Λίγο πριν την έναρξη της διεθνούς διάσκεψης “Our Ocean” η οποία λαμβάνει χώρα στην Αθήνα, ακτιβιστές του ελληνικού γραφείου της Greenpeace πραγματοποίησαν προβολές μηνυμάτων υπέρ της προστασίας της θάλασσας στον ιστορικό βράχο της Ακρόπολης, στον ναό του Ποσειδώνα στο Σούνιο, και αλλού, υπενθυμίζοντας στους ηγέτες την ευθύνη τους για την προστασία των παγκόσμιων ωκεανών.
Το ”ταξίδι” των μηνυμάτων ξεκίνησε από τον βράχο της Ακρόπολης και συνεχίστηκε με προβολές σε εμβληματικά τοπόσημα της πρωτεύουσας, καταλήγοντας στο Κέντρο Πολιτισμού - Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος, το οποίο φιλοξενεί τη διάσκεψη “Our Ocean”.
Η δράση είχε σαν στόχο να αναδειχθεί η επείγουσα ανάγκη μέτρων προστασίας της θαλάσσιας ζωής από καταστροφικές πρακτικές, όπως η υπεραλίευση και οι εξορύξεις υδρογονανθράκων και ορυκτών από τα βάθη των θαλασσών μας. Ταυτόχρονα, τα μηνύματα έδωσαν έμφαση στην προστασία των παράκτιων κοινοτήτων, οι οποίες κινδυνεύουν από την υποβάθμιση των ωκεανών μας, όπως και την ύψιστη σημασία επικύρωσης της Παγκόσμιας Συνθήκης του ΟΗΕ για τους ωκεανούς. Τα μηνύματα είχαν την υπογραφή του ελληνικού γραφείου της Greenpeace και της WWF Ελλάς, εκφράζοντας τη θέση των δύο οργανώσεων οι οποίες έχουν μακροχρόνια διεθνή και εθνική δράση σε ζητήματα προστασίας της θαλάσσιας βιοποικιλότητας.
“Παρά την αρχική δημιουργία της Παγκόσμιας Συνθήκης για τους ωκεανούς το 2023, οι ωκεανοί εξακολουθούν να κινδυνεύουν από τη βιομηχανική αλιεία, τη ρύπανση, τις εξορύξεις πετρελαίου και αερίου και τη νέα κούρσα για εξορύξεις ορυκτών από τον βυθό. Η διεθνής διάσκεψη που διεξάγεται στην Αθήνα αυτές τις μέρες δεν πρέπει να είναι απλώς μια ευκαιρία για να αυτοθαυμαστούν οι κυβερνήσεις για όσα έχουν πει μέχρι τώρα. Αντιθέτως, οφείλει να είναι το σημείο στο οποίο θα παρουσιαστούν σοβαρά βήματα και σχέδια δράσης με στόχο να αποφευχθεί η λεηλασία των θαλασσών μας”, τόνισε ο Νίκος Χαραλαμπίδης, Γενικός Διευθυντής του ελληνικού γραφείου της Greenpeace. Συνέχισε λέγοντας πως “η Greenpeace ζητά τολμηρές δεσμεύσεις από τις πάνω από εκατό αντιπροσωπείες χωρών που θα παρευρεθούν στη διάσκεψη”.
Η Greenpeace καλεί την ελληνική κυβέρνηση και τον κ. Πρωθυπουργό να αναλάβει συγκεκριμένες και ουσιαστικές πρωτοβουλίες και να υλοποιήσει τις δεσμεύσεις της για την προστασία των θαλασσών, και πιο συγκεκριμένα ζητά:
1. Να προχωρήσει στη δημιουργία και την εξασφάλιση λειτουργίας θαλάσσιων προστατευόμενων περιοχών που καλύπτουν τουλάχιστον το 30% της επιφάνειας των θαλασσών μας και εγγυώνται την ασφαλή αναπαραγωγή κρίσιμων ειδών και την προστασία απειλούμενων οικοσυστημάτων.
