Κι αν τα προηγούμενα χρόνια, αλλά και τώρα, μιλάμε για την παραγωγή ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές και το πώς αυτή η ενέργεια θα αντικαταστήσει την παραγωγή από ορυκτά καύσιμα, από τώρα και στο εξής, θα πρέπει να μιλάμε για το πώς θα μπορέσουμε να αποθηκεύσουμε αυτή την ενέργεια και να μη χάνεται.
Χθες, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έλαβε μια σημαντική απόφαση. Καθώς το μερίδιο των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας αυξάνεται στο ευρωπαϊκό ενεργειακό χαρτοφυλάκιο, το ΕΚ προτείνει καλύτερους τρόπους αποθήκευσης, όπως η χρήση υδρογόνου ή οικιακών μπαταριών.
Τη στρατηγική τους για την αποθήκευση ενέργειας, η οποία αναμένεται να παίξει καίριο ρόλο στην επίτευξη των στόχων της συμφωνίας του Παρισιού για την κλιματική αλλαγή, σκιαγράφησαν οι ευρωβουλευτές στην έκθεση που εγκρίθηκε την Παρασκευή 10 Ιουνίου, με 556 ψήφους υπέρ, 22 κατά και 110 αποχές.
«Η αποθήκευση ενέργειας θα διαδραματίσει κεντρικό ρόλο στη μετάβαση σε μια οικονομία απαλλαγμένη από τα ορυκτά καύσιμα, βασισμένη σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Καθώς το ρεύμα από αιολικές και ηλιακές μονάδες δεν είναι πάντα άμεσα διαθέσιμο στις αναγκαίες ποσότητες, θα χρειαστεί να αποθηκεύουμε περισσότερη ενέργεια. Εκτός από τις τεχνολογίες που ήδη γνωρίζουμε ότι λειτουργούν καλά, όπως η αντλητική αποθήκευση υδροηλεκτρικής ενέργειας, σημαντικό ρόλο στο μέλλον θα παίξουν οι νέες τεχνολογίες μπαταριών, η αποθήκευση θερμικής ενέργειας και το πράσινο υδρογόνο. Οι τεχνολογίες αυτές πρέπει να αποκτήσουν πρόσβαση στην ευρωπαϊκή αγορά, ώστε να εξασφαλιστεί σταθερή παροχή ενέργειας για τους Ευρωπαίους πολίτες,» δήλωσε η εισηγήτρια, Claudia Gamon (Renew Europe, Αυστρία).
Πράσινο υδρογόνο
Το Κοινοβούλιο καλεί την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τα κράτη μέλη να άρουν τους ρυθμιστικούς φραγμούς που παρεμποδίζουν την ανάπτυξη έργων αποθήκευσης ενέργειας, όπως η διπλή φορολόγηση ή τα προβλήματα με τους κώδικες δικτύου της ΕΕ. Σύμφωνα με τους ευρωβουλευτές, θα πρέπει επίσης να αναθεωρηθούν τα διευρωπαϊκά δίκτυα στον τομέα της ενέργειας, ώστε να βελτιωθούν τα κριτήρια επιλεξιμότητας για όσους επιθυμούν να αναπτύξουν εγκαταστάσεις αποθήκευσης.
Οι Ευρωβουλευτές, επισημαίνουν επίσης τις δυνατότητες που παρέχει το υδρογόνο που παράγεται από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (το λεγόμενο «πράσινο υδρογόνο») και καλούν την Επιτροπή να συνεχίσει να στηρίζει την έρευνα και την ανάπτυξη του τομέα αυτού της οικονομίας . Σύμφωνα με το ΕΚ, ενδεχόμενα μέτρα στήριξης θα μπορούσαν να συμβάλουν στη μείωση του κόστους του πράσινου υδρογόνου και να το καταστήσουν οικονομικά βιώσιμο. Η Επιτροπή θα πρέπει επίσης να αξιολογήσει αν είναι δυνατή η μετατροπή των υποδομών φυσικού αερίου για τη μεταφορά υδρογόνου, καθώς η χρήση του φυσικού αερίου αποτελεί απλώς μεταβατικό στάδιο και θα πρέπει να μειωθεί σταδιακά.
Μπαταρίες κατασκευασμένες στην ΕΕ και νέες δυνατότητες αποθήκευσης
Το Κοινοβούλιο, στηρίζει επίσης τις προσπάθειες της Επιτροπής να δημιουργήσει ευρωπαϊκά πρότυπα για τις μπαταρίες και να μειώσει την εξάρτηση από την παραγωγή τους εκτός Ευρώπης. Ακόμη, καθώς η ΕΕ εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την εισαγωγή πρώτων υλών, από περιοχές όπου η εξόρυξη υποβαθμίζει το περιβάλλον, οι εισαγωγές αυτές θα πρέπει να μειωθούν μέσω βελτιωμένων συστημάτων ανακύκλωσης και με τη βιώσιμη προμήθεια πρώτων υλών, ει δυνατόν από το εσωτερικό της ΕΕ.
