Θύελλα στα διαδικτυακά και μη ΜΜΕ προκάλεσαν δημοσιεύματα περί ανακάλυψης «άγνωστης πόλης» στον Βλοχό της Θεσσαλίας από Σουηδούς, Βρετανούς και Έλληνες ερευνητές- ωστόσο, όπως διευκρινίζεται στην ιστοσελίδα του συγκεκριμένου εγχειρήματος (VLAP- Vlochos Archaeological Project), τα πράγματα είναι κάπως διαφορετικά.
Συγκεκριμένα, οι ερευνητές σε δημοσίευσή τους στο blog του εγχειρήματος διευκρινίζεται πως «ο κόσμος των διεθνών ΜΜΕ είναι κάπως διαφορετικός από αυτόν της διεθνούς αρχαιολογίας. Αυτό βιώσαμε σήμερα, καθώς η μικρή μας ανακοίνωση σχετικά με τη δουλειά αυτού του έτους εμφανίστηκε στα νέα. Χαιρόμαστε πολύ για την προσοχή, αλλά...δυστυχώς φαίνεται πως κάποιες δυνάμει παραπλανητικές πληροφορίες βρέθηκαν σε κάποιες από τις αναφορές».
Στη συνέχεια, διευκρινίζουν τα εξής:
-Τα αρχαιολογικά ευρήματα στον Βλοχό είναι γνωστά εδώ και τουλάχιστον 200 χρόνια. «Είναι μόνο η ιδιότητα της πόλης που μπορεί να επιβεβαιωθεί από αυτό το νέο εγχείρημα. Υπάρχουν πολλές διαφορετικές θεωρίες σχετικά με το τι αντιπροσωπεύουν τα απομεινάρια αυτά, όλα βασισμένα σε λιγότερο ή περισσότερο μη συστηματικές παρατηρήσεις. Τα προκαταρκτικά ευρήματα δείχνουν πως τα απομεινάρια στον Βλοχό όντως ανήκουν σε έναν μεγάλο αστικό οικισμό. Θα θέλαμε να υπογραμμίσουμε ότι τα αρχαιολογικά ευρήματα στον χώρο ήταν γνωστά στην τοπική αρχαιολογική υπηρεσία, και ότι η συνεργασία μας επικεντρώνεται στην ανακάλυψη των άγνωστων πτυχών του χώρου».
-Το VLAP είναι ένα ελληνικό-σουηδικό-βρετανικό συνεργατικό πρόγραμμα. «Εν αντιθέσει με όσα είπαν κάποιοι, το VLAP είναι μια συνεργασία μεταξύ της Εφορείας Αρχαιοτήτων Καρδίτσας (Ελλάδα) και του Σουηδικού Ινστιτούτου στην Αθήνα. Αρχαιολόγοι της Εφορείας, του Πανεπιστημίου του Γκέτεμποργκ (Σουηδία) και του Πανεπιστημίου του Μπόρνμαουθ (Μ. Βρετανία) δουλεύουν μαζί, με ίδιες αρμοδιότητες στον χώρο».
«Λυπόμαστε αν κάποιες από τις επικεφαλίδες είναι κάπως υπερβολικές, και ελπίζουμε αυτό το blog post να ξεκαθαρίσει κάποια πράγματα πάνω στο ζήτημα» καταλήγει η ανακοίνωση.
Όσον αφορά στο ίδιο το εγχείρημα, πρόκειται για μια συνεργασία για τη μελέτη του συγκεκριμένου αστικού οικισμού (της κλασικής- ελληνιστικής περιόδου) στον Βλοχό, με τις έρευνες στον χώρο να διεξάγονται το χρονικό διάστημα 2016-2017, με την άδεια του υπουργείο Πολιτισμού. Ο αρχαιολογικός χώρος είναι επικεντρωμένος αμέσως κάτω από το Στρογγυλοβούνι, έναν λόφο ύψους 215 μέτρων στην πεδιάδα της δυτικής Θεσσαλίας. Όπως αναφέρεται στην ιστοσελίδα, «τα αρχαία ερείπια δεν έχουν μελετηθεί ποτέ συστηματικά, και- πέρα από κάποιες σύντομες περιγραφές- σπάνια εμφανίζονται στη γραμματεία. Το πιο εντυπωσιακό από τα ορατά απομεινάρια στον χώρο είναι οι καλοδιατηρημένες οχυρώσεις, σε κάποια σημεία ύψους μέχρι και 2,5 μέτρων, αλλά στις χαμηλότερες πλαγιές κάτω από τον λόφο υπάρχουν ξεκάθαρες ενδείξεις ότι ήταν το σημείο ενός εκτενούς αστικού οικισμού, που πλέον καλύπτεται από λάσπη και ίζημα από τον κοντινό ποταμό Ενιπέα».
Σκοπός του VLAP, όπως αναφέρεται, είναι η χαρτογράφηση των ερειπίων στον χώρο μέσω μη επεμβατικών μεθόδων, όπως μετρήσεις NRTK-GPS, χρήση drones για σκοπούς φωτογραμμετρίας κ.α.
Όπως σημειώνεται στη σχετική ανακοίνωση του Πανεπιστημίου του Γκέτεμποργκ, τα αποτελέσματα των ερευνών μπορούν να αλλάξουν την εικόνα που έχουμε σήμερα σχετικά με τη συγκεκριμένη περιοχή κατά τον αρχαίο κόσμο (η γενικότερη εντύπωση είναι πως επρόκειτο για μια μάλλον υποβαθμισμένη περιοχή, ωστόσο τελικά αυτό ενδεχομένως να μην ισχύει τελικά). Όπως αναφέρεται στη συγκεκριμένη ανακοίνωση, ο Ρόμπιν Ρόνλαντ, διδακτορικός φοιτητής Κλασικής Αρχαιολογίας και Αρχαίας Ιστορίας του σουηδικού πανεπιστημίου και επικεφαλής των ερευνών επί του πεδίου, εκτιμά πως ο λόφος κρύβει πολλά μυστικά, καθώς υπάρχουν απομεινάρια πύργων, τειχών και πυλών, αλλά πολύ λίγα είναι ορατά χαμηλότερα.
«Βρήκαμε μια πλατεία και ένα δίκτυο οδών που υποδεικνύουν ότι έχουμε να κάνουμε με μια αρκετά μεγάλη πόλη. Η περιοχή εντός του τείχους φτάνει περίπου τα 40 εκτάρια. Επίσης βρήκαμε αρχαία σκεύη και νομίσματα που μπορούν να βοηθήσουν στη χρονολόγησή της. Τα παλαιότερα ευρήματά μας είναι από το 500 πΧ, αλλά η πόλη φαίνεται να άνθισε κυρίως κατά τον 4ο προς 3ο πΧ αιώνα, πριν εγκαταλειφθεί για κάποιον λόγο – ίσως σε σχέση με την κατάκτηση της περιοχής από τους Ρωμαίους».
«Πολύ λίγα είναι γνωστά για τις αρχαίες πόλεις στην περιοχή, και πολλοί ερευνητές προηγουμένως θεωρούσαν ότι η δυτική Θεσσαλία ήταν κάπως υποβαθμισμένη κατά την αρχαιότητα. Το εγχείρημά μας, οπότε, καλύπτει ένα σημαντικό κενό γνώσης σχετικά με την περιοχή και δείχνει πως είναι πολλά αυτά που μένουν να ανακαλυφθούν στο ελληνικό έδαφος» συμπληρώνει ο Σουηδός ερευνητής.