Το ενδεχόμενο οι αποφάσεις σχετικά με την επόμενη ημέρα από την λήξη του προγράμματος και κυρίως η διευθέτηση του χρέους να κριθούν στην παράταση είναι το σενάριο που ανησυχεί την κυβέρνηση ενώ ταυτόχρονα ενεργοποιεί διαφορετικά κέντρα λήψης αποφάσεων στους κόλπους των δανειστών.
Το σχέδιο όλα να έχουν κλείσει χωρίς προβλήματα και καθυστερήσεις στην ώρα τους χάλασε μόλις η Γερμανία μπήκε και πάλι στο παιχνίδι μετά από μια μακρά περίοδο «αποχής» από τα ευρωπαϊκά δρώμενα καθώς το Βερολίνο προσπαθούσε να σχηματίσει κυβέρνηση. Μαζί χάθηκαν και οι ελπίδες ορισμένων σε Αθήνα και Κομισιόν ότι ο νέος υπουργός Οικονομικών Όλαφ Σόλτς με την ανάληψη των καθηκόντων του θα στρέψει το τιμόνι προς διαφορετικά νερά από αυτά που τόσα χρόνια «ταξίδευε» ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε.
Αντίστοιχα η ελπίδα ότι η ανάγκη του Ταμείου να διατηρηθεί ενεργό στα ευρωπαϊκά θέματα θα το οδηγούσε σε μια λιγότερο αυστηρή στάση αναφορικά με τη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους και την επίτευξη των δημοσιονομικών στόχων μοιάζει να μην έχει βάση, έστω και αν το Ταμείο προσπαθεί να «λειάνει τις γωνίες του».
Οι δύο παραδοσιακά καλοί συνεργάτες στην πορεία των ελληνικών μνημονίων, αυτή τη φορά δείχνουν να μην μπορούν να βρουν κοινή γραμμή πλεύσης. Αυτό οφείλεται και στην αλλαγή των ρόλων καθώς όλα τα προηγούμενα χρόνια η Γερμανία ήταν αυτή που είχε ανάγκη την παρουσία του ΔΝΤ στο ελληνικό πρόγραμμα. Όμως το γεγονός ότι πλέον το Ταμείο έχει την ανάγκη παρουσίας του στα ευρωπαϊκά πράγματα έχει φέρει τη Γερμανία σε θέση ισχύς.
Βασικότερη πηγή διαφωνίας μεταξύ Γερμανίας και Ταμείου είναι ο τρόπος διευθέτησης του χρέους. Μετά την εαρινή σύνοδο του ΔΝΤ τον Απρίλιο, πρόοδος η οποία να έχει σημειωθεί επί του θέματος μοιάζει να μην υπάρχει. Ο μηχανισμός ελάφρυνσης του ελληνικού χρέους και κυρίως η αυτόματη εφαρμογή του η οποία θα συνδέεται με το ρυθμό ανάπτυξης έχει φέρει τα δύο στρατόπεδα σε θέση μάχης.
- Η Γερμανία εμμένει στην άποψη της ότι δεν πρέπει να υπάρχει κανένας αυτοματισμός ειδικά από τη στιγμή που η γερμανική βουλή δεν πείθεται για την πρόθεση του ελληνικού πολιτικού συστήματος να συνεχίσει πιστά την εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων. Το Βερολίνο ζητά μετα-μνημονιακή εποπτεία, αυστηρή λίστα μεταρρυθμίσεων, σκληρό χρονοδιάγραμμα υλοποίησης τους και σύνδεση της εφαρμογής των μέτρων για το χρέος με την ολοκλήρωση των δεσμεύσεων.
- Το ΔΝΤ βρίσκεται στην αντίπερα όχθη έστω και αν είναι αυτό που κάνει βήματα προσέγγισης. Το Ταμείο επιμένει ότι η ύπαρξη «αιρεσιμότητας» στην εφαρμογή των μέτρων για το χρέος θα προκαλέσει αμφιβολίες στις αγορές οι οποίες θα κλιθούν μετά τον Αύγουστο του 2018 να χρηματοδοτήσουν την ελληνική οικονομία και μάλιστα μειώνοντας και άλλο το κόστος δανεισμού.
Πολιτικές αποφάσεις
Η λύση του γρίφου δεν θα αποτελέσει προϊόν τεχνικών διαπραγματεύσεων.
Μετά από τόσο καιρό οι τεχνοκράτες έχουν έτοιμα όλα τα εναλλακτικά σενάρια προκειμένου να τα «κουμπώσουν» σε οποιαδήποτε απόφαση των δανειστών. Οι τεχνοκράτες έχουν έτοιμα τα σχέδια και για την μετακύλιση μέρους του χρέους και για την επιμήκυνση και για το πάγωμα των επιτοκίων και για μια πιθανή εξαγορά του δανείου που αφορά το ΔΝΤ.
Έτοιμα είναι και τα σενάρια για την εφαρμογή του λεγόμενου «γαλλικού κλειδιού» το οποίο θα συνδέει την αποπληρωμή του χρέους με το ρυθμό ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας, αφήνοντας έτσι περιθώριο στην ελληνική οικονομία να ανακάμπτει εφόσον μειωθεί ο ρυθμός ανάπτυξης.
Σε αυτό το περιβάλλον είναι ξεκάθαρο ότι η λύση θα αποτελέσει προϊόν πολιτικών διεργασιών μεταξύ των δανειστών. Το γεγονός ότι πέρασε η εαρινή σύνοδος του ΔΝΤ και δεν υπήρξε πληροφόρηση (ή δεν επετράπη να υπάρξει) σχετικά με την πορεία των διαπραγματεύσεων για την ελάφρυνση του χρέους, προκαλεί ανησυχία.
Αρκετοί είναι αυτοί οι οποίοι εκτιμούν ότι ο τελικός συμβιβασμός μεταξύ ΔΝΤ και Γερμανίας θα καθυστερήσει και μαζί του θα καθυστερήσουν και οι αποφάσεις για την επόμενη ημέρα από το τέλος του προγράμματος. Πολλοί βλέπουν για ακόμα μια φορά οι δύο πλευρές να βρίσκουν αφορμές ώστε οι αποφάσεις να ληφθούν την τελευταία στιγμή, βάζοντας έτσι την Αθήνα σε θέση με την πλάτη στον τοίχο σχετικά με τους συμβιβασμούς τους οποίους θα πρέπει να κάνει.