Τα εγκαίνια της έκθεσης των μοναδικών πιστών αντιγράφων των Λογαριασμών του χρυσελεφάντινου αγάλματος της Αθηνάς που κάποτε στεκόταν στον Παρθενώνα, έγιναν στις 23 Ιανουαρίου στο Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο, στο Λουξεμβούργο, με συντονίστρια την δημοσιογράφο Ζωή Παπαδοπούλου.
Σε μία κορυφαία χειρονομία, ως απόδειξη της προέλευσης της λογοδοσίας και της διαφάνειας στην Ευρώπη, την εκδήλωση που ξεκίνησε με πρωτοβουλία του Νικόλαου Μηλιώνη, Έλληνα Μέλους του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου, τίμησε με την παρουσία του ο Πρόεδρος του ΕΕΣ, Tony Murphy.
Ο Υπουργός Πολιτισμού του Λουξεμβούργου Eric Thill, η Πρέσβυς της Ελλάδας στο Λουξεμβούργο Χριστίνα Αλεξοπούλου, Ο Μόνιμος Αντιπρόσωπος της Ελλάδας στην ΕΕ, Πρέσβης Ιωάννης Βράιλας απηύθυναν σύντομες ομιλίες παρουσία Ελλήνων και Κυπρίων μελών από το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, την Ευρωπαϊκή Εισαγγελία και μέλη και προσωπικό του ΕΕΣ, με συμμετοχή 120 ατόμων.
Για σχεδόν 50 χρόνια, το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο έχει λειτουργήσει ως χρηματοοικονομικός επόπτης της ΕΕ, διασφαλίζοντας τη λογοδοσία και τη διαφάνεια. Αυτό το εξαιρετικό έκθεμα, ευγενική προσφορά του Μουσείου της Ακρόπολης στην Αθήνα, μας συνδέει με μια κοινή κληρονομιά και τονίζει τον ουσιαστικό ρόλο του Ελέγχου, που τονίστηκε για πρώτη φορά από τον Αριστοτέλη πριν από 2 300 χρόνια.
Αυτές οι πέτρινες πλάκες όχι μόνο συμβολίζουν την αθηναϊκή δέσμευση για δημοκρατία και υπευθυνότητα, αλλά μας θυμίζουν επίσης τις διαρκείς αξίες που στηρίζουν την Ευρωπαϊκή Ένωση σήμερα.
Tony Murphy, Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου: Οι Αθηναίοι ήταν πρωτοπόροι της δημοκρατίας που αναγνώρισαν τη ζωτική σημασία της λογοδοσίας και της διαφάνειας
«Είναι συναρπαστικό να σκεφτόμαστε ότι ενώ εμείς, στο Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο, αναζητούμε αποδεικτικά στοιχεία για τους ελέγχους μας, οι πολίτες της Αθήνας έκαναν το ίδιο πράγμα πριν από περίπου 2.500 χρόνια. Στην περίπτωσή τους, προσπάθησαν να προσδιορίσουν το κόστος πίσω από την κατασκευή του χρυσελεφάντινο αγάλματος της Αθηνάς. To Eυρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο είναι πραγματικά ένα κατάλληλο σπίτι για αυτές τις υπέροχες στήλες. Οι Αθηναίοι ήταν πρωτοπόροι της δημοκρατίας που αναγνώρισαν τη ζωτική σημασία της λογοδοσίας και της διαφάνειας. Σε μια δημοκρατική κοινωνία, η λογοδοσία διασφαλίζει ότι οι υπεύθυνοι λήψης αποφάσεων θεωρούνται υπεύθυνοι για τις πράξεις τους, ενώ η διαφάνεια επιτρέπει στους πολίτες να κατανοήσουν πώς λαμβάνονται αυτές οι αποφάσεις. Μαζί, αυτές οι αρχές οικοδομούν εμπιστοσύνη μεταξύ των δημόσιων θεσμών και των πολιτών που εξυπηρετούν. Αυτές οι αξίες συνεχίζουν να μας καθοδηγούν εδώ στην ΕΕ και η ενίσχυση της εμπιστοσύνης των πολιτών μέσω της εργασίας μας βρίσκεται στον πυρήνα της αποστολής μας στο Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο.»
