Τί χάθηκε;
Ο «Παράδεισος» που αναφέρεται στον τίτλο της κλασικής, παγκοσμίου επιτυχίας ιταλικής ταινίας του 1971 «Η εργατική τάξη πάει στον παράδεισο» (La classe operaia va in paradiso…)
Σας θυμίζω με αφορμή την προχθεσινή Πρωτομαγιά, ημέρα απεργίας και όχι εορτής, ότι μέχρι και την προτελευταία δεκαετία του 20ου αιώνα σε Ευρώπη και Αμερική η Εργατική Τάξη, παρά την τόσο προσδιοριστικά επιτυχημένη άποψη του Μαρξ για «την αυταπάτη της Μεσαίας Τάξης» ότι αποτελεί δυνατή οικονομική οντότητα ικανή να αναστείλει την επέλαση του βάρβαρου Κεφαλαίου με μορφή «άκρατου» φιλελευθερισμού της Αγοράς κατόρθωνε να διεκδικεί επιτυχώς με τους αγώνες της τον συμβολικό «Παράδεισο»…
Το ιστορικό σενάριο διαφοροποίησης της εργασίας, σε υπέρ απλουστευμένη μορφή, ήθελε τους εργαζόμενους στον πρωτογενή τομέα ως «δούλους» στους τσιφλικάδες και τους γαιοκτήμονες Ευρώπης και Αμερικής, ως «χαμάληδες» στον δευτερογενή τομέα και την μεταποίηση.
Στη συνέχεια ακούστηκαν φωνές και προέκυψε μετά την Γαλλική και την Αμερικανική κυρίαρχα η Ρωσική Επανάσταση και οι εργαζόμενοι σε γεωργία – κτηνοτροφία - φάμπρικες απέκτησαν δικαιώματα, μετουσιώθηκαν σε ανθρώπινα όντα από απλά «θηλαστικά» (ίσως και…ζώα) και επειδή ο φόβος πάντοτε φυλάει τα «έρμα», τα Συνδικάτα ανδρώθηκαν και «έβγαλαν γλώσσα στις υπερβολές των Αφεντικών….»
Στην Ευρώπη και την Αμερική η δύναμη των Συνδικαλισμένων όχι μόνο κατόρθωσε να διασφαλίσει για την Εργατική Τάξη δικαιώματα (ακόμη και προνόμια) αλλά αποσόβησε και το φάσμα μιας Σοσιαλιστικής Επανάστασης ιδιαίτερα στην Ευρώπη μετά την ήττα της Γερμανίας του Kaiser και στην Αμερική μετά το μεγάλο Κραχ της Wall Street!
Αυτό είναι το υπέρ απλουστευμένο σενάριο που περιέγραφε τα εργασιακά δεδομένα και τις συνθήκες επικερδούς απασχόλησης στο πολύ μακρινό «χτες» του 19ου και 20ου αιώνα.
Βρισκόμαστε στην Τρίτη δεκαετία του 21ου αιώνα, μετά τα δύο οδυνηρά χρόνια της πανδημίας covid-19 και εύκολα διαπιστώνουμε ότι ο Κόσμος άλλαξε!….
Σας καλώ να θυμηθούμε την έντονη κριτική των Συνδικαλιστών της Δύσης για συμπεριφορές των αντίστοιχων Συνδικαλιστικών στελεχών της Σοβιετικής Ένωσης μέχρι την «αυτοδιάλυσή» της το 1990 ότι εκεί, Συνδικάτα και κορυφαίοι Συνδικαλιστές κατείχαν θέσεις στην Κομματική ηγεσία της ΕΣΣΔ οπότε και δεν υπήρχαν προϋποθέσεις αντιπαλότητας»…
Αντιθέτως στη Δύση οι Συνδικαλιστές φρόντιζαν η Εργατική Τάξη, με όπλο τις απεργίες, να κατοχυρώνει το δικαίωμα να διεκδικεί τον «Παράδεισο»!...
Στο πέρασμα του χρόνου το Καπιταλιστικό κατεστημένο κατόρθωσε να αφομοιώσει, σταδιακά και μεθοδικά, κορυφαίους Συνδικαλιστές και μετά την πτώση του Τείχους δεν ήταν απαραίτητο να είναι κανείς μάγος, κοινωνιολόγος, οικονομολόγος ή πολιτικός επιστήμονας για να προβλέψει τα όσα επρόκειτο να προκύψουν!…
Όταν τις περασμένες τρεις δεκαετίες ερχόταν από την Αμερική και την Ιαπωνία οι πρωτότυπες τότε ιδέες με νέα «εργασιακά σχήματα» που εξέφραζε ο ευρηματικός τίτλος «ελαστικά» ή «μειωμένα» ωράρια εργασίας κανείς δεν φανταζόταν τις εξελίξεις που θα ακολουθούσαν με ραγδαίους ρυθμούς...
Ξεπερνώντας τα προσχήματα σταθερά και σταδιακά οι εξελίξεις απογυμνώνουν τον μύθο της «Μεσαίας Τάξης» η οποία στηριζόμενη σε αυτά τα ωράρια θα απολάμβανε «τον ελεύθερο χρόνο» δημιουργικά, αναπτύσσοντας καλύτερες διαπροσωπικές σχέσεις με οικογένεια και φίλους όντας περισσότερο ανταγωνιστική στην παραγωγική διαδικασία.
