Η Κίνα Υπερδύναμη και στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση

Εξετόπισε τη Βρετανία από τη 2η θέση στην παγκόσμια κατάταξη Webometrics.
Open Image Modal
Wong Yu Liang via Getty Images

Σύμφωνα με τα στοιχεία της Webometrics,[1] η Κίνα ανεδείχθη 2η (μετά τις Η.Π.Α.) στην παγκόσμια ακαδημαϊκή κατάταξη των χωρών το 2023, με συνέπεια αφενός τον οριστικό εκτοπισμό της Βρετανίας από αυτή την επίζηλη θέση και αφετέρου την περαιτέρω υποβάθμιση των άλλων δύο μεγάλων Αγγλο-Σαξονικών [2] χωρών (Καναδά και Αυστραλίας). 

Απ′ ότι διαφαίνεται, η τριτοβάθμια εκπαίδευση σε παγκόσμιο επίπεδο έπαψε να είναι αποκλειστικά «Αγγλο-Σαξονική υπόθεση»—όπου πρωταγωνιστούσαν μέχρι πρότινος οι Η.Π.Α., η Βρετανία, ο Καναδάς και η Αυστραλία—και έχει πλέον δύο βασικούς πρωταγωνιστές: τις Η.Π.Α. και την Κίνα. 

Κινέζικος εκτοπισμός Βρετανίας-Καναδά-Αυστραλίας 

Από φέτος (2023), Κίνα εξετόπισε την Βρετανία από την 2η θέση, η οποία αποτελούσε για το Ηνωμένο Βασίλειο ένα βασικό εργαλειοδείκτη προβολής εθνικής ισχύος (projection of power), ήτοι ειρηνικό «σημείο αναφοράς» (benchmark) [3] παγκόσμιας ακαδημαϊκής πρωτοκαθεδρίας και πολιτισμικής υπεροχής στη μεταποικιακή της εποχή: [4] Επί δεκαετίες, στην παγκόσμια ακαδημαϊκή κατάταξη των χωρών κυριαρχούσαν οι Αγγλόφωνες χώρες Η.Π.Α. (1η) και Βρετανία (2η), μαζί τον Καναδά και την Αυστραλία στις επόμενες θέσεις (3η - 4η), ως Αγγλο-Σαξονικό ακαδημαϊκό πρότυπο ή «ολιγοπώλιο», που ενέμετο την κορυφή της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης σε διεθνές επίπεδο, και που κατά συνέπεια προσελκύει σχεδόν πάνω από δύο εκατομμύρια [5] αλλοδαπούς φοιτητές κάθε χρόνο για σπουδές σε αυτές τις αγγλόφωνες χώρες. 

Αυτό το Αγγλο-Σαξονικό ακαδημαϊκό «ολιγοπώλιο» διεμβολίσθηκε από την Κίνα σχετικά πρόσφατα, τον Ιανουάριο 2021, οπότε η Κίνα αναβαθμίσθηκε ακαδημαϊκά από την 5η θέση το 2020, στην 4η θέση το 2021, εκτοπίζοντας από αυτή την (4η) θέση τον Καναδά τότε. Μετά δε από μόλις ένα εξάμηνο, η Κίνα αναβαθμίσθηκε περαιτέρω, από την 4η θέση (Ιανουάριος 2021) στην 3η θέση (Ιούλιος 2021), εκτοπίζοντας από αυτή την (3η) θέση την Αυστραλία τότε, ενώ διατήρησε αυτή την (3η) θέση και κατά το επόμενο έτος (2022). Έτι περαιτέρω, εφέτος η Κίνα αναβαθμίσθηκε από την 3η θέση στη 2η θέση (Ιανουάριος 2023), εκτοπίζοντας από αυτή την (2η) θέση τη Βρετανία. Αυτή τη (2η) θέση, η Κίνα τη διατήρησε (και εμπέδωσε) και κατά την πρόσφατη παγκόσμια διαβάθμιση ΑΕΙ από την Webometrics (Ιούλιος 2023). 

