Την πρώτη επίσκεψη στην Αφρική, μετά την αποχώρησή του από τον Λευκό Οίκο, τον Ιανουάριο του 2017, πραγματοποίσε ο Μπαράκ Ομπάμα. Ενώπιον χιλιάδων Νοτιοαφρικανών, ο πρώην πρόεδρος των ΗΠΑ εκφώνησε ομιλία για τον Νέλσον Μαντέλα με αφορμή τη συμπλήρωση 100 χρόνων από τη γέννησή του, o οποίος πέθανε το 2013 σε ηλικία 95 ετών.
Η ομιλία στο Γιοχάνεσμπουργκ ήταν για τον πρώην πρόεδρο των ΗΠΑ ίσως η πιο σημαντική μετά το τέλος της οκταετούς θητείας του. Μεταξύ άλλων μάλιστα ανέφερε ότι η πολιτική του αφύπνιση ξεκίνησε με μία ομιλία κατά του απαρτχάιντ. Να σημειωθεί ότι και οι δύο άνδρες ήταν οι πρώτοι μαύροι πρόεδροι των χωρών τους.
Ο Ομπάμα έχει επανειλημμένως δηλώσει πόσο τον έχει επηρεάσει ο ιστορικός ηγέτης, σύμβολο του αγώνα κατά του απαρτχάιντ. Ως γερουσιαστής ακόμη, είχε πάντα μαζί του μία φωτογραφία του με τον Μαντέλα.
Ο ίδιος κατά τη διάρκεια της ομιλίας του αναφέρθηκε στον Νέλσον Μαντέλα που πέθανε, στις 5 Δεκεμβρίου 2013 και σε μια ομιλία του κατά του απαρτχάιντ, το 1981, σε πανεπιστήμιο του Λος Άντζελες που θεωρούνταν το πρώτο πράγμα που είχε κάνει και «αφορούσε την πολιτική ή τις πολιτικές του πεποιθήσεις».
Τα βασικά σημεία του λόγου του:
O πρώην πλανητάρχης μίλησε για το φαινόμενο του ρατσισμού που δεν έχει αμβλυνθεί, για τη νέα πολιτική του φόβου και της αβεβαιότητας, για τους λίγους ισχυρούς που κυβερνούν τον κόσμο αλλά και για τη δικιά μας ευθύνη, ώστε να κάνουμε καλύτερο τον κόσμο μας. Όλα περιστρεφόμενα γύρω από την εμβληματική μορφή του 20ού αιώνα, τον Νέλσον Μαντέλα
Για την καταπολέμηση του ρατσισμού από τον Μαντέλα:
«Ζούμε περίεργες και αβέβαιες στιγμές. Ακόμη και σε δημοκρατίες όπως οι Ηνωμένες Πολιτείες, ο φυλετικός διαχωρισμός και η συστηματική διάκριση ήταν νόμος σχεδόν στη μισή χώρα και κανόνας στην υπόλοιπη», συνέχισε εκθειάζοντας το σημαντικό έργο του Νέλσον Μαντέλα για τα ανθρώπινα δικαιώματα.
«Από την αρχή ο αγώνας του ήταν ιδιαίτερος σε αυτόν τον τόπο, στην πατρίδα του. Ένας αγώνας για τον τερματισμό του απαρτχάιντ, αλλά με τη θυσία και την ακλόνητη ηγεσία του και, ίσως πάνω από όλα, μέσω της ηθικής του, ο Μαντέλα το μετέτρεψε σε κάτι μεγαλύτερο» εξήγησε στη συνέχεια.
Για τα σημερινά δεδομένα του φαινομένου
«Είναι σαφές ότι οι φυλετικές διακρίσεις εξακολουθούν να υφίστανται στις ΗΠΑ και τη Νότια Αφρική. Για πολλούς ανθρώπους, όσο περισσότερο αλλάζουν τα πράγματα, τόσο περισσότερα παραμένουν τα ίδια. Η πολιτική του φόβου, της δυσαρέσκειας και της αδράνειας είναι αυτή που επικρατεί πια», είπε αφήνοντας αιχμές και για την πολιτική του Τραμπ, ενώ αναφέρθηκε και στη νικήτρια του Παγκοσμίου Κυπέλλου, τη Γαλλία, η οποία αποτελούνταν από πολλούς μαύρους ποδοσφαιριστές.
Για τους επιχειρηματικούς τιτάνες:
«Ζουν ολοένα και πιο απομονωμένοι από τους απλούς ανθρώπους. Κλείνουν εργοστάσια, μεταφέρουν τα χρήματά τους σε φορολογικούς παραδείσους», δήλωσε ενώ πρότεινε την περαιτέρω φορολόγηση των πλούσιων για να κλείσει η ψαλίδα μεταξύ εκείνων και των φτωχών κοινωνικών στρωμάτων. Επίσης, επισήμανε πως πρέπει να σταματήσουμε να είμαστε συμπονετικοί στο πλησίον, αλλά να βρούμε τρόπους να τους εξισώσουμε, κυρίως με επενδύσεις.
Για τα δικά μας «πρέπει»
Σημείωσε ότι πρέπει να σταματήσει η κινδυνολογία για τη «δολοφονία» της Δημοκρατίας και ότι πρέπει να δουλέψουμε μαζί για την «επούλωσή» της, ενώ πρότεινε να μην εγκαταλειφθεί η ελπίδα, δίνοντας το παράδειγμα του Νέλσον Μαντέλα, ο οποίος ήταν στη φυλακή για σχεδόν τρεις δεκαετίες, αλλά δεν τα παράτησε ποτέ.
«Δε χρειαζόμαστε ηγέτες. Χρειαζόμαστε συλλογικό πνεύμα» συμπλήρωσε.
«Έτσι στους νέους ανθρώπους, το μήνυμά μου προς εσάς είναι απλό: συνεχίστε να πιστεύετε, συνεχίστε να βαδίζετε, συνεχίστε να αυξάνετε τη φωνή σας»
Παρότι ο Ομπάμα δεν κατονόμασε τον Τραμπ, ανέφερε αρκετές από τις πολιτικές του διαδόχου του, καλώντας τον κόσμο να κρατήσει ζωντανές τις ιδέες για τις οποίες εργάστηκε ο Μαντέλα, ανάμεσά τους η δημοκρατία, η διαφορετικότητα και η ανοχή.
Το φινάλε
Ολοκλήρωσε με απόφθεγμα του Μαντέλα, όσο το κοινό τον αποθέωνε:
«Κανείς δεν γεννιέται, μισώντας κάποιον για το χρώμα του δέρματος, την καταγωγή ή τη θρησκεία του. Οι άνθρωποι πρέπει να μάθουν να μισούν κι αν μπορούν να διδαχθούν το μίσος, μπορούν να διδαχθούν και την αγάπη, γιατί η αγάπη έρχεται πιο φυσικά στην ανθρώπινη καρδιά, παρά το αντίθετο»
Τα λόγια του ενθουσίασαν το πλήθος των περίπου 14.000 ανθρώπων που συγκεντρώθηκαν σε γήπεδο του κρίκετ στο Γιοχάνεσμπουργκ για την ομιλία του πρώην προέδρου των ΗΠΑ.
Πηγή: BBC