[Σημείωση: Το παρόν άρθρο γράφηκε για την πόλη του Ηρακλείου, όμως εύκολα ο κάθε αναγνώστης μπορεί να βρει ομοιότητες και αναλογίες με τον τόπο του.]
Με το παρόν άρθρο θέλω να καταθέσω κάποιες αφετηριακές σκέψεις μου για το διαμοιρασμό (sharing) κατοικίας και την ανάπτυξη της πόλης του Ηρακλείου. Διαμοιρασμός με απλά λόγια είναι η προσωρινή παραχώρηση και ενοικίαση ενός καταλύματος από τον ιδιοκτήτη του απευθείας στον επισκέπτη μέσω ειδικών εφαρμογών στο διαδίκτυο.
Κατά την άποψή μου τα χρόνια που έρχονται θα εξελιχθεί και θα κορυφωθεί μια μεγάλη αλλαγή στην οικονομία της πόλης του Ηρακλείου. Το Ηράκλειο έχει πολύ ισχυρά πλεονεκτήματα τα οποία στο σύγχρονο διεθνοποιημένο πλαίσιο που ζούμε και σε ένα περιβάλλον πολλαπλής γνώσης, πληροφορίας και επικοινωνίας είναι σίγουρο ότι θα αναδειχτούν και θα αποτελέσουν ισχυρούς πόλους έλξης επισκεπτών.
Το Ηράκλειο διαθέτει εξαιρετικό κλίμα· καθαρό περιβάλλον· πολλαπλά και πολυσήμαντα αξιοθέατα· μνημεία και ιστορικές, πολιτισμικές αναφορές· υψηλού επιπέδου υποδομές· εξαιρετική θέση στο κέντρο του νησιού που το καθιστά κέντρο επάλληλων εκδρομών και περιηγήσεων προς κάθε κατεύθυνση του νησιού καθώς και των γύρω νησιών· εγγύτητα πανέμορφων ακτών· ασφάλεια· υψηλού αναλογικά μορφωτικού επιπέδου κατοίκους αλλά και κατοίκους με αντίληψη και κουλτούρα πρόσληψης, ξενοδόχησης και εξυπηρέτησης των ξένων· και φυσικά έχει ιδιαίτερου ενδιαφέροντος ζωντανό τοπικό πολιτισμό σε κάθε έκφανση αυτού. Το Ηράκλειο έχει τις προϋποθέσεις και τις δυνατότητες να εξελιχθεί σε έναν εξαιρετικά δυναμικό αυτοτελή τουριστικό προορισμό.
Εάν δε παράλληλα τις προσεχείς δεκαετίες υλοποιηθούν και λειτουργήσουν επαρκώς τα μεγάλα επενδυτικά προγράμματα που σχεδιάζονται (αεροδρόμιο Καστελλίου, αυτοκινητόδρομοι, εκμετάλλευση υδρογονανθράκων, ίδρυση ιδιωτικών πανεπιστημίων, ενεργειακή διασύνδεση του νησιού, υδατοδρόμια, τακτική συγκοινωνία με τον ηπειρωτικό κορμό με ταχύπλοα σκάφη, ιδιαίτερη ανάπτυξη θεματικού τουρισμού, τουρισμός δώδεκα μηνών, αξιοποίηση χώρων στην περιοχή Γουρνών, ανάπτυξη οικιστικών προγραμμάτων συνεταιρισμών, αξιοποίηση εκτάσεων στον ανατολικό τομέα του Ηρακλείου –παλαιό αεροδρόμιο, στρατόπεδα- κλ) η οικονομική, αλλά και η πάσης φύσεως ανάπτυξη του Ηρακλείου θα είναι εκρηκτική.
