Λιγότεροι από τους μισούς πολίτες της ΕΕ (45%) γνωρίζουν ότι οι εκλογές θα διεξαχθούν το επόμενο έτος (6 έως τις 9 Ιουλίου 2024), ενώ λίγο περισσότεροι από τους μισούς, το 56% των ερωτηθέντων, δήλωσαν ότι ενδιαφέρονται για τις ευρωπαϊκές εκλογές. Αυτό το όχι και τόσο ενθαρρυντικό αποτέλεσμα προκύπτει από την πολυαναμενόμενη έρευνα του Ευρωβαρόμετρου η οποία δόθηκε στη δημοσιότητα σήμερα, 6 Ιουνίου 2023, ακριβώς ένα χρόνο πριν την διεξαγωγή των Ευρωπαϊκών εκλογών.
Παράγοντες που επηρεάζουν
Όπως προκύπτει βασικό ρόλο στις επερχόμενες εκλογές θα παίξει η κρίση του κόστους ζωής που επηρεάζει τους Ευρωπαίους δεδομένου ότι το 47% πιστεύει ότι τα πράγματα δεν πάνε προς της σωστή κατεύθυνση στην ΕΕ με το αίσθημα αυτό να είναι ισχυρότερο στη Γαλλία (61%) και την Ελλάδα (62%).
Μάλιστα στην Ελλάδα, όπως προκύπτει από το Ευρωβαρόμετρο, εκφράζεται δυσαρέσκεια στο επίπεδο της οικονομίας και κατ΄επέκταση στην ποιότητα ζωής. Οι συμμετέχοντες στην έρευνα θέλουν το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο να κάνει περισσότερα όσον αφορά την αντιμετώπιση της φτώχειας, του κοινωνικού αποκλεισμού. (Στην Ελλάδα το 59% θέλει από το ευρωκοινοβούλιο να στηρίξει την οικονομία και να δώσει έμφαση στη δημιουργία θέσεων εργασίας).
Σε ευρωπαϊκό επίπεδο 4 στους 10 πολίτες θέλουν η αντιμετώπιση της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού να αποτελέσει προτεραιότητα για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
Μια άλλη οπτική
Κατά την παρουσίαση της έρευνας οι αρμόδιοι παρουσίασαν μια διαφορετική οπτική όσον αφορά το ενδιαφέρον για τις Ευρωεκλογές καθώς υποστηρίζουν ότι η συνειδητοποίηση πως οι ευρωπαϊκές εκλογές θα διεξαχθούν το 2024 αυξήθηκε κατά εννέα ποσοστιαίες μονάδες σε σχέση με πριν από έξι μήνες ενώ σε παρόμοια χρονική στιγμή πριν από τις τελευταίες ευρωεκλογές του 2019 η επίγνωση της ημερομηνίας έφτανε στο 32%. Μάλιστα βάσει της έρευνας τα δύο τρίτα των πολιτών (67%) δήλωσαν ότι μάλλον θα πήγαιναν να ψηφίσουν εάν οι εκλογές διεξάγονταν την επόμενη εβδομάδα. Το αντίστοιχο ποσοστό το 2018 ανερχόταν στο 58%.
Πόλεμος στην Ουκρανία και βιοτικό επίπεδο
Στο Ευρωβαρόμετρο είναι σαφές ότι η πτώση του βιοτικού επιπέδου προβληματίζει. Οι μισοί από τους ερωτηθέντες (50%) βλέπουν το βιοτικό επίπεδο σε πτώση και εκτιμά ότι θα μειωθεί ακόμη περισσότερο κατά τη διάρκεια του επόμενου έτους. Το ποσοστό για την Ελλάδα ανέρχεται στο 66%. Ως εκ τούτου, είναι φυσικό, οι πολίτες να θέλουν οι ηγέτες τους να αντιδράσουν και περιμένουν από την ΕΕ να αναλάβει δράση.
Επίσης το 65% δεν είναι ικανοποιημένο με τα μέτρα που έχουν ληφθεί από τα εθνικά τους κοινοβούλια, ενώ το 57% είναι δυσαρεστημένο με τα μέτρα που λαμβάνει η ΕΕ.
Οι πολίτες αντιλαμβάνονται ότι το βιοτικό τους επίπεδο επηρεάζεται από τον πόλεμο στην Ουκρανία όμως το 76% των Ευρωπαίων πολιτών εγκρίνει την υποστήριξη που παρέχει η ΕΕ προς την Ουκρανία μετά την εισβολή της Ρωσίας. Ωστόσο η Ελλάδα βρίσκεται στην προτελευταία θέση (48%) με την Σλοβακία να ακολουθεί (45%).
Τα υψηλότερα ποσοστά παρατηρούνται στην Ολλανδία (90%), τη Σουηδία (87%), τη Φινλανδία (87%) και την Ιρλανδία (87%).