Σήμερα, η Κίνα έχει 9 πανεπιστήμια που συγκαταλέγονται στην Premier League των παγκοσμίως κορυφαίων 100 πανεπιστημίων (top-100). [6] Τον ίδιο αριθμό (9) πανεπιστημίων σε αυτή την κατηγορία έχει και η Βρετανία (Table 2). [7] Όμως η Κίνα υπερέχει της Βρετανίας στην επόμενη κατηγορία διαβάθμισης, των 101-200 κορυφαίων πανεπιστημίων στον Κόσμο: 10 πανεπιστήμια η Κίνα, έναντι 8 πανεπιστημίων η Βρετανία, σε αυτή την εξέχουσα κατηγορία των 101-200 κορυφαίων πανεπιστημίων. Κατά συνέπεια, η 2η θέση στο βάθρο των ακαδημαϊκά κορυφαίων χωρών στον Κόσμο αποδίδεται επαξίως στην Κίνα, σύμφωνα με την μεθοδολογία [8] ακαδημαϊκής διαβάθμισης Webometrics

Open Image Modal
Table 2
.

 

Υπό το πρίσμα επομένως του κύρους [9] της Webometrics, η Κίνα αναδύεται στην μεταποικιακή εποχή ως αυτό που ήταν πάντα, ήτοι ο εναλλακτικός πολιτισμικός πόλος, έναντι του παραδοσιακού πόλου της Δύσης και ειδικά των μέχρι πρότινος ακαδημαϊκά επικυρίαρχων Αγγλο-Σαξονικών χωρών. 

Στέρεες πανεπιστημιακές βάσεις της Κίνας 

Η ανάδειξη της Κίνας στο βάθρο των ακαδημαϊκά κορυφαίων χωρών στον Κόσμο—στη 2η θέση (μετά τις Η.Π.Α.) ως Μεγάλη Δύναμη στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, από την 13η θέση που κατείχε μόλις πριν 11 χρόνια, το 2012—δεν είναι περιστασιακή ή τυχαία. Είναι προϊόν μακροχρόνιου σχεδιασμού και συστηματικού διδακτικού και ερευνητικού έργου: Ήδη από το 2008 η Κίνα έχει εκτοπίσει τη Βρετανία από την παγκοσμίως 2η θέση όσον αφορά στον αριθμό ακαδημαϊκών ερευνητικών δημοσιεύσεων.[10

Ενδεικτικά, όταν η Κίνα επεξέτεινε την εθνική της κυριαρχία της στο Hong Kong το 1997, ούτε ένα από τα τότε (9) πανεπιστήμια του Hong Kong, ιδρυθέντα επί Αγγλικής αποικιακής επικυριαρχίας, συγκατελέγετο στην Premier League των παγκοσμίως κορυφαίων 100 πανεπιστημίων (top-100). Στα χέρια όμως της Κίνας, τα πανεπιστήμια του Hong Kong άνθισαν και αναβαθμίσθηκαν, με αποτέλεσμα σήμερα τρία (3) από τα ιστορικά πανεπιστήμια του Hong Kong συγκαταλέγονται στα παγκοσμίως top-100 πανεπιστήμια.[11] Αυτό σημαίνει ότι σήμερα το μικρό Hong Kong, με πληθυσμό μόνον 7,4 εκατομμυρίων, συνιστά (από μόνο του) Μεγάλη Δύναμη στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, ήτοι έβδομο (7ο) παγκοσμίως αυτό καθ′ εαυτό, [12] υποσκελίζοντας στην παγκόσμια ακαδημαϊκή κατάταξη μεγάλες βιομηχανικές χώρες, όπως π.χ. τις Γερμανία (10η), Ιαπωνία (12η), Ιταλία (16η) και Γαλλία (27η). 

Γενικότερα, στη διακεκριμένη κατηγορία των παγκοσμίως κορυφαίων 500 πανεπιστημίων (top-500)—όπου κατατάσσονται μόνον τρία (3) ελληνικά ΑΕΙ, ήτοι το ΕΚΠΑ, το ΑΠΘ και το ΕΜΠ—η Κίνα υπερέχει έναντι της Βρετανίας, του Καναδά και της Αυστραλίας, και μάλιστα αδιαλείπτως εδώ και 7 συναπτά χρόνια, από το 2017 και έκτοτε (Table 3): Ειδικότερα, κατά την πρόσφατη διαβάθμιση πανεπιστημίων από την Webometrics (Ιούλιο 2023), σε αυτή την κατηγορία (top-500) κατατάχθηκαν 54 Κινεζικά πανεπιστήμια, έναντι 44 Βρετανικών, 22 Καναδικών και 23 Αυστραλιανών πανεπιστημίων. Μεταφορικά, αυτό σημαίνει ότι η εξέχουσα ακαδημαϊκή θέση της Κίνας (2η στον Κόσμο μετά τις Η.Π.Α.) είναι πλέον εδραιωμένη, αφού η «εθνική ομάδα» πανεπιστημίων της Κίνας έχει πλούσιο «ρόστερ», με πολλούς και δυνατούς πανεπιστημιακούς «παίκτες» στον ακαδημαϊκό της «πάγκο».  

