Είναι από τα προιόντα που έχουν συνδεθεί με την παιδική μας ηλικία. Όμως η κατανάλωση κακάο γίνεται πλέον όλο και πιο απαγορευτική λόγω της αύξησης της τιμής του.
Το κόστος του κακάο έχει αυξηθεί κατά περίπου 47% τα τελευταία δύο χρόνια λόγω της κληματικής αλλαγής που προκαλεί ασθένειες στις καλλιεργέργειες στην Ακτή Ελεφαντοστού και την Γκάνα, τις δύο χώρες όπου παράγονται τα δύο τρίτα την παγκόσμιας σοδειάς.
Το κλιματικό φαινόμενο El Nino, έχει επιδεινώσει τα προβλήματα στις καλλιέργειες με τους αναλυτές να προβλέπουν ότι οι ελλείψεις θα συνεχιστούν και το 2024, για τρίτη συνεχόμενη χρονιά.
Οι κορυφαίοι παραγωγοί σοκολάτας στον κόσμο, όπως η Hershey Co. και η Lindt & Spruengli AG, έχουν ήδη προειδοποιήσει για πρόσθετες αυξήσεις στις τιμές των προιόντων τους, παρότοι ερευνες δείχνουν ότι η κατανάλωση στην Ευρώπη μειώνεται σημαντικά όταν οι τιμές αυξάνονται.
Οι χρηματιστηριακές τιμές του κακάο στη Wall Street καταγράφουν ρεκόρ 12ετίας στα μέσα Σεπτεμβρίου, θυμίζοντας την περίοδο του 1979, όταν έφτασαν στα ύψη.
Κλιματική κρίση και λαθρεμπόριο
Τα μεγάλα επίπεδα βροχής και οι ασθένειες που πλήττουν τις καλλιέργειες στη Δυτική Αφρική έχουν μειώσει σημαντικά τα επίπεδα της παγκόσμιας παραγωγής. Το μεγάλο λαθρεμπόριο έρχεται απλά να ολοκληρώνει την καταστροφική εικόνα.
Ο Yves Kone, διευθύνων σύμβουλος της ρυθμιστικής αρχής εμπορίου Le Conseil Cafe-Cacao υποστηρίζει, ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση, που εισάγει το 68% των κόκκων κακάο από την Ακτή Ελεφαντοστού, που παράγει 2,2 εκατ τόνους το χρόνο, θα αντιμετωπίσει πολλές ελλείψεις και αυξήσεις τιμών εξαιτίας αυτών των τριών βασικών παραγόντων.
«Οι κλιματική αλλαγή απειλεί το κακάο μας», ανέφερε ο Κονέ σε μια τελετή στην πρωτεύουσα, Αμπιτζάν, για την έναρξη της νέας σεζόν. «Δεν είναι απλό, αλλά πρέπει να φροντίσουμε ώστε η παραγωγή κακάο να παραμείνει σε καλή κατάσταση» τόνισε.
Οι αναλυτές της Rabobank και της Marex προβλέπουν μεγάλη πτώση της παραγωγής στη Δυτική Αφρική το 2023 και 2024, με την Marex να εκτιμά ότι 279.000 τόνοι κακάο δεν θα φτάσουν φέτος στην αγορά, ποσοστό μεγαλύτερο από το έλλειμμα των δύο προηγούμενων σεζόν μαζί.
Για τους αφρικανικούς αγρότες δεν είναι μόνο οι πλημμύρες το πρόβλημα. Οι πολύ υψηλές τιμές και οι ελλείψεις σε λιπάσματα και φυτοφάρμακα, μειώνουν σημαντικά τα κέρδη τους με πολλούς να αδυνατούν να συντηρήσουν τις καλλιέργειες τους για τα επόμενα χρόνια.
Αυτό οδηγεί σε μια παγκόσμια μετατόπιση της παραγωγής σε άλλα σημεία του πλανήτη, που δεν καλλιεργούσαν μέχρι σήμερα κακάο.
Η Βραζιλία μπαίνει δυναμικά στην αγορά
Η Schmidt Agricola είναι μια μεγάλη γεωργική εταιρεία που παράγει σόγια, καλαμπόκι και βαμβάκι στη Μπαΐα της Βραζιλίας, μιας περιοχής που είναι κατάλληλη για μεγάλης κλίμακας καλλιέργεια υψηλής τεχνολογίας.
