Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επέβαλε σήμερα πρόστιμο 2,42 δισ. ευρώ στην Google λόγω παραβίασης των αντιμονοπωλιακών κανόνων της EΕ.
Η Google καταχράστηκε, κατά την Επιτροπή, τη δεσπόζουσα θέση που κατέχει στην αγορά μηχανών αναζήτησης, προκειμένου να προωθήσει τη δική της υπηρεσία on line αγορών Google Shopping. Το πρόστιμο αυτό είναι το υψηλότερο που έχει επιβληθεί μέχρι σήμερα σε εταιρεία που κατηγορείται για χειραγώγηση της αγοράς.
Οπως αναφέρει στη σχετική ανακοίνωσή της η Επιτροπή, η εταιρεία πρέπει τώρα, εντός 90 ημερών, να δώσει τέλος στην καταχρηστική αυτή συμπεριφορά, ειδάλλως θα κληθεί να καταβάλει χρηματικές ποινές ύψους έως και 5% του μέσου ημερήσιου κύκλου εργασιών παγκοσμίως της Alphabet, της μητρικής εταιρείας της Google.
Η Επίτροπος Ανταγωνισμού Μαργκρέτ Βεστάγκερ δήλωσε επι του θέματος τα εξής: «Η Google έχει δημιουργήσει πολλά καινοτόμα προϊόντα και υπηρεσίες που έχουν αλλάξει καταλυτικά την καθημερινότητά μας. Αυτό είναι θετικό. Αλλά η στρατηγική της Google όσον αφορά τη δική της υπηρεσία σύγκρισης τιμών δεν αποσκοπούσε απλώς σε προσέλκυση πελατών μέσω της βελτίωσης του προϊόντος της σε σχέση με εκείνο των ανταγωνιστών της. Αντιθέτως, η Google προέβη σε κατάχρηση της δεσπόζουσας θέσης που κατέχει στις μηχανές αναζήτησης, προωθώντας τη δική της υπηρεσία σύγκρισης τιμών στα αποτελέσματα αναζήτησης, και υποβιβάζοντας εκείνες των ανταγωνιστών.
Η πρακτική της Google είναι παράνομη βάσει των αντιμονοπωλιακών κανόνων της ΕΕ. Αρνήθηκε την ευκαιρία σε άλλες εταιρείες να ανταγωνιστούν αξιοκρατικά και να καινοτομήσουν. Και, το πιο σημαντικό, αρνήθηκε στους Ευρωπαίους καταναλωτές τη δυνατότητα για πραγματική επιλογή υπηρεσιών και για πλήρη αξιοποίηση των οφελών της καινοτομίας».
Αναλύοντας τη στρατηγική της Google όσον αφορά τη δική της υπηρεσία σύγκρισης τιμών, η Επιτροπή σημειώνει στη σημερινή ανακοίνωσή της ότι το εμβληματικό προϊόν της Google είναι η μηχανή αναζήτησης της Google, η οποία παρέχει αποτελέσματα αναζήτησης στους καταναλωτές, οι οποίοι πληρώνουν για την εν λόγω υπηρεσία δίνοντας ως αντάλλαγμα δικά τους δεδομένα.
"Ποσοστό 90% σχεδόν των εσόδων της Google προέρχεται από διαφημίσεις, όπως διαφημίσεις τις οποίες προβάλλει στους καταναλωτές σε απάντηση σε αίτημα αναζήτησης", αναφέρει η Επιτροπή, υπενθυμίζοντας ότι το 2004, η Google εισήλθε στην χωριστή αγορά υπηρεσιών σύγκρισης τιμών στην Ευρώπη, με ένα προϊόν που αρχικά ονομαζόταν «Froogle», μετονομάστηκε σε «Google Product Search» το 2008 και από το 2013, ονομάζεται «Google Shopping». Η υπηρεσία αυτή επέτρεπε στους καταναλωτές να συγκρίνουν τα προϊόντα και τις τιμές στο διαδίκτυο και να βρίσκουν ευκαιρίες από διαδικτυακούς λιανοπωλητές όλων των ειδών, μεταξύ των οποίων περιλαμβάνονται διαδικτυακά καταστήματα κατασκευαστών, πλατφόρμες (όπως η Amazon και η eBay), και άλλοι μεταπωλητές.
