Πυρ ομαδόν από τις Βρυξέλλες και χώρες της ΕΕ προκαλεί η παρουσίαση από το Λονδίνο ενώ σχεδίου που παρακάμπτει ή/και τροποποιεί μονομερώς τους εμπορικους κανόνες για τη Βόρεια Ιρλανδία που αφορούν στην μετά Brexit εποχή και είχαν συμφωνηθεί μεταξύ του μπλοκ και της Βρετανίας.
Η Κομισιόν ήδη απειλεί με την ανάληψη νομικών ενεργειών με τον αντιπρόεδρο Μάρος Σέφκοβιτς να κάνει λόγο για ”νομοσχέδιο το οποίο ακυρώνει τα βασικά στοιχεία του Πρωτοκόλλου” που έχει συναφθεί και επισημαίνει πως η κίνηση αυτή ”βλάπτει την εμπιστοσύνη” μεταξύ των δύο μερών.
Σημειώνεται πως το Πρωτόκολλο υπεγράφη για να αποφευχθεί η επιστροφή σ ένα σκληρό σύνορο μεταξύ της Βόρειας Ιρλανδίας-που ως μέρος το Ηνωμένου Βασιλείου είναι πλέον εκτός ΕΕ- και της Δημοκρατίας της Ιρλανδίας μέλος του μπλοκ. Πρακτικά δημιουργεί ένα τελωνειακό σύνορο μεταξύ της βρετανικής επαρχίας και του νησιού της Μεγάλης Βρετανίας με το Λονδίνο να διαμαρτύρεται καιρό τώρα πως οι κανονισμοί που έχουν τεθεί σε εφαρμογή διαταράσσουν τον εφοδιασμό με προμήθειες της Β.Ιρλανδίας και προκαλούν εντάσεις στην βρετανική επαρχία. Και η αλλαγή όμως του καθεστώτος θα μπορούσε να οδηγήσει σε κατάρρευση της Συμφωνίας της Μεγάλης Παρασκευής του 1998 που έθεσε τέλος στις σκληρές συγκρούσεις το διαιρεμένο νησί.
Ο Ιρλανδός πρωθυπουργός Μίχαλ Μάρτιν προειδοποίησε πως ”Η μονομερής παραβίαση του Πρωτοκόλλου είναι πολύ σοβαρή - μια διεθνής συμφωνία που επικυρώθηκε από το βρετανικό κοινοβούλιο και εγκρίθηκε από τον πρωθυπουργό. Έχει να κάνει με την εμπιστοσύνης”.
Ο Ιρλανδός υπουργός Εξωτερικών, Σάιμον Κόβενι δήλωσε ότι η προτεινόμενη νομοθεσία που παρουσιάστηκε από τη Βρετανία αποτελεί ουσιαστικά παραβίαση του διεθνούς δικαίου και κανείς εκτός από το Λονδίνο δεν πιστεύει κάτι διαφορετικό. ”Είναι ουσιαστικά παραβίαση του διεθνούς δικαίου, αν αυτό το νομοσχέδιο γίνει νόμος. Δεν έχω συναντήσει κανέναν εκτός της βρετανικής κυβέρνησης που να πιστεύει ότι δεν αποτελεί παραβίαση του διεθνούς δικαίου όταν σκόπιμα δεν εφαρμόζεις μια διεθνή συνθήκη”, δήλωσε ο Κόβενι στο εθνικό ραδιοτηλεοπτικό δίκτυο RTE.
Αμετακίνητες οι Βρυξέλλες
Για τις Βρυξέλλες επίσης οι διατάξεις του Πρωτοκόλλου που ισχύουν από την 1η Ιανουαρίου 2021 είναι απαραίτητες για την προστασία της ακεραιότητας της ευρωπαϊκής αγοράς.
″Σε πρώτη φάση, η Επιτροπή θα εξετάσει τη συνέχιση της διαδικασίας επί παραβάσει που κίνησε κατά της βρετανικής κυβέρνησης τον Μάρτιο του 2021″, δήλωσε ο Σέφκοβιτς.
