Ευρωπαϊκή Άμυνα και Νέες Συμμαχίες: Χείρα φιλίας από τον Κόστα στις ΗΠΑ και μήνυμα αυτονομίας

Το πρώτο άτυπο συμβούλιο Αμυνας των «27» στις 3 Φεβρουαρίου με ΝΑΤΟ και Βρετανία. «Ο κόσμος σήμερα είναι πολυπολικός και αυτό ανοίγει νέες ευκαιρίες για την Ευρώπη»
Open Image Modal
22 Ιανουαρίου 2025 Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Αντόνιο Κόστα μιλάει στο Ευρωκοινοβούλιο. Στο βάθος φαίνεται η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν
SIERAKOWSKI FREDERIC/ EUROPEAN COUNCIL

Το πρώτο άτυπο συμβούλιο άμυνας ανακοίνωσε ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Αντόνιο Κόστα, κατά την παρθενική του ομιλία στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στο Στρασβούργο. Ο Κόστα με αφορμή την παρουσίαση των Συμπερασμάτων της Συνόδου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 19ης Δεκεμβρίου, ανακοίνωσε ότι στις 3 Φεβρουαρίου, οι 27 ηγέτες της ΕΕ θα συναντηθούν αποκλειστικά για να συζητήσουν την ενίσχυση της ευρωπαϊκής άμυνας και τη στρατηγική αυτονομία της Ένωσης.

Με την αίσθηση του επείγοντος

«Υπάρχει μια συνολική αίσθηση επείγοντος και στρατηγικού σκοπού ανάμεσά μας. Βρισκόμαστε στο σωστό δρόμο για την οικοδόμηση της Ευρώπης της Άμυνας. Αυτή η αίσθηση του επείγοντος και του σκοπού με οδήγησε να καλέσω τους Ευρωπαίους ηγέτες σε μια άτυπη συνάντηση για την άμυνα στις 3 Φεβρουαρίου. Είναι η πρώτη φορά που οι Ευρωπαίοι ηγέτες θα συναντηθούν σε μια συνάντηση αποκλειστικά για την άμυνα» είπε.

Όπως ανέφερε ο Πορτογάλος πολιτικός, στη σύνοδο θα συμμετέχουν ο Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ, Μαρκ Ρούτε, καθώς και ο Βρετανός Πρωθυπουργός, Κιρ Στάρμερ, σε μια προσπάθεια να ενισχυθεί η συνεργασία και να προετοιμαστεί η Λευκή Βίβλος για την Άμυνα που θα χαράξει το μέλλον της ευρωπαϊκής πολιτικής ασφάλειας.

«Είναι προς το συμφέρον μας να κάνουμε περισσότερα στον τομέα της άμυνας. Να γίνουμε πιο ανθεκτικοί, πιο αποτελεσματικοί, πιο αυτόνομοι και πιο αξιόπιστοι παράγοντες ασφάλειας και άμυνας. Με αυτόν τον τρόπο, η Ευρωπαϊκή Ένωση θα γίνει επίσης ισχυρότερος διατλαντικός εταίρος, μεταξύ άλλων και στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ» σημείωσε ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.  

 

Άμυνα και ανταγωνιστικότητα

«Η άμυνα και η ανταγωνιστικότητα πάνε χέρι-χέρι» τόνισε ο Κόστα και ανέφερε ότι η επένδυση στην άμυνα με ολοκληρωμένο τρόπο, με παράλληλη οικοδόμηση ενός ασφαλούς ευρωπαϊκού δικτύου εφοδιαστικών αλυσίδων, ενεργειακής αυτονομίας και μιας καινοτόμου βιομηχανίας, μπορεί να δώσει ώθηση στις ευρωπαϊκές οικονομίες και στη δημιουργία θέσεων εργασίας.

Στο σημείο αυτό τόνισε την ανάγκη για υιοθέτηση ενός σύγχρονου και ενισχυμένου προϋπολογισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης που να ανταποκρίνεται στις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η Ευρώπη.

«Έναν προϋπολογισμό που επενδύει στη συλλογική μας ασφάλεια. Έναν προϋπολογισμό που προωθεί την ανταγωνιστικότητα και την καινοτομία και προωθεί μια δίδυμη μετάβαση που λειτουργεί για τους πολίτες και τις επιχειρήσεις. Δεν αφήνει κανέναν πίσω. Καμία περιοχή δεν ξεχνιέται. Κανένα πρόβλημα χωρίς λύση. Η ενότητα είναι το βασικό στοιχείο της Ένωσής μας. Ενωμένοι είμαστε ισχυρότεροι. Ισχυροί είμαστε μεγαλύτεροι» δήλωσε.

Η Ειρήνη πρέπει να είναι αυτή που θα επιλέξει η Ουκρανία

Όσον αφορά την Ουκρανία, το μήνυμα ήταν σαφές, είπε ο Κόστα: η Ευρωπαϊκή Ένωση επιβεβαίωσε την υποστήριξή της προς την Ουκρανία για όσο διάστημα χρειαστεί, και ό,τι χρειαστεί, για μια συνολική, δίκαιη και διαρκή ειρήνη.