Το πόσο σπουδαίο είναι αυτό το στατιστικό μέγεθος—αριθμός πανεπιστημίων της χώρας που συγκαταλέγονται στα top-500 πανεπιστήμια στον Κόσμου—κατεδείχθη πρόσφατα, πριν από 7 μήνες, κατά την παγκόσμια διαβάθμιση πανεπιστημίων από την Webometrics τον Ιανουάριο 2023 (Table 1). 

Open Image Modal
Table 1
.

Τότε η Κίνα και η Βρετανία ανεδείχθησαν «ισόπαλες» σε αριθμό πανεπιστημίων στην κατηγορία “Premier League” των top-100 πανεπιστημίων στον Κόσμο, με 8 πανεπιστήμια εκάστη σε αυτήν την κορυφαία κατηγορία. Επί πλέον ανεδείχθησαν «ισόπαλες» και στην επόμενη κατηγορία, των 101-200 κορυφαίων πανεπιστημίων στον Κόσμο, με 9 πανεπιστήμια εκάστη σε αυτή την εξέχουσα κατηγορία. Κατ′ επακολουθία, η τελική κατάταξη εκάστης κρίθηκε από τον αριθμό πανεπιστημίων τους στην επόμενη κατηγορία, των 201-500 κορυφαίων πανεπιστημίων στον Κόσμο, όπου η Κίνα υπερείχε με 32 πανεπιστήμια, έναντι 25 πανεπιστημίων της Βρετανίας, σε αυτή την διακεκριμένη κατηγορία. Κατά συνέπεια, η δεύτερη θέση στο «βάθρο» των ακαδημαϊκά κορυφαίων χωρών στον Κόσμο «κατακυρώθηκε» τελικά στην Κίνα (2η), ενώ η Βρετανία υποβαθμίσθηκε στην 3η θέση. 

Ακαδημαϊκό δίπολο Κίνας–Η.Π.Α. 

Επομένως, η (2η) θέση της Κίνας είναι τόσο στέρεα εδραιωμένη στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, με 54 πανεπιστήμια στα top-500 παγκοσμίως, που είναι μάλλον δύσκολο πλέον για την Βρετανία, την Αυστραλία και τον Καναδά να αντιστρέψουν τον εκτοπισμό τους από την Κίνα στην παγκόσμια ακαδημαϊκή κορυφή. Δηλαδή μάλλον αδυνατούν πλέον να αποκαταστήσουν και επανασυγκροτήσουν το ακαδημαϊκό «ολιγοπώλιο» που απελάμβαναν μαζί με τις Η.Π.Α. ως συνιστώσες ατύπως τον πρότυπο και κορυφαίο όμιλο των (4) μεγάλων Αγγλο-Σαξονικών χωρών στην τριτοβάθμια εκπαίδευση μέχρι πρότινος. 

Από το 2023 αναδύεται εμφανώς πλέον το πανεπιστημιακό δίπολο Η.Π.Α.–Κίνας, ως των δύο «υπερδυνάμεων» στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, δεδομένου ότι η ακαδημαϊκή κατάταξη των πανεπιστημίων της (2ης) Κίνας συνεχίζει να βελτιώνεται χρόνο με τον χρόνο, ενώ η ακαδημαϊκή διαβάθμιση των Η.Π.Α. παραμένει σταθερή προς το παρόν και στο προβλέψιμο μέλλον: 150-162 αμερικανικά πανεπιστήμια κατατάσσονται στα παγκοσμίως top-500 πανεπιστήμια κάθε χρόνο, αδιαλείπτως κατά τα τελευταία 10 χρόνια (Table 3). Δηλαδή σχεδόν ένα στα τρία από τα παγκοσμίως top-500 πανεπιστήμια είναι εδώ και δεκαετίες Αμερικανικό, ενώ παράλληλα πάνω από τα μισά από τα παγκοσμίως top-100 πανεπιστήμια είναι επίσης Αμερικανικά.[13] 

 

Open Image Modal
table 3
.

