Άρχισε η ψηφοφορία για το δημοψήφισμα για την ανεξαρτησία που οργανώνει η Κουρδική Περιφερειακή Κυβέρνηση (KRG) στα βόρεια του Ιράκ, πάρα τους φόβους που εκφράζονται διεθνώς, για τις επιπτώσεις που μπορεί αυτό να έχει στην περιφερειακή ασφάλεια τόσο της περιοχής, όσο και της ευρύτερης Μέσης Ανατολής.
Τα εκλογικά τμήματα άνοιξαν στις 08:00 τοπική ώρα, ενώ θα παραμείνουν ανοιχτά μέχρι τις 18:00. Το τελικό αποτέλεσμα αναμένεται ν΄ ανακοινωθεί μέσα σε 72 ώρες.
Το δημοψήφισμα αναμένεται με άνεση να είναι υπέρ του «ναι» για την ανεξαρτησία, ενώ δεν έχει δεσμευτικό χαρακτήρα. Εκτιμάται ότι θα ενισχύσει διαπραγματευτικά την KRG σχετικά με την άσκηση πιέσεων στην Βαγδάτη, για την διαχείριση των πετρελαιοπαραγωγών περιοχών.
O Τούρκος πρόεδρος, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, απείλησε τον Μασούντ Μπαρζανί, πρόεδρο της KRG, ευθέως με πόλεμο: «Μια βραδιά μπορεί ξαφνικά να έρθουμε» τόνισε ο κ. Ερντογάν αφού είπε ότι ο στρατός της Τουρκίας δεν μετέβη στα σύνορα στη Σιλώπη άσκοπα. «Δεν θα επιτρέψουμε επ΄ουδενί τρομοκρατικό κράτος στα σύνορά μας», υπογράμμισε και συνέχισε: «Όπως καθαρίσαμε 2000 τετραγωνικά χιλιόμετρα στο Τζεράμπλους και Ελ Μπάμπ από τον ISIS είμαστε έτοιμοι να κάνουμε και πάλι το βήμα. Σε ετοιμότητα είναι και η αεροπορία μας».
Ο πρόεδρος της Τουρκίας δήλωσε ακόμη πως οι κυρώσεις έχουν ξεκινήσει και θα ενταθούν: «Ήδη έχει αποκλειστεί η είσοδος προς το Ιράκ. Τα σύνορα θα κλείσουν τελείως. Εντός μιας εβδομάδας θα λάβουμε και άλλα μέτρα. Θα κλείσουμε και τις κάνουλες του πετρελαίου για να δούμε τότε η διοίκηση του βορείου Ιράκ πού θα πουλάει το πετρέλαιό της».
Νωρίς τη Δευτέρα υπήρξαν αναφορές πως η Τουρκία απέκλεισε την είσοδο στο βόρειο Ιράκ μέσω της συνοριακής διάβαση Χαμπούρ, που βρίσκεται στις νοτιοανατολικές περιοχές της. Ωστόσο, όπως μετέδωσε το πρακτορείο Anadolu, ο Τούρκος αρμόδιος υπουργός δήλωσε πως το πέρασμα δεν έχει κλείσει, όμως έχουν τεθεί σε ισχύ αυστηροί έλεγχοι.
Το υπουργείο Εξωτερικών της Τουρκίας ανακοίνωσε τη Δευτέρα ότι δεν αναγνωρίζει το δημοψήφισμα και το θεωρεί κενό και άκυρο. Όπως υποστηρίζει, το δημοψήφισμα θα θέσει σε κίνδυνο την περιφερειακή ασφάλεια, ενώ η Άγκυρα θα λάβει όλα τα μέτρα εάν αυτό οδηγήσει σε ενέργειες που θα «στοχεύσουν την ασφάλεια της Τουρκίας». Παράλληλα, συνιστάται στους Τούρκους πολίτες που βρίσκονται στις κουρδικές περιοχές του Ιράκ, να τις εγκαταλείψουν το συντομότερο δυνατό, εάν δεν έχουν κάποια υποχρέωση για να παραμείνουν.
Η τουρκική κυβέρνηση σχεδιάζει σειρά μέτρων εάν το αποτέλεσμα είναι υπέρ της ανεξαρτησίας, με προτεραιότητα- όπως αναφέρεται σε δημοσίευμα της Hurriyet Daily News- σε οικονομικά μέτρα, καθώς και μεγάλη διπλωματική πίεση στην κυβέρνηση Μπαρζανί. Όπως υποστηρίζεται σε ανακοίνωση του Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας, το δημοψήφισμα «απειλεί άμεσα την εθνική ασφάλεια της Τουρκίας, και είναι ένα μεγάλο λάθος το οποίο απειλεί την εθνική ενότητα και εδαφική ακεραιότητα του Ιράκ, καθώς και την ειρήνη, ασφάλεια και σταθερότητα στην περιοχή». Ο πρόεδρος Ερντογάν σε υπουργικό συμβούλιο που έλαβε χώρα μετά τη συνεδρίαση αυτή ζήτησε από κάθε υπουργό να προετοιμάσει λεπτομερή αναφορά για πιθανά μέτρα που θα μπορούσαν να ληφθούν στο πλαίσιο του κάθε χαρτοφυλακίου.
