Μετά από δύο συναπτές θητείες στον δημαρχιακό θώκο, ο Γιάννης Μπουτάρης αποφάσισε να μην θέσει εκ νέου υποψηφιότητα για τις αυτοδιοικητικές εκλογές του Μαΐου του 2018. Για οκτώ περίπου χρόνια, ο Μπουτάρης έκανε έργα, προκάλεσε, προσέφερε, δίχασε, έδωσε τις πιο πρωτότυπες συνεντεύξεις που έχει δώσει ποτέ πολιτικό πρόσωπο - όπως αυτή μέσα σε ένα οίκο ανοχής, αποκαλύπτοντας ότι σχεδόν πάντα χρησιμοποιεί φαρμακευτικά βοηθήματα για σεξουαλική διέγερση.
Σε μία άλλη συνέντευξη, αποκάλυψε ότι χορηγούσε στο πλαίσιο ανακουφιστικής ιατρικής κάνναβη στην πρώην σύζυγό του. Κάτι που ασφαλώς συμβαίνει σε πολλές χώρες του κόσμου, αλλά πολλοί αγνοούσαν στην Ελλάδα, με αποτέλεσμα να «σοκαριστούν» από μία προχωρημένη και απολύτως λογική κίνηση.
Ως Δήμαρχος Θεσσαλονίκης, επέμεινε στην κατασκευή του Μουσείου Ολοκαυτώματος και του μουσείου - σπιτιού του Κεμάλ Ατατούρκ, ωστόσο μία αμφιλεγόμενη έκφρασή του τον έβαλε στο στόχαστρο ακραίων στοιχείων. Ακολούθησε μία άνευ προηγουμένου επίθεση εναντίον του, όταν θέλησε να εμφανιστεί σε εκδήλωση για την γενοκτονία των Ποντίων. Πήγε απροστάτευτος, κινδύνεψε να τον λιντσάρουν, αλλά ποτέ δεν μετάνιωσε για την άποψη που εξέφρασε.
Κατάφερε να «ενώσει» ΣΥΡΙΖΑ και ΚΙΝΑΛ ως προς την στήριξη της υποψηφιότητας του στις επερχόμενες εκλογές, ενώ επί δημαρχίας του εγκρίθηκε και η ετήσια διοργάνωση των εκδηλώσεων Gay Pride, που ονομάστηκε σε Thessaloniki Pride.
Ο 60ος δήμαρχος της πόλης, δεν φοβήθηκε και το απέδειξε με τις πράξεις και τα λόγια του, ασχέτως αν προκαλούσε. Πάντα έδειχνε τρομερά cool για να τον νοιάζουν οι επιπτώσεις και η γνώμη των άλλων, πορευόμενος πάντα με τη δική του, δωρική λογική.
Αυτό που σίγουρα δεν μπορεί να αμφισβητήσει κανένας, πάντως, είναι η αισθητή μείωση των δαπανών του Δήμου επί των ημερών του. Επιχείρησε θεαματικές αλλαγές, αύξησε τον τουρισμό της πόλης και, εν τέλει, ήταν ειλικρινής και συνεπής με τα πιστεύω του.
Ο ίδιος έχει δηλώσει στο παρελθόν ότι πρότυπό του ήταν το γερμανικό μοντέλο σοσιαλδημοκρατίας του Χέλμουτ Σμιτ. Η γιαγιά από το χωριό της Θεσσαλονίκης μπορεί να μην έχει ιδέα ποιος ήταν ο Σμιτ και να μην της άρεσε ποτέ ότι ένας μεγάλος άνθρωπος, και δη δήμαρχος, φορούσε σκουλαρίκι και ήθελε να καταργηθούν οι παρελάσεις, ωστόσο το συνολικό αποτύπωμα του Γιάννη Μπουτάρη είναι μάλλον θετικό.
Με το ερώτημα της επόμενης μέρας να είναι «και τώρα, ποιος;», η HuffPost ανατρέχει σε γεγονότα και καταστάσεις που σημάδεψαν τη θητεία. Άλλοτε θετικά και άλλοτε αρνητικά. Ποτέ όμως αδιάφορα.