 

Στο μεταξύ, από γεωστρατηγική άποψη, η αλματώδης ακαδημαϊκή αναβάθμιση της Κίνας από την 13η θέση το 2012 στη 2η θέση το 2023 παγκοσμίως, σε συνδυασμό με την πρωτιά της σε αριθμό ερευνητικών δημοσιεύσεων από το 2008 έναντι της Βρετανίας, σηματοδοτεί την τεχνολογική απεξάρτηση της Κίνας από την Δύση—αφού εν πολλοίς ισχύει το «δείξε μου τα πανεπιστήμια μιας χώρας να σου πω το τεχνολογικό της επίπεδο». 

Νέοι ορίζοντες για τα ελληνικά πανεπιστήμια 

Συγκεφαλαιωτικά, η Κίνα έχει πλέον το εκπαιδευτικό της βλέμμα στραμμένο μάλλον προς τις Η.Π.Α., παρά προς τις άλλες ακαδημαϊκά υποβαθμισθείσες Αγγλο-Σαξονικές χώρες, τις οποίες τις προσπέρασε μία προς μία με αλματώδη ρυθμό κατά τα τελευταία 10 χρόνια Επομένως, στο πλαίσιο της αναδιαμόρφωσης του παγκόσμιου χάρτη της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης από το ακαδημαϊκό δίπολο Η.Π.Α.Κίνας, το ελληνικό Υπουργείο Παιδείας και τα πανεπιστήμιά μας πρέπει να διευρύνουν το φάσμα των ακαδημαϊκών και ερευνητικών τους συνεργασιών όχι μόνον προς Δυσμάς (Η.Π.Α.) αλλά παράλληλα πλέον και προς Ανατολάς (Κίνα)—με συμπράξεις ελληνικών ΑΕΙ με όσο το δυνατόν περισσότερα και καλύτερα Κινεζικά πανεπιστήμια [14] για ανταλλαγές φοιτητών και διεξαγωγή κοινών ερευνητικών προγραμμάτων—ώστε τα ελληνικά πανεπιστήμια να ανταποκριθούν στοιχειωδώς στις τεκτονικές αλλαγές που επιτελούνται στη διαδικτυακή εποχή με κεντρικό άξονα αυτό το ανταγωνιστικό δίπολο. Διότι όσον αφορά στη μεταφορά τεχνογνωσίας και τεχνολογίας (και όχι μόνο), η Ελλάδα έχει πολλά να επωφεληθεί από την κοσμογονία του ακαδημαϊκού ανταγωνισμού μεταξύ Η.Π.Α. και Κίνας κατά τα επόμενα 10-20 χρόνια. Παράλληλα, η Ελλάδα έχει τη δυνατότητα, την ευκαιρία, το δικαίωμα αλλά και την υποχρέωση να προσφέρει και αυτή με τη σειρά της πολλά στις δύο πανεπιστημιακές «υπερδυνάμεις»και δι′ αυτών σε όλο τον Κόσμο—ως κιβωτός της διαχρονικής γλώσσας των γραπτών πηγών, και ως κοιτίδα του ανθρωποκεντρικού πολιτισμού των ακατάλυτων κλασικών αξιών: της αρετής, της ισορροπίας και του Μέτρου. 

Υποσημειώσεις τεκμηρίωσης 

1. H παγκόσμια ακαδημαϊκή κατάταξη πανεπιστημίων Webometrics Ranking of World Universities«Webometrics») καταρτίζεται από τo Cybermetrics Lab του Ισπανικού Εθνικού Κέντρου Επιστημονικών Ερευνών (Higher Council for Scientific Research CSIC)του κορυφαίου δημόσιου ερευνητικού ιδρύματος της Ισπανίας. 