Όταν η Google εισήλθε στις αγορές σύγκρισης τιμών με το Froogle, υπήρχαν ήδη πολλοί καθιερωμένοι «παίκτες», τονίζει η Επιτροπή, υπογραμμίζοντας ότι από επίκαιρα στοιχεία της Google προκύπτει ότι η εταιρεία γνώριζε ότι οι επιδόσεις της Froogle στην αγορά ήταν σχετικά χαμηλές.
Συνεχιζοντας η Επιτροπή τονίζει στην ανακοίνωσης της ότι "οι υπηρεσίες σύγκρισης τιμών βασίζονται σε μεγάλο βαθμό στην κίνηση για να είναι ανταγωνιστικές", αλλά και ότι "δεδομένης της δεσπόζουσας θέσης της Google στη γενική διαδικτυακή αναζήτηση, η μηχανή αναζήτησής της αποτελεί σημαντική πηγή κίνησης για τις υπηρεσίες σύγκρισης τιμών."
Από το 2008, η Google άρχισε να εφαρμόζει στις ευρωπαϊκές αγορές μια θεμελιώδη αλλαγή στη στρατηγική της, προωθώντας τη δική της υπηρεσία σύγκρισης τιμών, αναφέρει η Επιτροπή, σημειώνοντας ότι "η εν λόγω στρατηγική στηρίχθηκε στη δεσπόζουσα θέση της Google στη γενική διαδικτυακή αναζήτηση, αντί για τον ανταγωνισμό με βάση αξιοκρατικά κριτήρια στις αγορές σύγκρισης τιμών". Και αυτό, όπως αναφέρει η Επιτροπή για τους εξής δύο λόγους:
Η Google παρείχε συστηματικά περίοπτη θέση στη δική της υπηρεσία σύγκρισης τιμών, ενώ εκ παραλλήλου υποβίβαζε τις ανταγωνιστικές υπηρεσίες σύγκρισης τιμών στα αποτελέσματα έρευνας που εμφάνιζε: οι ανταγωνιστικές υπηρεσίες σύγκρισης τιμών εμφανίζονται στα αποτελέσματα αναζήτησης της Google βάσει των αλγόριθμων γενικής αναζήτησης της Google.
Η Google συμπεριέλαβε σειρά κριτηρίων στους εν λόγω αλγόριθμους και, ως εκ τούτου, οι ανταγωνιστικές υπηρεσίες σύγκρισης τιμών υποβιβάζονται. Η υπηρεσία σύγκρισης τιμών της Google δεν υπόκειται στους αλγόριθμους γενικής αναζήτησης Google, ούτε υποβιβάζεται, αναφέρει η Επιτροπή.
Ως εκ τούτου, σημειώνει η Επιτροπή, η υπηρεσία σύγκρισης τιμών της Google είναι πολύ πιο ορατή από τους καταναλωτές στα αποτελέσματα έρευνας της Google, ενώ οι ανταγωνιστικές υπηρεσίες σύγκρισης τιμών είναι πολύ λιγότερο ορατές.
Η Επιτροπή αναφέρει επίσης ότι βάσει στοιχείων, καταδεικνύεται ότι οι καταναλωτές κάνουν κλικ πολύ συχνότερα στα αποτελέσματα που είναι πιο ορατά, ήτοι σε εκείνα με την υψηλότερη κατάταξη στα αποτελέσματα αναζήτησης της Google. Ακόμη και σε επιτραπέζιους υπολογιστές, όπως αναφέρει η Επιτροπή, τα δέκα πρώτα αποτελέσματα γενικής αναζήτησης στη σελίδα 1, λαμβάνουν συνολικά περίπου το 95% όλων των κλικ στα αποτελέσματα γενικής αναζήτησης (ενώ το αποτέλεσμα που βρίσκεται στην κορυφή των αποτελεσμάτων λαμβάνει περίπου το 35% όλων των κλικ).
"Αυτό σημαίνει ότι, παρέχοντας περίοπτη θέση μόνον στη δική της υπηρεσία σύγκρισης τιμών, και υποβιβάζοντας αυτές των ανταγωνιστών, η Google παρείχε στη δική της υπηρεσία σύγκρισης τιμών σημαντικό πλεονέκτημα σε σύγκριση με τις ανταγωνιστικές εταιρείες" τονίζει η Επιτροπή επισημαίνοντας ταυτόχρονα ότι οι πρακτικές της Google συνιστούν κατάχρηση της δεσπόζουσας θέσης της Google στις υπηρεσίες γενικής διαδικτυακής αναζήτησης νοθεύοντας τον ανταγωνισμό στις αγορές σύγκρισης τιμών.
