Η Σουηδία, η οποία έχει τραβήξει την προσοχή με τη λιγότερο αυστηρή στρατηγική της για την αντιμετώπιση της πανδημίας του κορονοϊού, βρίσκεται και πάλι μόνη, συνεχίζοντας προς το παρόν να αποφεύγει τις μάσκες.
Στη Στοκχόλμη αυτοί που φορούν μάσκα στο σούπερ μάρκετ, τα γραφεία ή τα μέσα μεταφοράς είναι πολύ λίγοι. Οι υγειονομικές αρχές της Σουηδίας εκτιμούν ότι η μάσκα δεν είναι επαρκώς αποτελεσματική και επιμένουν στον σεβασμό της τήρησης των αποστάσεων και το συχνό πλύσιμο των χεριών.
«Το βρίσκω λίγο περίεργο. Στη Σουηδία, που είναι μια μικρή χώρα, πιστεύουν ότι ξέρουν καλύτερα από τον υπόλοιπο κόσμο», σχολίασε η Τζένι Όλσον ιδιοκτήτρια ενός μικρού καταστήματος στη Στοκχόλμη, το οποίο πουλά διάφορες πολύχρωμες μάσκες.
Αντίθετα με τα lockdown που επιβλήθηκαν στην υπόλοιπη Ευρώπη, οι αρχές της Σουηδίας δεν περιόρισαν τους κατοίκους και διατήρησαν ανοικτά καφέ, μπαρ, εστιατόρια και επιχειρήσεις, ζητώντας από τον καθένα «να αναλάβει τις ευθύνες του».
Ο απολογισμός της στρατηγικής είναι αμφισβητήσιμος: με 84.000 κρούσματα και 5.800 νεκρούς η Σουηδία είναι μία από τις πλέον πληγείσες χώρες από την πανδημία του κορονοϊού ανάλογα με τον πληθυσμό της.
Όμως σε αντίθεση με πολλές ευρωπαϊκές χώρες, όπου παρατηρείται άνοδος των νέων κρουσμάτων της covid-19, όπως η Γαλλία, η Ολλανδία, η Γερμανία και το Βέλγιο, τα στοιχεία για τη Σουηδία δείχνουν μείωση των κρουσμάτων από τον Ιούνιο.
Εμπιστοσύνη στην επιστήμη;
Με δεδομένη αυτή την τάση, οι υγειονομικές αρχές δεν θεωρούν προς το παρόν ότι υπάρχει λόγος να αλλάξουν στρατηγική.
Ο επιδημιολόγος Άντερς Τέγκνελ, βασικός σύμβουλος της κυβέρνησης της Σουηδίας για τη διαχείριση της πανδημίας, εκτιμά ότι η αποτελεσματικότητα της στρατηγικής του μένει να αποδειχθεί. Ο ίδιος τονίζει ότι όποιος φορά μάσκα ενδέχεται να μολυνθεί εφόσον δεν τη χρησιμοποιεί σωστά.
«Υπάρχουν τουλάχιστον τρεις βαρύνουσες εκθέσεις, από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ), την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Υγείας και το περιοδικό The Lancet –το οποίο επικαλείται ο ΠΟΥ―, σύμφωνα με τις οποίες οι επιστημονικές αποδείξεις είναι αδύναμες», σημειώνει ο Τέγκνελ.
Ο ΚΚ Τσενγκ, επιδημιολόγος του ινστιτούτου εφαρμοσμένης έρευνας του Μπέρμιγχαμ, καταγγέλλει μια «ανεύθυνη» και «ξεροκέφαλη» λογική.
«Αν όλοι όσοι σκέφτονται όπως εκείνος έχουν άδικο, αυτό κοστίζει ζωές. Όμως αν εγώ έχω άδικο, τι κακό θα προκαλέσει αυτό;», διερωτάται ο Τσενγκ, υπέρμαχος της χρήσης μάσκας.
Ο Τέγκνελ προτιμά να υπογραμμίζει τη μείωση του αριθμού των κρουσμάτων της covid-19 μετά τη βελτίωση των συνθηκών στους οίκους ευγηρίας, όπου καταγράφηκε μεγάλος αριθμός των θανάτων στην αρχή της πανδημίας, σε συνδυασμό με την εκτεταμένη εφαρμογή της τηλεργασίας.
«Το να προσπαθήσουμε να αντικαταστήσουμε τα μέτρα αυτά με τις μάσκες δεν θα λειτουργήσει», τόνισε. «Πολλές χώρες που υιοθέτησαν τις μάσκες παρατηρούν τώρα μεγάλη αναζωπύρωση» του αριθμού των κρουσμάτων του κορονοϊού, σχολίασε ο Τέγκνελ στα μέσα Αυγούστου.
Στροφή των σκανδιναβικών χωρών
Αν και οι γειτονικές χώρες της Σουηδίας για καιρό απέφυγαν τη χρήση μάσκας, όλες άλλαξαν στάση στη μέση του καλοκαιριού.
Η Φινλανδία συνιστά πλέον τη χρήση μάσκας στους δημόσιους χώρους, η Νορβηγία στα μέσα μαζικής μεταφοράς της πρωτεύουσας, ενώ η Δανία την έχει καταστήσει υποχρεωτική στα ταξί και τα μέσα μαζικής μεταφοράς.
Τον Ιούνιο περίπου 20 γιατροί και ερευνητές υπέγραψαν άρθρο στη σουηδική εφημερίδα Aftonbladet στο οποίο ζητούσαν από τον Τέγκνελ και τη Σουηδική Υπηρεσία Δημόσιας Υγείας να αναθεωρήσουν την πολιτική τους σχετικά με τη χρήση μάσκας.
Μπροστά σε αυτή την έκκληση, η οποία επαναλαμβάνεται συνεχώς έκτοτε, οι σουηδικές αρχές απαντούν ότι «έχουν τα αυτιά τους ανοικτά» στο θέμα της μάσκας και ότι ενδέχεται να την υιοθετήσουν, αν αυτό κριθεί αναγκαίο.
Μένει να φανεί αν η εξάπλωση της covid-19 στη Σουηδία θα συνεχίσει να περιορίζεται.