Η τελική εκδοχή ενός αμφιλεγόμενου νέου νόμου περί πνευματικής ιδιοκτησίας της ΕΕ συμφωνήθηκε μετά από τρεις ημέρες συνομιλιών στη Γαλλία.
Η Google φωνάζει για τον προτεινόμενο νόμο. Θα μπορούσε να «αλλάξει τον ιστό όπως τον ξέρουμε», είναι το μήνυμά της.
Το άρθρο 13 της νέας οδηγίας για τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας στην ΕΕ αναφέρει, ότι υπηρεσίες όπως το YouTube θα μπορούσαν να θεωρηθούν υπεύθυνες, εάν οι χρήστες τους ανεβάσουν στο Διαδίκτυο ταινίες και μουσική που προστατεύονται από πνευματικά δικαιώματα.
Σε λίγες εβδομάδες, οι βουλευτές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου θα ψηφίσουν για να αποφασίσουν, εάν αυτή η οδηγία θα γίνει νόμος.
Η ΕΕ εισήγαγε για τελευταία φορά νέους νόμους περί πνευματικών δικαιωμάτων το 2001. Η Ένωση δηλώνει, ότι θέλει να καταστήσει τους «κανόνες πνευματικής ιδιοκτησίας κατάλληλους για την ψηφιακή εποχή», αλλά δεν συμφωνούν όλοι με τις προτεινόμενες αλλαγές.
Εάν το Ηνωμένο Βασίλειο εγκαταλείψει την ΕΕ με μια συμφωνία για το Brexit και η οδηγία καταστεί νόμος, θα εφαρμοστεί στο Ηνωμένο Βασίλειο κατά τη διάρκεια οποιασδήποτε μεταβατικής περιόδου.
Τι είναι το άρθρο 13;
Το άρθρο 13 αποτελεί μέρος της νέας οδηγίας της ΕΕ για τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας, που καλύπτει τον τρόπο με τον οποίο οι «υπηρεσίες επιμερισμού περιεχομένου στο διαδίκτυο» πρέπει να αντιμετωπίζουν το περιεχόμενο που προστατεύεται από δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας. Τέτοιο περιεχόμενο είναι τα τηλεοπτικά προγράμματα και οι ταινίες.
Το άρθρο 13 αναφέρεται στις υπηρεσίες που υπάρχουν κυρίως για να δίνουν πρόσβαση στο κοινό σε «προστατευμένα έργα ή άλλο προστατευόμενο αντικείμενο που έχει αναρτηθεί από χρήστες». Επομένως, πίσω από αυτή την περίπλοκη διατύπωση, είναι πιθανό να καλύπτει υπηρεσίες όπως το YouTube, το Dailymotion και το Soundcloud.
Ωστόσο, υπάρχει και ένας μακρύς κατάλογος εξαιρέσεων, μεταξύ των οποίων:
- μη κερδοσκοπικές ηλεκτρονικές εγκυκλοπαίδειες
- πλατφόρμες ανάπτυξης λογισμικού ανοιχτού κώδικα
- υπηρεσίες αποθήκευσης cloud
- αγορές on line
- υπηρεσίες επικοινωνίας
Τι λέει το άρθρο 13;
Το άρθρο 13 αναφέρει ότι οι υπηρεσίες κοινής χρήσης περιεχομένου πρέπει να λαμβάνουν άδεια από τους κατόχους (πνευματικών) δικαιωμάτων.
Εάν αυτό δεν είναι εφικτό και καταχωρείται υλικό στην υπηρεσία, η εταιρεία μπορεί να θεωρηθεί υπεύθυνη - εάν δεν μπορεί να αποδείξει ότι:
- έκανε «τις μέγιστες προσπάθειες» για να πάρει άδεια από τον κάτοχο των πνευματικών δικαιωμάτων
- κατέβαλε «τις μέγιστες προσπάθειες» για να εξασφαλίσει ότι δεν θα διατεθεί υλικό που καθορίζεται ότι ανήκει σε κατόχους δικαιωμάτων
- ενήργησε γρήγορα για να αφαιρέσει κάθε παράνομο υλικό, το οποίο περιήλθε σε γνώση της
Αυτοί οι κανόνες ισχύουν για υπηρεσίες που είναι διαθέσιμες στην ΕΕ για περισσότερα από τρία χρόνια, ή έχουν ετήσιο κύκλο εργασιών άνω των € 10 εκατ. (£ 8,8 εκατ., 11,2 εκατ. Δολάρια).
