Μελέτες Ρώσων επιστημόνων καταρρίπτουν τη θεωρία περί μετεωρίτη στην Έκρηξη της Τουνγκούσκα

Μελέτες Ρώσων επιστημόνων καταρρίπτουν τη θεωρία περί μετεωρίτη στην Έκρηξη της Τουνγκούσκα
Open Image Modal
Photograph from the Tunguska event was a large explosion that occurred near the Stony Tunguska River, in what is now Krasnoyarsk Krai, Russia. Dated 1908. (Photo by: Universal History Archive/UIG via Getty Images)
Universal History Archive via Getty Images

Η Έκρηξη της Τουνγκούσκα, στις 30 Ιουνίου 1908, αποτελεί ένα από τα μεγάλα μυστήρια της σύγχρονης εποχής: Τα ξημερώματα εκείνης της ημέρας, μία μεγάλη πύρινη σφαίρα έσκισε τον ουρανό πάνω από την τάιγκα του σημερινού Κράι Κρασνογιάρσκ, στην περιοχή του ποταμού Τουνγκούσκα στη Σιβηρία. Η έκρηξη που ακολούθησε ήταν πρωτοφανούς ισχύος, με αποτέλεσμα να ακουστεί σε απόσταση μέχρι και 1.200 χλμ και να γίνει ορατή ακόμα και στην Ευρώπη. Ισοπεδώθηκαν 2.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα δασικής έκτασης, ενώ τις ακόλουθες ημέρες παρατηρήθηκαν περίεργα φαινόμενα στους ουρανούς της Ευρώπης, όπως αλλόκοτα σύννεφα που λαμπύριζαν κ.α.

Η επικρατούσα θεωρία που κυκλοφόρησε στις ρωσικές και μη εφημερίδες της εποχής ήταν πως επρόκειτο για μετεωρίτη- ωστόσο η ασταθής πολιτική κατάσταση στη Ρωσία τότε δεν επέτρεψε να γίνουν εκτενείς έρευνες. Στα 108 χρόνια που έχουν περάσει από τότε, πολλές θεωρίες έχουν προταθεί, κάποιες εκ των οποίων είναι ιδιαίτερα εξωτικές, όπως πχ ότι επρόκειτο για εξωγήινο διαστημόπλοιο, για δοκιμή υπερόπλου του Νικολά Τέσλα κ.α.

Όπως αναφέρεται σε δημοσίευμα του ρωσικού πρακτορείου Sputnik, η πρώτη επιστημονική αποστολή στην περιοχή, υπό τον Ρώσο ορυκτολόγο Λεονίντ Κούλικ, επισκέφθηκε την περιοχή τη δεκαετία του 1920 (επί ΕΣΣΔ), και δεν μπόρεσε να εντοπίσει κάποιον μεγάλο κρατήρα ή υλικό μετεωρίτη. Για να το εξηγήσει αυτό, ο Κούλικ παρουσίασε τη θεωρία πως κάποιο φυσικό στερεό ουράνιο σώμα εξερράγη στην ατμόσφαιρα της Γης. Το 2007, ερευνητική ομάδα του Πανεπιστημίου της Μπολόνια (Ιταλία) υπό τον Λούκα Γκασπερίνι πρότεινε τη θεωρία πως μια μικρή λίμνη στην περιοχή, η λίμνη Τσέκο, ίσως να ήταν ο κρατήρας- μια θεωρία που ενισχύεται από το ότι η λίμνη είναι ασυνήθιστα βαθιά για τα δεδομένα της περιοχής και το σχήμα της παραπέμπει σε κρατήρα. Επίσης, δεν υπάρχουν αρχεία περί ύπαρξης της λίμνης πριν το 1908- παρόλα αυτά τα στοιχεία του Γκασπερίνι αμφισβητούνται.

Το 2016, ομάδα Ρώσων ερευνητών από το Κρασνογιάρσκ και το Νοβοσιμπίρσκ εξερεύνησαν εκ νέου τη λίμνη για να υπολογίσουν την πραγματική της ηλικία. Η περιοχή δεν είχε χαρτογραφηθεί ενδελεχώς πριν τον 20ό αιώνα, οπότε θεώρησαν ότι η λίμνη ίσως να υπήρχε και πριν το 1908. Σε κάθε περίπτωση, η ηλικία μιας λίμνης μπορεί να υπολογιστεί μέσω μελέτης και χρονολόγησης των ιζημάτων στον πυθμένα της.

Πέρυσι, οι επιστήμονες πήραν δείγματα από βαθιά σημεία της λίμνης για να πραγματοποιήσουν γεωχημική και βιοχημική ανάλυση. Πρόσφατα, συνάδελφοί τους από το Ινστιτούτο Γεωλογίας και Ορυκτολογίας (κλάδος Σιβηρίας) της Ρωσικής Ακαδημίας Επιστημών ολοκλήρωσε ραδιοσκοπική ανάλυση των δειγμάτων αυτών, όπως ανακοινώθηκε.

Όπως έδειξε η έρευνα, το βαθύτερης προέλευσης δείγμα είναι περίπου 280 ετών, κάτι που σημαίνει πως η λίμνη είναι κατά πάσα πιθανότητα ακόμα παλαιότερη, καθώς δεν ήταν δυνατή η λήψη δειγμάτων από τα πιο βαθιά σημεία του πυθμένα. Οπότε, αυτό σημαίνει πως η λίμνη Τσέκο είναι παλαιότερη από την Έκρηξη της Τουνγκούσκα, άρα δεν αποτελεί τον κρατήρα του φερόμενου μετεωρίτη.

Τα αποτελέσματα της μελέτης θα δημοσιευθούν στις 30 Ιουλίου 2017 (στην επέτειο του συμβάντος) σύμφωνα με τον Ντένις Ρογκόζιν, υψηλόβαθμο στέλεχος της Ρωσικής Ακαδημίας Επιστημών.

Οπότε, το μόνο συμπέρασμα που μπορεί να εξαχθεί είναι ένα: Η Τουνγκούσκα έγινε πραγματικά μυστηριώδης ξανά.