Όπως υπογραμμίζεται σε δημοσίευμα της Daily Sabah, το Σαββατοκύριακο η τουρκική Βουλή έδωσε «πράσινο φως» για διασυνοριακές στρατιωτικές επιχειρήσεις στη Συρία και το Ιράκ, ενώ ο πρωθυπουργός Μπιναλί Γιλντιρίμ υποστήριξε ότι η Τουρκία ξέρει πολύ καλά να «μιλά τη γλώσσα που καταλαβαίνει ο Μπαρζανί». Επίσης, ο υπουργός Άμυνας, Νουρετίν Τσανικλί, είπε το Σάββατο πως «όλος ο κόσμος γνωρίζει πως δεν μπλοφάρουμε. Όλες οι αποφάσεις είναι στο τραπέζι, οι οποίες θα ληφθούν αν είναι απαραίτητο».
Επίσης, άσκηση, με την ονομασία «Μουχαράμ» πραγματοποιούν στα σύνορα με τις κουρδικές περιοχές και οι Φρουροί της Επανάστασης του Ιράν, με τη συμμετοχή τεθωρακισμένων, πυροβολικού και αεροσκαφών.
Σημειώνεται πως υπέρ του κουρδικού δημοψηφίσματος και της δημιουργίας ενός κουρδικού κράτους έχει ταχθεί το Ισραήλ. Σύμφωνα με δημοσίευμα των NY Times, ένα ανεξάρτητο Κουρδιστάν θα αποτελούσε σημαντικό σύμμαχο εναντίον του Ιράν, το οποίο καταπιέζει τον δικό του κουρδικό πληθυσμό. Επίσης, στο δημοσίευμα επισημαίνεται πως υπάρχουν ιστορικοί δεσμοί μεταξύ Κούρδων και Εβραίων από την αρχαιότητα ακόμα, οι οποίοι ανάγονται στην εποχή της Περσικής Αυτοκρατορίας, αλλά και στον Μεσαίωνα, και συγκεκριμένα στην καλή αντιμετώπιση που επιφύλαξε στους Εβραίους της Ιερουσαλήμ ο (Κούρδος) Σαλαντίν όταν κυρίευσε την πόλη. Επίσης, στη σύγχρονη εποχή, πολλοί ήταν οι Κούρδοι Εβραίοι που πήγαν στο νεοϊδρυθέν κράτος του Ισραήλ το 1948.
Το Στέιτ Ντιπάρτμεντ προειδοποίησε την προηγούμενη εβδομάδα την Κουρδική Περιφερειακή Κυβέρνηση πως «η πραγματοποίηση του δημοψηφίσματος σε αμφισβητούμενες περιοχές είναι ιδιαίτερα προκλητική και αποσταθεροποιητική».
Το δημοψήφισμα απορρίπτει και η συριακή κυβέρνηση, όπως είπε ο Σύριος υπουργός Εξωτερικών. «Εμείς στη Συρία αναγνωρίζουμε μόνο ένα ενωμένο Ιράκ και απορρίπτουμε οποιαδήποτε διαδικασία η οποία οδηγεί στον κατακερματισμό του» είπε ο υπουργός Εξωτερικών της χώρας, Ουαλίντ αλ Μουάλεμ.
«Η κινεζική κυβέρνηση υποστηρίζει την εθνική κυριαρχία του Ιράκ, την ενότητα και την εδαφική του ακεραιότητα», δήλωσε στη διάρκεια της καθημερινής ενημέρωσης εκπροσώπων του Τύπου ο εκπρόσωπος του κινεζικού ΥΠΕΞ Λου Κανγκ ερωτηθείς για το δημοψήφισμα.
«Ελπίζουμε οι εμπλεκόμενες πλευρές να μπορέσουν να επιλύσουν τις διαφορές τους με τον διάλογο και να βρουν μια λύση, η οποία θα λαμβάνει υπόψη την ιστορία και την πραγματικότητα για την προστασία του Ιράκ και την σταθερότητα στην περιοχή», πρόσθεσε ο Λου.
(με επιπλέον πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ, Reuters)