«Αυτό είναι το μήνυμα που μεταφέραμε στον Πρόεδρο Ζελένσκι, ο οποίος συμμετείχε μαζί μας σε μια σημαντική ανταλλαγή απόψεων. Δεσμευόμαστε να ενισχύσουμε τη θέση της Ουκρανίας για κάθε σενάριο. Η ειρήνη πρέπει να είναι η ειρήνη που επιλέγει η Ουκρανία και οι Ουκρανοί. Για χάρη της ασφάλειας της Ουκρανίας. Για χάρη της ασφάλειας της Ευρώπης».

Χείρα φιλίας προς τις ΗΠΑ όμως υπάρχουν και άλλες εναλλακτικές

Επιπλέον ο Κόστα μίλησε για την ανάγκη συνεργασίας με τις Ηνωμένες Πολιτείες και αναφερόμενος στις προκλήσεις που διέπουν τις διατλαντικές σχέσεις επεσήμανε την ανάγκη για «σταθερή, ισόρροπη και προβλέψιμη» συνεργασία με τις ΗΠΑ, υπογραμμίζοντας τον κρίσιμο ρόλο αυτής της εταιρικής σχέσης για την ειρήνη και την οικονομική ανάπτυξη.

«Ανυπομονούμε να συνεργαστούμε στενά με τη νέα κυβέρνηση των ΗΠΑ για να προωθήσουμε μια θετική και δίκαιη οικονομική συνεργασία και να εργαστούμε για τις κοινές μας προτεραιότητες για την ευημερία και την ασφάλεια, προστατεύοντας - φυσικά - τα δικά μας συμφέροντα».

Ο Αντόνιο Κόστα πογράμμισε την ανάγκη για άνοιγμα στον κόσμο με νέες πολυμερείς πρωτοβουλίες που θα ενδυναμώνουν την Ένωση σε έναν μεταβαλλόμενο κόσμο, επισημαίνοντας το επικείμενο ταξίδι της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην Ινδία, το οποίο εντάσσεται σε μια ευρύτερη προσπάθεια ενίσχυσης των σχέσεων με εταίρους πέρα από τον διατλαντικό δεσμό.

 

 Μετάφραση της ανάρτησης του Κόστα στο Χ: Πήρα τρία βασικά μηνύματα από τις συναντήσεις των ηγετών τον Δεκέμβριο:

- Η ΕΕ θα στηρίξει την Ουκρανία για όσο χρονικό διάστημα χρειαστεί και ό,τι χρειαστεί

- Είμαστε πλήρως προσηλωμένοι στη διεύρυνση ως τη μεγαλύτερη γεωπολιτική επένδυση για την ειρήνη και την ασφάλεια, για τους λαούς μας και την ήπειρό μας

- Η ΕΕ πρέπει να ενισχύσει τις σχέσεις της με τρίτες χώρες, με βάση τα κοινά συμφέροντα, την αμοιβαία ευημερία και τις κοινές προτεραιότητες.

«Ο κόσμος σήμερα είναι πολυπολικός και αυτό ανοίγει νέες ευκαιρίες για την Ευρώπη. Η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να ενισχύσει τις διμερείς και πολυμερείς σχέσεις της με τρίτες χώρες, με βάση τα κοινά συμφέροντα, την αμοιβαία ευημερία και τις κοινές προτεραιότητες, όπως η δράση για το κλίμα, η βιώσιμη ανάπτυξη ή η μείωση της φτώχειας και των ασθενειών» τόνισε και διευκρίνισε ότι:

«Επειδή ο κόσμος είναι πολυπολικός, εκφράσεις όπως Παγκόσμιος Νότος και Παγκόσμιος Βορράς δεν έχουν νόημα. Πρόκειται, στην πραγματικότητα, για έναν πλουραλιστικό κόσμο. Ο οποίος απαιτεί προσαρμοσμένες προσεγγίσεις. Και ακόμη περισσότερη ενέργεια στη δέσμευσή μας».

Ο Κόστα έδωσε έμφαση στη σημασία της ανανέωσης των σχέσεων με το Ηνωμένο Βασίλειο και τον Καναδά, λέγοντας ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση αποτελεί πυλώνα της διεθνούς τάξης που βασίζεται σε κανόνες. Υπερασπίζεται τις αρχές της κυριαρχίας, της εδαφικής ακεραιότητας και του απαραβίαστου των συνόρων.
Συνεχίζει να υποστηρίζει ένα πολυμερές σύστημα χωρίς αποκλεισμούς, σύμφωνα με τις αρχές του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών και του διεθνούς δικαίου. 

«Παραμένουμε προσηλωμένοι σε όλες τις διεθνείς μας δεσμεύσεις, σε μια ολοκληρωμένη ατζέντα για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, της ανισότητας και της μεταρρύθμισης των παγκόσμιων χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων. Παραμένουμε προσηλωμένοι στους στόχους βιώσιμης ανάπτυξης, στο Σύμφωνο για το μέλλον και στη Συμφωνία του Παρισιού» ανέφερε.