Νίκος Μηλιώνης, Μέλος της Ελλάδας στο Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο: Η δημοκρατία και η λογοδοσία συμβαδίζουν
«Θαυμάζοντας αυτές τις αρχαίες μαρτυρίες στο Μουσείο της Ακρόπολης στην Αθήνα, συνειδητοποίησα πόσο επίκαιρες είναι. Είναι μια απάντηση στον Αριστοτέλη, ο οποίος επέμενε στη σημασία του ελέγχου της χρήσης του δημόσιου χρήματος. Στην πραγματικότητα, η δημοκρατία και η λογοδοσία συμβαδίζουν. Είναι οι δύο όψεις του ίδιου νομίσματος. Ο Διευθυντής του Μουσείου, κ. Σταμπολίδης, αγκάλιασε αμέσως την πρωτοβουλία και του είμαστε ιδιαιτέρως ευγνώμονες γι′ αυτό. Χάρη σε αυτόν, η έννοια της «λογοδοσίας» είναι πλέον σκαλισμένη σε πέτρα στην είσοδο του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου.»
Χριστίνα Αλεξοπούλου, Πρέσβυς της Ελλάδας στο Λουξεμβούργο: Αναδεικνύεται για μια ακόμα φορά ο ρόλος της Αρχαίας Ελλάδας στη διαμόρφωση του Δυτικού Πολιτισμού
«Μέσα από τη σημερινή τελετή αναδεικνύεται για μια ακόμα φορά ο ρόλος της Αρχαίας Ελλάδας στη διαμόρφωση του Δυτικού Πολιτισμού μέσα από την προικοδότησή του, μεταξύ άλλων, με θεσμούς δημοκρατικής διακυβέρνησης, όπως οι καλές πρακτικές και οι θεσμοί δημόσιας οικονομικής διακυβέρνησης, της διαφάνειας και λογοδοσίας συμπεριλαμβανομένων. Τα αρχεία από την οικονομική διαχείριση της κατασκευής της Ακροπόλεως των Αθηνών, χαραγμένα σε μάρμαρο, που αντίγραφά τους θα κοσμούν από σήμερα την είσοδο του Ελεγκτικού Συνεδρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αποτελούν τον πρόγονο και συγχρόνως υπόδειγμα για τους σημερινούς ελεγκτικούς μηχανισμούς των δημοσίων δαπανών τόσο σε εθνικό όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο.»
Ιωάννης Βράϊλας, Πρέσβης της Μόνιμης Αντιπροσωπείας της Ελλάδας στην Ευρωπαϊκή Ένωση: Και η σημερινή Ελλάδα μπορεί να αποτελέσει σχολείο για τους λοιπούς εταίρους της
«Η αρχαία Ελλάδα αποτελεί το λίκνο της δημοκρατίας, της φιλοσοφίας, του διαλόγου και της συμμετοχικότητας, θεμελιώδεις αρχές που βρίσκονται στον πυρήνα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η κληρονομιά των αρχαίων Ελλήνων εξακολουθεί να καθοδηγεί την συλλογική προσπάθεια των λαών μας στη πορεία προς την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση.
Στην Αθηναϊκή δημοκρατία η τήρηση ακριβών αρχείων και η συνεχής λογοδοσία των λειτουργών του κράτους προς τους πολίτες ήταν απαραίτητα και αναπόσπαστα στοιχεία για την εμπιστοσύνη του λαού προς τους θεσμούς.
Θεσμοί, οι οποίοι όφειλαν να υπηρετούν το κοινό καλό και να προωθούν τους στόχους της προόδου και της ευημερίας της κοινωνίας, με απόλυτη διαφάνεια και υπευθυνότητα, και ενθυμούμενοι ότι οι αξίες της χρηστής διακυβέρνησης είναι διαχρονικές.
Η παρουσία αυτών των ιστορικών αντικειμένων εδώ, στο Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο, συμβολίζει τη γεφύρωση του παρελθόντος με το σήμερα. Θερμά συγχαρητήρια στους πρωτεργάτες της εξαίρετης αυτής πρωτοβουλίας.
