Πρόσφατα κυκλοφόρησε ένα βιβλίο με τίτλο «The Econocracy The Perils of leaving economics to the experts» (Η Οικονομοκρατία. Οι κίνδυνοι να εμπιστεύσαι τα οικονομικά στους ειδικούς).
Σε αυτό το βιβλίο, οι συγγραφείς του υποστηρίζουν ότι πριν από 100 χρόνια η ιδέα της οικονομίας δεν υπήρχε με τη μορφή που ισχύει σήμερα. Στις μέρες μας η οικονομία εκλαμβάνεται ως πιο σημαντική αποστολή που πρέπει να φέρουν εις πέρας οι μοντέρνες κοινωνίες. Η πολιτική διεξάγεται σε μια γλώσσα οικονομικού χαρακτήρα και η λογική της οικονομίας διαμορφώνει τον τρόπο συζήτησης και έκφρασης των πολιτικών ζητημάτων.
Το αποτέλεσμα είναι πως η πλειονότητα των πολιτών, οι οποίοι δεν μπορούν να μιλήσουν αυτή τη γλώσσα, είναι αποκλεισμένοι από την πολιτική, ενώ την ίδια ώρα οι πολιτικές αποφάσεις ανατίθενται όλο και περισσότερο στους ειδικούς. Αυτό από μόνο του είναι ένα πλήγμα στη Δημοκρατία.
Με λίγα λόγια οι τρεις Βρετανοί συγγραφείς, μέλη του κινήματος «Rethinking Economics», οι Τζο Ερλ, Κάχαλ Μόραν και Ζακ Γουάρντ-Πέρκινς υποστηρίζουν πως η «οικονομοκρατία» δημοκρατία έχει γίνει μια καθαρά τεχνοκρατική διαδικασία και η όποια συμμετοχή των πολιτών μπορεί μόνο να περιπλέξει τα πράγματα.
Η Κατριόνα Γουάτσον από τους Rethinking Economics στο βίντεο που ακολουθεί δίνει μια πιο σαφή εικόνα για τον επιβλαβή ρόλο της «Οικονομοκρατίας» στη Δημοκρατία και την κοινωνία.
Ο τίτλος του βίντεο, που δημοσιεύει ο Guardian έχει τίτλο «Η εμμονή μας με τα οικονομικά καταστρέφει τη Δημοκρατία».
Σε αυτό αναφέρονται τα εξής: «Γνωρίζετε ότι η λέξη «economy» (οικονομία) δεν είχε αναφερθεί ούτε μια φορά στις προεκλογικές καμπάνιες (της Βρετανίας) πριν από το 1950;
Ούτε μια φορά. Η λέξη “οικονομία” δεν υπήρχε. Όμως το 2015 η ίδια λέξη μονοπώλησε τα ΜΜΕ εκτός από την ίδια την προεκλογική καμπάνια.
Σκεφτείτε πόσες φορές αποδίδουμε σε αυτά που πιστεύουμε ότι είναι καλά για τη ζωή μας το θετικό ρόλο που μπορούν να έχουν στην οικονομία. Για παράδειγμα μια οργάνωση αρωγής για τα παιδιά προωθούσε το μήνυμα προς τους πατεράδες να διαβάζουν βιβλία στα παιδιά τους με το σκεπτικό ότι η άνοδος του μορφωτικού επιπέδου και των εγγράμματων μπορεί να αυξήσει το ΑΕΠ κατά 1,5%.
Η παιδεία, οι τέχνες ακόμη και η ψυχική υγεία συχνά υποβαθμίζονται συγκρινόμενα με την οικονομική αξία ή κόστος που μπορεί να έχουν.
Είναι αλήθεια ότι οι πολιτικοί μιλούν συχνά για την οικονομία, αλλά δεν το κάνουν με τρόπο που να είναι κατανοητός. Μας λένε ότι η οικονομία είναι περίπλοκο ζήτημα, “αφήστε το να το διαχειριστεί η κυβέρνηση και οι οικονομολόγοι”.
Αυτό το αποκαλώ “Οικονομοκρατία”. Μια κοινωνία στην οποία κυριαρχεί η πεποίθηση ότι το πιο σημαντικό για τη ζωή των ανθρώπων είναι τόσο πολύπλοκο που πρέπει να το διαχειρίζονται ειδικοί.
Όμως τι γίνεται όταν οι ειδικοί τα κάνουν θάλασσα ή απλά δεν μας εκπροσωπούν;
Πώς στ΄αλήθεια μπορούμε να τους καταστήσουμε υπεύθυνους και υπόλογους για τις πράξεις τους;
Είναι αδύνατο να έχεις αυθεντική Δημοκρατία χωρίς να έχεις μια πραγματική κατανόηση του τι συμβαίνει.
Πρέπει να φτάσουμε στο σημείο εκείνο όπου πολίτες πραγματικά κατανοούν ποιες είναι οι πολιτικές εκείνες που μπορούν να τους ωφελήσουν, όπως επίσης να μπορούν να εκφράσουν εύγλωττα τις απόψεις τους με εποικοδομητικό τρόπο.
Μόνο τότε θα μπορούν να πάρουν συνειδητές αποφάσεις για το ποιος είναι ο καλύτερος που θα τους εκπροσωπήσει και κατά συνέπεια εάν χρειαστεί να λογοδοτήσει.
Αυτή η εμμονή με την οικονομία δεν είναι κάτι φυσικό, όπως δεν είναι αναπόφευκτο και δεν πρέπει να αφήσουμε αυτό το ζήτημα να το διαχειρίζονται οι ειδικοί. Αντίθεται μπορούμε να συνεργαστούμε μαζί τους για το κοινό όφελος».