Ο ξυλοδαρμός
Αναμφίβολα, το περιστατικό που σημάδεψε περισσότερο από κάθε άλλο την δεκαετή παρουσία του Γιάννη Μπουτάρη στη δημαρχία, ήταν ο ξυλοδαρμός του κατά τη διάρκεια των εκδηλώσεων για τη γενοκτονία των Ποντίων, τον περασμένο Μάιο.
Οι φωτογραφίες και τα βίντεο από την επίθεση έκαναν τον γύρο των ΜΜΕ, ενώ ο ίδιος είχε νοσηλευθεί για λίγες ώρες στο Ιπποκράτειο. Για την υπόθεση είχαν γίνει συλλήψεις και προσαγωγές, ενώ τόσο ρεπορτάζ, όσο και τοποθετήσεις πολιτικών προσώπων «έδειχναν» ως δράστες άτομα που προέρχονταν από τον ακροδεξιό χώρο.
Ανάλογες πληροφορίες είχε και η Ασφάλεια Θεσσαλονίκης, καθώς τα άτομα απεικονίζονταν στις σχετικές φωτογραφίες όχι μόνο είχαν πρωταγωνιστήσει σε επεισόδια εναντίον διαδηλωτών στο Gay Pride του 2017, αλλά διαδραμάτισαν ρόλο στην προβολή ακραίων συνθημάτων στα συλλαλητήρια για τη Μακεδονία.
Η κόντρα με τον Ανθιμο
Η συνύπαρξη του Γιάννη Μπουτάρη με τον Μητροπολίτη Θεσσαλονίκης, Ανθιμο, ήταν, αν μη τι άλλο, εκρηκτική. Από το 2010 ακόμη, όταν ο δήμαρχος ήταν ακόμη υποψήφιος στις αυτοδιοικητικές εκλογές, είχε φανεί ξεκάθαρα ότι αν εκλεγόταν, οι σχέσεις των δύο θα ήταν «δύσκολες». Ο κ. Μπουτάρης επέκρινε συχνά τον µητροπολίτη για τις εξωθεσµικές του παρεµβάσεις στα εθνικά θέµατα, ενώ φέρεται να τον χαρακτήρισε «µουτζαχεντίν». Η απάντηση από την πλευρά του Ανθιμου είχε έρθει την επόμενη ημέρα, όταν κατά τη διάρκεια δοξολογίας εμφανίστηκε ιδιαίτερα εκνευρισμένος και δεν του επέτρεψε να τον ασπαστεί.
Ακολούθησαν και άλλα «επεισόδια» στην κόντρα των δύο, με αφορμή τη διοργάνωση του Gay Pride στη Θεσσαλονίκη, τη δημιουργία Κέντρου Ισλαμικών Σπουδών στην πόλη και φυσικά τις πρόσφατες εξελίξεις για το ονοματολογικό των Σκοπίων. Ο Δήμαρχος είχε εξαρχής εκφραστεί θετικά για τη συμφωνία των Πρεσπών, κάτι που φυσικά δεν ίσχυε στην περίπτωση του κ. Ανθιμου. Οταν, μάλιστα, ο τελευταίος είχε εκφράσει την άποψη ότι θα πρέπει και η Εκκλησία της Ελλάδος να διοργανώσει συλλαλητήριο στις αρχές του χρόνου, ο κ. Μπουτάρης είχε υποστηρίξει ότι τόσο ο Δήμαρχος της πόλης, όσο όμως και ο Μητροπολίτης της, δεν εκφράζουν την εξωτερική πολιτική της χώρας.
Το σπίτι του Κεμάλ
Λίγα χρόνια πριν, ο Δήμαρχος Θεσσαλονίκης δήλωνε από τη Σμύρνη ότι βρέθηκε το σπίτι που γεννήθηκε ο Ataturk στην περιοχή Λαγκαδά κοντά στη Θεσσαλονίκη.