Όπως είπε ο Περικλής: «Η πόλη μας είναι σχολείο για όλη την Ελλάδα.» Αυτή η φράση, πέρα από την περηφάνια για τα επιτεύγματα της αρχαίας Αθήνας, περιέχει σημαντικά διδάγματα και εν έτει 2025.
Εν αρχή, για να είναι καλό το σχολείο, πρέπει πρώτα οι ίδιοι οι δάσκαλοι να συμπεριφέρονται και να λειτουργούν ως πρότυπα, εάν θέλουν να εμφυσήσουν στους μαθητές τους τις αξίες που πρεσβεύουν.
Δεύτερον, όπως φάνηκε και τότε, δεν είναι όλοι οι μαθητές εξίσου καλοί, και για τον λόγο αυτό, η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι υποχρεωμένη, υπό τις παρούσες δύσκολες γεωπολιτικές περιστάσεις, να φροντίσει να ισχυροποιηθεί, ενισχύοντας την ανταγωνιστικότητα, την καινοτομία, αλλά και τις αμυντικές δυνατότητές της. Άλλως, οι ιστορικοί του μέλλοντος θα αναφέρονται στον Χρυσό Αιώνα της Ευρώπης, όπως γίνεται με αυτόν του Περικλή.
Και τρίτον, επιτρέψτε μου να πω ότι και η σημερινή Ελλάδα μπορεί να αποτελέσει σχολείο για τους λοιπούς εταίρους της. Φθάσαμε στο χείλος του γκρεμού πριν 15 χρόνια, και φυσικά δεν πρέπει πότε να ξεχνάμε πόσο εύκολο είναι να ξαναβρεθούμε στο ίδιο σημείο. Αλλά χάρη στις θυσίες και την υπευθυνότητα του λαού μας, εκεί που ήμασταν δακτυλοδεικτούμενοι μέχρι πρότινος, μαζί με άλλες χώρες του Ευρωπαϊκού Νότου, σήμερα μας αναφέρουν ως παράδειγμα προς μίμηση. Και δεν σας κρύβω ότι τούτο με κάνει να αισθάνομαι ιδιαίτερα υπερήφανος ως εκπρόσωπος της Ελλάδας στην Ευρωπαϊκή Ένωση.»
Ο χαιρετισμός του Νικόλαου Σταμπολίδη, Γενικού Διευθυντή του Μουσείου Ακρόπολης: Η διαφάνεια των ελέγχων του δημοσίου χρήματος και οι απολογισμοί των έργων ήταν μέσα στην καθημερινότητα της Αθηναϊκής Δημοκρατίας
«Λυπούμαι που δεν βρίσκομαι σήμερα ανάμεσά σας στην επίσημη παρουσίαση των πιστών αντιγράφων των απολογισμών για την κατασκευή του χρυσελεφάντινου αγάλματος της θεάς Αθηνάς στον Παρθενώνα των ετών 440/439π.Χ. και 439/438π.Χ. Ανάμεσα στις διαφορετικές πηγές πληροφόρησης που διαθέτει σήμερα η αρχαιολογική επιστήμη, ξεχωριστή θέση κατέχουν οι λεγόμενες οικοδομικές επιγραφές. Επιγραφές δηλαδή που αναφέρονται με λεπτομέρειες κατασκευής κτηρίων και αγαλμάτων, όπως αυτές που έχουν βρεθεί στην Ακρόπολη των Αθηνών και μάλιστα της εποχής της ακμής της, τον «χρυσό αιώνα» του Περικλή, όπως π.χ. τα δύο πιστά αντίγραφα που κοσμούν τώρα το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο.
