Η λίπανση του κινητήρα πάντα έπαιζε σημαντικό ρόλο στη συντήρηση ενός αυτοκινήτου, καθώς αποτρέπει τη φθορά από την επαφή των μετάλλων και την υπερθέρμανσή του λόγω τριβής. Κάθε κατασκευαστής προτείνει λιπαντικά με συγκεκριμένες προδιαγραφές.
Όταν το λιπαντικό έχει χρησιμοποιηθεί για περισσότερα χιλιόμετρα από αυτά που έχει παραχθεί, τότε δεν παρέχει την ανάλογη προστασία. Έτσι οι αλλαγές των λιπαντικών σε συγκεκριμένα χιλιόμετρα ή τακτά χρονικά διαστήματα είναι αναγκαία. Υποχρέωση του οδηγού είναι να βλέπει τακτικά την στάθμη των λιπαντικών και να συμπληρώνει κάθε φορά που είναι κάτω από την επιτρεπτή στάθμη.
Υπάρχουν οι βενζινοκινητήρες και οι πετρελαιοκινητήρες. Αυτοί χρησιμοποιούν διαφορετικούς τύπους λιπαντικών που ποικίλλουν σε σύσταση και πυκνότητα. Όλα τα λιπαντικά στη συσκευασία τους αναγράφουν τέσσερις αριθμούς και ένα «W» με μια παύλα ενδιάμεσα. Όπως για παράδειγμα 10W-40 ή 5W-30.
Όσο πιο καινούριος είναι ο κινητήρας τόσο πιο λεπτό λάδι χρησιμοποιεί, καθώς δεν υπάρχει μεγάλο κενό μεταξύ των μετάλλων.
Τα τελευταία χρόνια πολλά λιπαντικά χρησιμοποιούν πρόσθετα που τους επιτρέπουν να αλλάζουν πυκνότητα ανάλογα με τη θερμοκρασία του κινητήρα.
Στον πρώτο αριθμό το γράμμα «W», από τη λέξη «winter» (χειμώνας) δείχνει πόσο ο κρύος καιρός θα επηρεάσει την απόδοση του λαδιού. Όταν η θερμοκρασία είναι υψηλότερη, το λάδι αποδίδει διαφορετικά και αυτό αποτυπώνεται στον δεύτερο αριθμό.
Διαφορετικές προδιαγραφές
Τα βενζινοκίνητα οχήματα χρησιμοποιούν προδιαγραφές «ACEA» όπως A1 για εξοικονόμηση καυσίμου, Α3 για υψηλή απόδοση και/ή εκτεταμένη αποστράγγιση, A5 για εξοικονόμηση καυσίμου με δυνατότητα εκτεταμένης αποστράγγισης.
Υπάρχουν και τα «longlife» τα οποία δίνουν τη δυνατότητα στους κατόχους, σύμφωνα με τις προδιαγραφές που δίνουν οι κατασκευαστές, να κάνουν αλλαγή λιπαντικών κάθε δύο χρόνια ή 30.000 χιλιόμετρα.
Οι κινητήρες πετρελαίου χρειάζονται διαφορετικό λάδι από τους βενζινοκινητήρες, ειδικά εάν έχουν φίλτρο σωματιδίων (DPF).
Στο εγχειρίδιο η προδιαγραφή Β1 είναι για εξοικονόμηση καυσίμου, η B3 για υψηλή απόδοση και/ή εκτεταμένη αποστράγγιση, η B4 για πετρελαιοκινητήρες άμεσου ψεκασμού και η B5 για εξοικονόμηση καυσίμου με δυνατότητα εκτεταμένης αποστράγγισης.
Το SAPS σημαίνει «Sulphated Ash, Phosphorous and Sulphur»(Θειϊκή Τέφρα, Φώσφορο και Θείο), δηλαδή τις ουσίες που μπορούν να συσσωρευτούν στο φίλτρο DPF. Σε αυτή την περίπτωση χρησιμοποιούμε: C1 για χαμηλό SAPS (0,5% τέφρα) και εξοικονόμηση καυσίμου, C2 για μεσαίο SAPS (0,8% τέφρα) και εξοικονόμηση καυσίμου και C3 για μεσαίο SAPS (0,8% τέφρα) για μικρότερη εξοικονόμηση και καλύτερη απόδοση.
Από την άλλη υπάρχουν και τα συνθετικά λιπαντικά που είναι πιο εξελιγμένα και πιο ακριβά, καθώς και τα ημισυνθετικά, που συνδυάζουν συνθετικά και ορυκτέλαια και είναι λιγότερο ακριβά.
Πηγή: ΑΠΕ - ΜΠΕ