Επισημαίνω ότι, στον τομέα του αυτοκινήτου έχουν γίνει τεράστια βήματα στον τομέα της αποθήκευσης ενέργειας. Πέραν του γεγονότος ότι πολλές εταιρείες μέσω φωτοβολταϊκών, καλύπτουν το μεγαλύτερο μέρος της ενέργειας που απαιτούν τα εργοστάσια, καταφέρνουν –μέσω ερευνητικών προγραμμάτων- να μεταφέρουν ενέργεια από ένα αυτοκίνητο στο σπίτι, όταν δεν τη χρειάζεται και το αντίστροφο. Παράλληλα, συστοιχίες μεταχειρισμένων μπαταριών, χρησιμοποιούνται για φωτισμό γηπέδων, όπως του Αγιαξ στην Ολλανδία.
Επίσης, οι ευρωβουλευτές προτείνουν τρόπους για την αύξηση της χρήσης άλλων μεθόδων αποθήκευσης ενέργειας, όπως η αποθήκευση μηχανικής και θερμικής ενέργειας, καθώς και η ανάπτυξη της αποκεντρωμένης αποθήκευσης μέσω οικιακών μπαταριών, της αποθήκευσης πλεονάζουσας οικιακής θερμότητας, της τεχνολογίας «όχημα προς δίκτυο» και των έξυπνων οικιακών ενεργειακών συστημάτων.
Αξίζει να σημειωθεί ότι, προκειμένου να επιτευχθούν οι στόχοι της Πράσινης Συμφωνίας και της Συμφωνίας του Παρισιού για την κλιματική αλλαγή, το ευρωπαϊκό δίκτυο παραγωγής ενέργειας θα πρέπει να γίνει ουδέτερο από πλευράς εκπομπών άνθρακα έως το δεύτερο μισό του 21ού αιώνα. Ωστόσο, ενώ οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας έχουν καίρια σημασία για την επίτευξη αυτού του στόχου, ορισμένες από αυτές δεν είναι πάντοτε αξιόπιστες: η παραγωγή ηλιακής και αιολικής ενέργειας εξαρτάται από την ώρα της ημέρας, την εποχή και τον καιρό. Καθώς το μερίδιο της ενέργειας από ανανεώσιμες μεν, ευμετάβλητες δε, πηγές αυξάνεται, η αποθήκευση ενέργειας αποκτά όλο και σημαντικότερο ρόλο ώστε να γεφυρωθεί το χρονικό διάστημα που μεσολαβεί μεταξύ της παραγωγής και της κατανάλωσής της.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εκτιμά ότι η ΕΕ θα πρέπει να μπορεί να αποθηκεύει έξι φορές περισσότερη ενέργεια σε σύγκριση με τα σημερινά επίπεδα, με στόχο την επίτευξη μηδενικού ισοζυγίου εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου έως το 2050.
Κι εδώ θα θυμηθώ τα λόγια του Γιώργου Περιστέρι, προέδρου και διευθύνοντα συμβούλου του ομίλου ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, ο οποίος στην περσινή γενική συνέλευση είχε πει ότι «ο τομέας της αποθήκευσης ενέργειας, με την εξαιρετικά ώριμη και δοκιμασμένη μέθοδο της αντλησοταμίευσης, παρουσιάζει τεράστιες επενδύσεις στις ΗΠΑ (κυρίως στην Καλιφόρνια), την Ευρώπη, την Κίνα και την Αυστραλία. Μάλιστα, στην Πορτογαλία δρομολογήθηκε μία τέτοια επένδυση, αξίας 1,5 δις. ευρώ. Δυστυχώς στην Ελλάδα, δεν υπάρχει ρυθμιστικό πλαίσιο για την αποθήκευση, ώστε κάποια στιγμή να ξεκινήσουν πολλές επενδύσεις που σχεδιάζουν πολλές εταιρείες του χώρου, αλλά και η ΔΕΗ.»
Μάλιστα, είχε επισημάνει ότι «το θέμα των επενδύσεων στις ΑΠΕ και την αποθήκευση ενέργειας δεν αφορά μία ή δύο εταιρείες, αφορά όλη τη χώρα, όλους τους Έλληνες! Κι όχι μόνο για περιβαλλοντικούς λόγους, αλλά και για οικονομικούς και κοινωνικούς. Μεγάλες επενδύσεις μπορούν να υλοποιηθούν άμεσα δημιουργώντας χιλιάδες νέες θέσεις εργασίας, που θα αναστρέψουν το brain drain για το οποίο όλοι μιλούν και θα δώσουν ελπίδα σε χιλιάδες νέους άνεργους επιστήμονες κι όχι μόνο. Επενδύσεις με τεράστια εγχώρια προστιθέμενη αξία, που θα επιτρέψουν την μεγαλύτερη διείσδυση των ΑΠΕ και την μείωση του κόστους της ενέργειας. Επενδύσεις που θα μετατρέψουν την Ελλάδα σε «μπαταρία» του ευρωπαϊκού νότου».