Πρόκειται ουσιαστικά για δύο απολογιστικά κείμενα σχετικά με λεπτομέρειες της κατασκευής του περίφημου χρυσελεφάντινου αγάλματος της Αθηνάς, ύψους περίπου 13 μέτρων με τη βάση του , έργο του περίφημου Φειδία. Το άγαλμα συνίστατο από διαφορετικά υλικά : μάρμαρο, ελεφαντόδοντο, ξύλο και χρυσό. Ο ξύλινος δηλ. πυρήνας του επενδυόταν με χρυσό που μπορούσε τμηματικά να αποκολληθεί σε περιπτώσεις επείγουσας ανάγκης χρηματοδότησης έργων ή υπεράσπισης της πόλης. Ο χρυσός που χρησιμοποιήθηκε λέγεται ότι ξεπερνούσε τα 1140 κιλά, γεγονός που απαιτούσε, όπως ήταν φυσικό, την διαχείριση του δημοσίου χρήματος με διαφάνεια. Οι λεπτομέρειες λεκτικές και αριθμητικές αναγράφονταν σε επιγραφές πάνω σε μπλοκ μαρμάρου και τοποθετούνταν πλησίον, εκτός ή και εντός των οικοδομημάτων στα οποία αυτές αναφέρονταν.
Στις συγκεκριμένες επιγραφές αναγράφονται τα ονόματα του γραμματέα των επιστατών του αγάλματος, του γραμματέα και επτά ταμιών (από του συνήθως 10 σε αριθμό) της θεάς. Στη συνέχεια αναφέρεται το διαθέσιμο ποσό καθώς και το ύψος της δαπάνης για την αγορά του χρυσού κλπ.
Τη σημερινή ζώσα πραγματικότητα της μανίας με την Artificial Intelligence, θεωρώ ότι μπορώ να υπερηφανεύομαι για μια άλλη ΑΙ, θεωρώ ότι μπορώ να υπερηφανεύομαι για μια άλλη ΑΙ, την Ancestral Intelligence, όπου η διαφάνεια των ελέγχων του δημοσίου χρήματος και οι απολογισμοί των έργων ήταν μέσα στην καθημερινότητα της Αθηναϊκής Δημοκρατίας. Γι’ αυτό και με χαρά το Μουσείο της Ακρόπολης παραδίδει σήμερα και επισήμως τα δύο αυτά πιστά αντίγραφα, «κτήμα εις το εσαεί» (κτήμα για πάντα) στο Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο δια του κ. Ν.Μηλιώνη.»
Πληροφορίες για τα εκθέματα
Η Ευρώπη έχει μακρά παράδοση στη λογοδοσία και τη διαφάνεια. Οι δύο αυτές έννοιες αποτελούν θεμέλιο λίθο της δημοκρατίας και βρίσκονται στην καρδιά της ΕΕ. Για το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο (ΕΕΣ), θα λέγαμε ότι πρόκειται για έννοιες βαθιά χαραγμένες στο κρηπίδωμα των αξιών του από τις απαρχές της ύπαρξής του. Ήρθε όμως η στιγμή να τις δείτε και χαραγμένες σε πραγματική πέτρα. Συγκεκριμένα, σε κομμάτια βράχου από την Ακρόπολη Αθηνών, τα οποία θα έχετε την ευκαιρία να θαυμάσετε όταν μας επισκεφθείτε στο Λουξεμβούργο. Λίγα λόγια για τα εκθέματα:
Εδώ και σχεδόν μισό αιώνα, το θεσμικό μας όργανο, που ξεκίνησε το έργο του ως ο θεματοφύλακας των οικονομικών της ΕΕ το 1977, συμβάλλει στη λογοδοσία της ΕΕ υποβάλλοντας σε ανεξάρτητο εξωτερικό έλεγχο τους λογαριασμούς και τις επιδόσεις της. Πρόκειται για αξιοσημείωτο έργο, που όμως ωχριά, αν συγκριθεί με τις απαρχές της λογοδοσίας στην ήπειρό μας, πριν από πάνω από δύο χιλιάδες χρόνια στην αρχαία Ελλάδα, η οποία είθισται να χαρακτηρίζεται ως το λίκνο της ευρωπαϊκής δημοκρατίας. Ήδη στην αρχαιότητα, αναγνωριζόταν ότι ο έλεγχος αποτελούσε το βασικό αντίβαρο στους κυβερνώντες. Τον 4ο αιώνα π.Χ., στην
πραγματεία του σχετικά με την τέχνη και την επιστήμη της διακυβέρνησης, τα Πολιτικά, ο Αριστοτέλης σημείωνε:
«ἐπεὶ δὲ ἔνιαι τῶν ἀρχῶν, εἰ καὶ μὴ πᾶσαι, διαχειρίζουσι πολλὰ τῶν κοινῶν, ἀναγκαῖον ἑτέραν εἶναι τὴν ληψομένην λογισμὸν καὶ προσευθυνοῦσαν, αὐτὴν μηθὲν διαχειρίζουσαν ἕτερον· καλοῦσι δὲ τούτους οἱ μὲν εὐθύνους οἱ δὲ λογιστὰς οἱ δ᾽ ἐξεταστὰς οἱ δὲ συνηγόρους1.»
