Ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν πρότεινε το βράδυ της Δευτέρας πώληση σπανίων γαιών από τη Ρωσία σε αμερικανικές εταιρείες- μεταξύ άλλων και από κατεχόμενα ουκρανικά εδάφη.
«Είμαστε έτοιμοι να συνεργαστούμε με τους εταίρους μας, περιλαμβανομένων και των Αμερικανών» είπε ο Πούτιν, προσθέτοντας ότι η Ρωσία θα μπορούσε να αρχίσει ξανά την πώληση αλουμινίου στις ΗΠΑ. «Χωρίς αμφιβολία έχουμε, θέλω να τονίσω, σημαντικά περισσότερους πόρους τέτοιου είδους από την Ουκρανία» είπε ο Ρώσος πρόεδρος.
Ο Πούτιν πρόσθεσε ότι ενδεχόμενες συμφωνίες για έρευνες σχετικά με σπάνιες γαίες θα μπορούσαν να επεκταθούν σε κοιτάσματα σε περιοχές της ανατολικής Ουκρανίας υπό ρωσική κατοχή. Νωρίτερα τη Δευτέρα ο Τραμπ είχε πει σε δημοσιογράφους στην Ουάσινγκτον πως «μεγάλες συναλλαγές οικονομικής ανάπτυξης με τη Ρωσία» θα μπορούσαν να λάβουν χώρα. Εντός δύο ωρών από τη δήλωση Τραμπ, ο Πούτιν προήδρευσε μιας απρογραμμάτιστης συνάντησης με υπουργούς και οικονομικούς συμβούλους για σπάνιες γαίες. Σημειώνεται πως, σύμφωνα με δεδομένα της US Geological Survey η Ρωσία έχει τα πέμπτα μεγαλύτερα κοιτάσματα σπανίων γαιών στον κόσμο.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:
Η ΕΕ προτείνει και αυτή συμφωνία για ορυκτά στην Ουκρανία
Οι διαπραγματεύσεις μεταξύ Αμερικανών και Ουκρανών αξιωματούχων σχετικά με τη συνέχιση της αμερικανικής στρατιωτικής βοήθειας με αντάλλαγμα την πρόσβαση στους πολύτιμους ορυκτούς πόρους της Ουκρανίας φαίνονταν να προχωρούν μετά από μια δύσκολη αρχή- κάτι που το Κίεβο ελπίζει ότι θα βοηθήσει στη διασφάλιση της υποστήριξης για την άμυνά του απέναντι στη Ρωσία.
Η Ουκρανία έχει προτείνει συμφωνία με τον Τραμπ για προμήθεια σπανίων γαιών, που είναι κρίσιμης σημασίας για διάφορες τεχνολογίες. Ο Τραμπ είπε νωρίτερα μέσα στον μήνα ότι ήθελε μια τέτοια συμφωνία, και είχε προταθεί αρχικά από τον Ουκρανό πρόεδρο Ζελένσκι στο πλαίσιο της προσπάθειας ενίσχυσης της θέσης της Ουκρανίας σε μελλοντικές διαπραγματεύσεις με την Μόσχα.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:
Οπλα με αντάλλαγμα ορυκτά: Τι πόρους έχει η Ουκρανία, πού είναι και γιατί τους θέλει ο Τραμπ
Ωστόσο το Κίεβο αντέδρασε αρνητικά στις αρχικές προσφορές των ΗΠΑ, τονίζοντας ότι δεν διαθέτει επαρκείς εγγυήσεις ασφαλείας για την Ουκρανία και ότι η προτεινόμενη «τιμή», των 500 δισ. δολαρίων, θα φόρτωνε με χρέος ολόκληρες γενιές Ουκρανών. Ωστόσο ενδείξεις και από τις δύο πλευρές υποδεικνύουν πως το χάσμα ίσως κλείνει, και μια συμφωνία θα μπορούσε να βρίσκεται στον ορίζοντα.