2 Υπό Γαλλική εννοιολόγηση, Αγγλο-Σαξονικές χώρες είναι οι Η.Π.Α., Βρετανία, Καναδάς, Αυστραλία και Νέα Ζηλανδία, οι οποίες συναπαρτίζουν τον βασικό πυρήνα της επιλεγομένης «Αγγλόσφαιρας» (Anglosphere), ήτοι της Αγγλο-Αμερικανικής σφαίρας επιρροής, με στενή συνεργασία μεταξύ τους σε θέματα πολιτικά, οικονομικά, διπλωματικά, στρατιωτικά, εκπαιδευτικά και πολιτιστικά. 

3 Σύμφωνα με το BBC, «Τί είναι αυτό διά του οποίου ορίζεται μια παγκόσμια ”υπερδύναμη”; Στο παρελθόν, ήταν το μέγεθος των εθνικών στρατών ή η κατοχή πυρηνικών όπλων. Αλλά τώρα υπάρχει ένα πιο σημαντικό (και ειρηνικό) σημείο αναφοράς: το μέγεθος και το κύρος των πανεπιστημιακών συστημάτων. Και, ενώ οι ΗΠΑ εξακολουθούν να είναι η παγκόσμια ”υπερδύναμη” της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, η Κίνα σύντομα θα τις ανταγωνιστεί στην κορυφή εάν συνεχιστούν οι τρέχουσες τάσεις.» [What defines a global superpower? In the past, it was the size of national armies or possession of nuclear weapons. But now there is a more important (and peaceful) benchmark: the size and prestige of university systems. And, while the US is still the global higher education superpower, China will soon be knocking it off top spot if current trends continue.] 

Mike Baker, China’s bid for world domination, British Broadcasting Corporation (BBC), 17 November 2007. 

4 Από ιστορική άποψη, η Αγγλία πρώτα ίδρυσε τα πανεπιστήμια Oxford (τον 12ο αιώνα) και Cambridge (τον 13ο αιώνα) και επ′ αυτών ερειδομένη, για την ανάπτυξη αποικιακής τεχνογνωσίας και την εκπαίδευση των ανά τον Κόσμο αξιωματούχων της, συνεκρότησε μετέπειτα (16ο - 19ο αιώνες) την παγκόσμια αποικιακή της αυτοκρατορία. 

5 Σύμφωνα με τα στοιχεία των UNESCO και ΟΟΣΑ, οι αλλοδαποί φοιτητές στην τετράδα των ακαδημαϊκά κορυφαίων Αγγλο-Σαξονικών χωρών ανήλθαν συνολικά σε 2.074.989 το 2020, ήτοι 847.648 στις Η.Π.Α., 510.803 στη Βρετανία, 272.001 στον Καναδά και 444.537 στην Αυστραλία.  

6 Σύμφωνα με την αξιολόγηση World University Rankings (WUR) του Times Higher Education, τα πανεπιστήμια της Κίνας (συμπεριλαμβάνουσας το Hong Kong) τα οποία συγκαταλέγονται στα παγκοσμίως top-100 πανεπιστήμια είναι 12, ήτοι ακόμη περισσότερα (3 επί πλέον) απ′ όσα προσμετρά η Webometrics υπέρ της Κίνας, έναντι 10 Βρετανικών πανεπιστημίων σε αυτή την κορυφαία κατηγορία. Δηλαδή οι δύο αξιολογήσεις ευθυγραμμίζονται ως προς την ακαδημαϊκή υποσκέλιση της Βρετανίας από την Κίνα το 2023. 

7 Οι Πίνακες 1 & 2 (Tables 1 & 2), αναλύουν την παγκόσμια ακαδημαϊκή κατάταξη των ακαδημαϊκά κορυφαίων 30 χωρών (top-30) τον Ιανουάριο 2023 και Ιούλιο 2023 αντίστοιχα. Οι πλήρεις (5σέλιδοι) πίνακες με την ακαδημαϊκή κατάταξη όλων των (182+) χωρών που εκάστη έχει τουλάχιστον ένα ΑΕΙ κατατασσόμενο στα κορυφαία 10.000 ΑΕΙ παγκοσμίως κατά τον ίδιο μήνα (Ιανουάριο και Ιούλιο 2023 αντίστοιχα), εδώ και εδώ αντίστοιχα. 

8 Περί της μεθοδολογίας (multiple sorting) που εφαρμόζει η Webometrics για την ακαδημαϊκή κατάταξη χωρών ιδέ «NOTES» (ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ) στην τελευταία (5η) σελίδα των 5σέλιδων πινάκων στους παραπάνω συνδέσμους (Υποσημ. 7). 

