Μια σημαντική παράμετρος στις εκλογές της Τουρκίας, στις 24 Ιουνίου 2018, είναι η συμμετοχή της νεολαίας και η δυναμική που μπορεί να έχει στο αποτέλεσμα. Η νεολαία είναι σημαντικό κομμάτι της κοινωνίας, καθώς είναι ″ο ζωτικός της τομέας” και είναι το μέρος του πληθυσμού που ζητά και δίνει ώθηση στην αλλαγή.[1] Σύμφωνα με στατιστικά στοιχεία, η νεολαία αποτελεί το 16,1% του συνολικού πληθυσμού,[2] με τo μεγαλύτερο ποσοστό της να βρίσκεται στην ανατολική Τουρκία, στην επαρχία Hakkari.[3]
Στις θετικές εξελίξεις περιλαμβάνονται η αύξηση του ποσοστού των γυναικών που σπουδάζουν στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, οι περισσότεροι από τους μισούς εργαζόμενους νέους απασχολούνται στον τριτογενή τομέα και η μέριμνα του κράτους, όσον αφορά την υποστήριξη των οικονομικά ασθενέστερων φοιτητών.
Οι συζητήσεις για την μελλοντική ένταξη της Τουρκίας στην Ε.Ε. ενίσχυσαν τον διάλογο της χώρας με την Δύση. Σύμφωνα με τους Demet Lüküslü και Berrin Osmanog˘lu, η Τουρκία επηρεάστηκε από αυτές, με σημαντική συνεισφορά των ευρωπαϊκών χρηματοδοτούμενων προγραμμάτων για την νεολαία.[4] Ως παράδειγμα, αναφέρουν το ευρωπαϊκό πρόγραμμα “Youth and Education Programms”, που ξεκίνησε το 1999, και την συνεργασία της Τουρκίας με το Συμβούλιο της Ευρώπης από το 2002. [5] Το 2011 ιδρύθηκε το Υπουργείο Νεολαίας και Αθλητισμού, όπου ανήκουν α) η Γενική Διεύθυνση Αθλητισμού και β) η Higher Education Credit and Dormitory Agency, που παρέχει οικονομική υποστήριξη σε ευάλωτες ομάδες φοιτητών στην ανώτατη εκπαίδευση.[6] Παρόλα αυτά, υπάρχει και η αντίθετη πλευρά, με σημαντικά προβλήματα που απασχολούν την νεολαία της Τουρκίας, επηρεάζοντας και την πολιτική συμμετοχή της.
Η χώρα χαρακτηρίζεται από υψηλή ανεργία στην νεολαία, [7] χωρίς αναβάθμιση του εκπαιδευτικού συστήματος, και με έλλειψη νέων θέσεων εργασίας,[8] ιδιαίτερα στον τομέα των νέων τεχνολογιών. Το διαχρονικό ζήτημα που απασχολεί την Τουρκία είναι η λεγόμενη invisible youth [9] και αφορά τις γυναίκες που δεν εργάζονται ή σπουδάζουν, τους νέους που δεν αναζητούν εργασία, τα παιδιά που ζουν στον δρόμο, την εγκληματικότητα ανηλίκων. Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα του Bilgi University και του Scientific and Technical Research Council, η νεολαία της Τουρκίας χαρακτηρίζεται από υψηλή κοινωνική ανισότητα και οι νέοι έχουν γίνει λιγότερο ανεκτικοί απέναντι στις άλλες εθνότητες της χώρας.[10] Ακόμη, υπάρχει έντονη ανισότητα μεταξύ δυτικής και ανατολικής Τουρκίας. Στην Ανατολική Τουρκία, οι κοινωνίες είναι πιο συντηρητικές, [11] με την νεολαία να είναι πιο ευάλωτη σε κοινωνικά και οικονομικά προβλήματα. Όλο αυτό το πλαίσιο είναι εύλογο ότι θα παίξει σημαντικό ρόλο στον τρόπο που θα ψηφίσουν οι νέοι στις εκλογές και στο ποσοστό συμμετοχής.