Ξεκινώντας από την Αμερική η ευρεσιτεχνία των «ελαστικών και μειωμένων ωραρίων» απασχόλησης μετουσίωσε την εργοδοσία σε έναν απίστευτα διψασμένο για κέρδη αδηφάγα άπληστο «Δράκουλα» που απομυζάει το συμβολικό αίμα της εργατικής τάξης δικαιώνοντας την πράξη με το πρόσχημα της ανάγκης για αύξηση της ανταγωνιστικότητας μπροστά στην επέλαση του «κίτρινου κινδύνου» δηλαδή της Κίνας!
Άκουσε και φρίξε φίλε Διεθνιστή Μαρξιστή, αυτός ο «κίνδυνος» εκπορεύεται από την πατρίδα του μακαρίτη Μάο ανδρώνεται στα σπλάχνα της Κομμουνιστικής Κίνας και απειλεί να υπερκεράσεις σε παραγωγικότητα, κέρδη και συσσώρευση πλούτου το κλασικό οικοδόμημα του Δυτικού Καπιταλισμού (είδωλο του οποίου είναι η οικονομία της Κίνας που λειτουργεί Καπιταλιστικά αλλά υπό τον πλήρη έλεγχο του Μονοκομματικού Αυταρχικού καθεστώτος που ονομάζεται Κομμουνιστικό Κόμμα Κίνας!...
Σε Ευρώπη, Αμερική και στον υπόλοιπο αποκαλούμενο Δυτικό Κόσμο η εικονική πραγματικότητα εξαφανίζεται με απίστευτα γοργούς ρυθμούς δίνοντας τη θέση της στην θλιβερή εικόνα μιας Μεσαίας Τάξης που καθημερινά φθίνει στον χάρτη του κοινωνικού και οικονομικού συστήματος χωρίς κανείς να συνειδητοποιεί ότι στο εγγύς μέλλον και αυτή η πάλαι ποτέ «άνετη» Μεσαία Τάξη θα χάσει τον «παράδεισο» που ήδη έχασε η Εργατική!..
Η Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας του κ Xi αποτελεί μια ιδιάζουσα οικονομικό-κοινωνικό-πολιτική περίπτωση που μελετούν πολλά Δυτικά Κέντρα Ερευνών καθώς δεν υπάρχει αντιπαλότητα μεταξύ εργαζομένων και Κεντρικής Εξουσίας και τα 97 περίπου εκατομμύρια μελών του Κομμουνιστικού Κόμματος που ελέγχει τα πάντα στη χώρα των 1,4 δισ. κατοίκων εκτιμάται ότι αποτελούν μια ιδιάζουσα μορφή της «Μεσαίας» τάξης της χώρας που είναι ήδη, σε πολλούς τομείς, διεκδικήτρια της παγκόσμιας «πρωτιάς»!…
Στη δική μας Πατρίδα, με ρυθμίσεις Κυανοπράσινων και πολύχρωμων Κυβερνήσεων στα εργασιακά θέματα, με δραματικά ποσοστά ανεργίας που προκάλεσαν την μαζική έξοδο εκατοντάδων χιλιάδων επαγγελματιών και επιστημόνων, με προσβλητικά επίπεδα αμοιβών μιας συμβολική υποδούλωσης στον, σχεδόν ανύπαρκτο πλέον, ιδιωτικό τομέα, με κουτσουρεμένες συντάξεις που αντέχουν μόνο για τα δυο πρώτα δεκαήμερα κάθε μήνα και με προοπτικές και άλλων μειώσεων εφόσον οι σημερινοί μισθοί θυμίζουν «χαρτζιλίκι» εκτιμώ, όπως υποθέτω και πολλοί από εσάς, ότι η Ελληνική «Εργατική» τάξη τον έχασε οριστικά τον «Παράδεισο» και ακολουθεί με ταχείς ρυθμούς και η μέρα που θα τον χάσει και η «Μεσαία» τάξη..
Κλείνω με Αριστοφανικό χιούμορ διαπιστώνοντας ότι μέχρι στιγμής ευτυχώς δεν βλέπουμε παιδιά κάτω των δέκα ετών να εισέρχονται ως άμισθα τσιράκια στο χώρο εργασίας μία ώρα πριν την ανατολή του ήλιου και να εξέρχονται μία ώρα μετά τη δύση του όπως τότε, πριν ενάμιση αιώνα που Μάρξ και Ένγκελς βλέποντας όσα γίνονταν κατέληξαν να δημοσιοποιήσουν με το Κομμουνιστικό τους Μανιφέστο το ανατρεπτικό κάλεσμα:
«Εργάτες όλους του Κόσμου ενωθείτε, δεν έχετε τίποτε να χάσετε παρά μόνο τις αλυσίδες σας;…»
―――――――――――――――――
*O Γιώργος Πιπερόπουλος, Δρ Κοινωνιολογίας - Ψυχολογίας, είναι Επίτιμος Καθηγητής Μάνατζμεντ και Μάρκετινγκ στο Βρετανικό Πανεπιστήμιο Durham, Συνταξιούχος καθηγητής Μάνατζμεντ, Επικοινωνίας και Δημοσίων Σχέσεων και πρώην Πρόεδρος του Τμήματος Οργάνωσης και Διοίκησης Επιχειρήσεων του Πανεπιστημίου Μακεδονίας