Η αποχώρηση του έτους 2017 βρίσκει την Ρωσία να έχει σημειώσει αξιόλογη πρόοδο στην οικονομία της. Οι κυρώσεις που επιβλήθηκαν και συνεχίζουν να εφαρμόζονται από τις Η.Π.Α. και την Ε.Ε. καθώς και μία μεταβολή της τιμής του πετρελαίου προκάλεσαν οικονομική κρίση και βαθιά ύφεση (2014-2017) που όμως δεν απέτρεψε την κυβέρνηση Πούτιν να την αντιμετωπίσει αποτελεσματικά. Όλες οι αναλύσεις είναι θετικές και τα στοιχεία προκαλούν αισιοδοξία για το μέλλον. Όμως, κατά πόσο αυτές οι αισιόδοξες προβλέψεις θα επαληθευτούν;
Η εσωτερική οικονομία σε ανάπτυξη
Η Παγκόσμια Τράπεζα στην αναφορά της υποστηρίζει ότι η ρωσική οικονομία ανακάμπτει από βαθιά ύφεση. Παρατηρείται αύξηση της καταναλωτικής δυνατότητας, μακροοικονομική και νομισματική σταθερότητα, χαμηλό ποσοστό ανεργίας και αύξηση του καθαρού μισθού. Δεν είναι περίεργα τα όσα καταγράφονται στην έκθεση αν αναλογιστεί κανείς ότι ο ρυθμός ανάπτυξης της χώρας αναμένεται να κυμανθεί στο 1,5-2% του Α.Ε.Π. για το 2018-2019 και το 2017 ο πληθωρισμός έπεσε σε πολύ χαμηλά επίπεδα ήτοι 2,5% .
Ακόμα, και στο τραπεζικό σύστημα έχουν ληφθεί σοβαρά και δυναμικά μέτρα. Με την σταθερότητα του ρουβλιού να είναι εγγυημένη από την ρωσική κεντρική τράπεζα, η ρωσική κυβέρνηση προχώρησε σε εξυγίανση του τραπεζικού συστήματος με τη κλείσιμο τραπεζών «zombie»i. Οι λίγες ιδιωτικές τράπεζες που αντιμετωπίζουν προβλήματα δεν έχουν αρνητικές επιπτώσεις στην πρόοδο που έχει γίνει.
Ένα ακόμα στοιχείο που καθιστά εμφανές την οικονομική ανάκαμψη και θα την βοηθήσει είναι η προσπάθεια να αναπτυχθεί και ο επιχειρηματικός κλάδος των start-up επιχειρήσεων αλλά και ο τομέας της τεχνητής νοημοσύνης (ΑΙ). Έτσι θα πάψει πλέον η χώρα να εξαρτιέται μόνο από τις εταιρείες πετρελαίου και φυσικού αερίου που μονοπωλούν στο επιχειρηματικό περιβάλλον και θα δοθεί ώθηση σε νέους επιχειρηματίες να αναδειχθούν. Αν αυτό το γεγονός συνδυαστεί και με το ότι ο Βλάντιμιρ Πούτιν σκέφτεται να αντικαταστήσει την «παλιά φρουρά» των πολιτικών του με άτομα νεαρής ηλικίας τότε δίδεται ώθηση και στην ανάπτυξη του ανθρωπίνου δυναμικού αφού η «νέα φρουρά» ίσως είναι πιο δεκτική σε νέες ιδέες.
Η οικονομική ανάκαμψη αυτή έχει αντανάκλαση και στο εξωτερικό. Ενισχύει την θέση της Ρωσίας στην Ευρασιατική Οικονομική Ένωση, στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, στην Παγκόσμια Τράπεζα καθώς και μεταξύ των χωρών BRICS. Παράλληλα, η αντανάκλαση αυτή έχει και επιπτώσεις για τις ευρωπαϊκές χώρες. Ήδη η Γαλλία διά στόματος του υπουργού οικονομικών της Μπρούνο Λε Μέρ δήλωσε ότι δεν εγκρίνει τις αμερικανικές κυρώσεις στην Ρωσία γιατί προκαλούν δυσκολίες στις οικονομικές σχέσεις.
Τα στοιχήματα της νέας κυβέρνησης
Τον Μάρτιο του 2018 θα διεξαχθούν οι ρωσικές προεδρικές εκλογές. Κατά πάσα πιθανότητα για ακόμα μια φορά νικητής θα είναι ο Βλάντιμιρ Πούτιν. Ωστόσο, όποιος κι αν αναδειχθεί πρόεδρος θα αναγκαστεί να κερδίσει κάποια στοιχήματα. Το πρώτο στοίχημα αφορά την διατήρηση αυτού του ρυθμού ανάπτυξης. Το άλλο αφορά τον χαμηλό πληθωρισμό. Αν και σαν γεγονός είναι θετικό απαιτεί προσοχή γιατί οι αποπληθωριστικές τάσεις μπορούν να προκαλέσουν διαταραχή του εμπορίου. Το τρίτο στοίχημα είναι η αντιμετώπιση των αμερικανικών κυρώσεων που είναι «πληγή» για την οικονομία.
