Ακόμα πιο δραστικά μέτρα παίρνει η Ε.Ε., αναφορικά με τη μείωση των εκπομπών ρύπων.
Συγκεκριμένα, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενέκρινε με 486 ψήφους υπέρ, 132 κατά και 10 αποχές την αναθεώρηση του κανονισμού «για τον επιμερισμό των προσπαθειών». Ο κανονισμός, στην υφιστάμενη μορφή του, καλύπτει το 60%, περίπου, των συνολικών εκπομπών αεριών του θερμοκηπίου της ΕΕ και ορίζει δεσμευτικούς στόχους μείωσης των εκπομπών για κάθε κράτος μέλος, όσον αφορά τις οδικές μεταφορές, τη θέρμανση κτιρίων, τη γεωργία, τις μικρές βιομηχανικές εγκαταστάσεις και τη διαχείριση αποβλήτων.
Η αναθεώρηση του κανονισμού θέτει νέους στόχους μείωσης των εκπομπών κατά 40% (έναντι του 30% που ίσχυε πριν) σε σύγκριση με τα επίπεδα του 2005. Για πρώτη φορά όλες οι χώρες της ΕΕ θα πρέπει να μειώσουν τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου και οι στόχοι μείωσης για καθεμία από αυτές θα κυμαίνονται μεταξύ 10 και 50%.
Οι εθνικοί στόχοι για το 2030 θα βασίζονται στο κατά κεφαλήν ΑΕΠ και τη σχέση κόστους-αποτελεσματικότητας. Τα κράτη μέλη θα πρέπει επίσης να διασφαλίζουν ότι δεν υπερβαίνουν τα ετήσια δικαιώματα εκπομπής αερίων του θερμοκηπίου.
Ο νέος κανονισμός μεριμνά ώστε να διαθέτουν οι χώρες της ΕΕ την απαραίτητη ευελιξία για την επίτευξη των στόχων τους, διασφαλίζοντας παράλληλα μια ισότιμη και κοινωνικά δίκαιη μετάβαση. Φροντίζει, επίσης, να καλυφθούν κενά στη νομοθεσία, ώστε να επιτευχθεί ο συνολικός στόχος μείωσης των εκπομπών της ΕΕ. Για τον σκοπό αυτό, ο κανονισμός ορίζει ανώτατο όριο στον όγκο των εκπομπών που μπορούν τα κράτη μέλη να εξοικονομήσουν από τα προηγούμενα έτη ή να δανειστούν από τα επόμενα χρόνια, καθώς και στην εμπορία των πιστώσεων ανάμεσά τους.
Επιπλέον, κατόπιν αιτήματος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου να ενισχυθεί ο έλεγχος των κρατών μελών, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα δημοσιεύει πληροφορίες σχετικά με τις δράσεις που αναλαμβάνει η κάθε χώρα, στις οποίες οι πολίτες θα έχουν εύκολη πρόσβαση.
Μηδενικές εκπομπές αερίων στα νέα κτήρια
Η προτεινόμενη αναθεώρηση της οδηγίας για την ενεργειακή απόδοση των κτηρίων έχει ως στόχο να μειώσει σημαντικά τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου και την κατανάλωση ενέργειας στον κτιριακό τομέα της ΕΕ έως το 2030 και να καταστήσει τον τομέα κλιματικά ουδέτερο έως το 2050. Στόχος είναι επίσης να αυξηθεί το ποσοστό ανακαίνισης των ενεργειακά μη αποδοτικών κτηρίων, καθώς και να παρέχονται καλύτερες πληροφορίες όσον αφορά την ενεργειακή απόδοση των κτιρίων γενικότερα.
Από το 2028 όλα τα καινούρια κτήρια θα πρέπει να έχουν μηδενικές εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου. Η αντίστοιχη προθεσμία για κτήρια που στεγάζουν, χρησιμοποιούνται, ή ανήκουν σε δημόσιες αρχές θεσπίζεται για το 2026. Όλα τα νέα κτήρια θα πρέπει να είναι εξοπλισμένα με τεχνολογίες συλλογής ηλιακής ενέργειας έως το 2028, εφόσον αυτό είναι τεχνικά και οικονομικά εφικτό, ενώ τα κτήρια κατοικιών που υποβάλλονται σε μεγάλης κλίμακας ανακαίνιση θα έχουν προθεσμία έως το 2032.
Στην κλίμακα ενεργειακής απόδοσης από το Α έως το G, τα κτήρια κατοικιών θα πρέπει να επιτύχουν την κατάταξή τους, τουλάχιστον, στην κατηγορία Ε έως το 2030 και στην D έως το 2033. Η κατηγορία G αντιστοιχεί στο 15% των κτηρίων ενός κράτους μέλους με τις χειρότερες επιδόσεις. Τα μη οικιστικά και τα δημόσια κτήρια θα πρέπει να ανήκουν στις σχετικές κατηγορίες έως το 2027 και το 2030 αντίστοιχα. Η αναβάθμιση της ενεργειακής απόδοσης (η οποία μπορεί να λάβει τη μορφή μονωτικών εργασιών ή βελτίωσης του συστήματος θέρμανσης) θα πραγματοποιείται όταν ένα κτήριο πωλείται ή υποβάλλεται σε σημαντική ανακαίνιση ή, εάν ενοικιάζεται, όταν υπογράφεται νέο συμβόλαιο μίσθωσης.
Τα μέτρα που απαιτούνται για την επίτευξη αυτών των στόχων θα καθοριστούν από τα κράτη μέλη στα λεγόμενα εθνικά σχέδια ανακαίνισης.
Τα εθνικά σχέδια ανακαίνισης θα πρέπει να περιλαμβάνουν μηχανισμούς στήριξης που θα διευκολύνουν την πρόσβαση σε επιχορηγήσεις και χρηματοδότηση. Τα κράτη μέλη οφείλουν επίσης να δημιουργήσουν σημεία δωρεάν πληροφόρησης και να θεσπίσουν προγράμματα ανακαίνισης με ουδέτερο κόστος. Θα πρέπει επίσης να προσφέρουν χρηματοδότηση που θα πριμοδοτεί τις ριζικές ανακαινίσεις, ιδίως για τα κτήρια με τις χειρότερες επιδόσεις, ενώ εξειδικευμένες επιχορηγήσεις και επιδοτήσεις θα πρέπει να παρέχονται σε ευάλωτα νοικοκυριά.
Από τους νέους κανόνες θα εξαιρούνται τα κτήρια μνημειακού χαρακτήρα. Κατά περίπτωση, οι χώρες της ΕΕ μπορούν επίσης να αποφασίζουν να εξαιρούνται κτήρια που προστατεύονται για την ιδιαίτερη αρχιτεκτονική ή ιστορική τους αξία, τεχνικά κτήρια, κτήρια που χρησιμοποιούνται προσωρινά, καθώς και εκκλησίες και χώροι λατρείας. Τα κράτη μέλη μπορούν επίσης να εξαιρούν τις δημόσιες κοινωνικές κατοικίες, όπου οι ανακαινίσεις θα οδηγούσαν σε αυξήσεις ενοικίων που δεν μπορούν να αντισταθμιστούν από την εξοικονόμηση στους λογαριασμούς ενέργειας.
Οι ευρωβουλευτές ζητούν επίσης να επιτραπεί στα κράτη μέλη να προσαρμόζουν τους νέους στόχους σε περιορισμένο ποσοστό κτηρίων ανάλογα με την οικονομική και τεχνική σκοπιμότητα των ανακαινίσεων και τη διαθεσιμότητα ειδικευμένου εργατικού δυναμικού.