Σύμφωνα με αναλυτές, ο τρόπος ζωής καθορίζει την συμπεριφορά των νέων στην ψηφοφορία και η διαμονή σε αστική περιοχή, με την κατοχή πτυχίων ανώτατης εκπαίδευσης, να ενισχύουν τις πιθανότητες αποχής.[12] Ωστόσο, επισημαίνεται ότι η μαζική συμμετοχή είναι χαρακτηριστικό των προεδρικών εκλογών στην Τουρκία.[13] Ακόμη, γύρω στους 1,5 εκ. νέους θα ψηφίσουν για πρώτη φορά στις εκλογές.[14] Για αυτόν τον λόγο, είναι καίριας σημασίας η εξασφάλιση ψήφων από την νεολαία. Από την πλευρά του κυβερνώντος κόμματος, ο Ερντογάν υποστηρίζει σε δημόσιες προεκλογικές εκδηλώσεις ότι έχει ″όραμα για την νεολαία”.[15] Ο ίδιος είχε ξεκινήσει την πολιτική του σταδιοδρομία ως επικεφαλής του τμήματος της νεολαίας της Κωνσταντινούπολης για το συντηρητικό κόμμα της Εθνικής Σωτηρίας του Νεκτμεντίν Ερμπακάν.[16] Επί προεδρίας Ερντογάν, μειώθηκε το όριο ηλικίας από 25 ετών σε 18, με το κυβερνών κόμμα να έχει δηλώσει 57 υποψήφιους ηλικίας 18 έως 24 ετών.[17]
Στις δημόσιες ομιλίες του, ο Ερντογάν ζητά από την νεολαία της χώρας να εντείνει την πολιτική της συμμετοχή και να στηρίξει την εφαρμογή του νέου προεδρικού συστήματος διακυβέρνησης.[18] Όμως, ο Ερντογάν κατηγορείται ότι δεν έχει πρόγραμμα για την νεολαία, με τις προεκλογικές του υποσχέσεις να περιορίζονται στο άνοιγμα δωρεάν χώρων διασκέδασης και όχι στην δημιουργία νέων θέσεων εργασίας.[19] Ακόμη, παρατηρούνται έντονες αντιδράσεις της νεολαίας της χώρας, με χαρακτηριστικά παραδείγματα τα γεγονότα στο πάρκο Gezi το 2013 και την χρήση των social media ως μέσο κριτικής προς το καθεστώς.[20]
Όσον αφορά τα κόμματα της αντιπολίτευσης, έχουν και αυτά συμπεριλάβει στους εκλογικούς τους καταλόγους 18χρονους υποψήφιους. Ωστόσο, αναφέρεται ότι δύσκολα θα εκλεγούν, επειδή βρίσκονται στις χαμηλές θέσεις των εκλογικών καταλόγων.[21] Ως πιο ενεργή οργάνωση νεολαίας της αντιπολίτευσης θεωρείται τoυ CHP, που συναγωνίζεται την νεολαία του AKP στην παρουσία τους στα social media και στις προεκλογικές εκδηλώσεις στις αστικές περιοχές.[22]
Συνεπώς, παρατηρείται η σημασία της συμμετοχής της νεολαίας στις φετινές τουρκικές εκλογές. Αποτελεί ένα μεγάλο ποσοστό του πληθυσμού της Τουρκίας και έχουν γίνει σημαντικά βήματα τα τελευταία χρόνια προς την συμμετοχή των νέων στην ανώτατη εκπαίδευση και στην κοινωνική ανέλιξη. Ωστόσο, τα οφέλη αυτά περιορίζονται από γεωγραφικούς και κοινωνικούς παράγοντες, προκαλώντας μεγάλη ανισότητα στο εσωτερικό της νεολαίας. Σημαντικό αντίκτυπο έχει ο τρόπος διακυβέρνησης του Ερντογάν, με τις εντάσεις στο εσωτερικό της κοινωνίας, την επιδείνωση των σχέσεων του με την Ευρώπη, και την Δύση γενικότερα, και στην στροφή που έχει κάνει προς την νοσταλγία του παρελθόντος. Ο τρόπος που θα ψηφίσουν οι νέοι και το αποτέλεσμα των εκλογών θα καθορίσουν, σε μεγάλο βαθμό, τα επόμενα βήματα της χώρας, όσον αφορά την εξέλιξη του πολιτικού συστήματος και την διεθνή παρουσία της.
Παραπομπές
1, 8. Human Development Report, 2008, Youth in Turkey, United Nations Development Programme, σελίδα 2. [http://hdr.undp.org/en/content/youth-turkey]
2,3. Turkish Statistical Institute, 2018, Youth in Statistics – 2017. [http://www.turkstat.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=27598]
4. Lüküslü, Demet and Osmanog˘lu, Berrin, 2018, Youth in Turkey:A Sector Newly Emerging and Marked by Political Competition, Social Sciences, 7,31, MDPI Journal, page 1.
5. Ibid, page 3.
6. Ibid, page 4.
7,19. Tremblay, Pinar , 2018, Despite campaign stumbles, Erdogan still ahead of pack, Al-Monitor. [https://www.al-monitor.com/pulse/originals/2018/06/turkey-erdogans-campaign-stumbling.html].
9. Human Development Report, ibid, page 13.
10. Hurriyet Daily News, 2018,Turkish Youth Overwhelmingly against “other”, study says. [http://www.hurriyetdailynews.com/turkish-youth-overwhelmingly-against-other-study-says-124595].
11. Daily Sabah, 2018, Turkish youth: Not smoking, obese and shrinking in numbers. [https://www.dailysabah.com/turkey/2018/05/17/turkish-youth-not-smoking-obese-and-shrinking-in-numbers.]
12,13.17,21,22. New China , 2018,Young Turks serious in politics ahead of elections. [http://www.xinhuanet.com/english/2018-05/27/c_137210500.htm.]
14,20. Kirişci, Kemal and Onayli, Kutay, 2018, Does Turkey’s opposition have a chance at beating Erdoğan’s AKP in June? Brookings Institute.[https://www.brookings.edu/blog/order-from-chaos/2018/05/29/doesturkeys-opposition-have-a-chance-at-beating-erdogans-akp-in-june/]
15,18. Daily Sabah, 2018, Erdoğan says youth will lead way in next term. [https://www.dailysabah.com/elections/2018/05/11/erdogan-says-youth-will-lead-way-in-next-term]
16. Kurubas, Saim, 2018,Turkey’s Elections: Who are the presidential candidates? TRT World. [https://www.trtworld.com/turkey/turkey-s-elections-who-are-the-presidential-candidates―17883]