Ένα ακόμα στοιχείο που καλό είναι να ληφθεί υπόψη είναι και η θωράκιση του ρουβλιού. Επειδή είναι λογικό η σταθεροποίησή του να προκαλέσει ανταγωνιστικές ενέργειες από τρίτα κράτη θα κληθεί η νέα ρωσική κυβέρνηση να αντιμετωπίσει τις απειλές που είναι έντονες ιδίως στον κυβερνοχώρο. Σύμφωνα με εκτιμήσεις της Sberbankii η ρωσική οικονομία είχε απώλειες κοντά στα 11 δις δολάρια από κυβερνοεπιθέσεις.
Αντί επιλόγου
Συμπερασματικά, η Ρωσία βιώνει μία περίοδο οικονομικής σταθερότητας και ανάκαμψης μετά από βαθιά ύφεση. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα σταδιακά να καθίσταται πόλος έλξης ξένων επενδύσεων επειδή παρέχει ένα ασφαλές οικονομικό περιβάλλον. Ταυτόχρονα, αντιμετωπίζει και προκλήσεις τις οποίες είναι αδήριτη ανάγκη η ρωσική κυβέρνηση να αντιμετωπίσει έτσι ώστε να έχει μέλλον η οικονομική της ανάπτυξη.
Πηγές
Πρακτορείο Ειδήσεων TASS, Sberbank estimates Russian economy’s loses from cyber attacks at $10,3-11 bln annually, 28 November 2017, http://tass.com/economy/977879 (ημερομηνία και ώρα πρόσβασης: 19 Δεκεμβρίου 2017, 24:00).
Carnegie Endowment for International Peace, Strotski Paul, Sokolsky Richard, The return of global Russia: an analytical framework, 14 December 2017, http://carnegieendowment.org/2017/12/14/return-of-global-russia-analytical-framework-pub-75003 (ημερομηνία και ώρα πρόσβασης: 20 Δεκεμβρίου 2017, 23:00).
Πρακτορείο Ειδήσεων TASS, France disapproves of U.S. extraterritorial sanctions leading to tension with Russia, 19 December 2017, http://tass.com/economy/981846 (ημερομηνία και ώρα πρόσβασης: 19 Δεκεμβρίου 2017, 22:05).
Financial Times, Brains not soil should fuel Russia’s economy, 02 October 2017, https://www.ft.com/content/de9530d0-a510-11e7-b797-b61809486fe2 (ημερομηνία και ώρα πρόσβασης: 19 Δεκεμβρίου 2017, 21:30).
Bayley Caroline, BBC, How Russia’s high-tech start-ups are looking beyond oil, 26 November 2017, http://www.bbc.com/news/world-europe-41904509 (ημερομηνία και ώρα πρόσβασης: 19 Δεκεμβρίου 2017, 20:30).
World Bank, Russian economy returns to modest growth in 2017 says World Bank, 29 November 2017, http://www.worldbank.org/en/news/press-release/2017/11/29/rer-38 (ημερομηνία και ώρα πρόσβασης: 17 Δεκεμβρίου 2017, 21:05).
Πρακτορείο Ειδήσεων Reuters, Osborn Andrew, Putin plans to rejuvenate Russian politics makes little progress, 20 November 2017, https://www.reuters.com/article/us-russia-election-putin-analysis/putin-plan-to-rejuvenate-russian-politics-makes-slow-progress-idUSKBN1DK14E (ημερομηνία και ώρα πρόσβασης: 16 Δεκεμβρίου 2017, 11:00).
Πρακτορείο Ειδήσεων TASS, Russia’s banking sector remains stable- World Bank report, 28 November 2017, http://tass.com/economy/978048, (ημερομηνία και ώρα πρόσβασης: 17 Δεκεμβρίου 2017, 20:40).
Ιστότοπος με στατιστικές αναλύσεις Statista, Russia: Inflation rate from November 2016 to November 2017 (compared to the same month of the previous year, https://www.statista.com/statistics/276323/monthly-inflation-rate-in-russia/ November 2017, (ημερομηνία και ώρα πρόσβασης: 16 Δεκεμβρίου 2017, 12:00).
Ιστότοπος Sberbank, http://www.sberbank.com/index (ημερομηνία και ώρα πρόσβασης: 22 Δεκεμβρίου 2017, 14:20).