Ο δισεκατομμυριούχος Γιούρι Μίλνερ έχει ένα τολμηρό σχέδιο για την αποστολή μίνι διαστημοπλοίων στο Άλφα του Κενταύρου
Το να χρησιμοποιήσει κανείς μια μεγάλη συστοιχία από λέιζερ για να προωθήσει χιλιάδες μίνι διαστημόπλοια 40 τρισεκατομμύρια χιλιόμετρα στο αστρικό σύστημα του Άλφα του Κενταύρου μπορεί να ακούγεται σαν ιστορία επιστημονικής φαντασίας.
Ωστόσο ο επιχειρηματίας του χώρου Ίντερνετ και φιλάνθρωπος Γιούρι Μίλνερ ,σε συνεργασία με τον φημισμένο κοσμολόγο Στίβεν Χόκινγκ και τον διευθύνοντα σύμβουλο του Facebook, Μαρκ Ζούκερμπεργκ, βάζει ένα στοίχημα ύψους 100 εκατ. δολαρίων ότι μπορεί να το κάνει αυτό επιστημονική πραγματικότητα μέσα σε μία γενιά.
Ο Μίλνερ, ανακοίνωσε την Τρίτη τη δημιουργία του «Breakthrough Starshot», ενός ερευνητικού προγράμματος με σκοπό να αποδειχθεί ότι είναι δυνατή η προώθηση διαστημοπλοίων σε νανοκλίμακα στο 1/5 της ταχύτητας του φωτός.
Αυτό αντιστοιχεί σε 60 εκατ. μέτρα ανά δευτερόλεπτο, ή 215 εκατ. χλμ ανά ώρα. Σε αυτή την ταχύτητα, το σκάφος θα έφτανε στο κοντινότερο σε εμάς αστρικό σύστημα σε περίπου 20 χρόνια, ή πάνω από 1.000 φορές πιο γρήγορα από τα πιο γρήγορα διαστημόπλοια που υπάρχουν σήμερα, σύμφωνα με τον Μίλνερ.
Επιπλέον, όλο το σκάφος δεν θα ζύγιζε πάνω από 20 γραμμάρια- όσο περίπου και μια οδοντόβουρτσα.
Ενώ το κύριο σώμα του διαστημοπλοίου θα είναι πιθανότατα μικρότερο από μια πιστωτική κάρτα, θα περιέχει κάμερες, φωτονικούς προωθητήρες και σύστημα παροχής ενέργειας, συν εξοπλισμό πλοήγησης και επικοινωνίας, δήλωσε ο Μίλνερ στη Huffington Post. Το σκάφος θα προωθείται από λέιζερ στη Γη τα οποία θα χτυπούν ένα «ηλιακό πανί», που θα έχει ύψος μερικών μέτρων αλλά πάχος όχι μεγαλύτερο μερικών εκατοντάδων ατόμων.
O Ρώσος επιχειρηματίας και επενδυτής Γιούρι Μίλνερ με τον Μαρκ Ζούκερμπεργκ του Facebook το 2013
Η ιδέα του ηλιακού ιστίου δεν είναι καινούρια. Ο Μίλνερ είπε ότι ο πρώτος που συζήτησε την ιδέα ήταν ο Γερμανός αστρονόμος Γιόχαν Κέπλερ, ο οποίος το 1608 έγραψε επιστολή στον Γαλιλαίο Γαλιλέι, προβλέποντας ότι ένα ηλιακό ιστίο θα έπιανε ηλιακό φως με τον ίδιο τρόπο που ένα πλοίο χρησιμοποιεί τον άνεμο.
«Για χιλιάδες χρόνια, οι άνθρωποι κοιτούσαν τα άστρα και σκέφτονταν πώς θα φτάσουμε εκεί» είπε. «Είναι ένας ενδιαφέρων κύκλος που τόσο μεγάλο μέρος των εξερευνήσεων κατά την αρχαιότητα έγινε με το πανί και τον αέρα, και τώρα χρησιμοποιούμε την ίδια προσέγγιση».
Ραδιοτηλεσκόπια στην ALMA (Atacama Large Millimeter Array) στην έρημο Ατακάμα στη Χιλή
Σύμφωνα με τον Μίλνερ, οι εξελίξεις στην τεχνολογία σημαίνουν ότι το μεγαλύτερο μέρος της γνώσης που απαιτείται για τη δημιουργία νανο-διαστημοπλοίων υπάρχει ήδη ή είναι πιθανό ότι θα υπάρχει στο κοντινό μέλλον. Αναφέρεται σε τρία μεγάλα επιτεύγματα μέσα στα τελευταία 15 χρόνια που καθιστούν εφικτή την έξοδο από το ηλιακό μας σύστημα: Ένα από αυτά είναι το ότι εξελιγμένες ηλεκτρονικές συσκευές μπορούν να κατασκευαστούν σε πολύ μικρότερο μέγεθος και με πολύ μικρότερο οικονομικό κόστος από ό,τι παλαιότερα. Το δεύτερο είναι ότι μπορούμε να παράγουμε πολύ λεπτά και ελαφρά υλικά. Το τρίτο είναι ότι είναι δυνατόν πλέον να συνδέσουμε μεταξύ τους έναν αριθμό από λέιζερ.
