Η κυβέρνηση της Αϊτής κήρυξε την Κυριακή κατάσταση έκτακτης ανάγκης διάρκειας 72 ωρών μετά την έφοδο ένοπλων συμμοριών σε μεγάλη φυλακή του Πορτ-ο-Πρενς. Τουλάχιστον 12 άνθρωποι σκοτώθηκαν και περίπου 3.700 κρατούμενοι δραπέτευσαν κατά την απόδραση από τη φυλακή.
Οι αρχηγοί των συμμοριών δηλώνουν ότι θέλουν την παραίτηση του πρωθυπουργού Αριέλ Ανρί, ο οποίος είχε ταξιδέψει στο εξωτερικό.
Οι συμμορίες που στοχεύουν να τον εκδιώξουν ελέγχουν περίπου το 80% του Πορτ-ο-Πρενς.
Η βία των συμμοριών μαστίζει την Αϊτή εδώ και χρόνια.
Μια κυβερνητική δήλωση ανέφερε ότι δύο φυλακές - η μία στην πρωτεύουσα και η άλλη στην κοντινή περιοχή Croix des Bouquets - δέχθηκαν επίθεση κατά τη διάρκεια του Σαββατοκύριακου.
Είπε ότι οι πράξεις «ανυπακοής» αποτελούσαν απειλή για την εθνική ασφάλεια και ανέφερε ότι σε απάντηση η κυβέρνηση θέσπισε άμεση νυχτερινή απαγόρευση κυκλοφορίας, η οποία άρχισε στις 20:00 τοπική ώρα (03:00 ώρα Ελλάδας τη Δευτέρα).
Τα μέσα ενημέρωσης της Αϊτής ανέφεραν ότι και άλλα αστυνομικά τμήματα δέχθηκαν επιθέσεις, αποσπώντας την προσοχή των αρχών πριν από τη συντονισμένη επίθεση στις φυλακές.
Μεταξύ των συλληφθέντων στο Πορτ-ο-Πρενς ήταν μέλη συμμορίας που κατηγορούνταν σε σχέση με τη δολοφονία του προέδρου Ζοβενέλ Μοΐζ το 2021.
Η τελευταία έξαρση της βίας ξεκίνησε την Πέμπτη, όταν ο πρωθυπουργός ταξίδεψε στο Ναϊρόμπι για να συζητήσει την αποστολή πολυεθνικής δύναμης ασφαλείας υπό την ηγεσία της Κένυας στην Αϊτή.
Ενας αρχηγός συμμορίας ο Jimmy Chérizier (με το παρατσούκλι ”ΜπάρμπεκΙου”) κήρυξε συντονισμένη επίθεση για την απομάκρυνσή του.
«Όλοι μας, οι ένοπλες ομάδες στις επαρχιακές πόλεις και οι ένοπλες ομάδες στην πρωτεύουσα, είμαστε ενωμένοι», δήλωσε ο πρώην αστυνομικός, ο οποίος θεωρείται ότι βρίσκεται πίσω από αρκετές σφαγές στο Πορτ-ο-Πρενς.
Η αστυνομία της Αϊτής είχε ζητήσει από τον στρατό να βοηθήσει στην ενίσχυση της κύριας φυλακής της πρωτεύουσας, αλλά το συγκρότημα δέχτηκε την επίθεση αργά το Σάββατο.
Την Κυριακή οι πόρτες της φυλακής ήταν ακόμη ανοιχτές και δεν υπήρχαν ίχνη αστυνομικών, μετέδωσε το πρακτορείο ειδήσεων Ρόιτερς. Τρεις κρατούμενοι που προσπάθησαν να διαφύγουν κείτονταν νεκροί στο προαύλιο, ανέφερε το δημοσίευμα.
Δημοσιογράφος του πρακτορείου ειδήσεων AFP που επισκέφθηκε τη φυλακή είδε περίπου 10 πτώματα, ορισμένα με σημάδια τραυματισμών από σφαίρες.
Ένας εθελοντής εργαζόμενος στις φυλακές δήλωσε στο πρακτορείο ειδήσεων Reuters ότι 99 κρατούμενοι -μεταξύ των οποίων και πρώην Κολομβιανοί στρατιώτες που φυλακίστηκαν για τη δολοφονία του προέδρου Μοΐζ- επέλεξαν να παραμείνουν στα κελιά τους από φόβο μήπως σκοτωθούν σε διασταυρούμενα πυρά.
Η πρεσβεία των ΗΠΑ στο Πορτ-ο-Πρενς κάλεσε την Κυριακή τους πολίτες της να εγκαταλείψουν την Αϊτή ”το συντομότερο δυνατό”. Η γαλλική πρεσβεία δήλωσε ότι κλείνει τις υπηρεσίες έκδοσης βίζας ως ”προληπτικό μέτρο”.
Ενώ η Αϊτή μαστίζεται από συμμορίες εδώ και χρόνια, η βία έχει κλιμακωθεί περαιτέρω μετά τη δολοφονία του προέδρου Mοΐζ στο σπίτι του το 2021. Δεν έχει αντικατασταθεί μόνιμα και δεν έχουν διεξαχθεί εκλογές από το 2016.
Σύμφωνα με μια πολιτική συμφωνία, ο Ανρί όφειλε να παραιτηθεί από τις 7 Φεβρουαρίου. Ωστόσο, οι προγραμματισμένες εκλογές δεν πραγματοποιήθηκαν και ο ίδιος παραμένει στη θέση του.
Τη Δευτέρα, οι αρχές της Κένυας ανακοίνωσαν ότι ο πρωθυπουργός επέστρεψε στην Αϊτή.
Μιλώντας στο Newsday του BBC, ο Κλοντ Ζοζέφ - ο οποίος υπηρετούσε ως υπηρεσιακός πρωθυπουργός όταν δολοφονήθηκε ο πρόεδρος Mοΐζ και ο οποίος είναι τώρα επικεφαλής του κόμματος της αντιπολίτευσης με την ονομασία Those Committed to Development - δήλωσε ότι η Αϊτή ζει έναν ”εφιάλτη”.
Ο Ζοζέφ δήλωσε ότι ο πρωθυπουργός Ανρί θέλει ”να παραμείνει όσο το δυνατόν περισσότερο στην εξουσία”.
«Συμφώνησε να παραιτηθεί στις 7 Φεβρουαρίου. Τώρα αποφασίζει να παραμείνει, παρά το γεγονός ότι υπάρχουν τεράστιες διαμαρτυρίες σε όλη τη χώρα που του ζητούν να παραιτηθεί - αλλά είναι ατυχές το γεγονός ότι τώρα αυτοί οι εγκληματίες χρησιμοποιούν βίαια μέσα για να τον αναγκάσουν να παραιτηθεί».
Τον Ιανουάριο, τα Ηνωμένα Έθνη δήλωσαν ότι περισσότεροι από 8.400 άνθρωποι έπεσαν θύματα της βίας των συμμοριών στην Αϊτή πέρυσι, συμπεριλαμβανομένων δολοφονιών, τραυματισμών και απαγωγών - αριθμός υπερδιπλάσιος από αυτόν του 2022.
Πολλά νοσοκομεία έχουν σταματήσει να λειτουργούν λόγω της αιματοχυσίας.
Πηγή: BBC