Η Κυπριακή Δημοκρατία (ΚΔ) ανήκει από το 1960 στους πολίτες της (Ε/κ και Τ/κ), που ενισχύθηκε το 2004 με την ένταξη της στην ΕΕ, αλλά η εξεύρεση αποδεκτής λύσης δεν εξαρτάται από τον κυπριακό λαό αλλά από την Τουρκία. Καθώς ευρύτερες εξελίξεις διαμορφώνουν το πλαίσιο κόστους-οφέλους, το ζητούμενο είναι να υποχρεωθεί σε μια υποφερτή λύση στην Κύπρο. Η Κύπρος έχει μια μόνο επιλογή. Να ενισχύει την κρατική της υπόσταση και να συνδράμει στην πρόκληση κόστους στην Τουρκία.
Η πρόκλησης κόστους εξυπακούει μεθοδευμένη πολιτική με συγκεκριμένες επιλογές και όχι μεγαλοστομίες όπου καθένας δηλώνει ανέξοδα στην Κύπρο ότι στηρίζει την πολιτική πρόκλησης κόστους στην Τουρκία, αλλά την ώρα των αποφάσεων εκτός, επικρατούν άλλα, όπως «το κλίμα των συνομιλιών» και τελευταίως, η «πολιτική της σιωπής». Τέτοια παραδείγματα που αφορούν από τα πιο καθοριστικά στις σχέσεις ΚΔ με Τουρκία, μέχρι τα πιο ”ήπια” υπάρχουν πολλά τα τελευταία χρόνια οπόταν η Κυπριακή Δημοκρατία βρέθηκε ενώπιον επιλογών με δυνατότητες για άμεσο ή δυνητικό κόστος (πολιτικό ή οικονομικό) στην Τουρκία, αλλά επικράτησαν άλλα. Μερικά παραδείγματα αρκούν.
Παρά τις εκκλήσεις μου για υποβολή αιτήματος ένταξης ως ιδρυτικό μέλος στην Ασιατική Τράπεζα Επενδύσεων με πλεονεκτήματα έναντι της Τουρκίας, Κυβέρνηση και αρμόδιοι Υπουργοί είχαν … άλλες προτεραιότητες. Εκπρόθεσμα, η Κυβέρνηση ανακοίνωσε υποβολή αιτήματος!
Ειδικά σε σχέση με τους Τ/κ, η ένταξη στην ΕΕ έχει δημιουργήσει δυνατότητες στην ΚΔ ως Κράτους-Μέλους, να διαχειριστεί όλους τους πολίτες με ίδια δικαιώματα και υποχρεώσεις στο ευρύτερο πλαίσιο της Ευρωπαικής νομιμότητας. Δυστυχώς, επικρατεί μια φοβισμένη διαχείριση, όπου τα αυτονόητα υποβαθμίζονται.
Για παράδειγμα, ομάδες Τ/κ επισκέπτονται στο πλαίσιο ευρωπαϊκών προγραμμάτων τις Βρυξέλλες, ως πολίτες της ΚΔ και επιδιώκω να τους συναντώ. Αρκετοί δεν γνωρίζουν ή δεν αναγνωρίζουν ότι μοναδικός λόγος που θεωρούνται Ευρωπαίοι πολίτες είναι μέσω της ένταξης της Κυπριακής Δημοκρατίας (παρά την συνεχιζόμενη κατοχή) στην ΕΕ. Όταν εξηγώ ότι η «η ΕΕ αποτελείται από Κράτη-Μέλη, ούτε κρατίδια, κοινότητες, ή μειονότητες», κάποιοι εκπλήττονται. Το βραβείο του Ευρωπαίου Πολίτη στον Σ. Λεβέντ, ως τιμώμενο πολίτη της Κυπριακής Δημοκρατίας, μπορεί να λειτουργήσει ως ένα πρότυπο για κάθε πολίτη της ΚΔ για προάσπιση των κοινών αξιών μέσα από το κοινό μας ευρωπαϊκό κράτος, ενάντια στην τουρκική κατοχή που καταπατά το κράτος δικαίου της ΕΕ στην Κύπρο.
Παρεμπιπτόντως, τα έργα υποδομής (έργα ηλεκτροδότησης, αγωγός νερού και φράγμα κ.ά.) που η Τουρκία φτιάχνει δημιουργώντας σχέση εξάρτησης των κατεχομένων με την Τουρκία, αποτελούν νομικά μέρος του παράνομου εποικισμού. Θα ήταν λοιπόν καλύτερα αν η Κυβέρνηση στήριζε έμπρακτα την καταγγελία που υπέβαλα στο Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο εναντίον Τούρκων αξιωματούχων για το έγκλημα του εποικισμού στην Κύπρο; Αντί τούτου, η Κυβέρνηση αφήνει τα σχολεία της ελεύθερης Κύπρου να δηλώνουν «ελληνοκυπριακή διοίκηση του νότου» για να ταξιδέψουν στην Τουρκία στο πλαίσιο Ευρωπαϊκών προγραμμάτων.