″…Ενώ δεν ξέρω να μιλάω, ενώ δεν θέλω να μιλάω, πρέπει να μιλάω...”
Σάμιουελ Μπέκετ, Ο Ακατονόμαστος
Τον ξέρω σαράντα χρόνια. Κάποτε στενοί φίλοι και συνεργάτες, από το 2003 όμως δεν χαιρετιόμαστε καν. Ο Βασίλης Βασιλικός, η Βάσω Παπαντωνίου, ο Γιάννης Φωκάς, ο Μανόλης Μπαμπούσης και ο Γιώργος Γυπαράκης ξέρουν τον λόγο. Όπως και το ότι τότε δεν υπέκυψα στον ιταμό εκβιασμό του. Όταν στα εγκαίνια μιας ομαδικής έκθεσης στον Πειραιά με στόχο να ενισχυθεί η νέα ΕΛΣ, στην οποία τότε θριάμβευσε ο μεγάλος Κουνέλλης, ο Τσόκλης έδειξε τη μικροψυχία και την αθεράπευτη ζήλια του, ζητώντας μου να αποκαθηλώσω ως επιμελητής το έργο νέου δημιουργού που τον ενοχλούσε! Του Γιώργου Γυπαράκη συγκεκριμένα.
Όμως είναι ταλαντούχος, επίμονος, επινοητικός, ιστορικό πρόσωπο της μικρής, ελληνικής αβανγκάρντ. Της γενιάς του ’60. Από την άλλη άπληστος, άφιλος, αγνώμων, αφελής, απλοϊκός, αβαθύς. Θα τολμούσα να πω και αγράμματος. Ή, καλύτερα άσοφος.
Ο μαιτρ, με άλλα λόγια, της κοινοτοπίας και του μηντιακού, του κατασκευασμένου σκανδάλου. Της εγωπαθούς προβολής λόγω ανασφάλειας. Και ασφαλώς ο απόλυτος καθρέφτης μιας ανάλογης τάξης ευαίσθητων, νεόπλουτων μικροαστών. Οπαδών της εύκολης, της εκβιασμένης συγκίνησης. Ο άνθρωπος τους. Το άλλοθι τους.
Οι ιδέες του περί... αριστουργημάτων, καλλιτεχνικής ιδιοφυΐας...της καημένης, της συμβολικής ”κυρά Κατίνας” την οποία μέμφονται κατινίστικα όλοι ανεξαιρέτως οι ”διανοούμενοι” του τόπου μας. Αλλά και του επίσης συμβολικού ”Πικάσο” κλπ. μιας ακόμη άνευ λόγου κατασκευής η οποία δεν έχει καμία σχέση ούτε με την τέχνη ούτε με τους δημιουργούς. Επειδή η τέχνη αν και αφορά στους άριστους δεν είναι ούτε ταξική, ούτε ρατσιστική. Απεναντίας. Είναι βαθύτατα ουμανιστική. Και ως ενσαρκωμένος ανθρωπισμός δεν τεμαχίζει το υποκείμενο, δεν ταξινομεί τον άνθρωπο αλλά τον απογειώνει. Κυρίως την κυρά Κατίνα, δηλαδή όλους μας.
Τέτοιες απόψεις, αφ′ υψηλού αλλά και απολιτικές - γιατί το συμφέρον μας είναι να τα έχουμε καλά με κάθε γκουβέρνο, από την Μελίνα στον Γ. Α. Π και από τον Αλέξη στον Κυριάκο - είναι η σολιψιστική απόδειξη όλων των ανωτέρω χαρακτηρισμών.
Όπως επίσης τα αίματα του καλλιτέχνη που... αιμορραγεί με κάθε ευκαιρία για το κοινό του. Θησαυρίζοντας. Ένας Λαζόπουλος δηλαδή των εικαστικών.
Επειδή έχει κατά καιρούς πει αδιανόητα πράγματα. Ότι φτιάχνει έργα για τους λίγους κι άλλα για τους πολλούς - τη καημένη την κυρά Μαρία να υποθέσω - ότι επικροτεί τον δόκτορα Μένγκελε (sic), ότι ο Καιάδας χρειάζεται και σήμερα για τους ανήμπορους να επιβιώσουν, ότι καταλαβαίνει τους βιαστές επειδή προκαλούνται από τα θύματα τους κλπ. Απόψεις στα κράσπεδα του φασισμού. Και είναι ίσως η εκδίκηση μιας ακαλαίσθητης μοίρας ότι χτες μοιράστηκε την ίδια δημοσιότητα στα φιλόπονα ΜΜΕ με τον άλλο αστέρα, τον Σφακιανάκη.
Όσα κατά καιρούς δηλώνει, είναι προφανώς η χαρά των σκανδαλοθηρικών ειδήσεων. Ο ίδιος νομίζει βέβαια ότι είναι σκληρός αλλά δίκαιος και ότι λέει εκείνη την αλήθεια που φοβούνται να μαρτυρήσουν οι πολλοί. Ενώ απλώς στερείται της στοιχειώδους ενσυναίσθησης. Ίσως θα έπρεπε κάποιος να τον προστατεύσει, τουλάχιστον τώρα, στα ενενήντα του χρόνια, από τον εαυτό του τον ίδιο.
Είναι κρίμα για εκείνο το έργο του που θα επιβιώσει των αμέτρητων, εμπορικών λόγω τυποποίησης, μετριοτήτων που κατασκευάζει ακούραστα επί εξήντα χρόνια (ένα τέτοιο έργο έχει ο πρωθυπουργός στο Μαξίμου, προσφορά της κ. Μαρίνας Λαμπράκη Πλάκα από την Εθνική της Πινακοθήκη).
Τότε, θα με ρωτήσετε, πώς γίνεται να είναι όλα αυτά και συγχρόνως ταλαντούχος;
Αυτό είναι και το δικό μου ερώτημα...
Απόψεις και άλλες δηλώσεις που εκφράζονται από χρήστες και τρίτα μέρη (π.χ., bloggers) είναι αποκλειστικά δικές τους και δεν αποτελούν απόψεις της HuffPost Greece. Την ευθύνη για περιεχόμενο που δημιουργείται από τρίτα μέρη φέρουν αποκλειστικά τα μέρη αυτά.