Η Ρωσία είναι έτοιμη να πουλήσει πυραυλικά συστήματα αεράμυνας S-400 στην Τουρκία, δήλωσε ο Ρώσος πρόεδρος, Βλάντιμιρ Πούτιν, στον Διεθνές Οικονομικό Φόρουμ της Αγίας Πετρούπολης. Όπως πρόσθεσε, το θέμα είχε συζητηθεί νωρίτερα με τον Τούρκο ομόλογό του.
«Συζητήσαμε την πιθανότητα πώλησης S-400 στην Τουρκία. Είμαστε έτοιμοι για αυτό» είπε, απαντώντας σε ερώτηση Τούρκου δημοσιογράφου, όπως αναφέρεται σε δημοσίευμα του Russia Today.
Μιλώντας για τη συνεργασία μεταξύ Μόσχας και Άγκυρας όσον αφορά στη συναρμολόγηση των συστημάτων αυτών στην Τουρκία, είπε πως αυτό εξαρτάται από το πόσο έτοιμη είναι για κάτι τέτοιο η τοπική βιομηχανία. «Επί της παρούσης, δεν παράγουμε αυτά τα συστήματα στο εξωτερικό» πρόσθεσε ο Ρώσος πρόεδρος. «Είμαστε έτοιμοι να παρέχουμε αυτά τα σύγχρονα και πολύ αποτελεσματικά συστήματα. Ο πρόεδρος Ερντογάν και οι ένοπλες δυνάμεις των χωρών μας έχουν ενημερωθεί για αυτό».
Σύμφωνα με προηγούμενες αναφορές από ΜΜΕ, η Μόσχα και η Άγκυρα είχαν συζητήσει την πώληση S-400 τον Μάιο, όταν ο Πούτιν είχε συναντήσει τον Ερντογάν στο Σότσι. Ο Ντμίτρι Πεσκόφ, εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, είχε πει τότε πως μια τέτοια συμφωνία ήταν «δυνατή», ενώ ο Τούρκος υπουργός Άμυνας, Φικρί Ισίκ, είχε πει πως οι διαπραγματεύσεις μεταξύ της Ρωσίας και της Τουρκίας ήταν κοντά στο να ολοκληρωθούν.
«Οι εργασίες πάνω στο S-400 έχουν φτάσει σε τελικό στάδιο. Αλλά το τελικό στάδιο δεν σημαίνει “ας υπογράψουμε αύριο το πρωί”» είπε ο Ισίκ, σύμφωνα με το Reuters. Ο υπουργός σημείωσε πως η Άγκυρα στράφηκε στη Μόσχα για αυτό το σύστημα επειδή «οι χώρες- μέλη του ΝΑΤΟ δεν είχαν παρουσιάσει μια προσφορά που να είναι οικονομικά συμφέρουσα».
Το σύστημα S-400 είναι ικανό να καταρρίπτει αεροσκάφη σε απόσταση μέχρι 400 χλμ και βαλλιστικούς πυραύλους σε απόσταση 60 χλμ, καθώς και να εμπλέκει 36 στόχους ταυτόχρονα, σύμφωνα με πηγές πληροφόρησης που είναι ανοικτές στο κοινό.
Λόγω των δυνατοτήτων του, εκ πρώτης όψεως φαίνεται πως κάτι τέτοιο θα επηρέαζε σημαντικά την ισορροπία ισχύος μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας στο Αιγαίο, καθώς θα επέτρεπε την κάλυψη μεγάλου τμήματός του (ακόμα και ελληνικών βάσεων, ώστε να στοχοποιούνται τα ελληνικά αεροσκάφη με το που απογειώνονται). Ωστόσο, στην όλη υπόθεση υπάρχουν πολλοί «αστερίσκοι».