Η δεσπόζουσα θέση στην αγορά δεν είναι αφ' εαυτής παράνομη βάσει των αντιμονοπωλιακών κανόνων της ΕΕ, αναφέρει επίσης η Επιτροπή, τονίζοντας ωστόσο ότι οι εταιρείες με δεσπόζουσα θέση φέρουν ιδιαίτερη ευθύνη μη κατάχρησης της ισχυρής θέσης τους στην αγορά περιορίζοντας τον ανταγωνισμό, είτε στην αγορά στην οποία κατέχουν δεσπόζουσα θέση είτε σε χωριστές αγορές.
Με τη σημερινή απόφαση της η Επιτροπή καταλήγει λοιπόν στο συμπέρασμα ότι η Google κατέχει δεσπόζουσα θέση στις αγορές γενικής διαδικτυακής αναζήτησης σε όλο τον Ευρωπαϊκό Οικονομικό Χώρο (ΕΟΧ), ήτοι στο σύνολο των 31 χωρών ΕΟΧ. Η εκτίμηση αυτή βασίζεται στο γεγονός ότι η μηχανή αναζήτησης της Google, κατείχε πολύ υψηλά μερίδια αγοράς σε όλες τις χώρες του ΕΟΧ, υπερβαίνοντας το 90% στις περισσότερες εξ αυτών.
Κατά την Επιτροπή η Google καταχράστηκε αυτή τη δεσπόζουσα θέση της στην αγορά, "
προσφέροντας παράνομο πλεονέκτημα στη δική της υπηρεσία σύγκρισης τιμών. Παρείχε περίοπτη θέση στα αποτελέσματα αναζήτησής της μόνο στη δική της υπηρεσία σύγκρισης τιμών, υποβιβάζοντας παράλληλα τις ανταγωνιστικές υπηρεσίες. Νόθευσε τον αξιοκρατικό ανταγωνισμό όσον αφορά τις αγορές υπηρεσιών σύγκρισης τιμών".
Σημειώνεται τέλος ότι Google εισήγαγε την πρακτική αυτή και στις 13 χώρες του ΕΟΧ όπου η Google έχει αναπτύξει τη δική της υπηρεσία σύγκρισης τιμών, αρχής γενομένης τον Ιανουάριο του 2008 στη Γερμανία και στο Ηνωμένο Βασίλειο. Στη συνέχεια, επεξέτεινε την πρακτική αυτή στη Γαλλία τον Οκτώβριο του 2010, στην Ιταλία, στις Κάτω Χώρες και στην Ισπανία τον Μάιο του 2011, στην Τσεχική Δημοκρατία τον Φεβρουάριο του 2013 και στην Αυστρία, το Βέλγιο, τη Δανία, τη Νορβηγία, την Πολωνία και τη Σουηδία τον Νοέμβριο του 2013.
Η απάντηση της Google
Εν τω μεταξύ η αμερικανική εταιρεία του Διαδικτύου Google εξέφρασε «τη διαφωνία της» για το πρόστιμο και «εξετάζει το ενδεχόμενο να ασκήσει έφεση».
«Με σεβασμό εκφράζουμε τη διαφωνία μας για την απόφαση που ανακοινώθηκε σήμερα. Θα εξετάσουμε την απόφαση της Επιτροπής λεπτομερώς και εξετάζουμε το ενδεχόμενο να ασκήσουμε έφεση», επεσήμανε η εταιρεία σε ανακοίνωσή της.
Αναλυτικά η απάντηση της εταιρείας:
Η απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για το online shopping: η άλλη πλευρά της ιστορίας
Όταν κάνετε αγορές μέσω διαδικτύου, θέλετε να βρίσκετε τα προϊόντα που ψάχνετε γρήγορα και εύκολα. Και οι έμποροι θέλουν να προωθήσουν αυτά τα ίδια προϊόντα. Για αυτό το λόγο, το Google Search εμφανίζει διαφημίσεις αγορών, συνδέοντας τους χρήστες μας με χιλιάδες διαφημιζόμενους, μεγάλους ή μικρούς, με τρόπους που να είναι χρήσιμοι για όλους.