Άλλα στοιχεία για την Ελλάδα
Το 50% θέτει ως προτεραιότητα από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο το ζήτημα της δημόσιας υγείας
Το 82% πιστεύει ότι οι δράσεις του Ευρωκοινοβουλίου θα έχουν σημαντικές επίδραση στην καθημερινότητά του
Το 82% δηλώνει ότι δεν μπορεί να πληρώσει τους λογαριασμούς του
Μόνο το 22% υποστηρίζει τις οικονομικές πολιτικές της ΕΕ για την οικονομική ανάταξη
Στο ερώτημα πόσο ικανοποιημένοι ή όχι είστε με τα μέτρα που έχουν ληφθεί μέχρι στιγμής για την αντιμετώπιση του αυξανόμενου κόστους ζωής σε εθνικό επίπεδο δηλώνει καθόλου ικανοποιημένοι το 85% και σε ευρωπαϊκό επίπεδο το ποσοστό ανέρχεται στο 78%
Το 70% αντιτίθεται στη μεταναστευτική πολιτική της ΕΕ
Το 49% δηλώνει ότι ενδιαφέρεται πολύ για τις επερχόμενες εκλογές για την ανάδειξη του Ευρωκοινοβουλίου
Εάν οι Ευρωπαϊκές εκλογές διεξάγονταν την επόμενη εβδομάδα το 74% των Ελλήνων θα ψήφιζε
Το 64% δεν εμπιστεύεται το πολιτικό σύστημα γενικότερα και ίσως είναι ένας από τους λόγους αποχής στις ευρωεκλογές
Το 72% δεν πιστεύει ότι η φωνή του ακούγεται στο ευρωκοινοβούλιο
Το 70% δεν πιστεύει ότι η φωνή του ακούγεται στο εθνικό του κοινοβούλιο
Το 66% πιστεύει ότι η φωνή της Ελλάδας δεν μετράει στην ΕΕ
Το 41% έχει ουδέτερη άποψη για την ΕΕ, το 31% θετικά και το 28% αρνητικά.
Το 40% πιστεύει ότι η συμμετοχή της Ελλάδας στην ΕΕ είναι κάτι καλό, ενώ το 42 πιστεύει πως δεν είναι ούτε καλό ούτε κακό.
Μόνο το 22% έχει πολλή θετική εικόνα για το Ευρωκοινοβούλιο, το 46% ουδέτερη και το 31% απόλυτη αρνητική
Το 66% θέλει το Ευρωκοινοβούλιο να έχει πιο σημαντικό ρόλο
Όμως το 54% αντιτίθεται στην εξωτερική πολιτική της ΕΕ (η ΕΕ ως παγκόσμιος παίκτης)
Το 41% των Ελλήνων πολιτιών θέτει ως προτεραιότητα από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο την υπεράσπιση της Δημοκρατίας. Το αντίστοιχο ποσοστό για τους πολίτες των 27 κρατών μελών ανέρχεται στο 37%
Το 63% εκφράζει ικανοποίηση για τις ελεύθερες και δίκαιες εκλογές, το 60% για την ελευθερία του λόγου (60%) και το 62% για την ποικιλομορφία των μέσων.
Όμως το 80% δηλώνει ότι δεν είναι ικανοποιημένο με τον αγώνα κατά της διαφθοράς και το 76% με την αντιμετώπιση της παραπληροφόρησης και των ψευδών ειδήσεων.
Απαιτούνται αλλαγές
Αν και ο ρόλος του Ευρωκοινοβουλίου έχει ενδυναμωθεί τα τελευταία χρόνια, αφού διαδραματίζει όλο και πιο σημαντικό ρόλο σε ζητήματα όπως η αντιμετώπιση της πανδημίας, ο πόλεμος στην Ουκρανία, την νομοθέτηση για την τεχνητή νοημοσύνη, παρ΄όλα αυτά οι δράσεις του φαίνεται να μην έχουν γίνει αντιληπτές από την πλειονότητα των Ευρωπαίων πολιτών. Επίσης το σκάνδαλο Qatargate και η μη, μέχρι σήμερα, ουσιαστική αντιμετώπιση της διαφθοράς δρουν αρνητικά στο θυμικό αρκετών πολιτών, αν και στην έρευνα δεν ετέθη ευθέως το ερώτημα για το Qatargate.
Παράλληλα δεν είναι λίγοι εκείνοι που θα ήθελαν οι Ευρωβουλευτές να έχουν περισσότερες εξουσίες και οι αποφάσεις τους να έχουν την ισχύ και την βαρύτητα εκείνη όπως αυτές ενός πραγματικού κοινοβουλίου.
Αναπόφευκτα για να ενεργοποιηθεί πανευρωπαϊκά το ενδιαφέρον και η εμπιστοσύνη για τη δράση και τη λειτουργία των ευρωπαϊκών θεσμών και πολύ περισσότερο του Ευρωκοινοβουλίου, που είναι και ο μοναδικός θεσμός όπου υπάρχει πραγματική αντιπροσώπευση των Ευρωπαίων πολιτών, είναι πρωτίστως ευθύνη των πολιτικών.
Σίγουρα δεν αρκεί μια εκστρατεία ενημέρωσης και προώθησης της αξίας του ευρωκοινοβουλίου και της σημασίας των ευρωεκλογών για τη ζωή του πολιτών καθώς δεν είναι λίγοι εκείνοι που ζητούν την ανάγκη αναθεώρησης της λειτουργίας του Κοινοβουλίου καθώς, όπως υποστηρίζουν, υστερεί θεσμικά έναντι των υπόλοιπων ευρωπαϊκών οργάνων.
Ενδεικτική είναι η απάντηση στο ερώτημα ”κατά τη γνώμη σας ποιοι είναι οι λόγοι για τους οποίους ορισμένοι δεν ψηφίζουν στις ευρωπαϊκές εκλογές».
Η πλειονότητα των ερωτηθέντων απάντησε ”διότι δεν πιστεύουν ότι η ψήφος τους θα αλλάξει κάτι”. Οι Έλληνες απάντησαν, έχοντας το υψηλότερο ποσοστό 64%, ”ότι δεν εμπιστεύονται το πολιτικό σύστημα”.