Εκ των πραγμάτων η πόλη του Ηρακλείου θα εξελίσσεται χρόνο με τον χρόνο σε μεγάλο κέντρο και κόμβο. Πολύ πιο σημαντικός κόμβος θα γίνει και πολύ πιο γρήγορα θα συμβεί αυτό, εάν και εμείς ως τοπική κοινωνία, Δήμος και πολίτες στοχεύσομε συνειδητά και μεθοδικά προς την κατεύθυνση αυτή. Και όσο αναπτύσσεται η πόλη ως κόμβος, τόσο θα αυξάνονται και οι στεγαστικές ανάγκες, κυρίως από ξένους.
Πολύ μεγάλο μέρος των αναγκών αυτών θα το καλύψει ο διαμοιρασμός, ο οποίος ακόμα επί της ουσίας είναι στα σπάργανα. Η δυναμική του όμως είναι τεράστια και τα οφέλη του πολλά και κυρίως οφέλη προς τους απλούς ανθρώπους, τους μικροϊδιοκτήτες και τους μικρούς επαγγελματίες της γειτονιάς.
Θα πρέπει λοιπόν όλοι μας αφού διερευνήσομε και κατανοήσομε το πλαίσιο και τη δυναμική του, να θέσομε ως μείζων στόχο την πολλαπλή ανάπτυξη και ανάδειξη ολόκληρης της πόλης μας ως χώρο άξιο να ζήσουν οι επισκέπτες, να περάσουν ευχάριστα και ως έναν χώρο με τον οποίο θα δεθούν συναισθηματικά. Η στόχευση θα πρέπει να είναι να γίνει φιλική προς τους επισκέπτες ολόκληρη η πόλη και όχι μόνο το κέντρο. Να καταστεί ολόκληρο το Ηράκλειο αυτό καθαυτό ένας ισχυρός αυτοτελής τουριστικός προορισμός και παράλληλα ολόκληρο το Ηράκλειο να μπορέσει αξιοπρεπώς και ως πλαίσιο να καλύψει τις αυξημένες στεγαστικές ανάγκες. Να αισθάνεται ο ξένος ευχάριστα όχι μόνο στο κέντρο ή στο εντός των τειχών τμήμα, το οποίο ούτως ή άλλως έχει πολλούς περιορισμούς και μικρά περιθώρια στεγαστικής ανάπτυξης, αλλά και στις εκτός των τειχών περιοχές της πόλης.
Ας κάνομε ό,τι δύναται ο καθένας και ας βελτιώσομε την πόλη μας όπως και όσο μπορούμε. Ως άτομα, ως παρέες και μικρές συλλογικότητες, ως θεσμοί, ως Δήμος. Από απλές σκέψεις μέχρι σύνθετα και μακροχρόνια προγράμματα· από μικρές κινήσεις που δεν κοστίζουν τίποτα, μέχρι ευρείας κλίμακας και μεγάλου προϋπολογισμού επενδύσεις. Όλα έχουν θέση.
Οι προτάσεις πολλές και ο καθένας μπορεί να καταθέσει τις δικές του: από το να γράφονται τα ονόματα των οδών και με λατινικούς χαρακτήρες, μέχρι το να φτιαχτούν επιτέλους σωστά πεζοδρόμια στις γειτονιές· από το να προσέχομε τα σκουπίδια μας και να κλείνομε τα καπάκια των κάδων εμείς οι πολίτες, μέχρι τον σχεδιασμό και την ανάπτυξη ειδικών διαδρομών μέσα στην πόλη· από το να εξελιχθούν πολλές πολιτιστικές εκδηλώσεις (που ούτως ή άλλως γίνονται) σε φιλικές προς τους ξένους (ενημέρωση, προβολή, μεταφράσεις κλ), μέχρι την ανάπτυξη και προβολή ιστοσελίδων και εφαρμογών (applications) ειδικά για τους επισκέπτες που ζουν αυτόνομα και αυτοτελώς στην πόλη.