Η διαδικασία αυτή, η οποία μπορεί να οδηγήσει σε προσφυγή στην ευρωπαϊκή δικαιοσύνη, είχε τεθεί σε παύση από την Επιτροπή τον Σεπτέμβριο του 2021, ”σε πνεύμα εποικοδομητικής συνεργασίας, ώστε να καταστεί δυνατή η αναζήτηση κοινών λύσεων”, υπενθύμισε ο Σέφκοβιτς.
″Η μονομερής δράση του Ηνωμένου Βασιλείου στρέφεται ευθέως κατά του πνεύματος αυτού”, κατήγγειλε ο Ευρωπαίος αξιωματούχος.
Ο Σέφκοβιτς αναφέρθηκε επίσης στην προοπτική νέων διαδικασιών επί παραβάσει για την ”προστασία της ενιαίας αγοράς από τους κινδύνους που η παραβίαση του πρωτοκόλλου προκαλεί για τις εταιρίες της ΕΕ και για την υγεία και την ασφάλεια των πολιτών της ΕΕ”.
Ο αντιπρόεδρος Σέφκοβιτς επανέλαβε ότι ”η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν θα επαναδιαπραγματευτεί το πρωτόκολλο” που διέπει το εμπόριο μεταξύ της Βρετανίας και της Βόρειας Ιρλανδίας. Εντούτοις, κάλεσε ταυτόχρονα κάλεσε τη βρετανική κυβέρνηση να ”συμμετάσχει (με την Επιτροπή) σε κοινές λύσεις”.
″Σύμφωνα με την ισχυρή και μακροχρόνια δέσμευση της ΕΕ προς τις εταιρίες και τον λαό της Βόρειας Ιρλανδίας, θα παρουσιάσουμε σύντομα με περισσότερες λεπτομέρειες το μοντέλο μας για ευέλικτη εφαρμογή του πρωτοκόλλου, βασισμένο σε βιώσιμες λύσεις στο πλαίσιο του πρωτόκολλου”, δήλωσε.
″Αυτό θα αποδείξει ότι υπάρχουν λύσεις στα προβλήματα που τίθενται από τις εταιρίες και τους πολίτες της Βόρειας Ιρλανδίας”, πρόσθεσε.
Παρέμβαση Γερμανίας και ΗΠΑ
Ο Λευκός Οίκος προέτρεψε τη Βρετανία και την ΕΕ να επιστρέψουν στις συνομιλίες για την επίλυση των διαφορών σχετικά με την εφαρμογή του Πρωτοκόλλου.
″Προτεραιότητα των ΗΠΑ παραμένει να προστατευθούν τα οφέλη της συμφωνίας της Μεγάλης Παρασκευής του Μπέλφαστ και να διατηρηθεί η ειρήνη, η σταθερότητα και η ευημερία για τον λαό της Βόρειας Ιρλανδίας”, δήλωσε στους δημοσιογράφους η εκπρόσωπος Τύπου του Λευκού Οίκου Καρίν Ζαν-Πιερ.
Όταν ρωτήθηκε εάν τα σχέδια της Βρετανίας να παρακάμψει ορισμένους από τους εμπορικούς κανόνες μετά το Brexit για τη Βόρεια Ιρλανδία θα μπορούσαν να αποτελέσουν εμπόδιο για τις εμπορικές συζητήσεις μεταξύ των ΗΠΑ και της Βρετανίας στις 22 Ιουνίου που προγραμματίζονται στη Βοστόνη ή μια μελλοντική εμπορική συμφωνία μεταξύ της Ουάσινγκτον και του Λονδίνου, η Ζαν-Πιερ απάντησε: ”Όχι, δεν πιστεύω ότι θα είναι”.
Ο δε γερμανός Καγκελάριος, Όλαφ Σολτς σχολίασε: ”Η Βρετανία έλαβε μια πολύ λυπηρή απόφαση που έρχεται σε αντίθεση με όλες τις συμφωνίες μεταξύ της ΕΕ και της Βρετανίας...Είναι επίσης αδικαιολόγητη γιατί η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έκανε πολλές ρεαλιστικές προτάσεις. Η ΕΕ θα είναι ενωμένη στην αντίδρασή της και έχει όλο το φάσμα των μέσων στη διάθεσή της”.
Πηγές: Reuters, BBC