Θεωρούμε πως η απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τις ηλεκτρονικές αγορές υποτιμά την αξία αυτού του είδους των γρήγορων και εύκολων συνδέσεων. Ενώ μερικές ιστοσελίδες σύγκρισης αγορών θέλουν προφανώς από την Google να τις παρουσιάζει πιο εμφανώς, τα δεδομένα μας δείχνουν ότι οι χρήστες συνήθως προτιμούν να χρησιμοποιούν συνδέσμους που τους κατευθύνουν απευθείας στα προϊόντα που θέλουν, και όχι σε ιστοσελίδες όπου θα πρέπει να επαναλάβουν τις αναζητήσεις τους.
Πιστεύουμε ότι τα υπάρχοντα αποτελέσματα αγορών που παρέχουμε είναι χρήσιμα και αποτελούν μια πολύ βελτιωμένη έκδοση των παλαιότερων διαφημίσεων που εμφανίζαμε μια δεκαετία πριν οι οποίες περιείχαν μόνο κείμενο. Το να εμφανίζουμε διαφημίσεις που περιέχουν εικόνες, αξιολογήσεις και τιμές ωφελεί εμάς, τους διαφημιζόμενους μας και πάνω απ' όλα τους χρήστες μας. Και τις εμφανίζουμε μόνο όταν τα σχόλια σας μας υποδεικνύουν ότι είναι σχετικές. Χιλιάδες Ευρωπαίοι έμποροι χρησιμοποιούν αυτές τις διαφημίσεις για να ανταγωνιστούν με μεγαλύτερες εταιρείες όπως το Amazon και το eBay.
Όταν η Ευρωπαϊκή Επιτροπή μας ρωτάει γιατί μερικές ιστοσελίδες συγκριτικών αγορών δεν τα έχουν καταφέρει όσο καλά όσο άλλες, πιστεύουμε ότι πρέπει να λάβει υπ’ όψιν της το πλήθος των ιστοσελίδων που έχουν αναπτυχθεί αυτήν την περίοδο- συμπεριλαμβανομένων των μεγάλων ιστοσελίδων ηλεκτρονικών αγορών όπως το Amazon και το eBay. Με τα εργαλεία συγκρίσεων που διαθέτει, τις αξιολογήσεις, τους εκατομμύρια έμπορους και τη τεράστια ποικιλία προϊόντων, από παπούτσια μέχρι καθημερινά ψώνια, το Amazon είναι ένας μεγάλος ανταγωνιστής και έχει εξελιχθεί στον πρώτο «προορισμό» που απευθύνονται οι χρήστες για να αναζητήσουν προϊόντα. Και όπως το Amazon έχει αναπτυχθεί, είναι φυσικό ότι μερικές υπηρεσίες σύγκρισης έχουν αποδειχθεί λιγότερο δημοφιλείς από άλλες. Ανταγωνιζόμαστε το Amazon και άλλες ιστοσελίδες για αναζητήσεις σχετικά με ηλεκτρονικές αγορές εμφανίζοντας πιο χρήσιμες πληροφορίες για προϊόντα.
Όταν χρησιμοποιείτε το Google Search για να αναζητήσετε προϊόντα, προσπαθούμε να σας παρέχουμε αυτά που αναζητάτε. Η ικανότητά μας να τα καταφέρνουμε τόσο καλά δεν ευνοεί εμάς ή οποιαδήποτε άλλη ιστοσελίδα ή πωλητή- είναι το αποτέλεσμα της σκληρής δουλειάς και της συνεχούς καινοτομίας, που βασίζεται στη πληροφόρηση από τον χρήστη.
Δεδομένων των στοιχείων και με σεβασμό στις θέσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, διαφωνούμε με τα αποτελέσματα που ανακοινώθηκαν σήμερα. Θα εξετάσουμε λεπτομερώς την απόφασή της Επιτροπής καθώς σκεφτόμαστε να προχωρήσουμε σε προσφυγή και ανυπομονούμε να συνεχίσουμε να κάνουμε σαφείς τις θέσεις μας».
(με επιπλέον πληροφορίες από ΑΠΕ - ΜΠΕ)