9 Ενδεικτικά, στην από 5-8-2022 επίσημη ανακοίνωση του ΕΚΠΑ, υπογεγραμμένη από τον Πρύτανη Θάνο Δημόπουλο, επισημαίνεται ότι διαβάθμιση Webometrics θεωρείται από τους πλέον έγκυρους πίνακες κατάταξης παγκοσμίως διότι στηρίζεται σε στοιχεία άμεσα επαληθεύσιμα στο διαδίκτυο, και όχι σε δείκτες που στηρίζονται σε μεγάλο βαθμό σε συνεντεύξεις, ερωτηματολόγια και «έρευνες γνώμης» οι οποίοι διακατέχονται σε κάποιες περιπτώσεις από μεροληψία ή υποκειμενισμό [Οι έντονοι χαρακτήρες είναι του Πρυτάνεως]. Βασική αρχή τής συγκεκριμένης κατάταξης είναι ότι στη σημερινή εποχή η πλειονότητα των σημαντικότερων δραστηριοτήτων ενός ακαδημαϊκού ιδρύματος πρέπει να ανακλάται στον παγκόσμιο ιστό.” Αντίστοιχες είναι οι επισημάνσεις σε δελτία τύπου και ανακοινώσεις και άλλων ελληνικών Πανεπιστημίων, π.χ. ιδέ σχετικές ιστοσελίδες στα sites του ΕΚΠΑ, του ΑΠΘ, του Πανεπιστημίου Πατρών, του Πανεπιστημίου Κρήτης του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, κ.ο.κ., όπως επίσης και αντίστοιχες ανακοινώσεις και δελτία τύπου τού ΕΚΠΑ, του ΑΠΘ, του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, κ.ο.κ. 

10 Zoe Corbyn, China ousts UK in academic research ranking, Times Higher Education (October 2, 2009). 

11 Από τα 9 ΑΕΙ που ιδρύθηκαν επί Αγγλικής αποικιακής επικυριαρχίας στο Hong Kong, τα εξής 3 συγκαταλέγονται σήμερα, επί Κινεζικής εθνικής κυριαρχίας, στα κορυφαία 100 ΑΕΙ στον Κόσμο (όπου ουδέν ελληνικό ΑΕΙ έχει κατορθώσει να καταταγεί μέχρι σήμερα): 

(1) Στη θέση 73, το University of Hong Kong (HKU), ιδρυθέν το 1911. 

(2) Στη θέση 75, το Chinese University of Hong Kong (CUHK), ιδρυθέν το 1963. 

(3) Στη θέση 89, το City University of Hong Kong (CityU), ιδρυθέν το 1984 / 1994. 

Επί πλέον, στην επόμενη κατηγορία των 101-200 κορυφαίων πανεπιστημίων συγκαταλέγεται σήμερα, στη θέση 156, (4) το Hong Kong Polytechnic University (PolyU), ιδρυθέν το 1937 / 1994. Άλλα δύο πανεπιστήμια, (5) το Hong Kong Baptist University (HKBU), ιδρυθέν το 1956 / 1994, και (6) το Hong Kong University of Science and Technology (HKUST), ιδρυθέν το 1991, κατατάσσονται στην κατηγορία των 501-1000 κορυφαίων πανεπιστημίων, και συγκεκριμένα στις θέσεις 504 και 854 αντιστοίχως, ενώ (7) το Lingnan University (LU), ιδρυθέν το 1903 / 1967 / 1978 / 1999, κατατάσσεται στη θέση 1532 [όπου δηλαδή και τα παρ’ ημίν Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών (θέση 1418) και Πολυτεχνείο Κρήτης (θέση 1508)]. Τέλος, τα υπόλοιπα δύο εκ των ιστορικών πανεπιστημίων του Hong Kong, ήτοι (8) το Education University of Hong Kong (EduHK), ιδρυθέν το 1994, και (9) το Hong Kong Metropolitan University (HKMU) ιδρυθέν το 1994, είναι ΑΕΙ ειδικού σκοπού και κατατάσσονται το μεν πρώτο στη θέση 1005 [έναντι της θέσης 3497 της παρ’ ημίν αντίστοιχης Ανώτατης Σχολής Παιδαγωγικής και Τεχνολογικής Εκπαίδευσης (Α.Σ.ΠΑΙ.Τ.Ε.)], το δε δεύτερο στη θέση 2835 [έναντι της θέσης 1694 του παρ’ ημίν αντίστοιχου Ελληνικού Ανοικτού Πανεπιστημίου]. 

