Ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Αντονι Μπλίνκεν προφανώς είχε την ευκαιρία να μάθει, από τον Τούρκο ομόλογό του, το κόστος των …ανησυχιών, που εκφράζει η Άγκυρα για την ένταξη της Φινλανδίας και της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ. Ο ίδιος ο Τσαβούσογλου είχε δώσει το γενικό περίγραμμα μιλώντας την Κυριακή στο Βερολίνο:
«Πρέπει να σταματήσουν (οι δύο χώρες) την υποστήριξη τους σε τρομοκρατικές οργανώσεις και οπωσδήποτε πρέπει να αρθούν οι απαγορεύσεις για τις εξαγωγές όπλων και οπλικών συστημάτων όπως και οι περιορισμοί στην αμυντική βιομηχανία της Τουρκίας» είπε για να προσθέσει: «Αυτό δεν το λέω για να κάνω παζάρι, αλλά επειδή αυτό σημαίνει να είναι κανείς σύμμαχος».
Η τουρκική εφημερίδα Sabah φρόντισε να καταρτίσει και τον κατάλογο με τις τουρκικές απαιτήσεις προκειμένου να συναινέσει στην είσοδο των νέων κρατών στην Βόρειοατλαντική Συμμαχία. Πίσω όμως από αυτόν τον ιδιαίτερα βαρύ (για λόγους διαπραγμάτευσης) και σκόπιμα διογκωμένο κατάλογο, κρύβεται μια άλλη πιο σημαντική επιδίωξη.
Πέρα από τις ανησυχίες για τη «φιλοξενία τρομοκρατών» στις δυο σκανδιναβικές χώρες, αυτό που ενδιαφέρει τώρα πρωτίστως την Άγκυρα είναι οι εξαγωγές αμυντικού υλικού προς την τουρκική πολεμική βιομηχανία και μάλιστα αυτό έγινε σαφές ότι αφορά όλες τις χώρες της συμμαχίας, όπως ο Καναδάς [1] που σταμάτησε να προμηθεύει τις κάμερες τις οποίες χρησιμοποιούν τα τουρκικά μη επανδρωμένα αεροσκάφη (UAV), και μέσω αυτών η Τουρκία διαφημίζει τα προϊόντα της, αποκτά πελάτες και κάνει εξαγωγές, κλείνει συμφωνίες και κερδίζει συνεργάτες ή ακόμα εμπλέκεται σε εύφλεκτες περιοχές του πλανήτη ( Αζερμπαϊτζάν, Ουκρανία, Λιβύη, Αιθιοπία κα ) αποκτώντας «στρατιωτικό αποτύπωμα»…
Και η περίπτωση της καναδικής εταιρίας δεν είναι μοναδική. Η Άγκυρα με τη δήλωση Τσαβούσογλου διεκδικεί την άρση των περιορισμών που υπάρχουν από διάφορες νατοϊκές χώρες, με κορυφαία την περίπτωση των μαχητικών F-35, η εξαγωγή (και η συμπαραγωγή) των οποίων «πάγωσε» με απόφαση του αμερικανικού Κογκρέσου. Στις …τουρκικές ανησυχίες περιλαμβάνονται σαφώς και η επιθυμία για αγορά νέων αεροσκαφών F 16 (καθώς και ο εκσυχρονισμός ενός σημαντικού αριθμού παλαιότερων μοντέλων.
Οι τουρκικές «ανησυχίες» αντανακλούν το παζάρι της Αγκύρας με τους συμμάχους της στο ΝΑΤΟ και μπορεί οι δηλώσεις, όπως αυτή του Τούρκου προέδρου ότι δεν θα συμφωνήσει με την ένταξη των δυο χωρών στο ΝΑΤΟ, να είναι βαριές άλλα εξίσου σημαντικό είναι και το επίδικο: Ο εξοπλισμός της Τουρκίας και η πολεμική της βιομηχανία. Και επειδή το διακύβευμα είναι μεγάλο, το ανατολίτικο παζάρι θα είναι σκληρό.
Εξάλλου, τα τουρκικά παζάρια στο ΝΑΤΟ έχουν αφήσει εποχή όπως στη σύνοδο κορυφής της Συμμαχίας στο Strasbourg – Kehl (Τον Απρίλιο του 2009 ), όταν η Άγκυρα έθετε όρους για την πλήρη επιστροφή της Γαλλίας στις δομές του ΝΑΤΟ. Δεν είναι τυχαία και μάλλον κάνει πιο εύκολα αντιληπτή την στάση των γειτόνων, η αναφορά που έκανε ο Τούρκος πρόεδρος στην επιστροφή της Ελλάδας και της Γαλλίας στο στρατιωτικό σκέλος: «Δεν θα κάνουμε το ίδιο λάθος», είπε.
«Συμμαχικό πνεύμα»
Η Τουρκία «απολαμβάνει» την ανοχή αρκετών κρατών-μελών του Βόρειου Ατλαντικού Συμφώνου και ασφαλώς τη διαχρονική ανεκτικότητα του αμερικανικού Πενταγώνου στα κατά καιρούς αιτήματα της Αγκύρας, που προϊόντος του χρόνου γίνονται αξιώσεις, αλλά και στις ιδιοτροπίες που μετεξελίσσονται σε εχθρική συμπεριφορά απέναντι σε Συμμάχους αλλά και σε ωμές παραβιάσεις του Διεθνούς Δικαίου.
Είναι ακόμη η εδραιωμένη εντύπωση ότι αρκετές φορές ισχύουν δύο μέτρα και δυο σταθμά. [2] Εξάλλου, τα εμπόδια που βάζει η Άγκυρα στην ένταξη Σουηδίας και Φινλανδίας υπενθυμίζουν την αναφορά των New York Times στην Τουρκία ως τον «ελέφαντα στο δωμάτιο»…
1. Η καναδική εταιρία Wescam ήταν ο βασικός προμηθευτής για τις κάμερες που χρησιμοποιεί το τουρκικής κατασκευής drone Bayraktar. Σε τουρκικές εφημερίδες υπήρξαν αναφορές για την επιτυχή αντικατάσταση των ηλεκτρονικών συστημάτων του drone από άλλα που αναπτύχθηκαν και κατασκευάστηκαν από την επίσης τουρκική ASELSAN τη μεγαλύτερη πολεμική βιομηχανία ηλεκτρονικών συστημάτων και εισηγμένη στο χρηματιστήριο της Κωνσταντινούπολης.
2. Ο Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ βρέθηκε σε εξαιρετικά δύσκολη θέση τον Οκτώβριο του 2015 όταν η δημοσιογράφος Hora Gorani στο CNN του επισήμανε πως η «βιαστική» κατάρριψη του ρωσικού μαχητικού που παραβίασε τον τουρκικό εναέριο χώρο δείχνει πως υπάρχουν διαφορετικά μέτρα συγκρινόμενη με τα όσα καταγγέλλει η Ελλάδα για τις παραβιάσεις του ελληνικού εναέριου χώρου.