Εκατοντάδες εορταστικές εκδηλώσεις σε όλο τον κόσμο συνοδεύονται από πολύχρωμα πυροτεχνήματα και προκαλούν το θαυμασμό των θεατών αλλά και τον εκνευρισμό όσων έχουν κατοικίδια ζώα. To ίδιο συμβαίνει και με την στιγμής Ανάστασης, ξημερώματα της Κυριακής του Πάσχα. Το μόνο σίγουρο είναι ότι μας τραβάνε την προσοχή.
Από πότε υπάρχουν τα πυροτεχνήματα;
Ανακαλύφθηκαν στην Κίνα και αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι της κινεζικής κουλτούρας. Χρησιμοποιούνται με κάθε ευκαιρία στα φεστιβάλ τους επειδή πιστεύουν ότι φέρνουν τύχη και ευτυχία. Οι αναφορές ξεκινούν ήδη από το 200 π.Χ., όταν οι Κινέζοι άφηναν πάνω σε κάρβουνα κομμάτια μπαμπού για να στεγνώσουν. Αν τα καλάμια έμεναν πάνω στη φωτιά περισσότερη ώρα απ’ όσο έπρεπε, ο αέρας που ήταν εγκλωβισμένος μέσα τους διαστέλλονταν με επακόλουθο μια δυνατή έκρηξη. Οι ντόπιοι θεώρησαν ότι ήταν καλή ιδέα να χρησιμοποιήσουν αυτές τις πρώιμες κροτίδες για να διώξουν μακριά τα κακά πνεύματα.
Μερικούς αιώνες αργότερα οι Κινέζοι αλχημιστές ανέμειξαν τυχαία άνθρακα, θείο, νιτρικό κάλιο και κάποια άλλα συστατικά πάνω στην προσπάθεια τους να κατασκευάσουν το ελιξίριο της αθανασίας. Μπορεί να μην παρέμειναν αθάνατοι, ωστόσο ανακάλυψαν μια εκρηκτική ουσία, την πυρίτιδα, το κοινό μπαρούτι. Από τότε χρησιμοποιείται συνέχεια, τις περισσότερες φορές όχι για καλό σκοπό.
Υπάρχει ωστόσο και μία άλλη έκδοχή, σύμφωνα με την οποία ο άνθρωπος που πιστώνεται την εφεύρεση των κροτίδων είναι ένας κινέζος μοναχός, ο Λι Τιαν.
Οι Κινέζοι γιορτάζουν την εφεύρεση των πυροτεχνημάτων στις 18 του Απρίλη, με προσφορές στον Λι Τιαν -μάλιστα, υπάρχει και ναός αφιερωμένος σε αυτόν.
Ο μύθος λέει ότι ο Λι Τίανγια να διώξει το πνεύμα ενός δράκου συμπίεσε μέσα σε ένα κομμάτι μπαμπού ένα εκρηκτικό μίγμα και του έβαλε φωτιά. Το μπαμπού εξερράγη κάνοντας τέτοιο θόρυβο που το πνεύμα τρόμαξε και έφυγε μακριά.
Με τον καιρό τα μπαμπού αντικαταστάθηκαν από χάρτινα περιβλήματα και τα πυροτεχνήματα έγιναν αρκετά αγαπητά στο λαό. Η τέχνη και η επιστήμη της κατασκευής πυροτεχνημάτων εξελίχθηκε σε επάγγελμα και οι καλύτεροι τεχνίτες λάμβαναν τιμές για τις δεξιότητές τους. Έγιναν ιδιαίτερα δημοφιλή κατά τη δυναστεία των Song, όπου οι πολίτες μπορούσαν να τα προμηθευτούν από διάφορους πωλητές στην αγορά.
Πότε ήρθαν στην Ευρώπη
Οι διπλωμάτες, οι έμποροι ή οι Σταυροφόροι είναι αυτοί που φαίνεται να έφεραν τα πυροτεχνήματα στους Ευρωπαίους σύμφωνα με πηγές., τον 13ο αιώνα μ.Χ. Ωστόσο, ο δυτικός πολιτισμός δεν έψαχνε ελιξήριο θανάτωσης του αντιπάλου. Για αυτό το μπαρούτι χρησιμοποιήθηκε στον πόλεμο, Τα πυροτεχνήματα με τον καιρό αποτέλεσε απαραίτητο υλικό για την τέλεση εορτών.
Πότε τα γνώρισε ο Πρώτος Κόσμος;
Στις ΗΠΑ έφτασαν τον 18ο αιώνα.
Κατά τη διάρκεια της Αναγέννησης άρχισαν να ξεπροβάλλουν σχολές πυροτεχνουργίας, με την Ιταλία να γίνεται το κέντρο των πειραμάτων αυτής της ιδιαίτερης τέχνης. Το 1830 οι Ιταλοί πυροτεχνουργοί είχαν την ιδέα να προσθέσουν διάφορες σκόνες μετάλλων στο μίγμα. Το αποτέλεσμα ήταν να κατασκευαστούν τα πρώτα πολύχρωμα πυροτεχνήματα που συνέθεσαν εντυπωσιακές εκρήξεις χρωμάτων στο νυχτερινό ουρανό και να ξεκινήσει έτσι η εξέλιξή τους σε μια από τις πιο εντυπωσιακές εορταστικές παραδόσεις, παγκοσμίως.
Έτσι, λοιπόν, αν αγοράσετε πυροτεχνήματα για το Σάββατο βράδυ, μην φοβηθείτε αν διαβάσετε ότι προέρχονται από την Κίνα. Αυτοί ήταν οι πρωτεργάτες του υλικού που κάνει την νύχτα-μέρα.
(Mε πληροφορίες από History, Ancient Origins)