2. Να κηρύξει την Ελληνική Τάφρο, με τη σπάνια και ιδιαίτερη ζωή που φιλοξενεί, ως θαλάσσια προστατευόμενη περιοχή.
3. Να θέσει οριστικό τέλος στα σχέδια για εξορύξεις υδρογονανθράκων. Η απαγόρευση τέτοιων δραστηριοτήτων στις θαλάσσιες προστατευόμενες περιοχές είναι – τόσο με περιβαλλοντικούς, όσο και με καθαρά οικονομικούς όρους – επιβεβλημένη.
4. Να επικυρώσει την Παγκόσμια Συνθήκη για τους Ωκεανούς.
Εφόσον η ελληνική κυβέρνηση και οι παγκόσμιοι ηγέτες επιθυμούν να αναγνωριστούν ως πρωτοστάτες, πρέπει να δείξουν συνέπεια. Αν πράγματι θέλουν να λάβουμε σοβαρά τα λεγόμενά τους, τότε είναι κρίσιμο να προχωρήσουν στις παραπάνω δεσμεύσεις.
Η Greenpeace ανησυχεί για τις ως τώρα κενές υποσχέσεις των κυβερνήσεων, οι οποίες έχουν λιγότερο από έξι χρόνια για να εξασφαλίσουν την προστασία του 30% των παγκόσμιων θαλάσσιων οικοσυστημάτων από την αισχροκερδή καταστροφή. Απομένει μόνο ένα έτος μέχρι την επόμενη παγκόσμια διάσκεψη του ΟΗΕ στην Νίκαια και μέχρι τότε χρειάζεται σε παγκόσμιο επίπεδο να έχουν γίνει τα εξής απαραίτητα, επείγοντα βήματα:
Τουλάχιστον 60 χώρες πρέπει να επικυρώσουν τη Διεθνή Συμφωνία του ΟΗΕ[2] για τους ωκεανούς με στόχο να τεθεί σε ισχύ. Δυστυχώς μέχρι στιγμής μόνο 3 χώρες (Παλάου, Χιλή και Μπελίζ) έχουν προχωρήσει και άλλη μια (Σεϋχέλλες) ετοιμάζεται να κάνει το ίδιο. Αντίθετα, η χώρα μας δεν έχει προχωρήσει σε επικύρωση της Συνθήκης, παρόλο που έχει δηλώσει ότι η προστασία των θαλασσών είναι προτεραιότητά της.
Στη συνάντηση της Διεθνούς Αρχής των Θαλάσσιων Βυθών (International Seabed Authority, ISA) τον Ιούλιο στην Τζαμάικα, εταιρείες και ορισμένες κυβερνήσεις θα επιμείνουν να προχωρήσει η εξόρυξη ορυκτών από τον βυθό. Μόνο 25 χώρες παγκοσμίως έχουν ζητήσει να παύσει αυτή η δραστηριότητα και να συμφωνηθεί η καθολική ή έστω προσωρινή απαγόρευσή της. Χρειάζονται απαραιτήτως περισσότερες χώρες οι οποίες θα ενώσουν τη φωνή τους.
Για εκατοντάδες χρόνια, παράκτιες κοινότητες και αλιείς χαμηλής έντασης σε όλο τον κόσμο προσπαθούν να συμβάλλουν στην προστασία του θαλάσσιου πλούτου. Παρά τον σπουδαίο τους ρόλο, συχνά οι αλιευτικές πολιτικές αγνοούν την ύπαρξη και τη σημασία τους. Οι κυβερνήσεις οφείλουν να προστατεύουν τα δικαιώματα των παράκτιων κοινοτήτων, τη συμμετοχή τους στη λήψη αποφάσεων και την υπεράσπισή τους από τη βιομηχανική εκμετάλλευση των θαλάσσιων οικοσυστημάτων με στόχο την ευημερία της θάλασσας και των ανθρώπων που εξαρτώνται από αυτήν.