Εδώ και χρόνια, οι ερευνητές έχουν διαπιστώσει ότι η κατάχρηση αλκοόλ από τους γονείς-φροντιστές επηρεάζει αρνητικά την ψυχική υγεία και την κοινωνική ανάπτυξη ενός παιδιού. Ωστόσο, μέχρι πρότινος, δεν γνωρίζαμε εάν η κατανάλωση αλκοολούχων ποτών από τον γονέα έχει και μόνιμες βιολογικές επιπτώσεις στη σωματική υγεία του μωρού.
Όμως, για καλή μας τύχη, πρόσφατη έρευνα ρίχνει φως στα ερωτήματα που μας ταλανίζουν. H μελέτη αποδεικνύει ότι η χρόνια κατανάλωση αλκοόλ και από τους δύο γονείς, έχει ουσιαστική και διαρκή επίδραση στην επόμενη γενιά. Συγκεκριμένα, κάνει τους απογόνους του ζευγαριού να γερνούν πιο γρήγορα, καθιστώντας παράλληλα τους οργανισμούς των παιδιών πιο επιρρεπείς σε ασθένειες.
Η σχέση του εμβρύου με το αλκοόλ
Όπως είναι φυσικό, τα ωάρια και τα σπερματοζωάρια που παράγει το αναπαραγωγικό μας σύστημα, φέρουν κάτι από εμάς τους ίδιους. Δεν είναι άλλωστε τυχαίο που τόσο σε γυναίκες, όσο και σε άνδρες που ανιχνεύονται με ζητήματα υπογονιμότητας, μαζί με τις ορμονικές θεραπείες, συνίστανται επίσης ειδικές δίαιτες.
Πέρα όμως από την κατάσταση του ωαρίου ή του σπερματοζωαρίου, όταν το μελλοντικό παιδί περάσει στο στάδιο του εμβρύου, εξακολουθεί να τρέφεται με ό,τι τρέφεται η μητέρα. Και σε αυτή την περίπτωση, αν το παρακάνουμε με το ποτό, το οινόπνευμα που περνά στο έμβρυο, συνδέεται με ένα ευρύ φάσμα σωματικών, αναπτυξιακών και συμπεριφορικών ελλειμμάτων.
Πιο αναλυτικά, τα παιδιά με διαταραχές του εμβρυϊκού αλκοολικού φάσματος εμφανίζουν πρώιμη έναρξη ασθενειών της ενηλικίωσης, συμπεριλαμβανομένου του διαβήτη τύπου 2 και των καρδιακών παθήσεων. Για ασθενείς με τις εν λόγω διαταραχές, η καρδιαγγειακή νόσος εμφανίζεται για πρώτη φορά κατά την εφηβεία, σε αντίθεση με άλλους ασθενείς, που εμφανίζουν τα πρώτα συμπτώματα στην ηλικία των 40 ή και των 50 ετών. Δεν είναι απίστευτο;
Τα παιδιά με διαταραχές του εμβρυϊκού αλκοολικού φάσματος είναι επίσης πιο πιθανό να νοσηλευτούν, ακόμα κι αν προσβληθούν από απλή γρίπη, ενώ έχουν κατά μέσο όρο 40% μικρότερη διάρκεια ζωής.
Αυτό σημαίνει ότι η κατάχρηση αλκοόλ του γονέα πριν από τη σύλληψη επηρεάζει άμεσα τη σωματική υγεία του παιδιού;
Η απάντηση είναι ναι. Διότι η υπερβολική κατανάλωση ποτού από τον πατέρα και τη μητέρα, προκαλούν επιβλαβείς αλλαγές στα μιτοχόνδρια του παιδιού. Και τα μιτοχόνδρια, τα οποία εκτελούν πυρηνικές λειτουργίες του κυττάρου, ελέγχουν πολλές πτυχές της γήρανσης και της υγείας μας γενικότερα.
Αν όμως τα «ποτίζουμε» άφθονο αλκοόλ δίχως μέτρο, σταδιακά χάνουν την ικανότητά τους να επιδιορθώνουν τις βλάβες που προκαλούνται στον οργανισμό με την πάροδο του χρόνου. Και αυτό έχει ως αποτέλεσμα τα κύτταρά μας να εκφυλίζονται και το ανοσοποιητικό μας σύστημα να υποκύπτει στις ασθένειες χωρίς την παραμικρή αντίσταση.
Και τι έχει μεγαλύτερο αντίκτυπο; Οι συνήθειες του πατέρα ή οι συνήθειες της μητέρας;
Η έκθεση του εμβρύου στο αλκοόλ, που συσχετίστηκε με τον τρόπο ζωής του πατέρα, διαπιστώθηκε πως προκαλεί διπλάσια αύξηση της ηπατικής νόσου. Το εύρημα αυτό υποδηλώνει ότι η κατάχρηση από τον αρσενικό γονέα, θα μπορούσε να έχει σημαντικότερες επιπτώσεις στη γήρανση και τα χτυπήματα από ασθένειες που σχετίζονται με την ηλικία.
Βέβαια, το σημαντικότερο συμπέρασμα είναι πως αν και οι δύο γονείς πίνουν, οι επιπτώσεις στους απογόνους, είναι ακόμη πιο καταστρεπτικές.
Και αν πίνουμε ένα ποτό πού και πού, προκαλεί και αυτό προβλήματα στο παιδί;
Η ομάδα των ερευνητών δεν διαθέτει επιστημονικές αποδείξεις περί του εάν και η μέτρια χρήση αλκοόλ προκαλεί προβλήματα στα μιτοχόνδρια. Ως εκ τούτου, το καλύτερο που έχουμε να κάνουμε, είτε σκοπεύουμε να γίνουμε γονείς είτε όχι, είναι να περιορίσουμε την κατανάλωση αλκοόλ στο ελάχιστο δυνατό.
Αυτό φυσικά δεν σημαίνει ότι ένα ποτήρι κρασί ή μια μπύρα σε γιορτές ή επετειακές βραδιές είναι συνώνυμο της καταστροφής. Σημαίνει απλώς ότι οφείλουμε να είμαστε συνειδητοί και να επιλέγουμε το καλύτερο δυνατό, τόσο για εμάς όσο και για τα παιδιά μας.