Η κακοκαιρία Daniel χτύπησε πρώτα την Ελλάδα και μετά την Λιβύη με διαφορά λίγων ωρών. Στη χώρα μας ο τραγικός απολογισμός, μέχρι τώρα, κάνει λόγο για 17 νεκρούς ενώ στην βορειοαφρικανική χώρα ο αριθμός των νεκρών ξεπερνά τους 5.000 και εκφράζονται ανησυχίες ότι θα μπορούσαν να φτάσουν ακόμη και τους 20.000.
Οι περισσότεροι θάνατοι στη Λιβύη «θα μπορούσαν να έχουν αποφευχθεί», εκτίμησε την Πέμπτη ο επικεφαλής του Παγκόσμιου Οργανισμού Μετεωρολογίας, Πέτερι Τάαλας.
Αν υπήρχε καλύτερος συντονισμός, οι αρχές «θα μπορούσαν να έχουν εκδώσει προειδοποιήσεις και οι υπηρεσίες διαχείρισης εκτάκτων καταστάσεων θα μπορούσαν να έχουν προχωρήσει σε απομακρύνσεις προσώπων και να είχαμε αποφύγει τις περισσότερες απώλειες ανθρώπινων ζωών», υπογράμμισε.
Λόγω των πολυετών εσωτερικών συγκρούσεων που σπαράσσουν τη Λιβύη έχει «καταστραφεί μεγάλο μέρος του συστήματος μετεωρολογικής παρακολούθησης», εξήγησε ο Τάαλας. «Οι πλημμύρες σημειώθηκαν και δεν έγινε καμία εκκένωση διότι δεν υπήρχαν τα κατάλληλα συστήματα έγκαιρης προειδοποίησης», πρόσθεσε.
Το Εθνικό Μετεωρολογικό Κέντρο της Λιβύης είχε εκδώσει προειδοποιήσεις για ακραία καιρικά φαινόμενα τις επόμενες 72 ώρες και ενημέρωσε τις αρχές μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, ζητώντας τους να λάβουν προληπτικά μέτρα. Οι αρχές της ανατολικής Λιβύης κήρυξαν κατάσταση έκτακτης ανάγκης την Παρασκευή και δημιούργησαν ομάδα διαχείρισης κρίσεων.
Όμως ο Παγκόσμιος Οργανισμός Μετεωρολογίας επεσήμανε ότι «δεν είναι ξεκάθαρο» αν «οι προειδοποιήσεις μεταδόθηκαν με αποτελεσματικό τρόπο».
Βέβαια, στην περίπτωση της Λιβύης υπήρχαν πολλοί λόγοι που συνέβαλαν στην τραγωδία: ο μαρασμός από τις εμφύλιες συγκρούσεις, η απουσία μιας ενιαίας κεντρικής διοίκησης, οι απαρχαιωμένες υποδομές, κ.ά
Μοιραία, ωστόσο, κάπου εδώ έρχεται να μπει στην κουβέντα το περίφημο 112 - το σύστημα έγκαιρης προειδοποίσης και εκκένωσης πολιτών σε περιπτώσεις φυσικών καταστροφών και καταστάσεων έκτακτης ανάγκης, όπως πυρκαγιές, πλημμύρες και ακραία καιρικά φαινόμενα.
Εκ του αποτελέσματος αποδεικνύεται ότι το 112 έχει σώσει πολλές ανθρώπινες ζωές στη χώρα μας. Επί της ουσίας, ο ΟΗΕ αυτό είπε σήμερα: «Αν η Λιβύη είχε 112, δεν θα θρηνούσε τόσες χιλιάδες αδικοχαμένα θύματα».
Βέβαια, στην Ελλάδα τείνουμε να φτάσουμε στο άλλο άκρο, έχοντας εν μέρει επαναπαυτεί στη «λύση» των έγκαιρων εκκενώσεων και αφήνοντας στην τύχη τους όλα εκείνα τα απαραίτητα προληπτικά μέτρα πριν την καταστροφή. Αναμφίβολα, το 112 είναι σωτήριο για τον άνθρωπο αλλά από μόνο του δεν αρκεί για ένα κράτος που θέλει να λογίζεται ως οργανωμένο και προνοητικό.
Το πρόσφατο παράδειγμα της Θεσσαλίας, εξάλλου, είναι αμείλικτο: το καλοκαίρι, με τις καταστροφικές πυρκαγιές, υπήρξαν μαζικές εκκενώσεις και η πλειοψηφία των κατοίκων γλίτωσε. Αλλά το 112 δεν κάνει τα δέντρα να ξαναφυτρώσουν. Η καταιγίδα, που διαδέχθηκε τις φωτιές λίγες ημέρες αργότερα, προφανώς δεν βρήκε καμία αντίσταση στις στάχτες, με αποτέλεσμα να «πνίξει» τον θεσσαλικό κάμπο.
Και στην περίπτωση του Daniel το 112, αναντίρρητα, έσωσε ζωές. Αλλά, τώρα που οι κάτοικοι επιστρέφουν - όσοι μπορούν - στα σπίτια τους είναι αντιμέτωποι με την καταστροφή των περιουσιών τους και με μια σειρά από υγειονομικούς κινδύνους. Και το 112 δεν μπορεί να κάνει τίποτα για όλα αυτά.
Συν 112, λοιπόν, και χείρα κίνει... Και αυτή η χείρα πρέπει να κινείται πριν γίνει το κακό.