Τις ώρες που γράφονταν αυτές οι γραμμές, δεν είναι ξεκάθαρο ποιός θα είναι Πρόεδρος, ενώ οι πιθανότητες των Δημοκρατικών να επανακτήσουν τη Γερουσία μειώνονταν με την ώρα. Το σενάριο των Δημοκρατικών για πρώιμη εκλογική νίκη του κ. Τράμπ και τελική νίκη του κ. Μπάιντεν μόλις προσμετρηθούν οι επιστολικές ψήφοι είναι αυτή τη στιγμή η μόνη δίοδος του δεύτερου για το Λευκό Οίκο.
Η εκλογή μπορεί να γίνει αμφισβητούμενη και να καταλήξει στα δικαστήρια, καθώς στις 7.30 το πρωί και οι δύο υποψήφιοι θεωρούσαν πως κερδίζουν.
Το αποτέλεσμα φαίνεται οτι θα κριθεί στο νήμα, ενώ αυτή την ώρα δεν είναι ξεκάθαρο αν θα το έχουμε ακόμα και πριν το Σαββατοκύριακο, ειδικά εφόσον η Πενσυλβάνια καταλήξει να κρίνει το αποτέλεσμα.
Ας δούμε λοιπόν τι είναι ξεκάθαρο:
Οι δημοσκοπικές εταιρίες πλέον συστηματικά αποτυγχάνουν να λάβουν υπόψιν την αντι-συστημική ψήφο, παρά τις διαβεβαιώσεις πως τα μοντέλα είχαν βελτιωθεί. Αυτό σημαίνει πως αν η μάχη είναι κοντά και ο είς εκ των υποψηφίων καθορίζεται ως αντι-συστεμικός, τότε υπάρχει ένα πλεονέκτημα που δεν αποτυπώνεται στις δημοσκοπήσεις. Το είδαμε σε δύο εκλογές: Στις ΗΠΑ και στο Brexit. Αν κανείς αναρωτιέται γιατί ο Ε. Μακρόν κύριξε τον πόλεμο στο Ισλάμ, αρκεί να κοιτάξει προς τη μεριά της Μαρίν ΛεΠέν.
Δεν υπήρξε «Μπλε Κύμα». Η Φλόριντα, το Οχάιο, και ίσως κάποιες από τις πολιτείες στη «Ζώνη της Σκουριάς» ψήφισαν ξανά τον Ντόναλντ Τράμπ, παρά τη διαχείριση του Covid-19. Είναι προφανές πως μέτρησε λιγότερο η οικονομική και συνολική πολιτική του 45ου Προέδρου, τα αποτελέσματα της οποίας δεν ήταν εντυπωσιακά, και περισσότερο το συναίσθημα. Αρκετά μεγάλος αριθμός πολιτών στην μεγαλύτερη δημοκρατία της γής, και όχι μόνο, απορρίπτουν την πολιτική ορθότητα και τη διακομματική συννενόηση ως μέσο ανάπτυξης της ευημερίας.
Ο Τραμπ μπορεί να κερδίσει ή να χάσει (αυτή τη στιγμή, 8.30 το πρωί της Τετάρτης είναι περίπου 50% οι πιθανότητες νίκης, πάνω από το 10% πριν από δυο μέρες), αλλά εφόσον δεν υπήρξε συνολική καταδίκη της πολιτικής του, ο «Τραμπισμός» είναι σίγουρα εδώ για να μείνει. Δεν νομίζω πως πρόκειται για απλή καταδίκη του πολιτικού συστήματος. Η οργή «από τα δεξιά» είναι αρκετά μαζεμένη σε πολλές χώρες, όχι μόνο στις ΗΠΑ και χρήζει βαθειάς ανάλυσης. Προσωπική άποψη είναι πως πρόκειται για «σιωπηλό» και «ανέκφραστο» θυμό σημαντικής μερίδας «αυτόχθονος» πληθυσμού, που θεωρεί πως έχει βασικό δικαιώμα να ζει καλύτερα από μεινότητες και πως η παγκοσμιοποίηση και η μετανάστευση είναι οι κύριοι παράγοντες που του έχουν μειώσει το βιωτικό επίπεδο. Τα επόμενα χρόνια λοιπόν, οφείλουμε να περιμένουμε λιγότερη διεθνή συνεργασία, περιθωριοποίηση διεθνών οργανισμών, στροφή στα δεξιότερα από τα παραδοσιακά δεξιά κόμματα και, λογικά, ακόμα χειρότερες οικονομικές επιδόσεις.