Πρόσφατα πρόσθεσε και νέες καλλιέργειες στα χωράφια της: Το κακάο είναι από τις πιο βασικές καθώς οι αγρότες σε μέρη όπως η Βραζιλία, ο Ισημερινός και η Κολομβία βλέπουν πιθανά κέρδη από την καλλιέργεια.
Το ράλι των τιμών που βρίσκεται στο υψηλότερο επίπεδο των τελευταίων σχεδόν 50 ετών ενισχύει αυτή την τάση, η οποία θα μπορούσε να αλλάξει σημαντικά το ισοζύγιο στην παγκόσμια αγορά κακάο.
Η Βραζιλία - μια γεωργική δύναμη και ο κορυφαίος παγκόσμιος εξαγωγέας σόγιας, καλαμποκιού, καφέ και ζάχαρης - έχει δει φυτείες κακάο να εξαπλώνονται σε υποβαθμισμένους βοσκότοπους στην περιοχή του Αμαζονίου, καθώς και σε μεγάλες φάρμες στην εξαιρετικά ανεπτυγμένη ζώνη σιτηρών.
Η χώρα ήταν κάποτε η δεύτερη μεγαλύτερη παραγωγός κακάου μετά την Ακτή του Ελεφαντοστού, όταν ένας καταστροφικός μύκητας τη δεκαετία του 1980, γνωστός ως Witches’ Broom, κατλεστρεψε σχεδόν ολόκληρη την παραγωγή.
Σχεδόν τέσσερις δεκαετίες αργότερα, οι καλλιέργειες ανακάμπτουν με την κυβέρνηση να επιδοτεί τις καλλιέργειες της Βραζιλίας που θα μπορούσαν να παράγουν 300.000 τόνους κακάο έως το 2025 και σε 400.000 τόνους έως το 2030, από περίπου 200.000 τόνους σήμερα, κάτι που θα μετέτρεπε τη χώρα από καθαρό εισαγωγέα σε μεγάλο εξαγωγέα.
Εξαφανίζονται οι καλλιέργειες στην Αφρική
Στον Ισημερινό, η ετήσια παραγωγή έχει αυξηθεί μεταξύ 400.000 και 430.000 τόνων το 2022-2023 (Οκτώβριος-Σεπτέμβριος) από 287.000 τόνους πριν από πέντε χρόνια, σύμφωνα με εκτιμήσεις του Διεθνούς Οργανισμού Κακάο (ICCO) και του εξαγωγικού ομίλου του Ισημερινού Aneccao.
Ο Ισημερινός έχει γίνει ο τρίτος μεγαλύτερος παραγωγός παγκοσμίως, πίσω από την Γκάνα που παράγει περίπου 750.000 τόνους.
Η αύξηση των καλλιεργειών στην Λατινική Αμερική κινδυνευουν να εξαφανίσουν από το χάρτη τις καλλιέργειες της Δυτικής Αφρικής από τις οποίες ζουν χιλιάδες ανθρωποι.
Το γεγονός ότι δεν μπορούν να συναγωνιστούν τις υψηλής τεχνολογίας, αρδευόμενες περιοχές όπως αυτές που έχει η εταιρεία Schmidt’s δημιουργεί τεράστιες ανισότητες.
Ο Jeroen Douglas, διευθυντής της ολλανδικής μη κερδοσκοπικής Solidaridad, η οποία στοχεύει σε πιο βιώσιμες αλυσίδες εφοδιασμού, βλέπει τον ρόλο της Βραζιλίας στην αγορά να αυξάνεται, με τον ίδιο τρόπο που κυριαρχεί και σε άλλα γεωργικά προϊόντα όπως η σόγια και το καλαμπόκι.
”Στη Βραζιλία, η νοοτροπία είναι σαρωτική. Όταν θέλουν να μπουν σε μια καλλιέργεια δεν υπάρχει τρόπος να τους σταματήσουμε» υπογραμμίζει ο Ντάγκλας.
Πληροφορίες από Bloomberg, Reuters