειτουργικής μαγνητικής τομογραφίας (fMRI), ήταν σε περιοχές που είναι γνωστό ότι είναι σημαντικές για τη ρύθμιση της όρεξης και του εθισμού – συμπεριλαμβανομένης της κάτω μετωπιαίας τροχιακής έλικας.
Επιπλέον, οι αλλαγές στο μικροβίωμα του εντέρου, που αναλύθηκαν μέσω δειγμάτων κοπράνων και μετρήσεων αίματος, συνδέθηκαν με συγκεκριμένες περιοχές του εγκεφάλου.
Για παράδειγμα, το βακτήριο Coprococcus και το Eubacterium hallii συσχετίστηκαν αρνητικά με τη δραστηριότητα στην αριστερή κάτω μετωπιαία τροχιακή έλικα, μια περιοχή που εμπλέκεται στην εκτελεστική λειτουργία, συμπεριλαμβανομένης της δύναμης της θέλησής μας όσον αφορά την πρόσληψη τροφής.
«Το μικροβίωμα του εντέρου πιστεύεται ότι επικοινωνεί με τον εγκέφαλο με έναν πολύπλοκο, αμφίδρομο τρόπο», δηλώνει ο ιατρός Ξιαόνινγκ Γουανγκ από το Κρατικό Κέντρο Γηριατρικής Κλινικής στην Κίνα.
«Το μικροβίωμα παράγει νευροδιαβιβαστές και νευροτοξίνες που έχουν ”πρόσβαση” στον εγκέφαλο μέσω των νεύρων και της κυκλοφορίας του αίματος. Σε ”αντάλλαγμα” ο εγκέφαλος ελέγχει τη διατροφική συμπεριφορά, ενώ τα θρεπτικά συστατικά από τη διατροφή μας αλλάζουν τη σύνθεση του μικροβιώματος του εντέρου».
Περισσότεροι από ένα δισεκατομμύριο άνθρωποι παγκοσμίως υπολογίζεται ότι έχουν παχυσαρκία, γεγονός που οδηγεί σε αυξημένο κίνδυνο για μια πληθώρα διαφορετικών προβλημάτων υγείας, από τον καρκίνο έως τις καρδιακές παθήσεις.
Γνωρίζοντας περισσότερα για το πώς ο εγκέφαλος και το έντερό μας εξαρτώνται το ένα από το άλλο, αυτό θα μπορούσε να κάνει τεράστια διαφορά στην αποτελεσματική πρόληψη και μείωση της παχυσαρκίας.
«Η επόμενη ερώτηση που πρέπει να απαντηθεί είναι ο ακριβής μηχανισμός με τον οποίο επικοινωνούν το μικροβίωμα του εντέρου και ο εγκέφαλος σε παχύσαρκους ανθρώπους, ακόμη και κατά την απώλεια βάρους», αναφέρει ο βιοϊατρικός επιστήμονας Λίμινγκ Γουάνγκ από την Κινεζική Ακαδημία Επιστημών.
ΠΗΓΗ: sciencealert.com