Τότε, ο κύριος Μπουτάρης είχε δηλώσει μεταξύ άλλων στο CNN Turk ότι «ο Ataturk είναι Τούρκος αλλά πρώτα είναι Θεσσαλονικιός. Είναι μια μεγάλη φυσιογνωμία. Δεν είναι θέμα τουρισμού. Το οθωμανικό παρελθόν της Θεσσαλονίκης είναι πραγματικότητα. Εμείς επιθυμούμε να φέρουμε στο φως την ιστορία και να την παρουσιάσουμε. Θα πρέπει να σταματήσουν οι εχθρότητες».
Αργότερα, εγκαινιάστηκε, στο χώρο του τουρκικού προξενείου στη Θεσσαλονίκη, το ανακαινισμένο σπίτι των παιδικών χρόνων του Κεμάλ Ατατούρκ.
Ο Τούρκος υπουργός Πολιτισμού και Τουρισμού είχε ευχαριστήσει το δήμαρχο «για την ευαισθησία που δείχνει για τα τουρκικά και οθωμανικά μνημεία» στη Θεσσαλονίκη και τόνισε τη σημασία που έχει πόλη για τη σύγχρονη τουρκική ιστορία. «Τόσο η ελληνική κυβέρνηση όσο και ο αξιότιμος Δήμαρχος στήριξαν με κάθε τρόπο το σχέδιο για την ανακαίνιση του σπιτιού του Κεμάλ Ατατούρκ», είχε αναφέρει ο Ομέρ Τσελίκ.
Το περιβόητο «χέστηκα»
Με το γνωστό μπλαζέ ύφος του, ο Μπουτάρης λέει εν τη ρύμη του λόγου «…χέστηκα αν σκότωσε Έλληνες ο Κεμάλ», σε συνέντευξη που είχε δώσει στο Greek Reporter. Έντεκα μήνες μετά, τον Μάιο του 2018, η φράση απομονώνεται και γίνεται αρνητικό viral. Διόλου τυχαία, λίγες μέρες μετά, πραγματοποιείται η επίθεση σε βάρος του, στην εκδήλωση για την γενοκτονία των Ποντίων. Είχε πει όμως όντως αυτό ο Μπουτάρης; Ναι μεν είχε χρησιμοποιήσει τη συγκεκριμένη φράση, αλλά αν κανείς άκουγε όλη τη συνέντευξη ή την αμέσως επόμενη φράση, ίσως να μην μεταφερόταν έτσι ακριβώς. Είχε πει λοιπόν, «χέστηκα αν σκότωσε Έλληνες ο Κεμάλ, αυτό που ξέρω είναι ότι οι Τούρκοι τον αγαπάνε, και για τον ίδιο λόγο που εμείς επισκεπτόμαστε την ιερή για εμάς Κωνσταντινούπολη, θέλουν να έρθουν κι εκείνοι εδώ», κάνοντας λόγο για τον τουρισμό, ξενοδοχεία, ταξιδιωτικά γραφεία, καταλήγοντας ότι η πόλη του ήταν πάντα το επίκεντρο των Βαλκανίων.
Το φλερτ με τον ΣΥΡΙΖΑ
Δεν αποτελεί μυστικό ότι ο Αλέξης Τσίπρας παρείχε αμέριστη στήριξη στον κ. Μπουτάρη και ο ΣΥΡΙΖΑ σχεδίαζε να τον στηρίξει στις επερχόμενες εκλογές. Τόσο μετά το περιστατικό της επίθεσης εναντίον του, όσο και πριν την εγκαίνια της περασμένης ΔΕΘ, ο πρωθυπουργός με δηλώσεις του ενέτεινε το φλερτ μεταξύ των δύο πλευρών.