«Εάν κάποια από αυτό αυτές τις εξελίξεις δεν είχε λάβει χώρα, δεν θα μιλούσαμε για αυτό το project» λέει. «Υπάρχουν μηχανολογικές προκλήσεις μπροστά μας, αλλά ξέρουμε ότι, επί της αρχής, μπορεί να γίνει».
Το άνοιγμα μιας νέας εποχής στην εξερεύνηση του διαστήματος είναι το πιο πρόσφατο βήμα στο φιλόδοξο πρόγραμμα «Breakthrough» του Μίλνερ για την αναζήτηση ζωής στο σύμπαν. Πέρυσι, ο πρώιμος επενδυτής του Facebook και του Twitter είπε ότι είχε δεσμεύσει 100 εκατ. για το «Breakthrough Listen», για την αναζήτηση νοήμονος ζωής πέρα από τη Γη, και ξεκίνησε το «Breakthrough Message», έναν διεθνή διαγωνισμό για τη δημιουργία μηνυμάτων που θα μπορούσαν κάποια στιγμή να αποσταλούν σε εξωγήινους πολιτισμούς.
ΤΟ κοινό δεν θα έπρεπε να ανησυχεί ότι η αποστολή νανοδιαστημοπλοίων έξω από το ηλιακό μας σύστημα θα μπορούσε να πληροφορήσει πιθανώς εχθρικούς εξωγήινους για την ύπαρξή μας, τονίζει ο Μίλνερ.
Οι αστρονόμοι υποστηρίζουν ότι υπάρχει σημαντική πιθανότητα ένας πλανήτης σαν τη Γη να υπάρχει στις «κατοικήσιμες ζώνες» του συστήματος τριών άστρων του Άλφα του Κενταύρου. Αλλά ο Μίλνερ λέει ότι οι αρχικές έρευνες έχουν δείξει ότι, ενώ απλές μορφές ζωής μπορεί να υπάρχουν εκεί, είναι πολύ απίθανο το σύστημα να φιλοξενεί νοήμονα ζωή. Όταν τα νανοσκάφη είναι έτοιμα για εκτόξευση, σύμφωνα με τον Μίλνερ, θα γνωρίζουμε πολύ περισσότερα για αυτό το σημείο του σύμπαντος.
Πέρα από την αναζήτηση των πρώτων ενδείξεων εξωγήινης ζωής, ο Μίλνερ είπε ότι το Breakthrough Starshot θα παρείχε πολύτιμες πληροφορίες σχετικά με τον γαλαξία μας και θα ενημέρωνε έγκαιρα για μετεωρίτες που θα μπορούσαν να βρίσκονται σε πορεία σύγκρουσης με τη Γη.
Ο Χόκινγκ εκτιμά ότι το project αυτό θα μπορούσε επίσης να βοηθήσει στον εντοπισμό πλανητών που θα μπορούσαν να αποικιστούν από ανθρώπους, εάν επαληθευτούν οι χειρότεροι φόβοι του ότι η ανθρωπότητα θα αυτοκαταστραφεί μέσα στα επόμενα 100 χρόνια.
Ανέφερε σε σχετική δήλωση ότι «η Γη είναι ένα θαυμάσιο μέρος, αλλά μπορεί να μην κρατήσει για πάντα. Αργά ή γρήγορα, πρέπει να κοιτάξουμε προς τα άστρα. Το Breakthrough Starshot είναι ένα πολύ συναρπαστικό πρώτο βήμα σε αυτό το ταξίδι».
Ο Μίλνερ οραματίζεται την εκτόξευση χιλιάδων νανοδιαστημοπλοίων από ένα «μητρικό σκάφος» σε μεγάλο ύψος, το οποίο θα ήταν πολύ μικρότερο από το πελώριο, πλάτους ενός χιλιομέτρου, συστήματος εκτόξευσης λέιζερ, που θα χρειαζόταν για να τα επιταχύνει προς τους προορισμούς τους. Στην ουσία μια συστοιχία από λέιζερ, αυτό το «light beamer» («πομπός φωτός») θα μπορούσε να παράγει 100 γιγαβάτ για να δώσει στα διαστημόπλοια την απαραίτητη ταχύτητα, λέει.
Κατά τον Μίλνερ, ο πομπός αυτός θα ήταν ιδανικό να κατασκευαστεί στο Διάστημα, αλλά θα ήταν απαγορευτικά δαπανηρό να γίνει κάτι τέτοιο. Επιπλέον, λέει, «το να έχεις μια μεγάλη γεννήτρια ενέργειας στο Διάστημα δεν είναι αποδεκτό από πολιτικής άποψης» επειδή πρέπει να «διασφαλίσεις ότι δεν θα υπάρξει κακή χρήση. Δεν θέλεις να το στοχεύσεις προς τη λάθος κατεύθυνση, σίγουρα».