Με την ευγενική χορηγία του Μουσείου Ακρόπολης της Αθήνας, το ΕΕΣ έχει την τιμή να φιλοξενεί τους λογαριασμούς της Ακρόπολης που καταρτίστηκαν πριν από περισσότερα από 2 000 χρόνια. Η έκθεση περιλαμβάνει μοναδικά αντίγραφα των λογαριασμών που αφορούσαν την κατασκευή του χρυσελεφάντινου αγάλματος της Αθηνάς, το οποίο δέσποζε στο κέντρο του Παρθενώνα.
Στις μαρμάρινες στήλες είναι χαραγμένος ο πλήρης απολογισμός των εσόδων και δαπανών των αξιωματούχων στους οποίους η αθηναϊκή πολιτεία είχε αναθέσει την επίβλεψη της κατασκευής του αγάλματος. Τα ασυνήθιστα μεγάλα ποσά που αναγράφονται στις στήλες οδηγούν στη σκέψη ότι ενδεχομένως ο χρυσός που χρησιμοποιήθηκε για την κατασκευή του αγάλματος της Αθηνάς Παρθένου να αποτελούσε κρατικό απόθεμα που μπορούσε να χρησιμοποιηθεί σε περίπτωση ανάγκης.
Inauguration ceremony of the unique faithful copies of the accounts of Acropolis
23 January 2025, European Court of Auditors
Today we had the privilege of inaugurating the exhibition of the faithful copies of the Accounts of Acropolis, a remarkable testament to the origins of accountability and transparency in Europe. This special event, hosted at our premises in Luxembourg, was graced by the presence of ECA President Tony Murphy and Nikolaos Milionis, ECA Member from Greece. The Luxembourg Minister of Culture Eric Thill, the Greek Ambassador in Luxembourg Christina Alexopoulou. The Permanent Representative of Greece to the EU, Ambassador Ioannis Vrailas addressed short speeches in the presence of Greek and Cypriot members from the Court of Justice of the European Union, the European Investment Bank, the European Public Prosecutor’s Office and ECA Members and staff, with an attendance of 120 people.
Event highlight: the unveiling of unique replicas of the financial accounts from ancient Athens! These meticulous records document the construction of the magnificent gold and ivory statue of Athena Parthenos, once proudly standing in the Parthenon.
For nearly 50 years, the European Court of Auditors has served as the EU’s financial watchdog, ensuring accountability and transparency. This extraordinary exhibit, courtesy of the Acropolis Museum in Athens, connects us to a shared heritage and emphasises the essential role of auditing, first highlighted by Aristotle over 2 300 years ago.
These stone slabs not only symbolise the Athenian commitment to democracy and accountability but also remind us of the enduring values that underpin the European Union today.
Information on the exhibits
Europe has a long tradition of accountability and transparency. These two notions are the bedrock of democracy and lie at the heart of the EU. For the European Court of Auditors (ECA), they have therefore been set in stone since day one, figuratively speaking. But as of now, they are set in literal stone. Specifically, in rock from the Acropolis in Athens, which you will have an opportunity to see when you visit us in Luxembourg. Here is a glimpse into the exhibit.
