Ένα πράγμα δεν περίμενε σίγουρα να προκαλέσει η κυρία Καϊλή και η παρέα της: Αηδία. Αυτή την αίσθηση έδωσε στους Βέλγους αστυνομικούς όταν έψαξαν το σπίτι της και βρήκαν τις πολυτελείς τσάντες γεμάτες 20ευρα. Σαν να έμπαιναν σε γιάφκα εμπόρων ναρκωτικών, έτσι περιέγραψαν τους χώρους κατοικίας της και αυτούς των συνεργατών και συγγενών της.
Η αψεγάδιαστη εικόνα που οδήγησε τους υποστηρικτές της να την προωθήσουν στα πολιτικά σαλόνια και δίκτυα ολοένα και παραπέρα, ξαφνικά κατέρρευσε μέσα σε μια αίσθηση κυρίως αηδίας και μεγάλου κενού. Όχι όμως για όσους ήξεραν το σύστημα και τα άτομα που κινούνται στην Ελληνική και Ευρωπαϊκή πολιτική.
Δύο πράγματα είναι δεδομένα και απόλυτα χρήσιμα για την επιβολή πολλών εκ’ των συμφερόντων τους: Η συστηματική διάχυση μιας ωραιοποιημένης εικόνας στα διάφορα μέσα επικοινωνίας και η πρόσβαση στα δίκτυα επιρροής και ανταλλαγής. Η κυρία Καϊλή και εκατοντάδες ομόλογοι/ες της έχουν αυτά τα δύο στοιχεία ως εξοπλισμό στην πορεία τους και είναι αδυσώπητοι/ες στην χρήση τους.
Στην περίπτωση της Εύας Καϊλή, ως νέα κοπέλα, ξεκίνησε τη χρήση τους από τις γειτονιές της Θεσσαλονίκης, ως δημοτικός σύμβουλος πρώτα και μετά τα εξάντλησε σε ακραίο βαθμό -όπως αναφέρουν πρώην συνεργάτιδες της στα κοινωνικά δίκτυα- μέχρι να φτάσει στη θέση της Αντιπροέδρου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Εκεί έσκασε, από αμέλεια (;) η βόμβα της διαφθοράς στα χέρια της. Θα μπορούσε και να μην της συμβεί αυτό.
Ίσως μια υπέρμετρη αλαζονεία, ίσως τα δίκτυα των Ιταλών παραβατικών φίλων της, ίσως μια άτυχη στιγμή συνεργασίας και προβολής ενός κράτους που έχει τα χέρια του πολύ λερωμένα την οδήγησαν στην καταστροφή. Κανείς δεν ξέρει τι θα γίνει τελικά. Όσοι και όσες βρήκαν την ευκαιρία να ποδοπατήσουν τώρα την ”ωραία” εικόνα της, πρέπει να γνωρίζουν ότι το σύστημα των λόμπι και της διαμόρφωσης της πολιτικής των ισχυρών προστατεύει όσο μπορεί και διαχρονικά τα μέλη των δικτύων του.
Ο χαμένος αυτής της αηδιαστικής υπόθεσης και πρακτικής είναι όμως ο πολίτης της Ευρώπης που προσβλέπει στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, και στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο ως τους μοναδικούς ανεξάρτητους θεσμούς που τον/την προστατεύουν και του δίνουν κάποια αξιοπρέπεια και ταυτότητα. Κάτι που δεν εμπιστεύεται πλέον στις κυβερνήσεις και τα συγκρουόμενά επιχειρηματικά συμφέροντα που κυριαρχούν στον ουρανό της Ευρώπης.
Χαμένη είναι η όμως η νέα γενιά και ιδιαίτερα των γυναικών που βλέπει γρήγορα τα πρόσωπα που έβαλε σε ηγετικές θέσεις να καταρρέουν από έλλειψη ήθους και ελάχιστης αξιοπρέπειας. Πρέπει τώρα να ανοίξουν νέοι δρόμοι διάπλατα για μια ευρωπαϊκή πολιτική που θα διαμορφωθεί από τους ίδιους τους νέους, μέσα από νέες ευκαιρίες που θα τους δοθούν στην εκπαίδευση, την εργασία, την επιχειρηματικότητα. Ευκαιρίες που θα είναι άμεσες, πρωτόγνωρες, προσβάσιμες και ριζοσπαστικές. Γιατί όποιος/α θα συνεχίσει να περνάει και να ελέγχεται μέσα από τους διαδρόμους των κατεστημένων κομμάτων και των gate keepers της Ε.Ε. είναι καταδικασμένος/η να διαβρώνεται και να σαπίζει γρήγορα.
Πολλοί νεότεροι πολιτικοί μας προϊδεάζουν όμως αντίθετα ότι προσβλέπουν να εκλεγούν πέρα από τη βοήθεια της παραδοσιακής πολιτικής πελατείας κυρίως με τη βοήθεια του Instagram και των influencer του Τικ-Τοκ. Ένας συνδυασμός που θα δημιουργήσει το πλαίσιο έτσι ώστε η ωραία εικόνα και η εύκολη επιρροή να αγκαλιάσει πιο σφιχτά τη διαφθορά και τα παραβατικά δίκτυα.
Οι πολλαπλές και διαδοχικές κρίσεις -οικονομική, πανδημία, ενέργεια- έχουν οδηγήσει σε αδράνεια κάθε συλλογική αντίδραση ή πολιτική εγρήγορση. Δεν είναι όμως δυνατό να περιμένουμε ή κάθε διόρθωση και αντίσταση να ξυπνάει μόνο από ένα εξωτερικό τυχαίο -ή όχι- γεγονός όπως αυτό της παρέμβασης των Βέλγων εισαγγελέων στην υπόθεση Καϊλή.
***
Σωτήρης Χτούρης, Καθηγητής Κοινωνιολογίας. 13-12-2022
Συγγραφέας του βιβλίου “Οι νέοι στην Ελλάδα σήμερα. Demouergia.2020”