Οι σκέψεις και οι ιδέες δεν έχουν τελειωμό. Θα μπορούσε για παράδειγμα να σχεδιαστεί και να αναπτυχθεί ειδικό και ενοποιημένο δίκτυο πεζοδρόμων από τις γειτονιές της πόλης προς το θαυμάσιο παραλιακό μας μέτωπο. Δίκτυο με συνεχή ανεμπόδιστη και αποκλειστική χρήση το περπάτημα ή το τρέξιμο με την κατάλληλη φυσικά επιφάνεια οδοστρώματος, με την κατάλληλη σήμανση, με τον κατάλληλο φωτισμό κλ. Πόσο θα αναβαθμιστεί η πόλη μας και πόσο θα βελτιωθεί η υγεία και η δική μας και των επισκεπτών μας από μια αντίστοιχη «πεταλοειδή» (παραδείγματος χάριν) για περπάτημα και περίπατο που θα ενοποιεί την πόλη και θα την ενώνει όλη με το παραλιακό μέτωπο! Τόσο δύσκολο είναι να γίνει;
Και πόσα άλλα μπορούν να γίνουν: η ανάδειξη και η αξιοποίηση των μικρών πάρκων στις γειτονιές, αλλά και της «Όασης» και των τειχών για περιπάτους και «πανοραμική θέα»· ο έλεγχος των αδέσποτων ζώων· οι ασφαλτοστρώσεις, οι διαγραμμίσεις και οι σημάνσεις των δρόμων· ο φωτισμός· η ανάδειξη των ιστορικών μικρών σημείων και «γωνιών» της πόλης· νέα σημεία πληροφόρησης και εξυπηρέτησης από εθελοντές και τόσα άλλα.
Τέλος, νομίζω ότι θα πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη βαρύτητα και να μελετηθεί επιστημονικά μια κρίσιμη παράμετρος: και αυτή είναι ο κόσμος, οι άνθρωποι που αποφασίζουν να έρθουν και να μείνουν με διαμοιρασμό στην πόλη μας. Είναι άνθρωποι, οι οποίοι κινούνται άνετα στην τεχνολογία, άνθρωποι οι οποίοι αποφασίζουν να έρθουν μόνοι τους, αυτόνομα, με κάποιο ρίσκο και διακινδύνευση, χωρίς την υποστήριξη επαγγελματιών του χώρου (ξεναγών, πρακτορείων, ξενοδόχων κλ) και χωρίς να ακολουθούν ένα συγκεκριμένο, αυστηρό πρόγραμμα. Δεν θα πρέπει λοιπόν αυτοί οι άνθρωποι να μελετηθούν επιστημονικά, για να μπορέσει και η τοπική κοινωνία τεκμηριωμένα να ανταποκριθεί καλύτερα στις ανάγκες τους και να τούς προσφέρει περισσότερα και καλύτερα; Ποιοί είναι αυτοί οι άνθρωποι; Γιατί έρχονται στο Ηράκλειο; Τι ζητούν; Ποιές είναι οι προτεραιότητές τους; Τι προβλήματα αντιμετωπίζουν; Τι προτάσεις έχουν να κάνουν οι ίδιοι; Δεν θα πρέπει ένας επίσημος φορέας να ασχοληθεί μεθοδικά, επιστημονικά και τεκμηριωμένα με αυτό το θέμα; Και όχι μόνο μια φορά, αλλά συνεχώς, γιατί οι συνθήκες αλλάζουν. Μόνο να ωφεληθεί έχει ο τόπος από κάτι τέτοιο.
Στα χρόνια που έρχονται θα βλέπομε όλο και πιο συχνά σε περιοχές και δρόμους του Ηρακλείου που δεν το περιμένομε επισκέπτες με ένα κινητό/GPS στο χέρι να προσπαθούν να βρουν το δρόμο τους. Ας κάνομε την πόλη μας, ολόκληρη την πόλη μας και όχι μόνο το κέντρο της φιλική γι’ αυτούς. Ας τους κάνομε να την αγαπήσουν σαν δική τους πόλη. Αυτό σίγουρα θα είναι το κλειδί για να αγαπήσομε και μείς οι ίδιοι τον τόπο μας ακόμα περισσότερο.