Όταν εκτιμάμε μια κατάσταση βασιζόμαστε πάντοτε στον παράγοντα της λογικής. Για αυτό έγραψα προ καιρού γιατί ήταν δύσκολο να μετατραπεί η Αγία Σοφία σε τζαμί . Σήμερα, τελικά, επικρατεί ο παραλογισμός στον πολιτικό κόσμο. Μα υπάρχουν τόσα τζαμιά στην Κωνσταντινούπολη γιατί όμως η Αγία Σοφία;
Για να χειραγωγηθεί μια μικρή ομάδα συντηρητικών μουσουλμάνων για εκλογικούς λόγους, η Τουρκία απέκτησε την εχθρότητα του χριστιανικού κόσμου. Γεωπολιτικά, η Τουρκία θα χάσει πολλά γιατί θα υπάρχει τίμημα.
Επίσης, η μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τζαμί σημαίνει πολιτική πτώχευση του κυβερνώντος κόμματος και ότι έχει μπει στη φάση της παρακμής μετά από τόσα χρόνια στην εξουσία. Η Άγκυρα πήρε το προβάδισμα από τη Σαουδική Αραβία και το Ιράν στον ισλαμικό κόσμο αλλά όχι για πολύ καιρό. Για παράδειγμα, τα θρησκευτικά μοντέλα των θεοκρατικών καθεστώτων των δυο τελευταίων απέτυχαν να αναπτυχθούν στη Βοσνία, παρά τα πολλά λεφτά που ξόδεψαν, και οι κάτοικοι της συγκεκριμένης περιοχής προτίμησαν το τουρκικό μοντέλο, αναγνωρίζοντας την ευρωπαϊκή τους καταγωγή.
Αναγνωρίζοντας ότι η Τουρκία έχει δικαίωμα να κάνει ότι θέλει εντός της επικράτειάς της, ωστόσο, η κίνηση αυτή ήταν «αυτογκόλ» του προέδρου Ερντογάν γιατί η εικόνα της Τουρκίας κλονίστηκε παγκοσμίως. Το γεγονός αυτό θα επηρεάσει τις φιλοδοξίες και το όραμα του Τούρκου ηγέτη για τη χώρα του.
Η μετατροπή της Αγίας σοφίας σε τζαμί (αν και δεν διευκρινίζεται υπό ποιο καθεστώς θα λειτουργήσει) ήταν ξεκάθαρα μια κίνηση με πολιτική σκοπιμότητα, στηριζόμενη σε πολιτικά κριτήρια και όχι θρησκευτικά.
Επίσης, η απόφαση της μετατροπής δεν μπορεί χρεωθεί 100 % στη Τουρκία γιατί ο χριστιανός ορθόδοξος κόσμος ήταν και είναι διχασμένος. Η στάση της Ρωσίας ότι το θέμα αυτό αποτελεί καθαρά εσωτερική υπόθεση της Τουρκίας σήμαινε πράσινο φως στην τουρκική κυβέρνηση για να πραγματοποιήσει το στόχο της, ίσως οι Ρώσοι πήραν το αίμα τους πίσω για την κήρυξη της εκκλησίας της Ουκρανίας ως αυτοκέφαλη από το Oικουμενικό Πατριαρχείο.
Προσωπικά, νομίζω ότι η διεθνοποίηση των θεμάτων που σχετίζονται με τα ελληνοτουρκικά δεν αποδίδει πια όπως περιμέναμε, διότι η αναμενόμενη απόδοση περιορίζεται ως συνήθως σε συγκαταβατικές δηλώσεις των δυτικών κυβερνήσεων. Επίσης, κανένας σε διεθνές επίπεδο δεν ενδιαφέρεται για το θέμα της σχολής της Χάλκης όπως δεν ενδιαφέρθηκαν για την Αγία Σοφία. Μόνο η Ελλάδα ενδιαφέρεται και πονάει για αυτό. Μόνο η Ελλάδα μελλοντικά μπορεί να ξανά ανοίξει τη σχολή της Χάλκης.
Εν κατακλείδι, η Τουρκία, με την πράξη της μετατροπής της Αγίας Σοφίας δεν έχει πια διχασμό της εθνικής ταυτότητας, γιατί επέλεξε την ανατολική ταυτότητα και όχι τη δυτική , έτσι απομακρύνθηκε (με τη θέλησή της ) από το δυτικό κόσμο, ο οποίος έπαιξε και αυτός το ρόλο του στο να βαδίζουν οι εξελίξεις προς αυτή την κατεύθυνση. Η απομάκρυνση της Τουρκίας από τη Δύση θα έθιγε πρώτα την Ελλάδα και την Κύπρο διότι η τουρκική πολιτική θα είναι πιο επιθετική. Επιπρόσθετα, η υπογραφή του προεδρικού διατάγματος αυθημερόν μετά την έκδοση της απόφασης του ανώτατου δικαστηρίου αποδεικνύει ότι η Τουρκική κυβέρνηση είναι διατιθεμένη να τεντώνει το σκοινί μέχρι εσχάτων (σύγκρουση ).
Το κλίμα είναι εκρηκτικό και η έλλειψη μηχανισμού διαχείρισης των ελληνοτουρκικών σχέσεων θα μπορούσε να οδηγήσει σε απρόβλεπτες συνέπειες ανάμεσα στα δύο έθνη. Η επιστημονική-ακαδημαϊκή κοινότητα στις δυο χώρες πρέπει να αναλάβουν την ευθύνη τους ώστε να αποτελούν πηγή σωστής ενημέρωσης και όχι να είναι μέρος του πολιτικού συστήματος της κάθε χώρας. Τέλος πιστεύω ότι η Αγία Σοφία δεν πρέπει να μετατραπεί σε τζαμί και πρέπει να είναι μνημείο ομόνοιας και συνύπαρξης χριστιανών και μουσουλμάνων και όχι μνημείο σύγκρουσης και αντιπαράθεσης.