For almost half a century, our institution – which started its work as the EU’s financial watchdog in 1977 – has been helping to hold the EU to account by providing an independent external audit of its accounts and performance. This is a noteworthy feat, but one which pales in comparison with the beginnings of accountability on our continent more than two thousand years ago in ancient Greece, which is frequently described as the cradle of European democracy. Already in antiquity, the role of auditing was recognised as a key counterweight to government. In the fourth century BC, in his treatise on the art and science of government, Politics, the philosopher Aristotle noted:
“But since many, not to say all, of these offices handle the public money, there must of necessity be another office which examines and audits them and has no other functions. Such officers are called by various names – Scrutineers, Auditors, Accountants, Controllers.”
Courtesy of the Acropolis museum in Athens, the ECA now proudly hosts the accounts of the Acropolis from over 2000 years ago. This exhibit comprises unique copies of the financial accounts for the construction of the gold and ivory statue of Athena which stood at the centre of the Parthenon.
The stone slabs (steles) contain the complete accounts of revenues and expenses of the officials whom the Athenian state had charged with overseeing the construction. The unusually large sums of money
recorded on the steles may have implied that the gold employed in the construction of the statue of Athena Parthenos could be used as a state reserve for emergencies.
Mr Eric Thill (Luxembourg Minister of culture):
As Luxembourg’s minister for Culture, what role does culture play in enhancing the attractiveness of your country?
“Culture is the foundation of our country. It defines what makes us unique as a society while uniting us as human beings. Luxembourg boasts a rich cultural scene, spanning from its architectural and historical heritage to the diverse offerings of our artists and institutions across the nation. My goal is to foster the connection between culture and tourism, inviting visitors from around the world to discover our country and experience our openness through the lens of our vibrant culture.”
Mr Tony Murphy (President of the European Court of Auditors):
The Athenians were pioneers of democracy who recognised the vital importance of accountability and transparency. In a democratic society, accountability ensures that decision-makers are held responsible for their actions, while transparency allows citizens to understand how those decisions are made. Together, these principles build trust between public institutions and the citizens they serve. Its these values that continue to guide us here in the EU, and “enhancing citizens’ trust through our work” lies at
the very core of our mission at the Court.
Before I conclude, I would like to extend a sincere thank you to Nikos Milionis in particular, for devoting their time and efforts in bringing these pieces to the Court. I think all of us here today appreciates the dedication and hard work required, so on behalf of the Court, I thank you all wholeheartedly.
Mr Nikolaos Milionis (Member of the European Court of Auditors):
Admiring these ancient accounts in the Acropolis Museum in Athens, I realised how powerful they are. They are an answer to Aristotle, who insisted on the importance of checking the use of public money. In fact, democracy and accountability go hand in hand. They are two sides of the same coin.
The Museum’s Director, Mr Stampolidis, was immediately very supportive and I am very grateful to him for this. Thanks to him, the notion of “accountability” is now carved in stone at the entrance of the European Court of Auditors.
Ms Christina Alexopoulou (Ambassador of Greece in Luxembourg)
Today’s inauguration at the European Court of Auditors is a blend of cultural celebration and professional reflection on the importance of transparent governance. The European Court of Auditors, which oversees the EU’s budget and ensures financial accountability, will find much resonance in the meticulous record-keeping of ancient Athens, where civic responsibility was paramount.
The arrival of the two copies of the Acropolis accounts in the European Court of Auditors creates a space where the importance of public accountability is reflected through the lens of both ancient and modern history.
The Acropolis accounts offer a window into the sophisticated administrative and financial system of ancient Athens, while at the same time highlighting how the legacy of ancient Greece continues to influence European institutions and governance models, including the auditing in the EU’s financial management.
Mr Ioannis Vrailas (Ambassador, Permanent Representation of Greece to the EU)
The presence of these historical pieces here, at the European Court of Auditors, symbolizes the bridging of the past with the present. Warm congratulations to the initiators of this excellent initiative.
As Pericles said: “Our city is a school for all of Greece.” This phrase, beyond the pride in the achievements of ancient Athens, contains important lessons for the year 2025.
First of all, for a school to be good, teachers themselves must first behave and act as role models if they want to instil in their students the values they advocate.
Ancient Greece is the cradle of democracy, philosophy, dialogue and participation, fundamental principles that lie at the core of the European Union.
The legacy of the ancient Greeks continues to guide the collective effort on the path towards European integration.