Όπως σημειώνεται σε σχετικό δημοσίευμα του «Πτήση και Διάστημα», η κατάσταση της τουρκικής οικονομίας επιδεινώνεται, ενώ η Τουρκία έχει ήδη δεσμευτεί με πολυετή συμβόλαια σε πολλά εξοπλιστικά προγράμματα – οπότε η δήλωση Ισίκ περί «τελικού σταδίου», όπως εκτιμάται, μάλλον είχε να κάνει με εύρεση τρόπου χρηματοδότησης «δανείου» για την αγορά S-400. Ωστόσο, ο Τούρκος υπουργός είχε δηλώσει, μεταξύ άλλων, πως οι S-400 δεν θα μπορούσαν να ενσωματωθούν στο ΝΑΤΟϊκό σύστημα αεράμυνας, κάτι που είναι γνωστό- οπότε αυτό θα σήμαινε ότι η Τουρκία θα είχε δύο συστήματα αεράμυνας, το υπάρχον και άλλο ένα, ξεχωριστό από το τωρινό, που θα έπρεπε να δημιουργηθεί για/από τους S-400. Αυτό, όπως γίνεται εύκολα αντιληπτό, θα σήμαινε ότι η Τουρκία δεν θα είχε ένα πλήρως διασυνδεδεμένο σύστημα αεράμυνας, αλλά κάτι «αυτοσχέδιο» (ακόμα και αν μπορέσει να λυθεί εν μέρει το σύστημα της διασύνδεσης) και συνεπώς όχι πλήρως αποτελεσματικό. Επίσης, όπως υπογραμμίζεται στο δημοσίευμα, η Τουρκία πρόκειται να εντάξει σύντομα στην αεροπορία της το F-35, ένα από τα πιο προηγμένα stealth μαχητικά της Δύσης, οπότε τίθεται το ζήτημα της «συνύπαρξης» των δύο συστημάτων στις ένοπλες δυνάμεις μιας χώρας- μέλους του ΝΑΤΟ. Σημειώνεται πως, πριν λίγα χρόνια, η Τουρκία είχε ακυρώσει την προμήθεια του κινεζικού συστήματος HQ-9, λόγω σφοδρής αντίδρασης των ΗΠΑ: «Ο λόγος επίσημα ήταν πως δεν θα μπορούσε να διασυνδεθεί το HQ-9 στο σύστημα αεράμυνας του ΝΑΤΟ. Και αυτό ήταν η πραγματικότητα, καθώς για να γίνει κάπως η διασύνδεση, θα έπρεπε οι Κινέζοι να μάθουν “πολλά” για το σύστημα αεράμυνας του ΝΑΤΟ ή η διασύνδεση να μην γίνει καθόλου» αναφέρεται σχετικά στο δημοσίευμα του «Πτήση και Διάστημα».
Οπότε, όπως εκτιμάται στο δημοσίευμα, η επιλογή των Τούρκων δεν θα είναι τελικά το S-400, αλλά στην πραγματικότητα μάλλον προσπαθούν να ασκήσουν πιέσεις με αυτόν τον τρόπο, κάνοντας «παζάρια» για την αγορά δυτικών αντιαεροπορικών/ αντιπυραυλικών συστημάτων Patriot PAC-3 ή PAC-2 GEM σε συμφέρουσες τιμές, ή για να αποσπάσουν άλλα οφέλη (επίσης, δεδομένης της διαφαινόμενης απομάκρυνσης της Τουρκίας από τη Δύση, ίσως να πρόκειται για μια κίνηση με βλέμμα προς το μέλλον, για το ενδεχόμενο περιορισμού της παροχής δυτικών εξοπλισμών σε μια χώρα που θεωρείται όλο και πιο αναξιόπιστη ως σύμμαχος της Δύσης).
Αξίζει να σημειωθεί ακόμη ότι, όπως αναφέρεται σε δημοσίευμα του Al Jazeera, η Άγκυρα, εάν όντως θέλει τους S-400, φαίνεται να επιδιώκει τη δημιουργία μιας διπλής στρατηγικής αμυντικού σχεδιασμού, διατηρώντας τον ρόλο της στη βαλλιστική άμυνα του ΝΑΤΟ μέσω του ραντάρ στο Κουρετσίκ, ενώ παράλληλα ακολουθεί τη δική της ατζέντα για πιο «ευέλικτες» επιλογές μεταφοράς τεχνολογίας- μια στρατηγική που προϋποθέτει ιδιαίτερα δύσκολους «ελιγμούς» από πλευράς της τουρκικής κυβέρνησης. Σημειώνεται πως δεν υπάρχει κανόνας στο ΝΑΤΟ που να απαγορεύει τη χρήση ρωσικών όπλων από χώρες του ΝΑΤΟ (ως γνωστόν, και η Ελλάδα διαθέτει S-300)- και, όπως τονίζεται, θα ήταν σημαντικό πρόβλημα για τη Μόσχα εάν η Τουρκία αποφάσιζε να χρησιμοποιήσει S-400 σε ΝΑΤΟϊκές ασκήσεις του μέλλοντος, δίνοντας στη Συμμαχία εικόνα για τις δυνατότητες του συστήματος. Υπογραμμίζεται πως, παρά τη γενικότερη ρητορική «συμφιλίωσης» από τη Μόσχα και την Άγκυρα, οι ρωσοτουρκικές σχέσεις δεν έχουν αποκατασταθεί, καθώς πολλοί εκτιμούν ότι πρόκειται για ένα «παιχνίδι» και από τις δύο πλευρές με σκοπό την άσκηση πιέσεων προς τη Δύση για τους δικούς τους λόγους.
Οπότε, σε κάθε περίπτωση, όπως γίνεται εύκολα αντιληπτό, η απόκτηση S-400 από την Τουρκία θα αποτελούσε ένα ιδιαίτερα δύσκολο διπλωματικό, στρατιωτικό και οικονομικό «σταυρόλεξο» για την Τουρκία- το οποίο απέχει πάρα πολύ ακόμα από την πραγματικότητα.