Το άρθρο 13 αναφέρει ότι «δεν επηρεάζει με κανέναν τρόπο τις νόμιμες χρήσεις» και θα επιτρέπεται στους ανθρώπους να χρησιμοποιούν κομμάτια υλικού που προστατεύονται από δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας για λόγους κριτικής, αναθεώρησης, σάτιρας, παρωδίας κλπ.
Ποιες είναι οι ανησυχίες; - Το YouTube ξεσπαθώνει!
Οι επικριτές λένε ότι θα ήταν αδύνατο να χορηγηθεί άδεια χρήσης προληπτικά για κάποιο υλικό, που υπάρχει περίπτωση να ανεβάσουν οι χρήστες (αργότερα).
Η γερμανίδα ευρωβουλευτής Τζούλια Ρέντα προέβλεψε ότι οι υπηρεσίες θα πρέπει να «αγοράσουν άδειες για οτιδήποτε ενδέχεται να μεταφορτώσουν οι χρήστες» και το αποκάλεσε... «αδύνατο κατόρθωμα»!
Το άρθρο 13 δεν υποχρεώνει τις εταιρείες να φιλτράρουν το περιεχόμενο των χρηστών, ωστόσο οι επικριτές της νέας οδηγίας λένε, ότι οι εταιρείες δεν θα έχουν καμία άλλη επιλογή...
Το YouTube διαθέτει ήδη το σύστημα αναγνωρισμού του περιεχομένου του, το οποίο μπορεί να ανιχνεύσει μουσική και βίντεο που προστατεύονται από πνευματικά δικαιώματα και να τα αποκλείσει. Αλλά οι επικριτές λένε, ότι η ανάπτυξη και εφαρμογή αυτού του τύπου φίλτρου θα ήταν υπερβολικά ακριβή για τις μικρές επιχειρήσεις ή τις νεοσύστατες επιχειρήσεις.
Άλλοι έχουν προειδοποιήσει, ότι οι αλγόριθμοι συχνά κάνουν λάθη και ενδέχεται να καταργήσουν (και) το νόμιμα χρησιμοποιούμενο περιεχόμενο.
Στον αντίποδα, πολλοί στην βιομηχανία ψυχαγωγίας βλέπουν με ενθουσιασμό το άρθρο 13, γιατί καθιστά υπόλογες τις ιστοσελίδες που δεν λαμβάνουν άδεια χρήσης υλικού πνευματικών δικαιωμάτων, ή απλώς αδιαφοούν για τους κανόνες.
Γιατί κάνει καμπάνια το YouTube;
Πριν ολοκληρωθεί η συμφωνία για το τελικό κείμενο της ευρωπαϊκής οδηγίας, υπήρχαν τρεις εκδοχές στο τραπέζι: μία από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, μία από το Συμβούλιο της ΕΕ (ηγέτες κρατών) και μία από την Κομισιόν.
Δούλεψαν από κοινού για να καταλήξουν στην τελική μορφή του κειμένου.
Το YouTube είχε προειδοποιήσει ότι το αρχικό draft του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ήταν η χειρότερη λύση. Υποστήριξε με δραματικούς τόνους, ότι θα αναγκαζόταν η πλατφόρμα να μπλοκάρει τα βίντεο που ήδη υπάρχουν στο διαδίκτυο, καθώς και όσα νέα βίντεο ανεβάσουν δημιουργοί που ζουν στην ΕΕ. Παράλληλα, το YouTube ενθάρρυνε τους ενεργούς vloggers (δηλαδή τους μπλόγκερς που εκφράζονται μέσω βίντεο) να μιλήσουν ανοιχτά κατά του άρθρου 13.
Ταυτόχρονα, προειδοποίησε ότι το σύστημα της πλατφόρμας θα λειτουργούσε μόνο για τα βίντεο που θα μπορούσαν να αποδείξουν με «πλήρη διαφάνεια» ότι το υλικό τους ανήκει στον δημιουργό. Και πρόσθεσε, ότι θα ήταν «πολύ διακινδυνευμένο» να επιτρέψει τελικά σε οποιονδήποτε εντός της ΕΕ να ανεβάζει στην πλατφόρμα YouTube οτιδήποτε...
