Οι χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης συμφώνησαν την Παρασκευή να επιβάλουν έκτακτες εισφορές στα απροσδόκητα κέρδη των ενεργειακών εταιρειών και ξεκίνησαν συνομιλίες για την επόμενη κίνησή τους για την αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης στην Ευρώπη που αφορά την θέσπιση ανώτατου όριου τιμής φυσικού αερίου (πλαφόν) σε όλο το μπλοκ.
Υπουργοί από τις 27 χώρες μέλη της ΕΕ συναντήθηκαν στις Βρυξέλλες την Παρασκευή, όπου ενέκριναν μέτρα που προτάθηκαν νωρίτερα αυτό το μήνα για να περιορίσουν την άνοδο της τιμής της ενέργειας που πυροδοτεί πληθωρισμό σε υψηλό επίπεδο και απειλεί την Ευρώπη με ύφεση.
Το πακέτο περιλαμβάνει εισφορά στα πλεονάζοντα φετινά ή του επόμενου έτους κέρδη των εταιρειών ορυκτών καυσίμων, συνεισφορά αλληλεγγύης στα πλεονάζοντα κέρδη των παραγωγών ενέργειας χαμηλού κόστους από το αυξανόμενο κόστος ηλεκτρικής ενέργειας και υποχρεωτική μείωση 5% στη χρήση ηλεκτρικής ενέργειας κατά τις ώρες αιχμής των τιμών.
Όπως αναφέρει μήνυμα της τσεχικής προεδρίας στο Twitter, κατέληξαν σε συμφωνία για 1) υποχρεωτική μείωση της ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας, 2) ανώτατο όριο στα έσοδα όσων παράγουν ηλεκτρική ενέργεια με άλλες τεχνολογίες και 3) συνεισφορά αλληλεγγύης από τους παραγωγούς ορυκτών καυσίμων.
Η... μάχη για το πλαφόν
Με την ολοκλήρωση της συμφωνίας, οι χώρες ξεκίνησαν συνομιλίες το πρωί της Παρασκευής για την επόμενη κίνηση της ΕΕ να περιορίσει την κρίση των τιμών, με πολλές χώρες να ζητούν πλαφόν στην τιμή του φυσικού αερίου, αν και άλλες - κυρίως η Γερμανία - παραμένουν αντίθετες.
″Όλα αυτά τα προσωρινά μέτρα είναι πολύ καλά, αλλά για να βρούμε τη λύση για να βοηθήσουμε τους πολίτες μας σε αυτήν την ενεργειακή κρίση, πρέπει να περιορίσουμε την τιμή του φυσικού αερίου”, δήλωσε ο υπουργός Οικονομίας της Κροατίας Νταβόρ Φιλίποβιτς κατά την άφιξή του στη συνάντηση της Παρασκευής.
Δεκαπέντε χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας, της Γαλλίας, της Ιταλίας και της Πολωνίας, ζήτησαν αυτή την εβδομάδα από τις Βρυξέλλες να προτείνουν ανώτατο όριο τιμών σε όλες τις χονδρικές συναλλαγές φυσικού αερίου για τον περιορισμό του πληθωρισμού.
Το πλαφόν θα πρέπει να τεθεί σε ένα επίπεδο που να είναι «αρκετά υψηλό και ευέλικτο ώστε να επιτρέψει στην Ευρώπη να προσελκύσει τους απαιτούμενους πόρους», ανέφεραν το Βέλγιο, η Ελλάδα, η Πολωνία και η Ιταλία σε μια επιστολή που εξηγεί την πρότασή τους και που είδε το Reuters την Πέμπτη.
Οι χώρες αμφισβήτησαν τον ισχυρισμό της Κομισιόν ότι ένα ευρύ ανώτατο όριο τιμής φυσικού αερίου θα απαιτούσε «σημαντικούς οικονομικούς πόρους» για τη χρηματοδότηση έκτακτων αγορών φυσικού αερίου.
