Στις δύο το απόγευμα, ώρα Ελλάδος, η Σουηδική Ακαδημία θα ανακοινώσει τους δύο νέους Νομπελίστες Λογοτεχνίας: Εναν για φέτος κι έναν για το 2018. Ηταν η 8η χρονιά που δεν απονεμήθηκε το Νόμπελ Λογοτεχνίας, αλλά για τις προηγούμενες έφταιξαν οι δύο Παγκόσμιοι Πόλεμοι. Το 2018 έφταιξε ο πόλεμος του #MeToo.
Η αντίστροφη μέτρηση για το Νόμπελ Λογοτεχνίας του 2018 άρχισε όταν η σουηδική εφημερίδα Dagens Nyheter αποκάλυψε ότι 18 γυναίκες κατηγορούσαν για σεξουαλική παρενόχληση τον Γάλλο φωτογράφο Ζαν-Κλωντ Αρνώ, 73 ετών, σύζυγο της Καταρίνα Φρόστενσον, η οποία εκτός από ποιήτρια ήταν και μέλος της Σουηδικής Ακαδημίας. Ο Αρνώ είχε ιδρύσει και μία πολιτιστική λέσχη που επιδοτείτο από την Ακαδημία μέσω της συζύγου του, η οποία κατηγορήθηκε για συγκάλυψη.
Σύμφωνα με τα σουηδικά ΜΜΕ, ανάμεσα στις γυναίκες που είχε παρενοχλήσει ήταν και η πριγκήπισσα Βικτώρια και μάλιστα κατά την διάρκεια εκδήλωσης της Ακαδημίας, το 2006.
Ο Αρνώ αρνήθηκε τις κατηγορίες αλλά η Γενική Γραμματέας της Ακαδημίας, Σάρα Ντάνιους, δεν πείστηκε. Εκοψε την οικονομική υποστήριξη της Ακαδημίας στην λέσχη του και προσέλαβε δικηγόρους για να διευρευνήσουν τις σχέσεις του με τα μέλη.
ΓΙΑ ΤΟ 2018 ΚΑΙ ΤΟ 2019
Νόμπελ Λογοτεχνίας στην Ολγκα Τοκάρτσουκ και τον Πέτερ Χάντκε
Η έρευνα δεν προχώρησε. Η Ντάνιους υποχρεώθηκε σε παραίτηση τον Απρίλιο του 2018 και η θύελλα διαμαρτυρίας που ξεσηκώθηκε διεθνώς στοίχισε στην Ακαδημία 8 από τα 18 μέλη της. Και ναι μεν εκείνοι παραιτήθηκαν από τα καθήκοντά τους εις ένδειξη διαμαρτυρίας για τον χειρισμό της υπόθεσης Αρνώ από την Ακαδημία, αλλά ο Κανονισμός της δεν προβλέπει παραιτήσεις. Η ιδιότητα του μέλους ισχύει διά βίου κι αν κάποιος παραιτηθεί, θεωρείται ανενεργός και δεν αντικαθίσταται. Ο Σουηδός Βασιλιάς πρότεινε την αλλαγή του Κανονισμού, αλλά ακόμα κι αν δινόταν δυνατότητα αντικατάστασης, για την αποδοχή των νέων μελών χρειάζονταν 12 ψήφοι που δεν υπάρχαν.
Για να τιμηθεί κάποιος με το Νόμπελ Λογοτεχνίας πρέπει να ψηφιστεί από 8 μέλη. Η Ακαδημία έπρεπε να προστατεύσει το κύρος της και ήταν προφανές ότι δεν μπορούσε να λάβει τόσο σημαντικές αποφάσεις με το 44% των μελών της ανενεργό.
Ετσι, στις 4 Μαΐου 2018 ανακοινώθηκε η αναβολή του Νόμπελ Λογοτεχνίας για τον επόμενο χρόνο. Τον Οκτώβριο της ίδιας χρονιάς, ο Αρνώ κρίθηκε ένοχος για έναν βιασμό και καταδικάστηκε σε δύο χρόνια φυλάκισης και πρόστιμο 10.000 ευρώ. Ο Αρνώ έκανε έφεση αρνούμενος όλες τις κατηγορίες, αλλά το Εφετείο όχι απλώς δεν αναίρεσε την προηγούμενη απόφαση, αλλά τον έκρινε ένοχο και για δεύτερο βιασμό, αυξάνοντας την ποινή φυλάκισης κατά έξι μήνες και διπλασιάζοντας το πρόστιμο.
Εν τω μεταξύ, η Σουηδική Ακαδημία προχώρησε σε αλλαγές με στόχο την βελτίωση της διαφάνειας, μεταξύ των οποίων η δυνατότητα εθελοντικής παραίτησης των μελών της και η τοποθέτηση επτά νέων μελών στην επιτροπή επιλογής των Βραβείων και άλλων πέντε που δεν είναι μέλη της Ακαδημίας. Παράλληλα, μετά την παραίτηση της Ντάνιους, τα καθήκοντα του Γενικού Γραμματέα ανέλαβε ο συγγραφέας, μεταφραστής και καθηγητής λογοτεχνίας στο Πανεπιστήμιο του Γκέτεμποργκ, Μάτς Μάλμ, ο οποίος χαίρει μεγάλου σεβασμού στην λογοτεχνική κοινότητα της Σουηδίας.
Ετσι, φέτος, το Νόμπελ Λογοτεχνίας θα είναι διπλό, όπως έχει συμβεί άλλες τέσσερις φορές μέχρι σήμερα (1904, 1917, 1966, 1974). Και το μόνο σίγουρο είναι ότι το ένα θα πάει σε γυναίκα και το άλλο δεν θα πάει στον Μουρακάμι.
Για τον Εντ Σίραν δεν βάζω στοίχημα.