12 Οι περισσότερες παγκόσμιες αξιολογήσεις πανεπιστημίων—π.χ. η Webometrics Ranking of World Universities του HCIS, η World University Rankings του Times Higher Education, η Academic Ranking of World Universities (ARWU) ή Shanghai Rankings του Shanghai Jiao Tong University, κ.λπ.—όπως επίσης και οι διεθνείς βάσεις στατιστικών δεδομένων για την υπερεθνική αγορά της Διεθνούς Εκπαίδευσης (UNESCO, ΟΟΣΑ κ.λπ.), καταχωρούν και προσμετρούν τα πανεπιστήμια του Hong Kong ως ανήκοντα στο «Hong Kong» και όχι στην Κίνα, ωσάν δηλαδή το Hong Kong να αποτελούσε ανεξάρτητο κράτος μη υπαγόμενο στην εθνική κυριαρχία της Κίνας. Αυτή η ανακολουθία κατηγοριοποίησης—που εφαρμόζεται ως προς το αυτοδιοικούμενο Hong Kong σε σχέση με την Κίνα αλλά δεν εφαρμόζεται ως προς την αυτοδιοικούμενη Σκωτία σε σχέση με την Βρετανία—εδράζεται στο ειδικό καθεστώς (μεταβατικής) διοικητικής αυτονομίας που διέπει το Hong Kong (παρόμοιο με την διοικητική αυτονομία τής Σκωτίας) από την υπαγωγή του στην εθνική κυριαρχία της Κίνας από το 1997 μέχρι το 2047, οπότε και θα υπαχθεί και διοικητικά πλήρως υπό την κεντρική εξουσία του Πεκίνου, όπως ορίζεται στον «Βασικό Νόμο» του Hong Kong (“Basic Law of the Hong Kong Special Administration Region of the Peoples Republic of China”). Ίσως δε λόγω ακριβώς αυτής της ανακολουθίας (επιλεκτικής αυτοτελούς στατιστικής αναφοράς στο Hong Kong αλλά όχι αντιστοίχως και στη Σκωτία), το γεγονός ότι η Κίνα εξετόπισε την Βρετανία από την 2η θέση στην παγκόσμια ακαδημαϊκή κατάταξη διέλαθε της προσοχής των Μ.Μ.Ε. μέχρι τούδε, παρότι αποτελεί είδηση προφανώς μείζονος σημασίας. 

13 Σύμφωνα με την Webometrics, ο συνολικός αριθμός των αμερικανικών πανεπιστημίων που το 2017-2023 συγκατελέγονται στα παγκοσμίως 100 κορυφαία (top-100) πανεπιστήμια είναι (ανά έτος) 57 (2017), 58 (2018), 61 (2019), 58 (2020), 55 (2021), 55 (2022) και 53 (2023). 

14 Από τον Οκτώβριο 2021, υπεγράφησαν τα πρώτα τρία Μνημόνια Συνεργασίας μεταξύ ελληνικών και κινεζικών ΑΕΙ, ήτοι του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης με το Xi’an Jiaotong University (XJTU) και το Shandong Agricultural University (SDΑU), διαβαθμιζόμενα στις θέσεις 13 και 147 αντίστοιχα στην Κίνα και 184 και 1232 αντίστοιχα στον Κόσμο, και του Πανεπιστημίου Πατρών με το Fujian University of Technology (FJUT), διαβαθμιζόμενο στις θέσεις 260 στην Κίνα και 2440 στον Κόσμο. 

Για ενδιαφερόμενους εκπαιδευτικούς, το παρόν άρθρο, με στατιστικούς πίνακες (Τables 1-3) κ.λπ., είναι ελεύθερα διαθέσιμο (freely readable/downloadble) σε μορφή 12σέλιδου εικονογραφημένου PDF εδώ: 

 

https://www.academia.edu/105710490/Η_Κίνα_Υπερδύναμη_και_στην_Τριτοβάθμια_Εκπαίδευση