Ο Βέλγος υπουργός Ενέργειας Tinne Van der Straeten είπε ότι θα απαιτηθούν μόνο 2 δισεκατομμύρια ευρώ (1,96 δισεκατομμύρια δολάρια), καθώς οι περισσότερες ευρωπαϊκές εισαγωγές εμπίπτουν σε μακροπρόθεσμα συμβόλαια ή φτάνουν μέσω αγωγών χωρίς εύκολους εναλλακτικούς αγοραστές.
Ωστόσο, η Γερμανία, η Αυστρία, η Ολλανδία και άλλοι προειδοποιούν ότι τα μεγάλα ανώτατα όρια τιμών του φυσικού αερίου θα μπορούσαν να δυσκολέψουν τις χώρες να αγοράσουν φυσικό αέριο εάν δεν μπορούν να ανταγωνιστούν τους αγοραστές σε ανταγωνιστικές για την τιμή παγκόσμιες αγορές.
Διπλωμάτης από μια χώρα της ΕΕ είπε στο Reuters ότι η ιδέα εγκυμονούσε ”κίνδυνους για την ασφάλεια του εφοδιασμού” καθώς η Ευρώπη μπαίνει σε έναν χειμώνα με περιορισμένους ενεργειακούς εφοδιασμούς αφού η Ρωσία μείωσε τις ροές φυσικού αερίου προς την Ευρώπη ως αντίποινα για τις δυτικές κυρώσεις κατά της Μόσχας για εισβολή στην Ουκρανία.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει επίσης εγείρει αμφιβολίες και πρότεινε στην ΕΕ να προχωρήσει με στενότερα ανώτατα όρια τιμών, στοχεύοντας μόνο το ρωσικό αέριο ή συγκεκριμένα το αέριο που χρησιμοποιείται για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας.
«Πρέπει να προσφέρουμε ένα ανώτατο όριο τιμής για όλο το ρωσικό φυσικό αέριο», δήλωσε η επικεφαλής της ενεργειακής πολιτικής της ΕΕ Κάντρι Σίμσον.
Οι Βρυξέλλες πρότειναν αυτή την ιδέα νωρίτερα αυτόν τον μήνα, αλλά συνάντησε αντίσταση από χώρες της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης που ανησυχούσαν ότι η Μόσχα θα ανταπαντούσε διακόπτοντας το υπόλοιπο φυσικό αέριο που τους στέλνει ακόμα.
Με την εισαγωγή μέτρων σε όλη την ΕΕ, οι Βρυξέλλες ελπίζουν να υπερκαλύψουν τις άνισες εθνικές προσεγγίσεις των κυβερνήσεων για την ενεργειακή κρίση, οι οποίες έχουν δει τις πλουσιότερες χώρες της ΕΕ να ξοδεύουν πολύ περισσότερο από τις φτωχότερες μοιράζοντας μετρητά σε προβληματικές εταιρείες και καταναλωτές που παλεύουν με τους λογαριασμούς.
Η Γερμανία, η μεγαλύτερη οικονομία της Ευρώπης, καθόρισε ένα πακέτο 200 δισεκατομμυρίων ευρώ την Πέμπτη για να αντιμετωπίσει το αυξανόμενο ενεργειακό κόστος, συμπεριλαμβανομένου ”φρένου” στην τιμή του φυσικού αερίου.
Ο υπουργός Ενέργειας του Λουξεμβούργου Κλοντ Τουρμέ προέτρεψε τις Βρυξέλλες να αλλάξουν τους κανόνες της ΕΕ για τις κρατικές ενισχύσεις για να σταματήσει ο «τρελός» αγώνας δαπανών μεταξύ των χωρών.
«Αυτός είναι ο επόμενος στόχος, για να αποκτήσουμε περισσότερη αλληλεγγύη και να σταματήσουμε αυτή την εσωτερική διαμάχη», είπε ο Tουρμ