Η τελική εκδοχή του άρθρου 13 - που μάλλον μοιάζει με νίκη του YouTube - αναφέρει ότι: Οι πλατφόρμες οφείλουν να καταβάλουν ”μέγιστες προσπάθειες” ώστε να αφαιρέσουν βίντεο για τα οποία προβλέπονται πνευματικά δικαιώματα, στις περιπτώσεις όπου οι ιδιοκτήτες πνευματικών δικαιωμάτων έχουν δώσει τις απαραίτητες σχετικές πληροφορίες...
Σε μία άλλη σχετική παρέμβαση, η Google ανακοίνωσε: «Θα μελετήσουμε το τελικό κείμενο της ευρωπαϊκής οδηγίας για τα πνευματικά δικαιώματα (copyright) και θα χρειαστεί λίγος χρόνος μέχρι να αποφασίσουμε τα επόμενα βήματά μας. Οι λεπτομέρειες έχουν σημασία, οπότε σε αυτή τη φάση καλωσορίζουμε την ευκαιρία που μας δίνεται να συνεχίσουμε τις συζητήσεις σε όλην την Ευρώπη (για αυτό το θέμα)».
Θα επηρεάσει το άρθρο 13 τους video gamers (streamers);
Oι video gamers που εκ των πραγμάτων μοιράζονται αποσπάσματα με εικόνες, βίντεο και οδηγίες που ανταλλάσσουν σχετικά με τα παιχνίδια μέσω video streaming (είναι μία μαζική συνήθεια για τους εφήβους σε όλο τον κόσμο) αποτελούν μία περίπτωση που αναδεικνύει το βαθμο δυσκολίας της νομοθετικής παρέμβασης.
Φανταστείτε, ότι μέσα στη διανομή ενός και μόνο προϊόντος από μία πλατφόρμα όπως το YouTube ή το Twitch, θα πρέπει να υπολογίζουμε ότι εμπλέκονται πολλοί και διαφορετικοί φορείς πνευματικών δικαιωμάτων! Για τον κώδικα του παιχνιδιού, για τα γραφικά, για τη μουσική, για τον διάλογο κλπ.
Αυτή τη στιγμή, οι ιδιοκτήτες και δημιουργοί των παιχνιδιών επιτρέπουν στους παίκτες να ανταλλάσσουν ελεύθερα αυτά τα βίντεο στο διαδίκτυο. Ακόμα και η πλατφόρma παιχνιδιών Nintendo, που μέχρι πρόσφατα επέμενε στην αυστηρότητα, τελευταία χαλάρωσε τους κανόνες της...
Οι ίδιοι οι παίκτες ισχυρίζονται ότι τα βίντεο τους ανήκουν γιατί περιλαμβάνουν δικό τους σχολιασμό, κριτική και ανάλυση. Ωστόσο, οι εταιρείες αντιτείνουν, ότι τα δικαστήρια αποφάνθηκαν κατ′ επανάληψη απορρίπτοντας το σκεπτικό των παικτών.
Και τι θα γίνει από εδώ και μπρος;
Kατά τους ειδικούς, το άρθρο 13 περιλαμβάνει ”αμφιλεγόμενες ερμηνείες και ευρείες έννοιες”. Ουσιαστικά, το πιθανότερο είναι να οδηγήσει σε πρώτο χρόνο σε μία παρατεταμένη έλλειψη νομικής και εμπορικής βεβαιόητας, σε σχέση με τα πνευματικά δικαιώματα και τη χρήση τους.
Λογικά, ορισμένες υποθέσεις θα καταλήξουν σταδιακά σε δικαστήρια και τότε θα παραχθεί πιο λεπτομερής νομολογία και «δεδικασμένο» (που θα εφαρμόζεται κατόπιν σε όλες τις αντίστοιχες υποθέσεις στο μέλλον).
Το άρθρο που είναι έτοιμο και διαμορφωμένο θα έρθει για την τελική ψηφοφορία στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο μέσα στις επόμενες εβδομάδες. Εάν περάσει, θα εφαρμοστεί υποχρεωτικά από τις εθνικές κυβερνήσεις μέσα στα επόμενα δύο χρόνια.
με πληροφορίες από το BBC