Τι είναι οι σπάνιες γαίες
Οι σπάνιες γαίες είναι μία ομάδα 17 στοιχείων που είναι απαραίτητες για πολλά είδη καταναλωτικών τεχνολογιών, περιλαμβανομένων κινητών τηλεφώνων, σκληρών δίσκων και ηλεκτρικών και υβριδικών οχημάτων. Είναι ασαφές κατά πόσον ο Τραμπ θέλει συγκεκριμένα στοιχεία στην Ουκρανία, η οποία έχει επίσης να προσφέρει και άλλα ορυκτά- όπως πχ λίθιο, τιτάνιο, ουράνιο και άλλα.
Η Κίνα, την οποία ο Ντόναλντ Τραμπ αντιλαμβάνεται ως τον κύριο γεωπολιτικό ανταγωνιστή των ΗΠΑ, είναι ο μεγαλύτερος παραγωγός σπανίων γαιών στον κόσμο. Τόσο οι ΗΠΑ όσο και η Ευρώπη επιθυμούν να μειώσουν την εξάρτησή τους σε αυτόν τον τομέα από το Πεκίνο.
Για την Ουκρανία μια τέτοια συμφωνία θα μπορούσε να διασφαλίσει πως ο μεγαλύτερος και σημαντικότερος σύμμαχός του δεν «παγώνει» τη στρατιωτική στήριξη. Αυτό θα ήταν καταστροφικό για τη χώρα, η οποία μάχεται εδώ και τρία χρόνια κατά της ρωσικής εισβολής. Επίσης η ιδέα αυτή προκύπτει εν μέσω μιας περιόδου κατά την οποία η αξιόπιστη και αδιάκοπη πρόσβαση σε κρίσιμα ορυκτά γίνεται ολοένα και πιο δύσκολη παγκοσμίως.
Ποια είναι η κατάσταση της ουκρανικής βιομηχανίας εξόρυξης
Οι σπάνιες γαίες της Ουκρανίας είναι σε μεγάλο βαθμό ανεκμετάλλευτες λόγω του πολέμου και εξαιτίας των κρατικών πολιτικών όσον αφορά στην εξορυκτική βιομηχανία. Η χώρα επίσης δεν έχει επαρκείς πληροφορίες για να καθοδηγήσει την εξόρυξη σπανίων γαιών.
Τα γεωπολιτικά δεδομένα είναι περιορισμένα επειδή τα κοιτάσματα ορυκτών είναι διάσπαρτα ανά την Ουκρανία και οι υπάρχουσες μελέτες θεωρούνται σε μεγάλο βαθμό ανεπαρκείς. Οι πραγματικές προοπτικές της βιομηχανίας είναι ασαφείς λίγο ανεπαρκούς έρευνας, σύμφωνα με επιχειρηματίες και αναλυτές. Γενικά πάντως, η Ουκρανία φαίνεται πολλά υποσχόμενη όσον αφορά τους ορυκτούς πόρους. Τα αποθέματα τιτανίου της θεωρείται πως είναι μεταξύ των μεγαλύτερων στην Ευρώπη, ενώ στην Ουκρανία βρίσκονται και τα μεγαλύτερα γνωστά κοιτάσματα λιθίου, που χρησιμοποιείται για την παραγωγή μπαταριών, κεραμικών και γυαλιού. Το 2021 η ουκρανική εξορυκτική βιομηχανία αντιστοιχούσε στο 6,1% του ΑΠΕ της χώρας και το 30% των εξαγωγών.
Εκτιμάται ότι το 40% των κοιτασμάτων μετάλλων της Ουκρανίας δεν είναι προσβάσιμα λόγω της ρωσικής κατοχής, σύμφωνα με δεδομένα από το We Build Ukraine, think tank με έδρα στο Κίεβο. Η Ουκρανία έχει υποστηρίξει ότι είναι προς το συμφέρον του Τραμπ να αρχίσει να εκμεταλλεύεται τα υπόλοιπα πριν οι Ρώσοι καταλάβουν κι άλλα.
Η Κομισιόν υπέδειξε την Ουκρανία ως εν δυνάμει προμηθευτή για πάνω από 20 κρίσιμες πρώτες ύλες και κατέληξε στο συμπέρασμα πως αν η χώρα ενταχθεί στην ΕΕ, η ευρωπαϊκή οικονομία θα ενισχυθεί.
Με πληροφορίες από Associated Press, Guardian, BBC