Η στάση του αυτή προκάλεσε την αντίδραση της προέδρου του ΚΙΝΑΛ, Φώφης Γεννηματά, η οποία σε συνάντησή με τον δήμαρχο, τον περασμένο Ιούνιο είχε ξεκαθαρίσει ότι η παράταξή της θα στηρίξει τους εκλεγμένους δημάρχους και περιφερειάρχες, στέλνοντας σαφές μήνυμα στην Κουμουνδούρου. Εν ολίγοις, ο κ. Μπουτάρης αποτέλεσε για καιρό «μήλον» της έριδος μεταξύ των δύο κομμάτων, ωστόσο με την χθεσινή του απόφαση, αναγκάζει αμφότερα να στραφούν σε εναλλακτικές λύσεις. Πάντως, πληροφορίες αναφέρουν ότι οι «στενές επαφές» Μπουτάρη – Τσίπρα έπαιξαν ρόλο στην απόφαση του δημάρχου να μην είναι ξανά υποψήφιος, μιας και προκάλεσαν δυσαρέσκεια στο επιτελείο του στον δήμο.
Το μουσείο Ολοκαυτώματος
«Το Ολοκαύτωμα των Εβραίων της Ευρώπης, το Ολοκαύτωμα των δικών μας Εβραίων, δοκιμάζει τα όρια της λογικής. Και ο μόνος τρόπος να αναμετρηθούμε μαζί του είναι να αποδεχτούμε ότι θα είναι πάντα κομμάτι αυτού που είμαστε ως Θεσσαλονικείς, Ελληνες και Ευρωπαίοι»… Η επιμονή του Γιάννη Μπουτάρη για τη θεμελίωση του Μουσείου Ολοκαυτώματος στη Θεσσαλονίκη είχε αποτέλεσμα. Ο θεμέλιος λίθος τοποθετήθηκε στις 30 Ιανουαρίου 2018, παρουσία του Προέδρου του Ισραήλ Ρούβεν Ρίβλιν και από τα μέσα του 2019 θα προχωρήσουν οι διαδικασίες υλοποίησης του.
Το μουσείο που θα τιμά τη μνήμη των 50.000 Εβραίων της πόλης που έχασαν τη ζωή τους από τις γερμανικές δυνάμεις, εκτιμάται ότι θα δέχεται ετησίως πάνω από 100.000 επισκέπτες.
Οι θέσεις του για το Σκοπιανό
Η πρότασή του να αλλάξει ονομασία το αεροδρόμιο Μακεδονία και να μετονομαστεί σε αεροδρόμιο Νίκος Γκάλης, γιατί «κατεβαίνουν οι τουρίστες και νομίζουν πως είναι στα Σκόπια», το λάθος του 2016 να αποκαλέσει την ΠΓΔΜ, Δημοκρατία της Μακεδονίας, η πρόσκλησή του στον Ζόραν Ζάεφ- η οποία είχε γίνει δεκτή- να επισκεφτεί ιδιωτικά τη Θεσσαλονίκη, οι θετικές του αναφορές στη συμφωνία των Πρεσπών, είχαν συζητηθεί εντόνως, κυρίως από κατοίκους και φορείς της πόλης του.
Τον Οκτώβριο του 2017, ένα χρόνο μετά τις αντιδράσεις που προκάλεσε η «παρατυπία» του -όπως είχε πει ο ίδιος- να αποκαλέσει τα Σκόπια, «Δημοκρατία της Μακεδονίας»,υποδεχόταν στο δημαρχιακό μέγαρο τον υπουργό Εξωτερικών της ΠΓΔΜ, Νίκολα Ντιμιτρόφ, ανοίγοντας τους «Δρόμους του Κρασιού» μεταξύ Θεσσαλονίκης και Σκοπίων. «Οι Σκοπιανοί είναι καλοί πελάτες της Θεσσαλονίκης και πρέπει να γίνουν καλύτεροι πελάτες» έλεγε τότε, αποδεικνύοντας ότι οι μπίζνες ρέουν μέσα του και έχοντας πάντα υπόψη του τον τουρισμό της πόλης.
Οι τηλεοπτικοί καυγάδες
Δεν ήταν πολλοί οι on air τσαμπουκάδες, όμως και αυτοί οι λίγοι είχαν τηλεοπτικό ενδιαφέρον. Ενδεικτικά, παραθέτουμε μια τηλεοπτική του εμφάνιση το 2012, στο πρωινό του Mega μαζί με τον Άδωνι Γεωργιάδη.