Ο Άβι Λεμπ, καθηγητής του Πανεπιστημίου του Χάρβαρντ που εργάζεται πάνω στο πρόγραμμα, υποβάθμισε την καταστρεπτική ισχύ του λέιζερ, λέγοντας στη Huffington Post ότι «η ακτίνα λέιζερ θα μπορούσε να κάψει ένα μικρό αντικείμενο, αλλά δεν είναι επαρκής για να προκαλέσει μεγάλη καταστροφή».
Ο Μίλνερ αντ'αυτού προτείνει την κατασκευή του συστήματος λέιζερ σε μεγάλο υψόμετρο και σε ξηρό κλίμα, όπως στην έρημο Ατακάμα της Χιλής. Η πιο ξηρή μη πολική έρημος στον κόσμο, φιλοξενεί ήδη πολλά από τα μεγαλύτερα τηλεσκόπια του κόσμου.
Η συστοιχία λέιζερ θα χρειαζόταν να ενεργοποιηθεί απλά για λίγα λεπτά και θα παρήγαγε περίπου την ενέργεια που απαιτείται για την απογείωση ενός διαστημικού λεωφορείου της NASA.
Αν ο Μίλνερ και η ομάδα του μπορέσουν να αποδείξουν τη βιωσιμότητα του Breakthrough Starshot, ο ίδιος υποστηρίζει πως θα χρειαζόταν διεθνής συνεργασία της κλίμακας του CERN για να γίνει το πρόγραμμα πραγματικότητα. Το μεγαλύτερο εργαστήριο Φυσικής στον κόσμο, το CERN δαπάνησε περίπου 13,5 δισ. για την ανακάλυψη του μποζονίου Χιγκς, και ο Μίλνερ θεωρεί ότι παρόμοιο θα ήταν το ποσό που θα χρειαζόταν για το Breakthrough Starshot.
Όταν το νέο εγχείρημα του Μίλνερ «πάρει μπρος», λέει ο ίδιος, το κόστος των εκτοξεύσεων θα γινόταν όλο και μικρότερο. Το σώμα του σκάφους θα μπορούσε να τεθεί σε μαζική παραγωγή με κόστος αντίστοιχο ενός iPhone και ο «πομπός φωτός» θα μπορούσε να τροποποιηθεί εύκολα με το πέρασμα του χρόνου για την εξοικονόμηση χρημάτων. Με το που συναρμολογηθεί και η τεχνολογία ωριμάσει, θεωρεί ότι το κόστος της κάθε εκτόξευσης θα έπεφτε σε μερικές εκατοντάδες χιλιάδες δολάρια.
Ο Μίλνερ, στον οποίον δόθηκε το όνομα του Γιούρι Γκαγκάριν, του Σοβιετικού κοσμοναύτη που ήταν ο πρώτος άνθρωπος που βγήκε στο Διάστημα το 1961, λέει ότι το πρόγραμμα Breakthrough Starshot είναι ένα όνειρο το οποίο είχε όλη του τη ζωή.
«Κάθε φορά που κάποιος με λέει Γιούρι, θυμάμαι ότι μου έδωσαν το όνομα κάποιου που ήταν ο πρώτος άνθρωπος στο Διάστημα» είπε στη HuffPost. «Ήταν πολύ συναρπαστικά τότε, και φέρω ένα κομμάτι εκείνης της εποχής στο όνομά μου».
Τώρα είναι η πρώτη φορά στην ιστορία που είναι πραγματικά δυνατόν να φτάσουμε στα άστρα, είπε. «Πολλοί έχουν ονειρευτεί για αυτό και γυρίσει ταινίες, αλλά για πρώτη φορά, μπορούμε πραγματικά να το κάνουμε μέσα σε μία γενιά...Το να σκέφτεσαι ότι μπορεί να γίνει στα αλήθεια- όχι όπως θα το έβλεπες στο Star Wars, όπου υπάρχουν τεράστια διαστημόπλοια που περνούν από “σκουληκότρυπες”, αλλά στέλνοντας μικρά ρομπότ που μας εκπροσωπούν – αυτό είναι πολύ συναρπαστικό».
Όπως και να έχει, ο Μίλνερ υποβαθμίζει κάθε σύγκριση με την ομιλία του προέδρου Τζων Κένεντι το 1961 για τη Σελήνη, στην οποία κάλεσε την Αμερική να στείλει άνθρωπο στο φεγγάρι μέχρι το τέλος εκείνης της δεκαετίας.
«Δεν κάνω τέτοιου είδους συγκρίσεις» είπε ο Μίλνερ. «Νομίζω ότι η κάθε γενιά θα έπρεπε να έχει τις δικές της προκλήσεις, και κάποιες φορές θα επιτυγχάνονται και κάποιες όχι. Αλλά αν είναι κάτι που μπορεί επί της αρχής να επιτευχθεί, θα έπρεπε να προσπαθούμε να το κάνουμε».