Στη πόλη Μπαότου, τη μεγαλύτερη βιομηχανική πόλη της επαρχίας της Κίνας, Εσωτερική Μογγολία, βρίσκεται μια τοξική λίμνη, σχηματισμένη από την ακόρεστη δίψα μας για «έξυπνα» κινητά, τάμπλετς και «οικολογική τεχνολογία».
Σε αυτό τον εφιαλτικό τόπο βρέθηκε ο Τιμ Μόχαν, ρεπόρτερ του BBC, παρέα με την νομαδική ομάδα αρχιτεκτόνων «Unknown Fields Division», με σκοπό να αποτυπώσουν το ταξίδι των καταναλωτικών αγαθών από τη χώρα παρασκευής τους έως τον τελικό προορισμό τους, δηλαδή τα καταστήματα της Δύσης.
Η πόλη Μπαότου αποτελεί τη μεγαλύτερη πηγή σπάνιων μετάλλων, γνωστών και ως λανθανίδες. Αυτά τα μέταλλα βρίσκονται παντού, στους μαγνήτες των τουρμπίνων αιολικής ενέργειας και ηλεκτρικών αυτοκινήτων, στα «έξυπνα» τηλέφωνα και τις οθόνες των τηλεοράσεων. Το 2009 η Κίνα εκτιμάται ότι παρήγαγε το 95% αυτών των υλικών, όμως το κόστος ήταν μεγάλο.
Ήδη πριν τον σχηματισμό της τοξικής λίμνης, η πόλη είχε να εντοπίσει τον υπερπληθυσμό. Το 1950, οι πολίτες δεν ξεπερνούσαν τους 100.000, σήμερα όμως ο πληθυσμός έχει ξεπεράσει τα δυόμισι εκατομμύρια. Σύμφωνα με τον ρεπόρτερ του BBC, Τιμ Μόχαν, αυτό οφείλεται στην εξόρυξη μετάλλων. Γι' αυτό το λόγο, η πόλη μοιάζει να ανήκει σε δύο κόσμους, εκείνου που κρατά ζωντανές τις αναμνήσεις του Κομμουνισμού και εκείνου που ονειρεύεται τον «θαυμαστό καινούργιο κόσμο» του Χάξλεϋ.
Οι βιομηχανίες με τα υπερυψωμένα φουγάρα τους οχυρώνουν την πόλη Μπαότου. Ακόμα και οι δρόμοι είναι χτισμένοι έτσι ώστε να εξυπηρετούν τα φορτηγά που κινούνται ασταμάτητα στους δρόμους μεταφέροντας τα φορτία τους. Όταν βρέχει οι δρόμοι αυτοί γίνονται μαύροι από τους γαιάνθρακες.
Η πρώτη επίσκεψη του Μόχαν και των αρχιτεκτόνων είναι σε ένα εργοστάσιο που ειδικεύεται στην επεξεργασία του Δημητρίου, ενός μετάλλου που χρησιμοποιείται αρκετά από τις βιομηχανίες, κυρίως για την λείανση της οθόνης αφής ενός κινητού ή τάμπλετ.
Η μονάδα ήταν ερημική, σχεδόν εγκαταλειμμένη, δίνοντας την αίσθηση στον Μόχαν και την ομάδα του ότι το εργοστάσιο δεν λειτουργεί. Μετά από ερωτήσεις που έκαναν οι ίδιοι στον ξεναγό τους, κατέληξαν πως το πιθανότερο σενάριο που να εξηγεί το κλείσιμο της μονάδας, είναι η ελεγχόμενη σπανιότητα του Δημητρίου με σκοπό την αύξηση των τιμών των σπανίων μετάλλων.
Σύμφωνα με τον Μόχαν, η τοξική λίμνη της πόλης Μπαότου είναι το καταλληλότερο μέρος για να καταλάβει κανείς τη μεγάλη θυσία που έχει κάνει η Κίνα. Η λίμνη, που κάποτε αποτελούσε βοσκότοπο, είναι μια «χωματερή υποπροϊόντων». Αυτό που δυσκολευόταν να πιστέψει ο ρεπόρτερ του BBC ήταν το ότι όχι μόνο η λίμνη ήταν αποτέλεσμα του κινητού που κουβαλούσε στην τσέπη του, αλλά και αποτέλεσμα της «πράσινης τεχνολογίας», των τουρμπίνων αιολικής ενέργειας και των ηλεκτρικών αυτοκινήτων.
Όταν ο ρεπόρτερ και οι συνοδοιπόροι του έφτασαν στη λίμνη, ένας από τους αρχιτέκτονες ονόματι Λίαμ Γιανγκ, σύλλεξε μικρή ποσότητα τοξικού απορρίματος με σκοπό να κατασκευάσει με αυτό παραδοσιακά κινεζικά βάζα, τα οποία θα υπενθυμίσουν στους Δυτικούς το κόστος της τεχνολογίας που χρησιμοποιούν.
*Δείτε τη λίμνη στους χάρτες της Google
Πηγή: BBC