Όσο ο Τραμπισμός μείνει ζωντανός, τόσο στην Αμερική ο Ντ. Τράμπ θα είναι το πρόσωπο του. Οι Ρεπουμπλικάνοι που στήριξε ο πρόεδρος ανταμείφθηκαν. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η εκλογή του 25χρονου Madison Cawthorn στη B. Καρολίνα, ο οποίος μόλις εκλέχθηκε ως το νεότερο μέλος της Βουλής των Αντιπροσώπων δήλωσε: «Κλάψτε και άλλο αριστεροί».
Το Ρεπουμπλικανικό κόμμα θα πρέπει να ανεχθεί για πολλά χρόνια ακόμα τον Ντ. Τράμπ, και πολιτικοί που δεν τον βρίσκουν του γούστου τους θα πρέπει να αναθεωρήσουν, οποίο και να είναι το κόστος.
Και δεν είναι μόνο η Αμερική. Όπως και στη Βρετανία, η «οργή από τα δεξιά» θα αναγκάσει τα παραδοσιακά δεξιά κόμματα να στρίψουν δεξιότερα για να μη χάσουν ψήφους και θα εύχονται οι αρίστεροι αντίπαλοί τους να παραμείνουν κολλημένοι στην ιδεολογία τους, ωστε το «μαζεμένο» πλέον κέντρο να παραμείνει διαθέσιμο για αλιεία ψήφων.
Διαβάστε επίσης: Τράμπ, Μπάιντεν, η κεντροαριστερά και ο ρεπουμπλικανικός φιλελευθερισμός του Μακρόν
H εκλογική μάχη στις ΗΠΑ παραμένει αμφίρροπη, αλλά αυτό που ήδη χάθηκε είναι η μάχη της κοινωνίας, η οποία θα παραμείνει βαθειά διαιρεμένη όχι μόνο στην Αμερική αλλά σε πολλά μέρη του δυτικού κόσμου, όσο η ηγέτιδα δύναμη της Δύσης παλέυει για την ψυχή της.
Οι παραδοσιακοί πολιτικοί αγνόησαν την αγωνία των χαμηλότερων στρωμάτων, ιδιαιτέρως αυτών που θεωρούν εαυτούς «αυτόχθονες» και το πλήρωσαν. Είναι, πάντα και παντού, το μεγαλύτερο εκλογικό σώμα. Οι «λιγότερο αντιπροσωπευτικοί», από μετανάστες και διεμφυλικούς, μέχρι άλλες κοινωνικές μειωνότητες θα γίνουν ακόμα πιο επιτακτικοί στη διεκδίκηση, μέχρι σημείο βρασμού.
Όσο η κοινωνική διαίρεση εξακολουθεί να χτυπάει την ανάπτυξη και την καινοτομία ο Δυτικός Φιλελευθερισμός θα εξακολουθεί να δίνει χώρο στον Κινεζικό Καπιταλισμό. Η οικονομική πρόοδος στη Δύση θα παραμείνει σε χαμηλά επίπεδα, χειμαζόμενη από τεράστια επίπεδα χρέους, τις συνέπεεις της πανδημίας και της κλιματικής αλλαγής και την αδυναμία σύναψης επωφελών εμπορικών συμφωνιών.
Αυτός είναι απλά ο κόσμος που ο ένας δεν συμπαθεί τον άλλο. Και το μάθημα των σημερινών Αμερικανικών εκλογών είναι πως όχι μόνο στη Δύση, οι οικονομικές κρίσεις έχουν επιφέρει κρίσεις αξιών.
Τα χάσματα είναι τόσο μεγάλα, που χρειάζεται πραγματικά καινοτόμα και εμπνευσμένη ηγεσία ωστε να διατηρηθεί άτεγκτη η Δημοκρατία. Τα παραδοσιακά κόμματα πρέπει να ξεχάσουν «επετηρίδες» και να ψάξουν βαθιά μέσα τους για «ταλέντο».
Σε αντίθετη περίπτωση, όπως συμβαίνει συχνά στην ιστορία, η λύση στις επίμονες κοινωνικές διαμάχες δίνεται με την μια πλευρά τελικά να βάζει την άλλη «στο γύψο».