Ως μια από τις πιο αποφασιστικές μάχες του πολέμου μέχρι τώρα χαρακτηρίζεται σε δημοσίευμα του BBC ο σκληρός διήμερος αγώνας για τον έλεγχο του Βοζνεσένσκ, μιας μικρής πόλης αγροτών, και της στρατηγικής σημασίας γέφυράς της.
Μια νίκη εκεί θα επέτρεπε στις ρωσικές δυνάμεις εισβολής να κινηθούν γρήγορα δυτικά, κατά μήκος των ακτών της Μαύρης Θάλασσας, προς την Οδησσό και το μεγάλο λιμάνι της, καθώς και προς έναν σημαντικό σταθμό πυρηνικής ενέργειας. Ωστόσο ουκρανικά στρατεύματα, με τη βοήθεια μιας δύναμης ντόπιων εθελοντών, χάλασαν τα ρωσικά σχέδια, πρώτα καταστρέφοντας τη γέφυρα και μετά απωθώντας τους εισβολείς προς τα πίσω, μέχρι και 100χλμ ανατολικά.
«Είναι δύσκολο να εξηγηθεί πώς το κάναμε. Έγινε χάρη στο μαχητικό πνεύμα των ντόπιων και στον ουκρανικό στρατό» είπε ο 32χρονος δήμαρχος του Βοζνεσένσκ, Γεβγένι Βελίτσκο. Ωστόσο, περίπου τρεις εβδομάδες μετά τη μάχη, ο δήμαρχος προειδοποίησε ότι πιθανώς επίκειται άλλη μια ρωσική επίθεση και πως οι υπερασπιστές δεν είχαν τα όπλα για να τους αποκρούσουν μια δεύτερη φορά.
«Είναι μια τοποθεσία πολύ στρατηγικής σημασίας. Δεν υπερασπιζόμαστε μόνο την πόλη, μα όλη την περιοχή πίσω της. Και δεν έχουμε τα βαριά όπλα που έχει ο εχθρός μας» είπε.
Όπως σε πολλά μέτωπα στην Ουκρανία, οι βρετανικοί αντιαρματικοί πύραυλοι έπαιξαν πολύ σημαντικό ρόλο στην απόκρουση των ρωσικών τεθωρακισμένων που επιτέθηκαν στο Βοζνεσένσκ, όπου βρίσκονται περίπου 30 κατεστραμμένα άρματα μάχης, τεθωρακισμένα οχήματα και ακόμη και ένα ελικόπτερο. «Μόνο χάρη σε αυτά τα όπλα ήμασταν σε θέση να νικήσουμε τον εχθρό εδώ. Και λέμε ευχαριστώ στους εταίρους μας για την στήριξή τους. Μα χρειαζόμαστε περισσότερα. Τα κονβόι του εχθρού θα συνεχίσουν να έρχονται» είπε ο Βελίτσκο.
Η στρατηγική σημασία του Βοζνεσένσκ κατέστη ξεκάθαρη μόλις οι ρωσικές δυνάμεις απέτυχαν να καταλάβουν μια ακόμα μεγαλύτερη γέφυρα νοτιότερα, στον δεύτερο μεγαλύτερο ποταμό της Ουκρανίας, τον Νότιο Μπουκ. Σήμερα η πόλη μπορεί να μην είναι έρημη, ωστόσο χιλιάδες είναι αυτοί που έχουν φύγει τις τελευταίες εβδομάδες.
Αυτοί που έχουν επιλέξει να μείνουν είναι πρόθυμοι να μιλήσουν για τη νίκη τους: «Ήταν μια κολοσσιαία προσπάθεια από ολόκληρη την πόλη» είπε ο Αλεξάντερ, ντόπιος καταστηματάρχης που κατέγραψε τον εαυτό του σε βίντεο στο μέτωπο με Καλάσνικοφ να φωνάζει «ελάτε ομορφιές μου!» ενώ άλλος ένας εθελοντής άνοιγε πυρ με εκτοξευτή ρουκετών κατά των ρωσικών θέσεων. «Χρησιμοποιήσαμε κυνηγετικά τυφέκια, οι άνθρωποι έριχναν τούβλα και βάζα. Οι ηλικιωμένες φόρτωναν βαρείς αμμόσακους. Οι Ρώσοι δεν ήξεραν πού να κοιτάξουν, από πού θα τους ερχόταν η επόμενη επίθεση. Δεν είδα ποτέ την κοινότητα να ενώνεται έτσι» είπε, στεκόμενος δίπλα στα απομεινάρια της γέφυρας, την οποία ο ουκρανικός στρατός κατέστρεψε εντός ωρών από την πρώτη ρωσική επίθεση.
Στον κήπο της Σβετλάνα Νικολάεβνα, στο χωριό Ρακόβε, στο νότιο άκρο του Βοζνεσένσκ, υπάρχουν ακόμα ίχνη από ερπύστριες ρωσικών τεθωρακισμένων. Κάποιες από τις σκληρότερες συγκρούσεις έλαβαν χώρα εκεί. Στους θάμνους υπάρχουν ματωμένοι επίδεσμοι και ρωσικές στρατιωτικές συσκευασίες τροφίμων. Η 59χρονη δείχνει στην αποθήκη εργαλείων του συζύγου της, όπου είχαν κρατηθεί δύο Ουκρανοί στρατιώτες που αιχμαλωτίστηκαν από τους Ρώσους, και γλίτωσαν την εκτέλεση μόνο χάρη σε μια έξαρση της μάχης. «Δείτε τις κηλίδες αίματος στην πόρτα μου» είπε, προσκαλώντας τους επισκέπτες στo σπίτι της. Ενώ αυτή και η οικογένειά της κρύβονταν σε ένα κοντινό κελάρι, οι Ρώσοι μετέτρεψαν το σπίτι της σε αυτοσχέδιο στρατιωτικό νοσοκομείο. «Γύρισα να πάρω κάποια ρούχα τη δεύτερη ημέρα. Υπήρχαν τραυματίες παντού. Δέκα, νομίζω. Καθάρισα τα πιο πολλά αίματα» είπε. «Έφυγαν βιαστικά μια νύχτα. Άφησαν πίσω τα πάντα- αρβύλες, κάλτσες, γιλέκα, κράνη- και απλά φόρτωσαν τους νεκρούς και τραυματίες τους και έφυγαν».
Ο διευθυντής του τοπικού γραφείου κηδειών, Μιχάιλο Σοκουρένκο, ανέλαβε να ψάξει στα χωράφια για περισσότερα πτώματα Ρώσων και μετά να τα φορτώσει σε ένα βαγόνι τρένου. «Δεν τους θεωρώ ανθρώπους (μετά από αυτά που έκαναν εδώ). Μα θα ήταν λάθος να τους αφήσω απλά έξω στους αγρούς, να τρομάζουν ακόμα ανθρώπους, ακόμα και μετά τους θανάτους τους» είπε. «Αυτοί οι Ρώσοι έχουν πρόβλημα στα κεφάλια τους, οπότε θα πρέπει να παραμένουμε σε επιφυλακή. Μα η νίκη θα έρθει, και θα διώξουμε τους Ρώσους από όλα μας τα εδάφη».